Του π. Ηλία Μάκου
Υποβαθμισμένη είναι η σχολική εορτή των τριών Ιεραρχών τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα και πλέον οι μαθητές δεν μαθαίνουν για την προσφορά τους στα γράμματα και τους υπέροχους και ωφέλιμους λόγους τους, καθώς γίνεται προσπάθεια αποκοπής τους από το Ελληνοχριστιανικό πνεύμα και φρόνημα αυτών των μεγάλων Πατέρων της Εκκλησίας μας.
Δεν εξηγούνται αλλιώς ούτε υπουργική απόφαση του 2020, σύμφωνα με την οποία «η 30ή Ιανουαρίου κάθε έτους, ημέρα της θρησκευτικής εορτής των Τριών Ιεραρχών, παύει να συμπεριλαμβάνεται στις ημέρες σχολικής αργίας”, ούτε η πρόσφατη απόφαση στις αρχές του 2024 για την κατάργηση ως αργίας της εορτής των Τριών Ιεραρχών και στα φροντιστήρια και στα Κέντρα ξένων γλωσσών.
Η υποβάθμιση της εορτής των Τριών Ιεραρχών και η αλλοίωση του νοήματός της έρχεται σε αντίθεση, ενδεχομένως και σε μετωπική σύγκρουση, με την Ελληνορθόδοξη Παράδοση αιώνων, που είτε το θέλουμε είτε δεν το θέλουμε, αποτελεί την πεμπτουσία της εθνικής μας ταυτότητας, αλλά και των βιωμάτων μας (ιστορικών, κοινωνικών, πολιτισμικών, πνευματικών).
Και είναι ένα στοιχείο πολύ ανησυχητικό η προσπάθεια, που είναι συστηματική και όχι μόνο σημερινή, να διαλυθεί ο αρμονικός σύνδεσμος του Ελληνισμού και της Ορθοδοξίας.
Αξίζει να σημειωθεί, για να διαφανεί ολοκάθαρα η σπουδαιότητα του ζητήματος, ότι τα χρόνια της Τουρκοκρατίας η εορτή των Τριών Ιεραρχών δεν ήταν απλά σχολική εορτή, αλλά η μόνη εθνική εορτή.
Πόσες γενιές και γενιές Ελλήνων δεν γαλουχήθηκαν διδασκόμενες, παράλληλα με τους λόγους των αρχαίων και λατίνων φιλοσόφων, και με τους λόγους του Βασιλείου, του Γρηγορίου και του Χρυσοστόμου.
Πόσες γενιές και γενιές Ελλήνων δεν ανακάλυψαν ότι μια από τις στέρεες εσωτερικές βάσεις τους ήταν ο περίφημος λόγος του Μεγάλου Βασιλείου «Προς τους νέους». Αυτά άλλωστε τα διαχρονικά δεδομένα, που δεν μπορούν να παραγνωριστούν και σήμερα, οδήγησαν, πριν δεκάδες χρόνια, το Ακαδημαϊκό Συμβούλιο του Εθνικού Πανεπιστημίου Αθηνών, στην επίσημη καθιέρωση της εορτής των Τριών Ιεραρχών ως εορτής της Παιδείας και των Γραμμάτων.
Είναι καιρός να αντιληφθούμε ότι η απουσία ιδανικών, συγκεκριμένα αυτών των ιδανικών, που έζησαν και προέβαλλαν οι Τρεις Ιεράρχες, προκαλεί το άδειασμα της ψυχής, η οποία χάνει την αναγωγή της σε κάτι υψηλό, και ναρκώνεται και νεκρώνεται, χωρίς τα κοσμικά παραισθησιογόνα να έχουν τη δυνατότητα να την ξυπνήσουν και να τη ζωντανέψουν.
Ακριβώς γι’ αυτό, είναι πιο επίκαιροι παρά ποτέ, με τους λόγους τους, αλλά και με τις πράξεις τους οι Τρεις Ιεράρχες. Και με τα δύο χτύπησαν και εξακολουθούν να χτυπούν ό,τι σάπιο και ψεύτικο, ό,τι άδικο και αυθαίρετο.
Εκ των πραγμάτων χρειαζόμαστε στους καιρούς μας μια θωράκιση με τις ελληνοχριστιανικές αξίες τους, που διασφαλίζουν την σταθερή πίστη, που κάνουν την ελπίδα αδιάψευστη και που διασώζουν τον πολύτιμο και ατίμητο θησαυρό της Παράδοσής μας, η οποία από τα βάθη των χρόνων στέλνει το μήνυμα ότι ο Χριστός δεν μας αλλοτριώνει, μας λυτρώνει.
Η μεγάλη ημέρα της εορτής των Γραμμάτων, όπου η Εκκλησία προβάλλει στα νέα βλαστάρια τους Τρεις Ιεράρχες τους Τρεις Ιεράρχες, γέρνει πλέον στην εκπαίδευση προς τη δύση της!
Ωστόσο η σπουδάζουσα νεολαία οφείλει, για να προστατέψει την ψυχή της απέναντι στα όσα περίεργα και ληστρικά ζούμε, μα πλουτίζει σε γνώσεις με θεμέλιο την χριστιανική διδασκαλία, ώστε να συγκροτηθεί ηθικά και να γίνει πρωτοπόρος.
Υποβαθμισμένη είναι η σχολική εορτή των τριών Ιεραρχών τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα και πλέον οι μαθητές δεν μαθαίνουν για την προσφορά τους στα γράμματα και τους υπέροχους και ωφέλιμους λόγους τους, καθώς γίνεται προσπάθεια αποκοπής τους από το Ελληνοχριστιανικό πνεύμα και φρόνημα αυτών των μεγάλων Πατέρων της Εκκλησίας μας.
Δεν εξηγούνται αλλιώς ούτε υπουργική απόφαση του 2020, σύμφωνα με την οποία «η 30ή Ιανουαρίου κάθε έτους, ημέρα της θρησκευτικής εορτής των Τριών Ιεραρχών, παύει να συμπεριλαμβάνεται στις ημέρες σχολικής αργίας”, ούτε η πρόσφατη απόφαση στις αρχές του 2024 για την κατάργηση ως αργίας της εορτής των Τριών Ιεραρχών και στα φροντιστήρια και στα Κέντρα ξένων γλωσσών.
Η υποβάθμιση της εορτής των Τριών Ιεραρχών και η αλλοίωση του νοήματός της έρχεται σε αντίθεση, ενδεχομένως και σε μετωπική σύγκρουση, με την Ελληνορθόδοξη Παράδοση αιώνων, που είτε το θέλουμε είτε δεν το θέλουμε, αποτελεί την πεμπτουσία της εθνικής μας ταυτότητας, αλλά και των βιωμάτων μας (ιστορικών, κοινωνικών, πολιτισμικών, πνευματικών).
Και είναι ένα στοιχείο πολύ ανησυχητικό η προσπάθεια, που είναι συστηματική και όχι μόνο σημερινή, να διαλυθεί ο αρμονικός σύνδεσμος του Ελληνισμού και της Ορθοδοξίας.
Αξίζει να σημειωθεί, για να διαφανεί ολοκάθαρα η σπουδαιότητα του ζητήματος, ότι τα χρόνια της Τουρκοκρατίας η εορτή των Τριών Ιεραρχών δεν ήταν απλά σχολική εορτή, αλλά η μόνη εθνική εορτή.
Πόσες γενιές και γενιές Ελλήνων δεν γαλουχήθηκαν διδασκόμενες, παράλληλα με τους λόγους των αρχαίων και λατίνων φιλοσόφων, και με τους λόγους του Βασιλείου, του Γρηγορίου και του Χρυσοστόμου.
Πόσες γενιές και γενιές Ελλήνων δεν ανακάλυψαν ότι μια από τις στέρεες εσωτερικές βάσεις τους ήταν ο περίφημος λόγος του Μεγάλου Βασιλείου «Προς τους νέους». Αυτά άλλωστε τα διαχρονικά δεδομένα, που δεν μπορούν να παραγνωριστούν και σήμερα, οδήγησαν, πριν δεκάδες χρόνια, το Ακαδημαϊκό Συμβούλιο του Εθνικού Πανεπιστημίου Αθηνών, στην επίσημη καθιέρωση της εορτής των Τριών Ιεραρχών ως εορτής της Παιδείας και των Γραμμάτων.
Είναι καιρός να αντιληφθούμε ότι η απουσία ιδανικών, συγκεκριμένα αυτών των ιδανικών, που έζησαν και προέβαλλαν οι Τρεις Ιεράρχες, προκαλεί το άδειασμα της ψυχής, η οποία χάνει την αναγωγή της σε κάτι υψηλό, και ναρκώνεται και νεκρώνεται, χωρίς τα κοσμικά παραισθησιογόνα να έχουν τη δυνατότητα να την ξυπνήσουν και να τη ζωντανέψουν.
Ακριβώς γι’ αυτό, είναι πιο επίκαιροι παρά ποτέ, με τους λόγους τους, αλλά και με τις πράξεις τους οι Τρεις Ιεράρχες. Και με τα δύο χτύπησαν και εξακολουθούν να χτυπούν ό,τι σάπιο και ψεύτικο, ό,τι άδικο και αυθαίρετο.
Εκ των πραγμάτων χρειαζόμαστε στους καιρούς μας μια θωράκιση με τις ελληνοχριστιανικές αξίες τους, που διασφαλίζουν την σταθερή πίστη, που κάνουν την ελπίδα αδιάψευστη και που διασώζουν τον πολύτιμο και ατίμητο θησαυρό της Παράδοσής μας, η οποία από τα βάθη των χρόνων στέλνει το μήνυμα ότι ο Χριστός δεν μας αλλοτριώνει, μας λυτρώνει.
Η μεγάλη ημέρα της εορτής των Γραμμάτων, όπου η Εκκλησία προβάλλει στα νέα βλαστάρια τους Τρεις Ιεράρχες τους Τρεις Ιεράρχες, γέρνει πλέον στην εκπαίδευση προς τη δύση της!
Ωστόσο η σπουδάζουσα νεολαία οφείλει, για να προστατέψει την ψυχή της απέναντι στα όσα περίεργα και ληστρικά ζούμε, μα πλουτίζει σε γνώσεις με θεμέλιο την χριστιανική διδασκαλία, ώστε να συγκροτηθεί ηθικά και να γίνει πρωτοπόρος.
