Ὁ Σταυρὸς εἶναι ἡ δύναμη τῶν πιστῶν καὶ ἡ Ἐκκλησία μας ψάλλει:
«Ἐν φωναῖς ἀλαλάξωμεν, ἐν ᾠδαῖς μεγαλύνωμεν, τὸν Σταυρὸν τὸν τίμιον, ἀσπαζόμενοι, καὶ πρὸς αὐτὸν ἐκβοήσωμεν· Σταυρὲ πανσεβάσμιε, καθαγίασον ἡμῶν, τὰς ψυχάς καὶ τὰ σώματα, τῇ δυνάμει σου, καὶ παντοίας ἐκ βλάβης ἐναντίων, διατήρησον ἀτρώτους, τοὺς εὐσεβῶς προσκυνοῦντάς σε».
«Ἐκκλησίας ἑδραίωμα, βασιλέων κραταίωμα, μοναζόντων καύχημα, καὶ διάσωσμα, σὺ εἶ Σταυρὲ πανσεβάσμιε· διό προσκυνοῦντές σε, καὶ καρδίας καὶ ψυχάς, φωτιζόμεθα σήμερον, θείᾳ χάριτι, τοῦ ἐν σοί προσπαγέντος, καὶ τὸ κράτος τοῦ δολίου καθελόντος, καὶ τὴν ἀράν ἀφανίσαντος. Προσόμοια Αἴνων τῆς Σταυροπροσκυνήσεως».
«Χαίροις ὁ ζωηφόρος Σταυρός, τῆς εὐσεβείας τὸ ἀήττητον τρόπαιον, ἡ θύρα τοῦ Παραδείσου, ὁ τῶν πιστῶν στηριγμός, τὸ τῆς Ἐκκλησίας περιτείχισμα· δι᾿ οὗ ἐξηφάνισται, ἡ φθορὰ καὶ κατήργηται, καὶ κατεπόθη, τοῦ θανάτου ἡ δύναμις, καὶ ὑψώθημεν, ἀπὸ γῆς πρὸς οὐράνια. Ὅπλον ἀκαταμάχητον, δαιμόνων ἀντίπαλε, δόξα Μαρτύρων Ὁσίων, ὡς ἀληθῶς ἐγκαλλώπισμα, λιμὴν σωτηρίας, ὁ δωρούμενος τῷ κόσμῳ τὸ μέγα ἔλεος» (ΕΣΠΕΡΙΝΟΣ Γ΄ ἑβδομάδος).
Ἡ Ἐκκλησία μας ὅρισε τὴν Τρίτη Κυριακὴ τὴν Νηστειῶν νὰ ἑορτάζουμε τὴν προσκύνηση τοῦ Τιμίου Σταυροῦ.
- Ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος μᾶς διαβεβαιώνει ὅτι:
«Ὁ Σταυρὸς εἶναι τὸ θέλημα τοῦ Πατέρα, ἡ δόξα τοῦ Υἱοῦ, ἡ ἀγαλλίαση τοῦ Πνεύματος, τὸ καύχημα τοῦ Παύλου. Γιατὶ λέγει, «εἴθε νὰ μὴ καυχηθῶ ἐγὼ γιὰ τίποτα ἄλλο, παρὰ μόνο γιὰ τὸ Σταυρὸ τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ» (Γαλ. 6, 14). Ὁ Σταυρὸς εἶναι πιὸ φωτεινὸς ἀπ’τὸν ἥλιο, πιὸ λαμπρὸς ἀπ’ τὴν ἀκτῖνα. Γιατί, ὅταν ἐκεῖνος σκοτίζεται, τότε αὐτὸς λάμπει. Καὶ σκοτίζεται τότε ὁ ἥλιος ὄχι γιατὶ ἐξαφανίζεται, ἀλλὰ γιατὶ νικιέται ἀπ’ τὴ λαμπρότητα τοῦ Σταυροῦ. Ὁ Σταυρὸς ἔσχισε τὸ χειρόγραφό μας, ἔκανε ἄχρηστο τὸ δεσμωτήριο τοῦ θανάτου, ὁ Σταυρὸς εἶναι ἡ ἀπόδειξη τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ».
- Μεγάλη ἡ δύναμη τοῦ Σταυροῦ. Μᾶς τὸ διδάσκει καὶ ὁ Ἅγιος Πορφύριος μὲ κάποιο περιστατικό.
«… Μ’ ἀξίωσε ὁ Θεὸς τὸν ἀνάξιο καὶ ἁμαρτωλὸ δοῦλο του νὰ δοῦν τὰ μάτια μου αὐτὴ τὴ φορὰ τὸ Γέροντα, ἐκείνη τὴν ἁγιασμένη ψυχή, λουσμένη μὲ θεϊκὸ φῶς (ἄκτιστο φῶς), ἡ ὁποία ἔμεινε ἀνεξίτηλα χαραγμένη στὴ μνήμη μου καὶ δὲν περιγράφεται μὲ λόγια. Ἀμέσως μὲ ρωτάει «τί πρόβλημα ἔχεις παιδί μου;» μὲ ἁπαλὴ γλυκιὰ φωνή. Καὶ τοῦ ἀπαντῶ «τὸ στομάχι μου μὲ πονάει, Γέροντα». Καὶ ἐκεῖνος μοῦ λέει: «Γιὰ ἔλα ἐδῶ κοντὰ στὸ κρεβάτι μου, γιατί δὲν μπορῶ νὰ σηκωθῶ νὰ σὲ σταυρώσω».
Ἀμέσως πῆγα κοντά, γονάτισα, φίλησα τὸν Τίμιο Σταυρὸ καὶ τὸ χέρι του. Ἐκεῖνος μοῦ λέει: «ποῦ ἀκριβῶς πονᾶς;». Καὶ τοῦ ἔδειξα τὸ σημεῖο ἐπακριβῶς. Τότε ἐκεῖνος πῆγε νὰ κάνει τὸ σημεῖο τοῦ Σταυροῦ, μὲ τὸ Σταυρὸ ποὺ κρατοῦσε, στὸ πονεμένο μέρος. Ἐγὼ ἀμέσως ἄνοιξα τὸ σακάκι μου, γιὰ νὰ μὲ σταυρώση. Ἐκείνη τὴ στιγμὴ ἄκουσα τὸ Γέροντα, ὄχι μὲ ἁπλὴ φωνὴ ἀλλὰ μὲ δυνατή, λὲς καὶ τὸν κτύπησε ἠλεκτρικὸ ρεῦμα, νὰ μὲ ἐπιπλήττη καὶ νὰ μοῦ λέη: «γιατί; δὲν περνᾶ ἀπέξω ἀπ’ τὸ σακάκι σου, ὀλιγόπιστε;». Τότε ἐγὼ τοῦ ἀπαντῶ «περνάει καὶ παραπερνάει, συγχώρα με, Γέροντα, γιὰ τὴν ὀλιγοπιστία μου». Ἀφοῦ μὲ σταύρωσε, μοῦ λέει: «νὰ ξέρης, ὁ Σταυρὸς περνάει ἀπ’ ἐδῶ ὥς τὴν Ἀμερική, τὴν Αὐστραλία κ.λπ., ἄλλη φορὰ νὰ ἔχης περισσότερη πίστη». Ἔβαλα μετάνοια, ξαναπῆρα τὴν εὐχή του, ἀσπάσθηκα τὸν Τίμιο Σταυρὸ καὶ τὸ χέρι του καὶ ἀναχώρησα ὠφελημένος, ἀφοῦ ἀπὸ τότε δὲν μὲ ξαναπόνεσε τὸ στομάχι μου» (Μαρτυρία π. Παύλου Τσουκνίδα).