Γράφει ὁ κ. Ἀνδρέας Κεφαλληνιάδης, Δάσκαλος Γ΄ Ἀρσακείου – Τοσιτσείου Δημοτικοῦ Σχολείου Ἑκάλης
Ἡ θεωρία τῆς ἐξελίξεως τῶν εἰδῶν εἶναι ἕνα ἀπὸ τὰ ὅπλα ποὺ χρησιμοποίησαν καὶ χρησιμοποιοῦν οἱ ὑλιστὲς κατὰ τῆς πίστεως. Ἡ θεωρία αὐτὴ ὑποστηρίζει ὅτι τὸ σύνολο τῶν ζωντανῶν ὀργανισμῶν κατάγεται ἀπὸ ἄλλους ἁπλούστερους ὀργανισμοὺς ποὺ καὶ αὐτοὶ κατάγονται ἀπὸ ἄλλους, ὥσπου φτάνουμε σὲ ἕνα ἀρχικὸ πρῶτο κύτταρο, ποὺ δημιουργήθηκε ἀπὸ μόνο του. Ἀντίθετη μὲ αὐτή, εἶναι ἡ θεωρία τῆς δημιουργίας. Σύμφωνα μὲ αὐτή, τὰ ὄντα δημιουργήθηκαν σὲ τέλεια μορφὴ καὶ ξεχωριστὰ τὸ κάθε εἶδος ἀπὸ τὸ ἄλλο. Ἡ δημιουργία βασίζεται στὸ θεϊκὸ σχεδιασμό, ἐνῷ ἡ ἐξέλιξη στὴν τυχαιότητα.
Γιὰ νὰ δεχθεῖ κανεὶς τὴ θεωρία τῆς ἐξελίξεως θὰ πρέπει νὰ δεχθεῖ καὶ τὴ θεωρία τῆς αὐτόματης γένεσης τῆς ζωῆς ἀπὸ τὴν ἀνόργανη ὕλη. Ὅμως ὁ Γάλλος χημικὸς Παστὲρ μετὰ ἀπὸ μία σειρὰ ἀδιαμφισβήτητων πειραμάτων ἀπέδειξε ὅτι εἶναι ἀδύνατον ἡ ζωὴ νὰ παραχθεῖ μόνη της. Ἀξίζει ἐπίσης νὰ σημειωθεῖ ὅτι καὶ οἱ φαινομενικὰ πιὸ ἁπλοὶ ὀργανισμοὶ (π.χ. μικρόβια, βακτήρια κ.ἄ) στὴν πραγματικότητα εἶναι ἐξαιρετικὰ πολύπλοκοι.
Ἕνας ἀπὸ τοὺς μηχανισμοὺς στοὺς ὁποίους πίστευε ὁ Δαρβίνος ὅτι ὀφείλεται ἡ ἐξέλιξη ἦταν ἡ κληρονόμηση τῶν ἐπίκτητων ἰδιοτήτων. Γιὰ παράδειγμα ἂν κάποιος ἔκοβε τὸ δάχτυλό του, τότε καὶ τὸ παιδί του θὰ γεννιόταν μὲ κομμένο δάκτυλο. Ὁ Αὐστριακὸς βιολόγος Βάισμαν πειραματίστηκε μὲ ποντικούς, γιὰ νὰ δεῖ ἂν κληρονομοῦνται οἱ ἐπίκτητες ἰδιότητες. Τοὺς ἔκοβε τὶς οὐρὲς καὶ μετὰ τὰ διασταύρωνε. Κατὰ τὴ διάρκεια 22 γενεῶν ποτὲ δὲν παρατήρησε μείωση τοῦ μήκους τῆς οὐρᾶς σὲ ποντικό. Ἑπομένως οἱ ἐπίκτητες ἰδιότητες δὲν κληρονομοῦνται.
Ἕνας ἄλλος βασικὸς μηχανισμὸς ἐξέλιξης κατὰ τοὺς ἐξελικτικοὺς ἐπιστήμονες ἀποτελεῖ ἡ φυσικὴ ἐπιλογή. Αὐτὸ σημαίνει ὅτι ὁ ὀργανικὸς κόσμος προχωροῦσε ἐξελικτικὰ μέσῳ δοκιμῶν καὶ ἐπιλογῶν. Ἡ φύση δηλαδὴ ἔκανε διάφορους συνδυασμοὺς καὶ ἐπέλεγε κάθε φορὰ τὸν καλύτερο. Ἀλλὰ ἂν κάτι τέτοιο ἴσχυε, θὰ ἔπρεπε γιὰ κάθε εἶδος ζῴου, νὰ ὑπάρχουν καὶ τὰ ἀποτυχημένα δείγματα ὅλων αὐτῶν τῶν δοκιμῶν σὲ σχέση μὲ τὰ κανονικά. Γιὰ παράδειγμα θὰ ἔπρεπε στὸ ἀρχεῖο τῶν ἀπολιθωμάτων νὰ ὑπάρχουν προγονικὲς μορφὲς νυκτερίδας, ποὺ νὰ ἔχουν διαφορετικὰ πτερύγια, νύχια, δόντια, ὀστᾶ κ.λπ., ἕως ὅτου γίνουν ὅπως οἱ σημερινές. Ὅμως κανένα τέτοιο ἀπολίθωμα δὲν βρέθηκε. Καὶ τὸ παλαιότερο ἀπολίθωμα νυκτερίδας, ἡλικίας 52 ἑκατομμυρίων ἐτῶν, εἶναι ἀπολύτως ὅμοιο μὲ τὶς σημερινές. Ποῦ βρίσκονται λοιπὸν οἱ ἀποδείξεις τῶν ἀποτυχημένων δοκιμῶν, τῶν ἑκατομμυρίων εἰδῶν ζῴων ποὺ ζοῦνε στὴ γῆ, ἐξαιτίας τῆς δράσης τῆς φυσικῆς ἐπιλογῆς;
Γιὰ νὰ ὑποστηρίξουν οἱ ἐξελικτικοὶ τὴ δημιουργία νέων εἰδῶν, διατύπωσαν τὴ θεωρία τῶν μεταλλάξεων. Σύμφωνα μὲ αὐτὴν εἶναι δυνατὸν νὰ ἐμφανιστοῦν μεταβολὲς στὰ γονίδια μὲ ἀποτέλεσμα τὴν ἐμφάνιση νέων εὐνοϊκῶν χαρακτήρων στὰ ἄτομα. Οἱ μεταλλάξεις ὅμως εἶναι ἕνα σπάνιο φαινόμενο καὶ στὴν συντριπτική τους πλειοψηφία εἶναι βλαπτικὲς γιὰ τὸν ὀργανισμό. Ἀλλὰ καὶ οἱ ὠφέλιμες μεταλλάξεις συντελοῦν μονάχα στὴ δημιουργία διαφόρων ποικιλιῶν μέσα στὰ πλαίσια τοῦ ἴδιου εἴδους καὶ ποτὲ στὴ δημιουργία ἑνὸς πραγματικὰ διαφορετικοῦ εἴδους ( π.χ. ἀπὸ ἀηδόνι σὲ καναρίνι). Ἐκτὸς αὐτοῦ τὸ εὖρος τῶν μεταλλάξεων εἶναι περιορισμένο καὶ ἀφορᾶ τὴ μετατροπὴ τῶν ἤδη ὑπαρχουσῶν πληροφοριῶν ποὺ εἶναι γραμμένες στὰ γονίδια. Δὲν εἶναι δηλαδὴ δυνατὸ νὰ προσθέσουν καινούριες πληροφορίες, ἀλλὰ νὰ τροποποιήσουν τὶς ἤδη ὑπάρχουσες. Γιὰ παράδειγμα, ἕνα θηλαστικὸ μπορεῖ νὰ ἀλλάξει χρῶμα στὸ τρίχωμά του, ἀλλὰ ὄχι νὰ βγάλει πτερά. Ἔτσι μία ἀλεπού, ἀκόμα κι ἂν ἀλλάξει τὸ χρῶμα τῆς γούνας της, δὲν παύει νὰ παραμένει ἀλεπού.
Παρὰ ταῦτα, οἱ ἐξελικτικοὶ ἰσχυρίζονται ὅτι μία βαθμιαία συσσώρευση τῶν ἀλλαγῶν στὸν ὀργανισμὸ ὁδηγεῖ τελικὰ στὴ δημιουργία ἑνὸς ἄλλου εἴδους. Ὅμως οἱ ἀλλαγὲς αὐτὲς ἔχουν ὅρια, τὰ ὁποῖα δὲ γίνεται νὰ ὑπερπηδηθοῦν. Γιὰ παράδειγμα ἐπὶ 40 χρόνια γίνονταν πειράματα τεχνητῶν μεταλλάξεων πάνω στὴ μύγα τῶν φρούτων δροσόφιλα. Τὸ ἔντομο αὐτὸ ἐπιλέχθηκε ἐπίτηδες, γιατί διέθετε λίγα χρωματοσώματα καὶ πολὺ μικρὸ κύκλο ζωῆς, ὥστε νὰ ἀναπαράγεται σύντομα. Καὶ ποιὸ ἦταν τὸ ἀποτέλεσμα; Ἄλλες μύγες εἶχαν περισσότερο τρίχωμα κι ἄλλες λιγότερο, ἄλλες εἶχαν κοντὰ πτερὰ κι ἄλλες μακριὰ κλπ, πάντοτε ὅμως ὅλες οἱ ποικιλίες ἦταν μέσα στὰ πλαίσια τοῦ εἴδους δροσόφιλα. Ὅταν ἐπιχειρήθηκε περαιτέρω ἀκτινοβολία, ἡ δροσόφιλα πέθανε, γιατί εἶχε ἐξαντλήσει ὅλο τὸ δυνατὸ εὖρος παραλλαγῶν καὶ ὁ ὀργανισμός της δὲν ἄντεχε ἄλλο τὴν ἀκτινοβολία.
Στὴν πραγματικότητα ὅλα τὰ ζῷα ποὺ ζοῦν σὲ ἕνα συγκεκριμένο φυσικὸ περιβάλλον διαθέτουν ἐκ γενετῆς ὄργανα καὶ μηχανισμοὺς ὥστε νὰ εἶναι τέλεια προσαρμοσμένα νὰ ζοῦν στὸ περιβάλλον αὐτό. Κι ἂν κάποια ζῷα ἀντιμετωπίζουν προβλήματα ἐπιβίωσης, διαθέτουν ἄλλους τρόπους προκειμένου νὰ ἀντιμετωπίσουν τὶς δυσκολίες τους: εἴτε ὑποστηρίζονται μεταξύ τους εἴτε ἀφήνουν περισσότερους ἀπογόνους ἀπὸ τοὺς θηρευτές τους εἴτε μετακινοῦνται σὲ ἄλλο περιβάλλον εὐνοϊκότερο πρὸς αὐτούς. Ἑπομένως δὲν χρειάζεται νὰ ὑπερβοῦν τὰ ὅρια τοῦ εἴδους τους ἐξελισσόμενα σὲ κάτι ἄλλο, προκειμένου νὰ ἐπιζήσουν. Ἂν παρὰ ταῦτα δὲν τὰ καταφέρουν, τότε ἐξαφανίζονται.
Στὴ συνέχεια οἱ ἐξελικτικοὶ προσπάθησαν νὰ ἀναζητήσουν συμμάχους στὸ χῶρο τῆς Παλαιοντολογίας. Ἔλπιζαν ὅτι ἐκεῖ θὰ ἔβρισκαν τὶς πολυπόθητες ἀποδείξεις ποὺ θὰ τεκμηρίωναν τὶς θεωρίες τους. Ἀλλὰ καὶ τὸ ἀρχεῖο τῶν ἀπολιθωμάτων διέψευσε τὶς προσδοκίες τους. Οἱ μεγάλες ὁμάδες ζῴων, ὅπως τὰ ἑρπετὰ καὶ τὰ θηλαστικά, διαφέρουν πολὺ μεταξύ τους καὶ δὲν ἔχουν βρεθεῖ ἀπολιθώματα ὄντων ποὺ νὰ ὑπῆρξαν ἐνδιάμεσος ἐξελικτικὸς κρίκος. Τὸ ἴδιο θὰ μπορούσαμε νὰ ποῦμε καὶ γιὰ πολλοὺς τύπους ζῴων τῆς ἴδιας συνομοταξίας. Ἀντίθετα ἔχουμε χιλιάδες παραδείγματα ἀπολιθωμένων ὀργανισμῶν, οἱ ὁποῖοι εἶναι ἀπολύτως ὅμοιοι μὲ τοὺς σημερινούς. Εἶναι ἐντυπωσιακὸ ὅτι βρέθηκαν ἀπολιθωμένα βακτήρια ἡλικίας 3 δισεκατομμυρίων ἐτῶν, τὰ ὁποῖα εἶναι πανομοιότυπα μὲ τὰ σημερινά! Τὸ ἀρχεῖο τῶν ἀπολιθωμάτων ὄχι μόνο δὲ μαρτυρεῖ βαθμιαῖες ἀλλαγὲς ἀλλὰ εἶναι γεμᾶτο ἀπὸ ἀγεφύρωτα χάσματα1. Κάθε μεγάλη ὁμάδα ὀργανισμῶν ἐμφανίζεται αἰφνιδιαστικὰ σὲ διαφορετικὴ γεωλογικὴ περίοδο, ἐπιβεβαιώνοντας ἔτσι τὴν ἀφήγηση τῆς Γένεσης περὶ προοδευτικῆς δημιουργίας σύμφωνα μὲ τὴ διαδοχὴ τῶν μωσαϊκῶν «ἡμερῶν»2.
Ἡ ἔλλειψη μεταβατικῶν κρίκων ἀπὸ τὸ ἕνα εἶδος στὸ ἄλλο ὁδήγησε τοὺς ἐξελικτικοὺς νὰ καταφύγουν ἀκόμα καὶ σὲ πλαστογραφίες. Καὶ οἱ ἀπάτες αὐτὲς δὲ συνέβησαν μόνο στὸ παρελθόν, ὅπως π.χ. μὲ τὴν πλαστογράφηση εἰκόνων ᾠαρίων ἀνθρώπου καὶ ζῴων ἀπὸ τὸν Χαῖκελ ἢ τοῦ «ἀνθρώπου» τοῦ Πιλντάουν3, ἀλλὰ καὶ πρόσφατα. Ἀμερικανοὶ ἐρευνητὲς ἀποκάλυψαν ὅτι τὸ ἀπολίθωμα τοῦ ἀρχαιοράπτορα, ποὺ εἶχε θεωρηθεῖ ὡς ὁ χαμένος κρίκος τῆς ἐξέλιξης τῶν πτηνῶν ἀπὸ τοὺς πτερωτοὺς δεινόσαυρους, ἦταν παραποιημένο!4
Οἱ ἐξελικτικοὶ διατείνονται ὅτι σὲ διάφορους ὀργανισμοὺς ἐπιβιώνουν διάφορα ὄργανα, ἐντελῶς ἄχρηστα,. Τὰ ὄργανα αὐτά, λένε οἱ ἐξελικτικοί, ὑποδηλώνουν ὅτι εἶναι ὑπολείμματα ὀργάνων κατὰ τὴ διαδικασία μετασχηματισμοῦ τους ἀπὸ προηγούμενους ὀργανισμούς. Ὡστόσο, πολλὰ ὄργανα, ποὺ θεωρήθηκαν κάποτε ὡς ἄχρηστα λείψανα, ξέρουμε σήμερα ὅτι ἔχουν σπουδαῖες χρήσεις. Οἱ ἀδένες ποὺ παράγουν σημαντικὲς χημικὲς οὐσίες, ποὺ ἐλέγχουν τὶς σωματικὲς λειτουργίες, εἶχαν θεωρηθεῖ ἀρχικὰ σὰν ἄχρηστα λείψανα ἑνὸς παλαιότερου σταδίου ἐξέλιξης τοῦ ἀνθρώπου. Ἡ σκωληκοειδὴς ἀπόφυση εἶχε κάποτε θεωρηθεῖ ὡς ἐντελῶς ἄχρηστη, ἀλλὰ σήμερα γνωρίζουμε ὅτι παίζει ἕνα ρόλο στὴν ἄμυνα τοῦ σώματος κατὰ τῶν νόσων. Ἀκόμη καὶ τὸ ἀκραῖο ὀστό τῆς σπονδυλικῆς στήλης, ὁ κόκκυγας, δὲν εἶναι ὑπόλειμμα …οὐρᾶς, ἀλλὰ χρησιμεύει γιὰ τὴ στήριξη ὁρισμένων μυῶν. Ἕνα ἀκόμα ἐξελικτικὸ ἐπιχείρημα ἀποδείχθηκε ψεύτικο.
Ἆραγε, ἀπὸ τὴ δημιουργία τῶν εἰδῶν μέχρι σήμερα, δὲν ὑπῆρξε καμία μεταβολή; Ἀσφαλῶς καὶ ὑπῆρξε, ἀλλὰ ποτὲ μέσα ἀπὸ τὶς μεταβολὲς αὐτὲς δὲ βγῆκαν πραγματικὰ νέα εἴδη. Ἁπλῶς ὁ Θεὸς προίκισε τοὺς ζωντανοὺς ὀργανισμοὺς μὲ τὴν ἱκανότητα νὰ μεταβάλονται καὶ νὰ προσαρμόζονται κάθε φορὰ στὶς φυσικὲς συνθῆκες διαβιώσεώς τους, χωρὶς ὅμως ποτὲ νὰ ἀλλοιώνονται τὰ κύρια χαρακτηριστικὰ τοῦ εἴδους στὸ ὁποῖο ἀνήκουν.
Σημειώσεις:
1. Ἕνας κορυφαῖος ἐξελικτικὸς καθηγητὴς ὁμολογεῖ: «Θεωρώντας δεδομένη τὴν ἐξέλιξη, θὰ περίμενε κανεὶς τὰ ἀπολιθώματα νὰ τεκμηριώνουν μία βαθμιαία σταθερὴ ἀλλαγὴ ἀπὸ τὶς προγονικὲς μορφὲς πρὸς τοὺς ἀπογόνους. Ὁ παλαιοντολόγος ὅμως δὲν βρίσκει κάτι τέτοιο. Ἀντίθετα βρίσκει κενὰ σχεδὸν σὲ κάθε φυλετικὴ σειρά. Ἔχουν ἐμφανιστεῖ νέοι τύποι ἀρκετὰ ξαφνικὰ καὶ οἱ ἄμεσοι πρόγονοί τους ἀπουσιάζουν ἀπὸ τὰ προγενέστερα γεωλογικὰ στρώματα. (…) Μάλιστα τὸ ἀρχεῖο τῶν ἀπολιθωμάτων γέμει ἀσυνεχειῶν, οἱ ὁποῖες φαινομενικὰ τεκμηριώνουν ἅλματα ἀπὸ ἕνα τύπο ὀργανισμοῦ σὲ κάποιο διαφορετικὸ» (Ernst Mayr, Τί εἶναι ἡ ἐξέλιξη, ἔκδ. Κάτοπτρο, Ἀθήνα 2001, σελ. 45.).
Παράλληλα ἔχουμε ἄφθονα παραδείγματα ἀπολιθωμένων ὀργανισμῶν, τῶν ὁποίων οἱ σημερινοὶ ἀπόγονοι εἶναι πανομοιότυποι μὲ τοὺς ἀπολιθωμένους προγόνους τους. Ἀναφέρουμε μερικὰ χαρακτηριστικὰ παραδείγματα: Τὸ ψάρι κοιλάκανθος ἦταν γνωστὸ μόνο ἀπὸ τὰ ἀπολιθώματά του ἡλικίας 65 ἑκατομμυρίων ἐτῶν. Λίγα χρόνια πρὶν ψαρεύτηκε ζωντανὸς κοιλάκανθος στὶς θάλασσες τῆς Ἀνατολικῆς Ἀφρικῆς. Ἔτσι ἀποδείχτηκε ὅτι ἡ μορφή του ἔμεινε οὐσιαστικὰ ἀναλλοίωτη. Μερικὰ εἴδη κατσαρίδας ὑπῆρξαν στὴν ἴδια μορφή, ὅπως εἶναι καὶ σήμερα ἡλικίας 250 ἑκατομμυρίων ἐτῶν. Τὸ μαῦρο μυρμήγκι ἔχει βρεθεῖ σὲ γεωλογικοὺς σχηματισμοὺς ἡλικίας 70 ἑκατομμυρίων ἐτῶν. Τὸ ἔντομο λιβελούλη βρέθηκε σὲ γεωλογικὰ στρώματα ἡλικίας 170 ἑκατομμυρίων ἐτῶν. Τὸ 1952, ἕνα μαλάκιο (neopilina galatheae ) βρέθηκε σὲ ἀκτὴ τῆς Κεντρικῆς Ἀμερικῆς. Μέχρι τότε ἦταν γνωστὸ μόνο ἀπὸ τὰ ἀπολιθώματά του ποὺ χρονολογοῦνταν ἀπὸ τὴν κάμβριο γεωλογικὴ περίοδο, δηλ. 500 περίπου ἑκατομμύρια χρόνια πρίν. Κι ὅμως ἦταν πανομοιότυπο μὲ τοὺς μακρινούς του προγόνους!
2. «Ἕνα ἀπὸ τὰ πιὸ ἀξιοσημείωτα γεγονότα τῆς γεωλογικῆς ἱστορίας εἶναι καὶ ἡ ξαφνικὴ ἐμφάνιση στὶς ἀρχὲς τοῦ Καμβρίου, μορφῶν ποὺ ἀντιπροσωπεύουν ὅλες τὶς μεγάλες συνομοταξίες ζῴων (τριλοβίτες, βραχιονόποδα, γραπτόλιθοι κ.ἄ.). Ἡ ἀπότομη ἐμφάνισή τους εἶναι ἰδιαίτερα ἐντυπωσιακή (…) ὁ μεγάλος ἀριθμὸς τῶν ζῴων μὲ περίπλοκα μορφολογικὰ γνωρίσματα, ποὺ ἐμφανίζεται ξαφνικά, θὰ πρέπει νὰ προῆλθε μετὰ ἀπὸ κάποια μακρὰ περίοδο ἐξέλιξης τῶν ὀργανισμῶν. Στὰ προκάμβρια ὅμως πετρώματα δὲν ἔχουν βρεθεῖ μέχρι τώρα ὑπολείμματα τέτοιων μορφῶν». (Πάπυρος – Λαροὺς – Μπριτάννικα, τόμ. 17, σελ. 196).
3. Περισσότερες λεπτομέρειες γιὰ τὶς ἀπάτες αὐτὲς τῶν ἐξελικτικῶν, ἀλλὰ καὶ σχετικὲς ἄλλες, βλ. Ν.Π. Βασιλειάδη, Ἡ χριστιανικὴ πίστις εἰς τὸν αἰῶνα τῆς ἐπιστήμης, ἔκδ. Σωτήρ, σελ. 54 – 62.
4. (Ἐφημ. «Τὰ Νέα», 25/6/2001). Τὸ 1996 ἐπιστήμονες τῆς ΝΑΣΑ ὑποστήριξαν ὅτι ἕνα πέτρωμα ποὺ ἀνακαλύφθηκε στὴν Ἀνταρκτική, ἔφτασε στὴ Γῆ ἀπὸ μετεωρίτη προερχόμενο ἀπὸ τὸν Ἄρη. Εἶπαν ἀκόμα ὅτι περιεῖχε βακτηρίδια προερχόμενα ἀπὸ τὸν κόκκινο πλανήτη. Μετὰ ἀπὸ αὐτὴ τὴν ἀνακοίνωση, μία ἐφημερίδα ἔγραψε ὅτι «πρόκειται γιὰ μία ἀπὸ τὶς πιὸ σημαντικὲς ἀνακαλύψεις τῆς ἀνθρωπότητας». Δύο χρόνια ἀργότερα, ἡ θεωρία περὶ ἀρειανῶν βακτηριδίων ἄρχισε νὰ ἀμφισβητεῖται, καθὼς ἴχνη ἀμινοξέων ἐντοπίστηκαν κοντὰ στὸ σημεῖο ποὺ βρέθηκε ἡ μυστηριώδης πέτρα. Τὸ Νοέμβριο τοῦ 1998, ἕνα ἄλλο ἄρθρο σὲ ἐπιστημονικὸ περιοδικὸ ἔγραψε ὅτι οἱ ἐνδείξεις ὕπαρξης ζωῆς στὸν Ἄρη παραμένουν ἐπιστημονικὰ ἀτεκμηρίωτες. Ὅσο γιὰ τὸ πέτρωμα θεωρεῖται σίγουρο ὅτι δὲν προέρχεται ἀπὸ τὴν ἐπιφάνεια τοῦ Ἄρη. (Ἐφημ. «Καθημερινή», 26/11/2000).