ΚΥΡΙΑΚΗ Δ΄ ΛΟΥΚΑ
17 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2021
Ἀπόστολος: Τίτ. γ΄ 8-15
Εὐαγγέλιον: Λουκ. η΄ 5-15
Ἦχος: πλ. δ΄.-Ἑωθινόν: ΣΤ΄
ΔΙΔΑΓΜΑΤΑ ΕΚ ΤΟΥ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ
«…εἰσὶ γὰρ ἀνωφελεῖς καὶ μάταιοι» (Τίτ. Γ΄ 9)
Οἱ Ἅγιοι Πατέρες
Εἰς τὰς τάξεις τῶν Ἁγίων τῆς Ἐκκλησίας μας, ἀγαπητοί μου, ἔντονον παρουσίαν ἔχουν οἱ Ἅγιοι Ἀπόστολοι, ἀλλὰ καὶ οἱ Πατέρες καὶ Διδάσκαλοι, οἱ ὁποῖοι, ἔχοντες τὸ δικαίωμα ἀλλὰ καὶ τὴν ὑποχρέωσιν τοῦ… διδάσκειν, συνετήρησαν καὶ διέδωσαν τὴν Ἁγίαν ἡμῶν Πίστιν, ἀμώμητον καὶ ἀκηλίδωτον ἕως τῶν ἡμερῶν ἡμῶν! Εἴτε Πατριάρχαι καὶ ἐπίσκοποι, εἴτε Ἱερεῖς ἄγαμοι καὶ ἔγγαμοι, εἴτε διάκονοι καὶ μοναχοὶ (δευτερευόντως), ἐκήρυξαν καὶ ἐδίδαξαν τὰς ἀληθείας τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας ἡμῶν, εἴτε διὰ Οἰκουμενικῶν καὶ τοπικῶν Συνόδων, εἴτε διὰ τῶν ἱερῶν κειμένων των, εἴτε διὰ τοῦ λόγου των, εἴτε, ἀκόμη, διὰ τοῦ παραδείγματός των καὶ – διατί ὄχι! – διὰ τοῦ ἰδίου των αἵματος! Οὗτοι διεφύλαξαν ἀπαραχάρακτον τὴν Ἁγίαν ἡμῶν Πίστιν καὶ καθωδήγησαν τοὺς Χριστιανούς, ὄχι μόνον τῆς ἐποχῆς των, ἀλλὰ τῆς… κάθε ἐποχῆς, εἰς τὴν βίωσιν καὶ ἐφαρμογὴν τοῦ Θείου Νόμου!
Πολλάκις συνέβη νὰ παρουσιασθοῦν, οἱ… παραχαράκται τῆς Ἀληθείας, τὰ δαιμονικὰ ἐκεῖνα ὄργανα, τὰ ὁποῖα, – ὡς ἐκεῖνος ὁ ἀρχέκακος καὶ μιαρός, διέστρεψε τὰς ἐντολὰς τοῦ Θεοῦ πρὸς τοὺς πρωτοπλάστους ἐν τῷ Παραδείσῳ, – προσεπάθησαν νὰ ἀμβλύνουν καὶ διαστρεβλώσουν τὰς Θείας Ἀληθείας! Οἱ Ἅγιοι, ὅμως, οὗτοι Πατέρες, ἀγρυπνοῦντες ὑπὲρ τῶν «λογικῶν προβάτων», ἠμύνθησαν, καὶ ἀπέδειξαν, καὶ κατήσχυναν, τούς… «λύκους» τούτους, τοὺς προβατοσχήμους καὶ λυμεῶνας! Ἡ παρουσία δέ, τῶν τοιούτων αἱρετικῶν, ἠνάγκαζε τοὺς Διδασκάλους τούτους καὶ Πατέρας τῆς Ἐκκλησίας, νὰ συνιστοῦν εἰς τὸ «λογικὸν ποίμνιόν» των, νὰ τηροῦν τὰς ἀπαραιτήτους πνευματικὰς καὶ τυπικὰς (πολλάκις), ἀποστάσεις! Οὕτω, πρῶτος ὁ… «μαθητὴς τῆς Ἀγάπης», ὁ Εὐαγγελιστὴς Ἰωάννης, ἀπευθυνόμενος πρὸς τοὺς πρώτους ἐκείνους Χριστιανούς, διατάσσει, «Εἴ τις ἔρχεται πρὸς ὑμᾶς καὶ ταύτην τὴν διδαχὴν οὐ φέρει, μὴ λαμβάνετε αὐτὸν εἰς οἰκίαν, καὶ χαίρειν αὐτῷ μὴ λέγετε» (Β΄ Ἰωάν. 10)!
Ἡ προστασία τοῦ ποιμνίου
Οἱ πατέρες καὶ διδάσκαλοι τῆς Ἁγίας μας Ἐκκλησίας, ἀποκαλοῦνται καί… ποιμένες, διότι ἡ τοιαύτη ἐπωνυμία δεικνύει καὶ τὴν ἀποστολήν των! Οὕτω, ὡς οἱ ποιμένες τῶν ἀλόγων προβάτων, καλοῦνται καὶ οὗτοι νὰ προστατεύουν τὸ ἀνατεθὲν εἰς αὐτοὺς λογικὸν ποίμνιον, ἐκ τῶν ποικίλων, ὁρατῶν καὶ ἀοράτων ἐχθρῶν. Καλοῦνται νὰ διδάξουν καὶ κατηχήσουν διὰ παντὸς τρόπου τοὺς χριστιανούς, καὶ διὰ νὰ προστατεύσουν τούτους ἀλλὰ καὶ διὰ τὴν ἰδικήν των… ἀθώωσιν! Λέγομεν δὲ τοῦτο, διότι ἕκαστος τούτων τῶν ποιμένων… πρόκειται νὰ ἀπολογηθῇ περὶ τῶν… ἀνατεθέντων εἰς αὐτόν.
Ὁ Ἴδιος ὁ Κύριος, ἐκεῖ εἰς τὸ 10ον κεφάλαιον τοῦ, κατὰ Ἰωάννην Εὐαγγελίου, καταδεικνύει τό… ποῖος εἶναι ὁ παραγματικὸς καὶ ἄξιος ποιμένας! Εἶναι ἐκεῖνος ὁ ποιμένας, ὁ ὁποῖος ἀκολουθεῖ τὸ παράδειγμα τοῦ… ὄντως Ποιμένος, τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ! «Ἐγώ εἰμι ὁ ποιμὴν ὁ καλός. ὁ ποιμὴν ὁ καλὸς τὴν ψυχὴν αὐτοῦ τίθησιν ὑπὲρ τῶν προβάτων» (Ἰωάν. Ι΄ 11)! Εἰς τοῦτο τὸ κεφάλαιον, ὁ Κύριος θὰ μᾶς δείξῃ, καὶ ποῖοι εἶναι ἐκεῖνοι οἱ ὁποῖοι… ὑποδύονται τὸν ποιμένα˙ ποῖοι εἶναι οἱ… μισθωτοί, …«ὧν οὐκ εἰσὶ τὰ πρόβατα ἴδια, θεωροῦσι τὸν λύκον ἐρχόμενον καὶ ἀφίουσι τὰ πρόβατα καὶ φεύγουσι· καὶ ὁ λύκος ἁρπάζει αὐτὰ καὶ σκορπίζει τὰ πρόβατα» (Ἰωάν. Ι΄ 12)! Εἶναι οἱ «ποιμένες» ἐκεῖνοι, οἱ ὁποῖοι δὲν ζοῦν… διὰ τὰ πρόβατα, ἀλλὰ ζοῦν… ἐκ τῶν προβάτων!
Εἰς τὴν σημερινὴν Ἀποστολικὴν περικοπήν, ὁ Ἀπόστολος τῶν ἐθνῶν, ἀκολουθῶν κατὰ πόδας τὸν Κύριον καὶ Διδάσκαλον, καὶ ἔχων, παραπλήσιον πόνον καὶ παράλληλον ἀνησυχίαν καὶ ἀγωνίαν διὰ τοὺς ὑπ’ αὐτὸν χριστιανούς, καθοδηγεῖ τούτους εἰς τὸ πῶς θὰ πρέπῃ νὰ συναναστρέφωνται μετὰ τῶν ἐθνικῶν καὶ τῶν… μὴ χριστιανῶν! Ἅπασα ἡ σημερινὴ περικοπή, – θὰ ἐλέγομεν – εἶναι ἕνας πλήρης ὁδηγὸς συμπεριφορᾶς καὶ προφυλάξεως ἐκ τῶν ἀρνητῶν ἀλλὰ καὶ τῶν νοθευόντων τὴν Πίστιν ἡμῶν. Τὰ κύρια χαρακτηριστικὰ στοιχεῖα εἶναι, ἀφ’ ἑνὸς μὲν ἡ προστασία τοῦ ποιμνίου, ἀλλὰ καὶ τὸ γεγονὸς ὅτι οὐδαμοῦ συνιστᾶται, τὸ μῖσος καὶ ἡ κακία καὶ ἡ ἐμπάθεια καὶ ἡ ἀποστροφή, πρὸς τὸν αἱρετικόν. Ὁ ἀπώτερος σκοπὸς εἶναι ἡ προστασία ἀπὸ τὰς αἱρετικὰς δοξασίας, ἀλλὰ καὶ ἀπὸ ἀνοήτους καὶ περιττὰς συζητήσεις, ἐκ τῶν ὁποίων οὐδὲν ὄφελος ἀποκομίζομεν!
Ἡ αἵρεσις… σήμερον!
Καὶ ἐνῶ διακρίνομεν τόσην ἀνησυχίαν καὶ ἀγωνίαν εἰς τοὺς λόγους τοῦ Θείου Παύλου διὰ τὸν κίνδυνον τῶν αἱρέσεων, σήμερον, δυστυχῶς, παρατηροῦμεν μίαν ἀδικαιολόγητον νωθρότητα καὶ ὑποχωρητικότητα καὶ ἐνδοτικότητα, ἐκ μέρους τῶν Ὀρθοδόξων! Ἀντιθέτως δέ, ζῶμεν μίαν ἔξαρσιν ἀλλὰ καὶ ἐπιθετικότητα ἐκ μέρους τῶν αἱρέσεων! Βεβαίως, ἡ ἐπιθετικότης αὕτη, θὰ ἔλεγον ὅτι εἶναι… κάτι τὸ φυσιολογικόν! Ἡ ἐπιθετικότης αὕτη δεικνύει καὶ ἀποδεικνύει, ὅτι ἡ Ἀλήθεια εὑρίσκεται ΜΟΝΟΝ εἰς τὴν Μίαν, τοῦ Χριστοῦ, Ὀρθόδοξον Ἐκκλησίαν! Τοῦτο δι’ ἡμᾶς εἶναι παρήγορον καὶ μᾶς κάνει νὰ νοιώθωμεν ἀσφάλειαν καὶ βεβαιότητα ἐντὸς τῆς Ἁγίας ἡμῶν Ἐκκλησίας!
Ὅμως, ἡ ἀσφάλεια αὕτη καὶ ἡ βεβαιότης, δὲν ἐξασφαλίζει εἰς ἡμᾶς … οὐδέν, ἐὰν δὲν φροντίζωμεν καὶ ἡμεῖς οἱ ἴδιοι διὰ τὴν προστασίαν ἡμῶν! Εἰς τὸν στίχον τὸν ὁποῖον ἔχομεν ὡς θέμα τοῦ παρόντος, ὁ Ἀπόστολος τῶν ἐθνῶν, ἐφιστᾷ τὴν προσοχὴν τῶν Χριστιανῶν, οὐχὶ μόνον εἰς τὰς αἱρετικὰς δοξασίας καὶ ἀντιλήψεις τῶν ἐπιτηδείων… αἱρετικῶν, ἀλλὰ καὶ εἰς τὰς καθημερινὰς καὶ συνήθεις συζητήσεις μὲ τόν… οἷονδήποτε! Ὅταν λέγῃ, «…εἰσὶ γὰρ ἀνωφελεῖς καὶ μάταιοι» (Τίτ. Γ΄ 9), ἀναφέρεται ἀμέσως πρίν, εἰς ἀνοήτους συζητήσεις καὶ ἀνουσίους ἀργολογίας καὶ πολυλογίας, αἱ ὁποῖαι, καὶ τότε συνηθίζοντο, ἀλλὰ καὶ σήμερον γίνονται! Πρὶν φθάσῃ ὁ αἱρετικὸς νὰ συζητήσῃ καὶ παραπλανήσῃ, θὰ πρέπῃ νά… προσεγγίσῃ! Καὶ ἡ προσέγγισις αὕτη γίνεται συνήθως, διὰ τῶν «ἀνωφελῶν καὶ ματαίων συζητήσεων»!
Πόσοι ἄνθρωποι, οἱ ὁποῖοι, εἴτε ἐπλανήθησαν, εἴτε ἐν τέλει διεσώθησαν… δὲν ὁμολογοῦν, ὅτι ἡ προσέγγισις μετὰ τῶν αἱρετικῶν καὶ ἡ ἐν συνεχείᾳ παραπλάνησίς των, ἐγένετο μέσα ἀπὸ μία φιλικὴν προσέγγισιν, ἢ μίαν οἰκογενειακὴν ἔξοδον, ἢ ἕνα κοινὸν γεῦμα ἢ δεῖπνον; Πόσοι δὲν μετενόησαν ἐκ τῶν τοιούτων, ὅτι θὰ προετίμων νὰ ἦσαν περισσότερον προσεκτικοὶ καὶ ὀλιγώτερον διαχυτικοὶ καὶ διαλλακτικοί; Πόσοι – ἐκ τῶν ὑστέρων – ἔκλαυσαν ἀλλὰ καὶ ἔτι κλαίουν, διότι ἡ μετὰ τῶν αἱρετικῶν γειτόνων ἀναστροφή, …διέλυσε τὴν οἰκογενειακή των συνοχὴν καὶ παρέσυραν ἀγαπητά των πρόσωπα εἰς αἱρετικὰς κοινότητας καὶ ὁμάδας;
Ἂς ἔχωμεν τὸν νοῦν μας, ἀγάπητοί μου ἀδελφοί! Φιλίας καὶ γείτονας καὶ παρέας… θὰ εὕρωμεν! Ἐὰν ὅμως ἀπολέσωμεν τὴν Ἁγίαν ἡμῶν Πίστιν, μόνον μέ… θαῦμα δυνάμεθα νὰ τὴν ἐπανεύρωμεν! «Στῶμεν», λοιπόν, «καλῶς, στῶμεν μετὰ φόβου! Πρόσχωμεν»!
Ἀρχιμ. Τιμόθεος Γ. Παπασταύρου
Ἱεροκήρυξ Ἱερᾶς Μητροπόλεως Πατρῶν