Ο ογδοηκοστός πρώτος Ψαλμός γράφτηκε πιθανόν στα πρώτα χρόνια που βασίλευε στον Ισραήλ ο Ιωσαφάτ (873-849 π.Χ.).
Κύριο θέμα του έχει τη συμπεριφορά των Κριτών, δηλαδή των δικαστών. Οι Κριτές διαχειρίζονταν θεία εξουσία, την απονομή του δικαίου στους ανθρώπους· και γι᾽ αυτό τους ονομάζει ο λόγος του Θεού «θεούς».
Τους υπενθυμίζει και το Πνεύμα του Θεού τη μεγάλη τιμή που τους έγινε με το να υψωθούν σε τέτοια θέση, και τονίζει με σοβαρότητα: «Ἐγώ εἶπα· θεοί ἐστε καί υἱοί Ὑψίστου πάντες» (Ψαλ. πα΄ [81] 6). Είστε αντιπρόσωποί μου. Είστε θεοί στα μάτια των ανθρώπων. Είστε όλοι σας παιδιά του Υψίστου Κυρίου.
Όπως σημειώνουν όλοι οι Ερμηνευτές του Ψαλμού, τα λόγια αυτά έχουν πολύ βάθος και πλάτος. Δεν περιορίζονται μόνο στους δικαστές. Σε άλλο σημείο της Παλαιάς Διαθήκης, άλλωστε, ονομάζονται υιοί του Θεού και μάλιστα «πρωτότοκοι» όλοι οι Ισραηλίτες (Εξ. δ 22).
Αλλά και ο Κύριος και Θεός μας, όταν έγινε άνθρωπος και έζησε ανάμεσά μας, μας αποκάλυψε την αλήθεια ότι ο Θεός είναι «ὁ Πατήρ ἡμῶν ὁ οὐράνιος» (Ματθ. ς 32) και πρόσφερε τον Εαυτό Του θυσία για να γίνουμε και πάλι «οικείοι» και παιδιά του Υψίστου (βλ. Εφ. β 12-19). Και δεν ντρεπόταν και ο Ίδιος να μας θεωρεί και να μας ονομάζει «αδελφούς» Του (βλ. Εβρ. β 11-12).
Εκείνος βέβαια είχε τον Θεό Πατέρα Του κατά φύσιν. Εμείς Τον έχουμε κατά Χάριν. Είμαστε υιοθετημένα παιδιά του Θεού, χωρίς να το αξίζουμε. Η υιοθεσία μας αυτή έγινε κατά την ώρα της Βαπτίσεώς μας στο Όνομά Του.
Ο άγιος απόστολος Παύλος μάλιστα στο λόγο του στην Πνύκα, κάτω από την Ακρόπολη των Αθηνών, προς τους σοφούς της εποχής εκείνης είπε ανάμεσα στα άλλα ότι όλοι οι άνθρωποι είμαστε «γένος» του Θεού (Πραξ. ιζ [17] 28). Καταγόμαστε από Εκείνον. Είμαστε όλοι μας ενός Πατέρα παιδιά.
Από την αρχή δε της δημιουργίας έχουμε πλασθεί «κατ᾽ εικόνα Θεού» (Γεν. α 27). Είμαστε δηλαδή εικόνες και αντίγραφα του Θεού. Έχουμε κληρονομήσει το θεϊκό μεγαλείο και την αρχοντιά του Πατέρα μας. Είμαστε, καθώς γράφει και ο άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης, «θεοί κατά θέσιν… ὡς κατ᾽ εἰκόνα Θεοῦ γεγονότες» (Ερμ. εις πα΄ [81] Ψαλ.).
Πόσο μεγάλη πράγματι η τιμή που έκανε σε μας τους τιποτένιους ο Κύριος των όλων! Και πόσο αδικούν, υποτιμούν και εξευτελίζουν τον εαυτό τους εκείνοι οι αξιολύπητοι που υποστηρίζουν ότι έχουν πρόγονό τους τον πίθηκο!
Αλλά και πόση η ευθύνη και υποχρέωσή μας μπροστά στην τόση τιμή! Πρέπει δηλαδή να τιμήσουμε την καταγωγή μας. Να ζήσουμε όπως αρμόζει σε παιδιά ενός τέτοιου Πατέρα. Να μοιάζουμε με τον Πατέρα μας σε όλα.
Οι δικαστές για τους οποίους έγραφε ο Ψαλμωδός, δεν τιμούσαν τη θέση τους. Δεν έδιναν καμιά σημασία στην τιμή που τους είχε κάνει ο Θεός. Αδιαφορούσαν τελείως και γι᾽ αυτό αφαιρούσε ο Θεός τη Χάρι Του από τη ζωή τους και πέθαιναν άδοξα.
Γι᾽ αυτό επίσης τους έλεγχε ο Κύριος και με τα λόγια Του αυτά είναι σαν να λέει και προς τον καθένα μας: Άνθρωπέ μου, σε έκανα παιδί μου. Σε προίκισα με τα χαρίσματά μου. Σε όρισα άρχοντα και κληρονόμο μου. Πρόσεξε λοιπόν να ζήσεις σαν φρόνιμο παιδί ενός ένδοξου και φημισμένου πατέρα. Μη μιμηθείς την αλόγιστη διαγωγή των παιδιών που λυπούν και ντροπιάζουν τους καλούς γονείς τους. Μην ακολουθήσεις αυτούς που προτιμούν το ψυχρό και άπονο πεζοδρόμιο από τη ζεστή ατμόσφαιρα του πατρικού σπιτιού. Μην ξεχάσεις ποτέ την καταγωγή σου.
Και να θυμάσαι πάντα ότι έχεις Πατέρα. Δεν είσαι απροστάτευτο ορφανό. Έχεις Πατέρα που ξέρει πολύ καλά τι χρειάζεσαι και τι σε ταλαιπωρεί. Έχεις Πατέρα που μπορεί να σε προστατεύσει και να σε γλυτώσει από κάθε κίνδυνο και πειρασμό. Έχεις Πατέρα πανάγαθο που θέλει πάντα την ευτυχία σου.
Τι κάνουν τα αθώα παιδιά όταν βρεθούν σε κάποια δυσκολία; Δεν καταφεύγουν στον πατέρα τους για να ζητήσουν τη βοήθειά του; Δεν του λένε με απλότητα ο,τι τους συμβαίνει και τα απασχολεί με τη βεβαιότητα ότι θα προστατευθούν κοντά του; Και δεν νιώθουν ασφαλισμένα και ευτυχισμένα μέσα στην πατρική αγκαλιά;
Είναι γνωστές ασφαλώς, αδελφέ μου, οι αλήθειες αυτές και συνηθισμένες. Και δεν μας κάνουν ίσως εντύπωση, όπως δεν μας εντυπωσιάζει και το νερό που πίνουμε κάθε μέρα και ο αέρας που αναπνέουμε. Όμως απ᾽ αυτές κι από το πως θα μιλήσουν στην καρδιά μας εξαρτάται η ευτυχία μας στη ζωή και τώρα και για πάντα.
Ας παρακαλούμε λοιπόν τον Κύριο, που μας έκανε την τιμή να μας έχει παιδιά Του, να μας φωτίζει ώστε να νιώθουμε καλύτερα την τιμή και τις υποχρεώσεις μας που απορρέουν από αυτήν. Και ας προσπαθούμε με τη Χάρι Του να ανταποκρινόμαστε σ᾽ αυτές. Και μην ξεχάσουμε ποτέ Τίνος παιδιά είμαστε. Έτσι θα δοξαζόμαστε κάποτε κι εμείς αιώνια κοντά στον Πατέρα μας.
Γεωργίου Ψαλτάκη
από το βιβλίο Μηνύματα Ζωής Β΄
εκδόσεις «Ο Σωτήρ»
