Καθηγηταὶ ὑπεστήριξαν ὅτι «…ἡ Καινὴ Διαθήκη (εἶναι) ἔργο, ποὺ ἀνήκει στὸν ἀρχαῖο Ἰουδαϊσμό»!
Εἰς τὰ γραφεῖα τοῦ «Ο.Τ.» ἀπεστάλη ἀδιάψευστον «ντοκουμέντο» ἐκ τῶν Πρακτικῶν τοῦ Τμήματος Θεολογίας τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς τοῦ Ἀριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, εἰς τὸ ὁποῖον καταφαίνεται ἡ καταβαράθρωσις τῆς Ὀρθοδόξου θεολογίας.
Ἀπὸ τῆς ἱδρύσεως τῆς Κατευθύνσεως Μουσουλμανικῶν Σπουδῶν καὶ ἐντεῦθεν, ἡ πάλαι ποτὲ Ὀρθόδοξος Θεολογικὴ Σχολὴ μας ὁδεύει ἀπὸ ὀβιδιακὴν εἰς ὀβιδιακὴν μεταμόρφωσιν. Τὸ δὲ παράδοξον εἶναι ὅτι, ἐνῶ ἡ ἐν λόγῳ Κατεύθυνσις εὑρίσκεται εἰς πλήρη ἀπαξίωσιν, καθὼς δὲν ἔχει εἰσακτέους (σημειωτέον ὅτι ἐφέτος εἰσήχθη ἕνας καὶ μοναδικὸς φοιτητὴς παρὰ τὴν χαμηλοτάτην βάσιν μορίων καὶ παρὰ τὴν εὐνοϊκὴν ποσόστωσιν διὰ τοὺς μουσουλμάνους ὑποψηφίους), ὁ χαρακτὴρ τοῦ Τμήματος Θεολογίας ὁλοὲν ἀλλοιώνεται πρὸς χάριν τῆς βιωσιμότητος τῆς Κατευθύνσεως! Αἱ μουσουλμανικαὶ σπουδαὶ ὁρίζουν πλέον τὸ γνωστικὸν ἀντικείμενον τῆς Θεολογίας!
Ὁ ἀρνητικὸς ἀντίκτυπος εἶναι ἐμφανὴς διὰ τὴν Θεολογικὴν Σχολήν, καθὼς δὲν τὴν ἐπιλέγουν πλέον φοιτηταί, γεγονὸς τὸ ὁποῖον κατεγράφη μὲ τὸν ἐπισημότερον τρόπον ἀπὸ τὰς δηλώσεις τοῦ Κοσμήτορος τῆς Νομικῆς Σχολῆς ΑΠΘ Καθηγητοῦ κ. Παναγιώτου Γκλαβίνη:
«‘Πρωταθλητὲς’ σὲ συμπτώματα ἀπαξίωσης, ἀποδεικνύονται τὰ τρία τμήματα τῆς Θεολογικῆς (ἔνν. τὰ δύο τμήματα τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς καὶ τὴν Κατεύθυνσιν Μουσουλμανικῶν Σπουδῶν), ὅπως καὶ τὰ τμήματα τῆς Φιλοσοφικῆς, μία τάση ποὺ μοιάζει νὰ παγιώνεται στὸ ΑΠΘ»!
Ἤδη πολλὰ δημοσιεύματα εἰς τὸν «Ο.Τ.» ἔχουν καταδείξει ὅτι Καθηγηταί, οἱ ὁποῖοι διδάσκουν εἰς τὴν Κατεύθυνσιν δὲν πληροῦν κἄν τὰ ἐπιστημονικὰ κριτήρια. Ἀντὶ ὅμως οἱ ἰθύνοντες νὰ «βάλουν μυαλὸ» καὶ νὰ διασώσουν τὸ Τμῆμα, τόσον ἀπὸ τὴν ἀλλοτρίωσιν, ὅσον καὶ ἀπὸ τὴν ἀπαξίωσιν, ἔχουν ἐκτραχυνθῆ ἐπὶ τὰ πλέον χείρω. Αὐτὸ ἀποδεικνύουν τὰ πρόσφατα Πρακτικά, τὰ ἀφορῶντα εἰς νέον διδάσκοντα, ὁ ὁποῖος καλεῖται νὰ διδάξη παραλλήλως εἰς τὸ Τμῆμα Θεολογίας καὶ εἰς τὴν Κατεύθυνσιν Μουσουλμανικῶν Σπουδῶν, μὲ τὸ ἐπιχείρημα ὅτι… ἡ Καινὴ Διαθήκη θεωρεῖται «κύρια πηγὴ καὶ ἔργο ποὺ ἀνήκει στὸν ἀρχαῖο Ἰουδαϊσμό»! Παραθέτομεν ἀκολούθως ἀποσπάσματα ἀπὸ τὸν διάλογον καὶ τὴν διαφωνίαν μεταξὺ τῶν Μελῶν ΔΕΠ.
Διὰ τὴν διευκόλυνσιν τῶν ἀναγνωστῶν σχετικὰ μὲ τὰ ἀναφερόμενα πρόσωπα, ἐνημερώνομεν ὅτι: ὁ κ. Ζάρρας εἶναι Καθηγητὴς τῆς Ἱστορίας Ἐποχῆς τῆς Καινῆς Διαθήκης εἰς Ἀθήνας καὶ συγγραφεὺς τῶν βιβλίων «Τὸ Δένδρο τῶν Ψυχῶν: Σπάνια ἀποσπάσματα ἀπὸ τὴ θεοσοφικὴ Καμπαλά», «Μυστικὸ-μαγικὸς Ἰουδαϊσμὸς τῆς ὕστερης ἀρχαιότητας καὶ τοῦ μεσαίωνα», «Ἰουδαϊκὲς Ἀναγνώσεις Εὐαγγελικῶν Ἐδαφίων: Ὁ Ἰουδαῖος Ἰησοῦς καὶ ἡ Κύλιξ τοῦ Ἀρχαίου Ἰουδαϊσμοῦ», «Ταλμοὺδ» κ.ἄ., ὁ κ. Γαλάνης εἶναι Καθηγητὴς τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης καὶ ἀπόφοιτος Ἰουδαϊκῶν Σπουδῶν τῆς Γερμανίας, ὁ κ. Γκουτζιούδης εἶναι Καθηγητὴς τῆς Καινῆς Διαθήκης, ἡ κ. Δάφνη εἶναι Καθηγήτρια Παλαιᾶς Διαθήκης καὶ Μεταφράσεως τῶν Ἑβδομήκοντα, ὁ κ. Ἀραμπατζὴς εἶναι Καθηγητὴς Πατρολογίας, ἐπίσης ὡς «Πρόεδρος» ἀναφέρεται ὁ κ. Μαγγιῶρος Καθηγητὴς Κανονικοῦ Δικαίου καὶ τέλος, ἡ κ. Παλάντζα εἶναι Καθηγήτρια Βιβλικῆς Θεολογίας
Οἱ ἀποκαλυπτικοὶ διάλογοι
«Ὁ κ. Ζάρρας: …Ὁ τίτλος τῆς προκηρυχθείσας θέσης δὲν εἶναι Παλαιὰ Διαθήκη μόνο. Ὁ τίτλος τῆς προκηρυχθείσας θέσης εἶναι Παλαιὰ Διαθήκη καὶ Ραββινικὴ Γραμματεία. Στὴν πρόταση ποὺ ἔκανε ὁ κ. Γαλάνης καλύπτεται καὶ τὸ πρῶτο μέρος καὶ τὸ δεύτερο καὶ κυρίως ἡ συμμετοχὴ τοῦ κ. Γκουτζιούδη, ὁ ὁποῖος εἰρήσθω ἐν παρόδῳ, ἔχει ἀσχοληθεῖ ἀρκετὰ μὲ τὰ ἰουδαϊκὰ καὶ μὲ τὴν πρὸς Ἑβραίους ἐπιστολή, ὅπου πολλὰ γιὰ τὸν Ἰουδαϊσμὸ τῆς περιόδου ἐκείνης, τὰ γνωστικά, αὐτὰ ποὺ τὰ λέγανε παλιὰ ἰουδαϊκὸ γνωστικισμὸ εἰδικὰ στὴ διατριβή του, ἀλλὰ καὶ ἀλλοῦ, εἶναι ἡ ἰδανικὴ γέφυρα ἀνάμεσα στὴν Παλαιὰ Διαθήκη καὶ στὴ Ραββινικὴ Γραμματεία. Δὲν θὰ περιαυτολογήσω, δὲν θὰ πῶ βέβαια γιὰ μένα γι’ αὐτὰ ποὺ ἔχω γράψει καὶ ποὺ εἶναι τὰ ἀντικείμενά μου, ἀλλὰ θεωρῶ ὅτι εἶναι μία πολὺ ἰσορροπημένη, καλύπτουσα ὅλα τὰ σκέλη τοῦ τίτλου τῆς προκηρυχθείσας θέσης, πρόταση…
Ἡ κ. Δάφνη: Θεωρῶ ὅτι εἶναι λανθασμένη ἡ τοποθέτηση τοῦ συναδέλφου κ. Ἀραμπατζῆ, εἶναι λάθος ἡ τοποθέτηση σὲ ὅ,τι ἀφορᾶ τὴν ταυτότητα τῶν γνωστικῶν ἀντικειμένων. Δὲν εἶναι τὰ ἴδια γνωστικὰ ἀντικείμενα. Ποιὸ εἶναι τὸ γνωστικὸ ἀντικείμενο τοῦ κ. Γκουτζιούδη ἀκριβῶς; Οὔτε λεκτικὰ δὲν εἶναι ἴδια τὰ γνωστικὰ ἀντικείμενα. Ἐπιπλέον, ὅταν μιλᾶμε περὶ Ραββινικῆς Γραμματείας, τί ἀκριβῶς ἐννοοῦμε; Θὰ πρέπει νὰ τὸ ὁρίσουμε. Ἐννοοῦμε Καινὴ Διαθήκη; Ἐννοοῦμε τὴν πρὸς Ἑβραίους Ἐπιστολή; Ὄχι βέβαια. Ὅταν μιλᾶμε γιὰ Ραββινικὴ Γραμματεία, ἐννοοῦμε Γραμματεία τῶν Ραββίνων μέχρι τὸν 6ο αἰώνα μ.Χ., δὲν ἐννοοῦμε Καινὴ Διαθήκη. Δὲν εἶναι Ραββῖνοι οἱ συγγραφεῖς τῆς Καινῆς Διαθήκης, μὲ τὴν ἔννοια ποὺ χρησιμοποιεῖται ἐπιστημονικὰ ὁ ὅρος. Ἑπομένως, θεωρῶ ὅτι καὶ ἡ ἐπίκλησή του ὅτι ἡ πρακτικὴ αὐτὴ ἐφαρμόζεται στὸ Τμῆμα σας ἀπὸ τὸ παρελθὸν καὶ ὅτι ἐφαρμόζεται κατ’ ἐπανάληψη κτλ., δὲν δικαιολογεῖ τὴ σημερινὴ ἐπιλογὴ αὐτῆς τῆς σύνθεσης τῆς τριμελοῦς ἐπιτροπῆς. Εἶναι μία λανθασμένη πρακτικὴ ποὺ ἀκολουθεῖτε μέχρι σήμερα καὶ δὲν θὰ συμφωνήσω, δὲν θὰ συναινέσω σὲ αὐτό, στὸ νὰ ἐφαρμόζεται ἡ ἐπιλογὴ αὐτὴ ἐπ’ ἄπειρον…
Ὁ κ. Ζάρρας: Δὲν θὰ μπῶ σὲ ἀντιπαραθέσεις, δὲν εἶμαι ὑπὲρ αὐτοῦ τοῦ τρόπου. Μόνο, ἐπειδὴ ὑπάρχουν κάποια ζητήματα, ἐπιστημονικὰ καὶ μεθοδολογικά. Πολὺ σύντομα, πολλοὶ εἰδικοὶ θεωροῦν τὴν ΚΔ κύρια πηγὴ καὶ ἔργο ποὺ ἀνήκει στὸν ἀρχαῖο Ἰουδαϊσμό. Ἀκόμη καὶ οἱ ἴδιοι οἱ Ἑβραῖοι καὶ πολλοὶ σημερινοὶ μελετητές, ὅπως ὁ Jacob Neusner, ὁ Bruce Chilton, ἡ Levine, καὶ πολλοὶ ἄλλοι, θεωροῦν, ὡς ἕνα ἀπ’ τὰ πιὸ πρωταρχικὰ κείμενα γιὰ τὴ μελέτη τῆς Ραββινικῆς Γραμματείας τὴν Καινὴ Διαθήκη. Ἂν θέλετε μπορῶ νὰ σᾶς δώσω καὶ παραπομπές. Ἢ νὰ σᾶς παραπέμψω σὲ ἔργα. Δὲν θὰ πῶ τίποτα ἄλλο. Εὐχαριστῶ…
Ἡ κ. Δάφνη: Ἐπ’ αὐτοῦ, ἄν μοῦ ἐπιτρέπετε κ. Πρόεδρε, θὰ ἤθελα νὰ πῶ, εἶναι ἡ πολιτικὴ τοῦ Τμήματος νὰ μετατρέψει τὴν Καινὴ Διαθήκη σὲ πηγὴ τῆς Ραββινικῆς Γραμματείας;
Ὁ κ. Πρόεδρος: κ. Δάφνη γιὰ τὴν πολιτικὴ τοῦ Τμήματος δὲν θὰ συζητήσουμε.
Ἡ κ. Δάφνη: Δὲν εἶναι θέμα πολιτικῆς τοῦ Τμήματος.
Ὁ κ. Πρόεδρος: Αὐτὸ εἴπατε ἐσεῖς.
Ἡ κ. Δάφνη: Ἔχω κληθεῖ ὡς μέλος ἐκλεκτορικοῦ σώματος, γιὰ νὰ ἐκφράσω τὴν εἰδική μου ἐπιστημονικὴ γνώμη. Ἡ δική μου ἐπιστημονικὴ γνώμη εἶναι ὅτι δὲν ταυτίζεται ἡ Καινὴ Διαθήκη μὲ τὴ Ραββινικὴ Γραμματεία.
Ὁ κ. Πρόεδρος: Ποιὸς εἶπε τέτοιο πρᾶγμα; Παρακαλῶ μὴ ἀφήνετε νὰ αἰωροῦνται ἐντυπώσεις μὲ λόγια ποὺ δὲν εἰπώθηκαν ἀπὸ κανένα μέλος τοῦ Ἐκλεκτορικοῦ Σώματος. Ὁλοκληρώσατε;
Ἡ κ. Δάφνη: Παρακαλῶ νὰ μὲ ἀφήσετε νὰ ὁλοκληρώσω, βεβαίως καὶ εἶναι στὰ ὅρια τῆς λογικῆς, ἐκτὸς ἂν ἡ λογικὴ κάποιων συναδέλφων εἶναι διαφορετική, ἀλλὰ αὐτὸ δὲν μὲ ἀφορᾶ καὶ δὲν μὲ ἐμποδίζει νὰ ἐκφράζω τὴν ἐπιστημονική μου γνώμη. Γιὰ νὰ γνωμοδοτήσω μὲ καλέσατε ἐδῶ, δὲν μὲ καλέσατε γιὰ νὰ ἐπικροτήσω. Ἡ ἐπιστημονική μου γνώμη εἶναι ὅτι δὲν ταυτίζονται καὶ ἀκόμη κι ὅταν κάποιος εἰδικὸς στὴ Ραββινικὴ Γραμματεία ἐπικαλεῖται τὴν Καινὴ Διαθήκη ὡς πηγή, δὲν σημαίνει ὅτι τὸ γνωστικό του ἀντικείμενο ταυτίζεται μὲ τὴν Καινὴ Διαθήκη, οὔτε βεβαίως ὅτι ταυτίζεται μὲ τὴν Παλαιὰ Διαθήκη καὶ τὴν ἐπιστήμη τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, ὅπως αὐτὴ ὁρίζεται σὲ διεθνὲς καὶ διεπιστημονικὸ ἐπίπεδο. Εὐχαριστῶ.
Ὁ κ. Πρόεδρος: Τὸ Τμῆμα σᾶς ὅρισε, γιὰ νὰ ἐκφράσετε τὴν γνώμη σας ὡς εἰδικοῦ, τὴν ἔχετε ἐκφράσει τὴν ἄποψη αὐτὴν ἤδη τρεῖς φορές, τὴν αἰτιολογήσατε, σᾶς δώσαμε ὅλο τὸν χρόνο. Δὲν ἤλθαμε ἐδῶ νὰ συζητήσουμε ποιὰ εἶναι ἡ πολιτικὴ τοῦ Τμήματος, γι’ αὐτὸ κι ἐγὼ σᾶς παρακαλῶ νὰ περιοριστεῖτε στὸν λόγο ποὺ τὸ Τμῆμα σᾶς ὅρισε στὰ πλαίσια τῆς διαδικασίας αὐτῆς. Νὰ εἶστε, παρακαλῶ, λίγο πιὸ προσεκτικὴ στὶς ἀναφορές σας σὲ σχέση μὲ τὸ Τμῆμα Θεολογίας. Ἀκούσαμε τὴν ἄποψη τῆς κ. Δάφνη. Ὑπάρχει κάποιος ἄλλος συνάδελφος πού θέλει νὰ τοποθετηθεῖ; …
Ὁ κ. Γκουτζιούδης: Καταρχήν, σέβομαι ἀναμφισβήτητα ὅλες αὐτὲς τὶς ἀπόψεις. Σεβόμαστε ὅλες καὶ ὅλους τούς συμμετέχοντες συναδέλφους, παλαιοδιαθηκολόγους, καινοδιαθηκολόγους, πατρολόγους, ἱστορικοὺς καὶ ὅποιον ἄλλο τυχαίνει νὰ ξεχνῶ. Θὰ ἀκούσουμε μὲ σεβασμὸ ὁποιαδήποτε πρόταση. Φαίνεται πὼς γιὰ κάποιους συναδέλφους τὸ πρόβλημα εἶμαι ἐγώ. Πρέπει λοιπὸν νὰ ἀκούσουμε μία ἐνδεχόμενη ἄλλη πρόταση. Ἐπίσης, ἂν κάποιος δεῖ τὴν ἐργογραφία τῶν ὑποψηφίων, θὰ δεῖ ὅτι ἀρκετὲς ἀπὸ τὶς δημοσιεύσεις τους περιλαμβάνουν βιβλία τῆς Καινῆς Διαθήκης. Οἱ περισσότεροι, ἐὰν ὄχι ὅλοι, ἔχουν ἀσχοληθεῖ μὲ τὴν Καινὴ Διαθήκη καὶ εἶναι λογικὸ γιατί, ὅπως ἀνέφερε καὶ ὁ κ. Ζάρρας, ἡ ΚΔ ἀποτελεῖ τὴ γέφυρα μεταξὺ Παλαιᾶς Διαθήκης καὶ Ραββινικῆς Γραμματείας. Ἐπίσης συμμετέχουν καὶ σὲ βιβλικὰ συνέδρια μὲ εἰσηγήσεις ποὺ ἀφοροῦν τὴ σχέση Παλαιᾶς καὶ Καινῆς Διαθήκης. Ἡ σχέση εἶναι πολὺ στενή. Οἱ παλαιοδιαθηκολόγοι ἀσχολοῦνται μὲ τὴν ΚΔ, γιατί ὅπως πολὺ σωστὰ εἶπε ὁ κ. Ζάρρας, ἡ ΚΔ εἶναι ἡ μόνη γραμματεία ποὺ βρίσκεται ἀνάμεσα σὲ αὐτὲς τὶς δύο περιοχὲς καὶ τὴ συνδέει…
Ἡ κ. Δάφνη: Ἔχω πρόταση καὶ παρακαλῶ, ὅπως τὸ λέω, νὰ συμπεριληφθεῖ στὰ πρακτικά. Ἐδῶ δὲν κρίνεται ἡ ἐξέλιξη ἑνὸς ὑποψηφίου στὴν ἑπόμενη βαθμίδα, ὥστε νὰ λάβετε ὑπόψη ποιὸ εἶναι τὸ συγγραφικὸ ἢ τὸ ἐπιστημονικό, ἐρευνητικὸ ἔργο του, ἀλλὰ ἔχετε νὰ ἀποφασίσετε γιὰ μία κενὴ θέση, προκηρύξατε μία θέση «Παλαιὰ Διαθήκη καὶ Ραββινικὴ Γραμματεία». Ἂν κάποιοι ἀπὸ τοὺς ὑποψηφίους ἔχουν ἔργο ποὺ ἀφορᾶ στὴν ΚΔ, αὐτὸ εἶναι ἀπὸ μόνο του πρόβλημα, γιατί οἱ ὑποψήφιοι κατέθεσαν ὑποψηφιότητα γιὰ ἕνα γνωστικὸ ἀντικείμενο ποὺ εἶναι ἄσχετο μὲ τὸ ἐρευνητικὸ καὶ συγγραφικό τους ἔργο. Εἶναι διαφορετικὰ πράγματα, εἶναι ἄλλο πρᾶγμα, π.χ. νὰ ἀσχολεῖται κανεὶς μὲ βιβλικὴ θεολογία, ὅπως τὸ γνωστικὸ ἀντικείμενο τῆς κ. Ἀλεξάνδρας Παλάντζα καὶ νὰ ἀσχολεῖται μὲ τὴ θεολογία τῆς ΠΔ, ὅπως τὸ πῶς προσλαμβάνεται καὶ συμπληρώνεται στὴν ΚΔ καὶ ἄλλο πρᾶγμα νὰ μεταβάλετε τὴν ΚΔ σὲ πηγὴ τῆς Ραββινικῆς Γραμματείας καὶ νὰ ἀποφαίνεστε ἐπὶ τῇ βάσει αὐτοῦ γιὰ τὴν ΠΔ. Εἶναι ἀπὸ μόνη της ἡ θέση, ἔτσι ὅπως τὴν προκηρύξατε καὶ τὸ γνωστικὸ ἀντικείμενο, ἔτσι ὅπως τὸ προκηρύξατε, εἶναι ἀπὸ μόνο του προβληματικό. Εἶναι θεωρῶ ἄλλο ἡ ἔρευνα τῆς Ραββινικῆς Γραμματείας καὶ ἄλλο ἡ ἔρευνα τῆς ΠΔ. Ἡ ἔρευνα τῆς ΠΔ εἶναι π.Χ. καὶ τῆς Ραββινικῆς Γραμματείας εἶναι μ.Χ. καὶ προϋποθέτει ἄριστη γνώση τῆς Ἑβραϊκῆς γλώσσας. Θεωρῶ λοιπὸν ὅτι εἶναι λάθος ἐπὶ τῆς οὐσίας καὶ τὸ καταψηφίζω…
Ὁ κ. Γκουτζιούδης: Ψηφίζω τὴν προτεινόμενη πρόταση, γιατί θεωρῶ ὅτι εἶναι ἄρτια καὶ ἐπιστημονικὰ τεκμηριωμένη. Ἐπίσης ὁποῖος ἢ ὅποια ἐκλεγεῖ θὰ διδάξει μαθήματα Παλαιᾶς Διαθήκης καὶ Ραββινικὴς Γραμματείας, ὄχι μόνο στὸ πρόγραμμα προπτυχιακῶν σπουδῶν Θεολογίας, ἀλλὰ στὸ πρόγραμμα μουσουλμανικῶν σπουδῶν, ὅπου ἐκεῖ ἐπίσης χρειαζόμαστε τὰ κείμενα τοῦ μεταγενέστερου Ἰουδαϊσμοῦ. Θεωρῶ λοιπὸν ὅτι ἐπειδὴ ὑπάρχουν ἐκπαιδευτικὲς ἀνάγκες καὶ δὲν ἔχουμε τὴν πολυτέλεια νὰ πάρουμε δύο πρόσωπα, θὰ πρέπει νὰ καλυφθεῖ ἡ Ἰουδαϊκὴ γραμματεία συνολικά».
Ἀνοικτὰ ἐρωτήματα
Εἶναι ἡ Πρὸς Ἑβραίους Ἐπιστολὴ ἰουδαϊκὸν κείμενον; Εἶναι ἡ Πρὸς Ἑβραίους «ἰδανικὴ γέφυρα ἀνάμεσα στὴν Παλαιὰ Διαθήκη καὶ στὴ Ραββινικὴ Γραμματεία»; Εἶναι ἡ Καινὴ Διαθήκη «κύρια πηγὴ καὶ ἔργο πού ἀνήκει στὸν ἀρχαῖο Ἰουδαϊσμό»; Ἀποτελεῖ ἡ ΚΔ «τὴ γέφυρα μεταξὺ Παλαιᾶς Διαθήκης καὶ Ραββινικῆς Γραμματείας», ὅπως λέγουν ἐπανειλημμένα; «Οἱ παλαιοδιαθηκολόγοι ἀσχολοῦνται μὲ τὴν ΚΔ, ἐπειδὴ ἡ ΚΔ εἶναι ἡ μόνη γραμματεία ποὺ βρίσκεται ἀνάμεσα σὲ αὐτὲς τὶς δύο περιοχὲς (ἐνν. Παλαιὰ Διαθήκη καὶ Ραββινικὴ Γραμματεία) καὶ τὴν συνδέει»;
Ἡ πολιτικὴ τοῦ Τμήματος Θεολογίας εἶναι «νὰ μετατρέψει τὴν Καινὴ Διαθήκη σὲ πηγὴ τῆς Ραββινικῆς Γραμματείας»; Διατί δὲν συζητοῦν ἀνοικτὰ καὶ δὲν ἀπαντοῦν εἰς τὸ ποία εἶναι ἡ πολιτικὴ τοῦ Τμήματος; Ἐπιθυμοῦν νὰ ἱδρύσουν καὶ νέαν κατεύθυνσιν Ἰουδαϊκῶν Σπουδῶν;
Διατί ὁ εἰδικευόμενος εἰς ἰσλαμικάς σπουδάς ὀφείλει νὰ διδαχθῆ «κείμενα τοῦ μεταγενέστερου Ἰουδαϊσμοῦ»; Ποῖος ὄντως μουσουλμάνος ἐνδιαφέρεται νὰ ἐνδιατρίψη εἰς τὸν Ἰουδαϊσμόν; Ποῖος ὁ λόγος νὰ διατηρῆται ὁλόκληρος Κατεύθυνσις μὲ ἕνα μόνον εἰσακτέον; Ἔχει τόσα χρήματα νὰ σπαταλᾶ ὁ κ. Πιερρακάκης;
Ἐπειδὴ τὸ Ὑπουργεῖον δὲν δίδει ἑτέραν θέσιν διὰ Μέλος ΔΕΠ, ἕνα πρόσωπον θὰ καλύπτη ὅλα τὰ ἀντικείμενα καὶ χριστιανικὰ καὶ μὴ χριστιανικά; Τελικὰ ἡ Κατεύθυνσις Μουσουλμανικῶν Σπουδῶν θὰ ὁρίζη ποῖος θὰ προσληφθῆ, διὰ νὰ διδάξη εἰς τοὺς Ὀρθοδόξους τοῦ Τμήματος Θεολογίας;
Ἂν τὸ Ὑπουργεῖον Παιδείας ἐτήρει τὰ ἀκαδημαϊκὰ κριτήρια, δὲν θὰ ἔθετε τέλος εἰς τὴν Κατεύθυνσιν καὶ τὰς «ἀλχημείας»;
Ἂν ἡ Μουφτεία τῆς Θράκης ἐπληροφορεῖτο ὅτι οἱ φοιτηταὶ ὀφείλουν νὰ εἰδικεύωνται εἰς τὰ ἰουδαϊκὰ συγγράμματα, δὲν θὰ διεμαρτύρετο καὶ θὰ παρώτρυνε τοὺς πιστοὺς νὰ μὴ μεταβαίνουν διὰ σπουδάς;
Ἂν ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος ἐνδιεφέρετο διὰ τὴν Ὀρθόδοξον κατάρτισιν τῶν κληρικῶν της καὶ τῶν θεολόγων δὲν θὰ παρενέβαινε δυναμικά;
Ἐπιτέλους, τὰ ὑπόλοιπα μέλη ΔΕΠ τοῦ Τμήματος συμφωνοῦν; Δὲν ὑπάρχουν Πρυτανικαὶ Ἀρχαί; Δὲν ὑπάρχει Ἀκαδημαϊκὸς Ἐλεγκτικὸς Μηχανισμός; Δὲν ὑπάρχει ἀνεξάρτητος Δικαιοσύνη;