Η μετάνοια είναι κατάσταση μέσα στην ψυχή. Είναι μια λύπη μέσα στην ψυχή, αλλά λύπη κατά Θεόν. Είναι συνεχής κατάσταση, η οποία κάνει την ψυχή να είναι σε συντριβή, κάνει την ψυχή να έχει φόβο Θεού και ευλάβεια, κάνει την ψυχή να μην ξεθαρρεύει. Η μετάνοια φέρνει λύτρωση, φέρνει ελευθερία εσωτερική, φέρνει χαρά και ευτυχία. Επομένως, δεν είναι μετάνοια το να τρώγεται κανείς συνέχεια με τον εαυτό του και συνέχεια να κλαψουρίζει. Τα παθαίνει κανείς αυτά, ακριβώς επειδή δεν μετανοεί. Πώς μπερδεύτηκαν τα πράγματα και ο σημερινός άνθρωπος δεν μπορεί να μετανοήσει. Η μετάνοια, επαναλαμβάνω, φέρνει λύτρωση, η μετάνοια είναι ξαλάφρωμα. Δεν λέγεται τι ξαλάφρωμα είναι! Και όμως ο άνθρωπος το φέρνει βαρέως που σκέπτεται τις αμαρτίες του, που είναι αναγκασμένος να μετανοεί για τις αμαρτίες του. Νιώθει άσχημα, νιώθει κατάθλιψη. Επειδή δεν έχει μετάνοια, γι’ αυτό νιώθει έτσι.
Αγίου Αναστασίου Αντιοχείας
ΠΟΙΑ ΑΜΑΡΤΗΜΑΤΑ ΔΕΝ ΜΑΣ
ΕΜΠΟΔΙΖΟΥΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΘΕΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΑ
Περί τής Συνεχούς Μεταλήψεως τών Αχράντων τού Χριστού Μυστηρίων
«Δοκιμαζέτω δε άνθρωπος εαυτόν, και ούτως εκ του Άρτου εσθιέτω και εκ του Ποτηρίου πινέτω» (Αʹ Κορινθ. ιαʹ 28)
Οι άγιοι Μακάριος Κορίνθου και Νικόδημος Αγιορείτης, οι γνωστοί αυτοί υπέρμαχοι της Συνεχούς Μεταλήψεως των Αχράντων του Χριστού Μυστηρίων, στο περίφημο σχετικό βιβλίο τους αντιμετωπίζουν την ένστασι και απορία των καλοπροαιρέτων κατά τα άλλα εκείνων Χριστιανών, οι οποίοι διαμαρτύρονται και λέγουν για όσους μεταλαμβάνουν συχνά: «Τάχα και αυτοί ως άνθρωποι δεν ενοχλούνται από τα πάθη γαστριμαργίαν, κενοδοξίαν, γέλωτα, αργολογίαν και όσα όμοια; Πώς λοιπόν θέλουν να κοινωνούν συχνά;» (Ενστασις Ηʹ).