Η ανθρώπινη φύση μας έχει υποστεί φθορά. Δεν είναι όπως πρωτοβγήκε από τα χέρια του Δημιουργού της. Και η φθορά αυτή είναι διττή. Ψυχική και σωματική. Αιτία της φθοράς είναι η πτώση του ανθρώπου στην αμαρτία. Με την πτώση του αυτή έχασε ο άνθρωπος την παραδεισιακή ζωή, που με τη συνεργία της Χάριτος του Θεού θα τον οδηγούσε στην αφθαρσία και την αθανασία.
Τη σωματική φθορά την παρατηρούμε εύκολα. Το σώμα μας προσβάλλεται και ταλανίζεται συχνά από την πολυποίκιλη ασθένεια. Αλλά και χωρίς να υφίσταται νόσος εμφανής, αλλοιώνεται βαθμιαία από μία λανθάνουσα φθορά, από την δια βίου κόπωση, που δρα σωρευτικά πάνω του και το οδηγεί από την ακμή στην παρακμή, από τη νεότητα στο γήρας και τελικά στον θάνατο. Ο θάνατος είναι το τελευταίο και χειρότερο σύμπτωμα της φθοράς, το αποτρόπαιο τέλος που απεύχεται κάθε άνθρωπος. Με την πτώση του ανθρώπου «η αμαρτία εις τον κόσμον εισήλθε και δια της αμαρτίας ο θάνατος» (Ρωμ. 5:12).
Και ενώ βλέπουμε, νοιώθουμε άμεσα τη σωματική μας φθορά, δεν συμβαίνει το ίδιο και με την πνευματική φθορά. Με την είσοδο της αμαρτίας η ψυχή μας αλλοιώθηκε. Μέσα της κατοίκησαν τα συμπτώματα της αμαρτίας, τα πάθη μας. Οι υγιείς δυνάμεις της ψυχής ασθένησαν. Άλλαξαν ρότα και ανέκρουσαν πρύμναν. Αντί να βλέπουν προς τα μπρος, προς τα άνω, προς τον Θεό και να προσπαθούν για το καλό, στράφηκαν προς τα πίσω, προς τα κάτω, προς το κακό. Η δύναμη της αγάπης, αντί να κατευθύνεται προς τον άλλον, στράφηκε προς εαυτόν. Ο άνθρωπος κλείστηκε στο εγώ του. Πάνω απ’ όλα αγαπά και φροντίζει τον εαυτό του. Ακόμα κι όταν αγαπάει τον άλλον, το κάνει εγωκεντρικά. Με βάση την ευχαρίστηση ή το κέρδος που έχει από αυτόν. Όταν αυτά εκλείψουν, ο άλλος δεν σημαίνει τίποτε. Δεν έχει καμιά αξία. Δεν είναι παραπάνω από μια στυμμένη λεμονόκουπα. Η κατάσταση αυτή κυοφορεί σιγά-σιγά τον πνευματικό θάνατο.
Ο άνθρωπος πρέπει να αναστρέψει τα πράγματα. Τη ροπή προς το κακό να την κάνει πάλι αγάπη προς τον άλλον, τον Θεό και τον άνθρωπο. Μα η στροφή αυτή μόνο εύκολη δεν είναι. Και όταν ακόμη ο άνθρωπος αναζητεί τον Θεό, το κάνει κάποτε εγωιστικά. Για το δικό του καλό. Ξεχνάει εύκολα τον άλλον. Μπρος στον δικό του πνευματικό σκοπό, πάνε πίσω όλα τα άλλα. Ο άλλος κάποτε θεωρείται εμπόδιο και όχι δρόμος προς τον Θεό. Λησμονούνται συχνά τα λόγια του αγίου Αντωνίου, ότι «εκ του πλησίον εστί η ζωή και ο θάνατος». Και ότι τίποτε δεν κάνει πιο γνήσιους τους ανθρώπους από το «κοινωνείν αλλήλοις» (Μέγας Βασίλειος).
Ώστε ο δρόμος μας για τον Θεό περνάει πάντα από τον πλησίον μας. Αλλιώς καταντάει μια επανάληψη της αποτυχημένης προσπάθειας για θέωση του πρώτου ανθρώπου, που σημαδεμένη απ’ την κακομοιριά του εγωκεντρισμού απεργάζεται μέσα μας τον πνευματικό θάνατο και όχι την επιστροφή στη ζωή.
Καλό θα ήταν να μην το ξεχνάει αυτό κανένας χριστιανός!
π. Δημήτριος Μπόκος
Από το δελτίο «Αντιύλη», άρθρο «ΑΠΟ ΠΟΥ ΠΑΕΙ ΓΙΑ ΤΟΝ ΘΕΟ;».
Ι. Ναός Αγ. Βασιλείου, Πρέβεζα.