Στάρετς Βαρσανούφιος
Κύριε Ιησού Χριστέ Υιέ του Θεού ελέησον με τον αμαρτωλόν. Υπεραγία Θεοτόκε σώσον ημάς.
Τὴν
προσευχὴ τοῦ Ἰησοῦ πρέπει νὰ τὴν λέμε ὁλόκληρη. Χωρὶς νὰ τὴν
περικόπτωμε. Αὐτὴν τὴν παρακαταθήκη μας ἔδωσαν οἱ ἅγιοι Γέροντες. Καὶ ὁ
τόνος νὰ πέφτῃ στὴν τελευταία λέξη: «τὸν ἁμαρτωλόν». Σκοπὸς τῆς προσευχῆς αὐτῆς εἶναι πάντοτε ἕνας: ἡ μνήμη τοῦ Θεοῦ.
Τὸ πρῶτο σας ἔργο, μόλις ξυπνήσετε, νὰ εἶναι τὸ σημεῖο τοῦ τιμίου καὶ ζωοποιοῦ Σταυροῦ. Καὶ τὰ πρῶτα σας λόγια της εὐχῆς τοῦ Ἰησοῦ.
Ὅταν σᾶς ἔρχωνται λογισμοί, μὴ προσπαθῆτε νὰ τοὺς διώξετε ἀνοίγοντας ἕνα λογικὸ διάλογο μαζί τους. Χτυπᾶτε τους ἐπάνω στὴν Πέτρα. Πέτρα εἶναι ὁ Χριστός.
Τὸ Ὄνομά Του. Ἡ προσευχὴ τοῦ Ἰησοῦ. Δὲν εἶναι στὸ χέρι σας, νὰ μὴ τοὺς
δεχθῆτε. Τοὺς λογισμοὺς τοὺς διώχνει μόνο τὸ Ὄνομα τοῦ Ἰησοῦ.
Ὅταν
ἡ προσευχὴ – συμβαίνει μερικὲς φορὲς – γίνεται χωρὶς προσοχὴ καὶ
μηχανικά, μὴν ἀπογοητεύεσθε. Τὴν ὥρα τῆς προσευχῆς μὲ τὸ ὄνομα τοῦ
Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ ἁγιάζεται ἀκόμη καὶ τὸ στόμα μας.
Κάθε ἡμέρα, τὸ βράδυ, νὰ ἐλέγχετε τὸν ἑαυτό σας. Καὶ νὰ μετανοῆτε γιὰ τὶς ἁμαρτίες σας. Ὁ ἔλεγχος τῆς ζωῆς μας μᾶς ὁδηγεῖ σὲ ἐπίγνωση τῆς ἀδυναμίας μας καὶ σὲ μετάνοια.
Εἶναι δυνατὸ νὰ προσεύχεται ὁ ἄνθρωπος, ποῦ ἔχει νοῦ διασκορπισμένο;
Ἡ ζωὴ τῆς νήψης καὶ προσοχῆς διευκολύνει τὴν προσευχὴ καὶ μᾶς φέρνει κοντὰ στὸ Θεό.
Στὴν ἁγία γραφὴ βλέπομε ὅτι ὁ Θεὸς δὲν τοὺς ἀγαπάει τοὺς δειλούς.
Δὲν κάνει νὰ θυμώνωμε ἐναντίον ἐκείνων, ποὺ μᾶς προκαλοῦν λύπη. Εἶναι οἱ καλύτεροι εὐεργέτες μας.
Γιατί δὲν λέγει ἡ Γραφή, ὅτι ὁ Θεὸς ἀντιπαθεῖ τοὺς πόρνους, ἢ ἄλλους ἁμαρτωλούς, ἀλλὰ τοὺς ὑπερηφάνους; Ἐπειδὴ ἡ ὑπερηφάνεια εἶναι ἰδιότητα τῶν δαιμόνων. Ἐπειδὴ ὁ ὑπερήφανος εἶναι κατὰ κάποιο τρόπο συγγενὴς τοῦ διαβόλου.
Θανάσιμη εἶναι ἡ ἁμαρτία, ὅταν ὁ ἄνθρωπος δὲν μετανοῇ γι᾿ αὐτήν... Τὸ ἴδιο συμβαίνει καὶ μὲ τὴν ψυχή, ποὺ ἔχει νεκρωθῆ ἀπὸ τὴν ἁμαρτία καὶ εἶναι ἀνίκανη νὰ ἰδῆ τὴν αἰώνια μακαριότητα.
Ἡ γυναῖκα δὲν ζῇ χωρὶς πίστη. Ἡ ἀπιστία γιὰ τὴν γυναῖκα εἶναι πρόσκαιρη. Καὶ ξαναγυρίζει στὴν πίστη, στὸ Θεό. Διαφορετικὰ γρήγορα διαλύεται.
Δὲν
μποροῦμε νὰ εἰσδύσωμε μὲ τὴν δική μας δύναμη στὸ ἐσωτερικὸ νόημα τῶν
γεγονότων. Αὐτὸ εἶναι δώρημα ἄνωθεν. Ἂν ὅμως βαδίζετε αὐτὸ τὸν δρόμο,
τότε θὰ μπορέσετε νὰ εἰσδύσετε στὸ νόημα τῶν γεγονότων, μόνο μὲ τὴν προσευχὴ τοῦ Ἰησοῦ.
Τότε θὰ ἰδῆτε καὶ κάτι περισσότερο ἀπὸ αὐτά, ὅπως εἶπε ὁ Κύριος στὸν Ναθαναήλ.
Ὅταν ὁ ἄνθρωπος ἀρχίζῃ νὰ βλέπῃ κάτι, ποὺ πρῶτα δὲν τὸ διέκρινε καὶ ἄλλοι δὲν τὸ διακρίνουν οὔτε τώρα, ἔχει ἤδη ἀρχίσει ἡ κάθαρση τοῦ νοῦ του.
Ἀπερίγραπτα βάσανα περιμένουν τοὺς ἁμαρτωλοὺς στὸν ᾅδη. Ὅπως καὶ ἀπερίγραπτη μακαριότητα περιμένει τοὺς δικαίους.
Ὅλοι ψάχνουν γιὰ τὸν Θεό. Σκοπὸς δικός μας εἶναι νὰ βροῦμε τὸν Θεό... Μὲ τὴν τήρηση τῶν ἐντολῶν τοῦ Θεοῦ.
Οἱ ἅγιοι πατέρες μας λένε, πὼς μία πρόγευσις τῆς γεέννης γίνεται ἐδῶ στὴν γῆ, ὅπως ἀκριβῶς καὶ τῆς αἰώνιας μακαριότητας. Οἱ ἁμαρτωλοὶ ἀρχίζουν νὰ αἰσθάνονται τὴν τιμωρία τοῦ ᾅδη, καὶ οἱ δίκαιοι τὴν χαρά. Μὲ μία διαφορά: ὅτι καὶ οἱ δυὸ στὴν μέλλουσα ζωὴ θὰ εἶναι ἀσύγκριτα μεγαλύτερα. Ἀναμφισβήτητα...
Χωρὶς ἀγάπη στὸν Κύριο, οὔτε μακαριότητα μποροῦμε νὰ ἀποκτήσωμε, οὔτε παράδεισο...
Τὸ φῶς βρίσκεται στὸν παράδεισο. Καὶ εὐφραίνει τοὺς δικαίους ἐνῷ τὸ πῦρ, χωρὶς φῶς στὴν κόλαση καίει τοὺς ἁμαρτωλούς...
Ἡ φρίκη τῶν κολάσεων τοῦ ᾅδη εἶναι συνεχῶς στὴν σκέψη μου. Τὴν χρησιμοποιῶ γιὰ νὰ ταπεινώνομαι... Ἂς σηκωθοῦμε νὰ κάνωμε μία προσευχὴ νὰ μᾶς ἀπαλλάξει ὁ Κύριος ἀπὸ τὸ πῦρ τῆς κόλασης.
Εἶναι φανερό, πὼς ὅποιος διαβάζει τὴν Ἀποκάλυψη, ὅταν φθάση τὸ τέλος τοῦ κόσμου, θὰ εἶναι πραγματικὰ μακάριος. Γιατὶ θὰ καταλαβαίνει κάτι ἀπὸ αὐτά, ποὺ θὰ γίνονται τότε. Καὶ θὰ ἀρχίσει νὰ ἑτοιμάζεται.
Ἡ ὁδὸς τῆς ὑπακοῆς εἶναι ἡ πιὸ σύντομη. Καὶ ἡ πιὸ σωστή. Ἡ ὑπακοὴ εἶναι κάτι, ποὺ ξεπερνάει τὶς φυσικὲς δυνάμεις τοῦ ἀνθρώπου. Γι᾿ αὐτό, γιὰ τὴν τήρησή της ὁ Κύριος δίνει τὴν δύναμη.
«Ὁ ζυγός μου χρηστὸς καὶ τὸ φορτίον μου ἐλαφρόν ἐστι». Ἐκ πρώτης ὄψεως φαίνεται, πὼς στὰ λόγια αὐτὰ ὑπάρχει μία ἀντίφαση. ... Στενὴ καὶ τεθλιμμένη εἶναι μόνο γιὰ κείνους, ποὺ μπαίνουν σ᾿ αὐτὴν μὲ τὸ ζόρι. Κατ᾿ ἀνάγκη. Χωρὶς δική τους ἐσωτερικὴ διάθεση. Γιὰ κάποιον ἄλλο λόγο. Ὄχι γιὰ τὴν σωτηρία τῆς ψυχῆς τους.
«Ἅμα ὑπάρχει ταπείνωση, ὑπάρχουν ὅλα. Καὶ ὅταν ταπείνωση δὲν ὑπάρχει, δὲν ὑπάρχει τίποτε. Ἔστω κι ἂν ὁ ἄνθρωπος κάνει θαύματα».
«Ἡ θρησκευτικότητα μεταδίδεται κληρονομικά».
«Ὁ ἐχθρὸς τὸ φθονεῖ, ὅταν μας βλέπῃ νὰ ἔχουμε μεταξύ μας ἐπικοινωνία μὲ εἰλικρίνεια καὶ ἀγάπη ἐν Χριστῷ. Καὶ προσπαθεῖ νὰ σπείρῃ ἔχθρα καὶ διχόνοια ἐπειδὴ μισεῖ τὸ καλό... Ἡ καλή μας πράξη νὰ φανερώνωμε τοὺς λογισμούς μας ὁ ἕνας στὸν ἄλλο, θὰ διαλύση τὴν κακία του».
«Οἱ
θλίψεις, ποὺ μᾶς ἔρχονται ἡ μία ἐπάνω στὴν ἄλλη, σταλμένες ἀπὸ τὸ Θεό,
εἶναι σημεῖο τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ γιὰ μᾶς. Ὁ σκοπὸς τῆς κάθε μίας εἶναι
διαφορετικός. Μᾶς τὶς στέλνει, ἢ γιὰ νὰ μᾶς κόψῃ κάτι κακό, ἢ γιὰ νὰ μᾶς
φρονηματίσῃ ἢ γιὰ νὰ μᾶς δοξάσῃ στὴν μέλλουσα ζωὴ πιὸ πολύ, ἢ γιὰ νὰ
μᾶς τιμωρήσῃ γιὰ παλαιότερες ἁμαρτίες μας. Ὅλοι βαστάζουν τὸ σταυρό τους.
Καὶ σεῖς τὸν δικό σας... Βαστάζετε τὸν! Τουλάχιστον μὲ τὸ ἕνα σας
δακτυλάκι!... Βαστᾶτε τον. Εἶναι ἀπαραίτητο γιὰ τὴν σωτηρία ὅλων...
«Τὸ κύριο στοιχεῖο στὴν προσευχὴ εἶναι ἡ ὑπομονή. Ὁ ἐχθρὸς προσπαθεῖ μὲ κάθε τρόπο νὰ ἀποσπάση τὸν μοναχὸ ἀπὸ τὴν εὐχή. Ἡ ἐπιτυχία ἔγκειται στὴν συνέχιση τῆς εὐχῆς μὲ ὑπομονή».