«Πνευματική φαρέτρα τοῦ Ὀρθοδόξου Χριστιανοῦ»
Φύσις - θηρίο
Ἡ φύσις μας, ἔτσι ὅπως τήν ἐλάβαμε ἀπό τό σπίτι μας, εἶναι φύσις φυσική, ἡ ὁποία περιέχει: ἔνστικτα, ἀδυναμίες, πάθη καί ἐρχόμενοι μ᾿ αὐτά στόν μοναχισμό τά μεταποιοῦμε σέ μία κατάστασι ὑπερφυσική. Ὅμως, δέν ἠμπορεῖτε νά κάνετε τίποτε μέ τήν ἰδική σας δύναμι, δεδομένου ὅτι κι αὐτή εἶναι ἕνα δῶρο τοῦ Θεοῦ.
Ἡ ἀνυπακοή δέν φέρει ταπείνωσι, δέν ὁδηγεῖ στήν αὐταπάρνησι, δέν εἶναι ὑπακοή. Ἡ ὑπακοή καί ἡ αὐταπάρνησις εἶναι περίπου ἕνα καί τό αὐτό πρᾶγμα. Ἡ ἀνυπακοή εἶναι χαρακτηριστικό τῶν λαϊκῶν χριστιανῶν καί ὄχι τῶν μοναχῶν. Ἡ προσωπική μας ὑπεράσπισις καί ἡ ταπείνωσις ἐκδιώκουν τό ἕνα τό ἄλλο. Εἶναι ὅπως τό νερό μέ τήν φωτιά. Αὐτός πού ὑπερασπίζει τόν ἑαυτό του καί δικαιολογεῖ τίς πράξεις του, διώχνει τήν ταπείνωσι ἀπό τήν ψυχή του.
Οἱ σημερινοί μοναχοί, εἶναι οἱ μοναχοί-οὐραγοί αὐτοῦ τοῦ αἰῶνος.
Οἱ τρεῖς μοναχικές ἀρετές πρέπει νά βιώνωνται, διότι ἐάν μένουν μόνο στήν θεωρητική τους γνῶσι, δέν πραγματοποιεῖται ἡ μετακίνησις ἀπό τήν ἐμπαθῆ ὁδό στήν φυσική καί ἀπό ἐκεῖ στήν ὑπερφυσική, τήν ὁποία πρέπει νά φθάσης. Δέν εἶναι ἀρκετό νά πηγαίνης στό μοναστήρι, διότι δέν θέλεις νά δοξάζεσαι. Ὁ μοναχισμός δέν εἶναι μόνο μία κρεμάστρα τοῦ μαύρου ράσου σου. Νά εἶσαι μοναχός ὄχι μόνο μέ τά ἐνδύματα, ἀλλά μέ τό ἔργο, δηλαδή μοναχός, μόνος σου. Ὁ μοναχός πρέπει νά ζῆ μόνος του καί ὁ ἄλλος νά εἶναι ὁ Κύριος. Ἡ ἐπί τῆς γῆς μοναξιά ὁδηγεῖ στήν οὐράνια κοινότητα. Ὅποιος ἀπομακρύνεται ἀπό τά ἐπίγεια καί τούς φίλους, δέχεται κοντά του τόν Θεό μέ τούς ἁγίους Ἀγγέλους Του. Ἐάν θέλης νά βαδίσης αὐτή τήν ὁδό, πρέπει νά ἀγωνισθῆς ν᾿ ἀποκτήσης μία φλόγα γιά τόν Θεό, ἀλλιῶς σταματᾶς τόν θεία ὁδό καί μπλέκεσαι μέ τά προβλήματά σου.
Γιά ν᾿ ἀποκτήσης πραότητα καί ἀρετή σοῦ χρειάζεται βία τῆς φύσεώς σου, αὐταπάρνησι, δηλαδή ὑπακοή, προσδοκία τῶν θλίψεων καί νά χαίρεσαι, ὅταν ἔρχωνται ἄσχημες περιστάσεις, διότι αὐτές σοῦ λαξεύουν τίς αἰχμές τῆς ψυχῆς σου. Δέν πρέπει νά λυπῆσαι, διότι ἔτσι δέν ἀρνεῖσαι τόν παλαιό ἄνθρωπο.
Ἐμεῖς οἱ ἱερεῖς εἴμεθα φορτωμένοι μέ τίς ἁμαρτίες τῆς κοινότητός μας, ἐάν ὑπομένουμε τά λάθη τους. Ἡ γνώμη καί ἡ ἀπάντησις ἑνός ἱερέως εἶναι μεγαλύτερη ἀπό τόν ὁποιονδήποτε.
ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΑΡΣΕΝΙΟΥ ΜΠΟΚΑ ΡΟΥΜΑΝΟΥ ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ (1910-1989), ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΑ ΜΑΡΓΑΡΙΤΑΡΙΑ, ΜΕΤΑΦΡΑΣΙΣ-ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ Μ.Δ.Γ., 2003
Μέ τήν εὐλογία τοῦ πατρός Δαμασκηνοῦ Γρηγοριάτου