Toῦ Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αὐγουστίνου Καντιώτου
«Πάντες γὰρ ὑμεῖς εἷς ἐστε ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ» (Γαλ. 3,28)
Ἡ πρὸ Χριστοῦ ἀνθρωπότης, ἀγαπητοί μου, ἦταν κομματιασμένη.
Ἡ εἰρηνικὴ ζωὴ τοῦ παραδείσου, ἀφ᾽ ὅτου οἱ πρωτόπλαστοι
προτίμησαν νὰ δοκιμάσουν τὴ γεῦσι τῆς παρακοῆς, τὴν ἀνταρσία τῆς
ἁμαρτίας, ἔκανε πλέον φτερά. Νόμισαν πὼς ἔτσι θὰ γίνονταν
εὐτυχέστεροι, ἀλλ᾽ ἀπατήθηκαν οἰκτρὰ καὶ ἀντὶ γιὰ εὐτυχία ἔπεσαν σὲ
μεγάλη δυστυχία ποὺ διαρκεῖ μέχρι σήμερα.
Ἡ ἁμαρτία, μεταξὺ τῶν ἄλλων κακῶν καὶ τρομερῶν ἀποτελεσμάτων
ποὺ προκάλεσε, πέτυχε καὶ τοῦτο τὸ «κατόρθωμα»· κατάφερε νὰ διαιρέσῃ
τρομερὰ τοὺς ἀπογόνους τοῦ Ἀδὰμ καὶ τῆς Εὔας καὶ νὰ δημιουργήσῃ μέσα
στοὺς κόλπους τῆς ἀνθρωπότητος χάσματα. Ἦταν τόσο μεγάλα τὰ χάσματα
αὐτά, ὥστε κι αὐτοὶ ἀκόμα οἱ μεγάλοι φιλόσοφοι τῆς ἀρχαιότητος τὰ
θεωροῦσαν ἀγεφύρωτα.
Ἂν ῥίξουμε ἕνα βλέμμα στὸν
ἀρχαῖο κόσμο, θὰ βρεθοῦμε μπροστὰ σὲ ἕνα φοβερὸ θέαμα. Ὁ κόσμος,
κομματιασμένος σὲ ὁμάδες καὶ παρατάξεις, ἔμοιαζε μ᾽ ἕνα ἀνθρώπινο σῶμα,
ποὺ χέρια κάποιου ἀπαίσιου κακούργου τὸ εἶχαν τεμαχίσει ἄγρια, κι ἀλλοῦ
βρισκόταν πεσμένο αἱμόφυρτο τὸ κεφάλι, ἀλλοῦ τὰ χέρια, ἀλλοῦ τὰ
πόδια… Μόνο ἕνα θαῦμα θὰ μποροῦσε νὰ ἑνώσῃ πάλι ὅλα ἐκεῖνα τὰ
σκορπισμένα μέλη τοῦ ἀνθρώπινου κορμιοῦ, νὰ ἐμφυσήσῃ μέσα σ᾽ αὐτὸ τὴ ζωὴ
καὶ τὸ νεκρὸ σῶμα νὰ σταθῇ στὰ πόδια του ὅπως πρίν.
Τέτοιο θέαμα παρουσίαζε ἡ πρὸ Χριστοῦ ἀνθρωπότης. Ἡ ἑνότης εἶχε
καταλυθῆ καὶ ἀφανιστῆ. Χίλια κομμάτια εἶχε γίνει ἡ Γῆ. Οἱ Ἰουδαῖοι
μισοῦσαν τοὺς εἰδωλολάτρες, καὶ οἱ εἰδωλολάτρες σιχαίνονταν τοὺς
Ἰουδαίους. Οἱ Ἕλληνες ἀποστρέφονταν τοὺς βαρβάρους καὶ οἱ βάρβαροι
φθονοῦσαν τοὺς Ἕλληνες. Οἱ πλούσιοι καταπίεζαν τοὺς φτωχοὺς καὶ τοὺς
δούλους, κι αὐτοὶ ζητοῦσαν εὐκαιρία νὰ ἐκδικηθοῦν τοὺς πλουσίους καὶ
ἀριστοκράτες. Οἱ ἄντρες τυραννοῦσαν τὶς γυναῖκες, καὶ οἱ γυναῖκες
στέναζαν ἀπὸ πίκρα καὶ ἀγανάκτησι. Οἱ σοφοὶ περιφρονοῦσαν κι ἀπέφευγαν
τοὺς ἁπλοϊκοὺς καὶ ἀμαθεῖς, κι αὐτοὶ πάλι μυκτήριζαν τὰ διδάγματα τῶν
σοφῶν.
Ποικίλες διακρίσεις (οἰκονομικές, κοινωνικές, μορφωτικές,
θρησκευτικές, ἐθνικές, φυλετικές) χώριζαν τὸ σύνολο τῆς ἀνθρωπότητος,
καὶ φάνταζε ἀδύνατο νὰ ξαναβρῆ αὐτὸ τὸ σῶμα τὴ συνοχή του. Μόνο ἕνα
θαῦμα θὰ μποροῦσε νὰ ἐπαναφέρῃ τὴν ἑνότητα· νὰ περισυλλέξῃ τὰ
διασκορπισμένα μέλη, νὰ βάλῃ τὸ καθένα στὴ θέσι ποὺ τοῦ ταιριάζει, νὰ
τὰ συνενώσῃ καὶ νὰ τὰ ζωοποιήσῃ· καὶ ὅπως τὸ ἀνθρώπινο σῶμα, παρ᾽ ὅλο
ὅτι ἀποτελεῖται ἀπὸ πολλὰ καὶ διάφορα μέλη, ἐν τούτοις συγκροτεῖ
ἕνα ἑνιαῖο, ὡραῖο καὶ ἀξιοθαύμαστο σύνολο, ἔτσι καὶ ἡ ἀνθρωπότης νὰ
παρουσιάσῃ καὶ πάλι τὸ ὡραῖο θέαμα ποὺ ἐμφανίζει ἕνας ἀρραγὴς καὶ
ὑγιὴς ὀργανισμός.
* * *
Τὸ θαῦμα λοιπὸν αὐτό, ἀγαπητοί
μου, ὅσο ἀφάνταστο κι ἂν ἔμοιαζε, ἔγινε! Ποιός τὸ ἔκανε; Ὁ Ἰησοῦς
Χριστός. Καὶ εἶνε αὐτὸ ἕνα ἀπὸ τὰ μεγαλύτερα θαύματά του. Διότι
πράγματι, αὐτὸς καὶ μόνο ἐξάλειψε τὶς ἐξωτερικὲς διακρίσεις,
γεφύρωσε τὰ χάσματα καὶ κήρυξε τὴν ἀδελφότητα. Πῶς, μὲ ποιό τρόπο; Μὲ τὸ
νὰ ἱδρύσῃ τὴν Ἐκκλησία του.
Στὴν Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ εἶδε ἔκπληκτη ἡ ἀνθρωπότης, καὶ
ἐξακολουθεῖ νὰ βλέπῃ, τὸ θαῦμα τῆς ἑνότητος. Ὁ ἀπόστολος Παῦλος τὸ
βλέπει καὶ γεμᾶτος χαρὰ γράφει· «Οὐκ ἔνι (=δὲν ὑπάρχει πλέον) Ἰουδαῖος
οὐδὲ Ἕλλην, οὐκ ἔνι δοῦλος οὐδὲ ἐλεύθερος, οὐκ ἔνι ἄρσεν καὶ θῆλυ·
πάντες γὰρ ὑμεῖς εἷς ἐστε ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ» (Γαλ. 3,28). Ὅλοι ἐσεῖς
δηλαδή, λέει ὁ Παῦλος, ποὺ προηγουμένως ἤσασταν διῃρημένοι καὶ
ἀποξενωμένοι, τώρα εἶστε ὅλοι ἑνωμένοι· σᾶς ἕνωσε ὁ Χριστὸς μὲ τὸν
αἰώνιο δεσμὸ τῆς ἀγάπης του. Αὐτὸ ἀκοῦμε σήμερα στὸ ἀποστολικὸ ἀνάγνωσμα
τῆς ἑορτῆς τῆς ἁγίας μεγαλομάρτυρος Κυριακῆς.
–Ἀλλὰ νά, θὰ μᾶς ποῦν πολλοί, ἡ ἀνθρωπότης ἐξακολουθεῖ καὶ
σήμερα νὰ εἶνε διῃρημένη. Ποῦ εἶνε λοιπὸν αὐτὸ ποὺ λέτε; Ἐμεῖς δὲν
βλέπουμε ἑνότητα· βλέπουμε μεγάλες διακρίσεις, ἀποστάσεις, διαφορές,
διαίρεσι….
Αὐτό, ἀγαπητοί μου, οὔτε ἐμεῖς τὸ ἀρνούμεθα· ἐκεῖνο ὅμως ποὺ
ἂν προσέξῃ κανεὶς τὸ διαπιστώνει καὶ ὀφείλουμε νὰ τὸ διακηρύξουμε
παντοῦ εἶνε ποιό· ὅτι ἡ ἀνθρωπότης βρίσκεται σήμερα διῃρημένη –
γιατί; ἀκριβῶς διότι, παρ᾽ ὅλο ὅτι πέρασαν τόσοι αἰῶνες χριστιανικοῦ
κηρύγματος καὶ καλλιεργείας τοῦ χριστιανικοῦ βίου, μεγάλο μέρος τοῦ
πληθυσμοῦ τῆς Γῆς ζῇ μακριὰ ἀπὸ τὸ Χριστό. Δὲν ἄκουσε ἕως τώρα τὸ μήνυμα
τοῦ ἱεροῦ Εὐαγγελίου –ἢ τὸ ἄκουσε ἀλλοιωμένο καὶ νοθευμένο ἀπὸ τὶς
πλάνες τῆς Δύσεως– καὶ γι᾽ αὐτὸ δυστυχῶς δὲν ἔβαλε ἀκόμη ὡς
θεμέλιο τῆς ζωῆς του τὸν Κύριον ἡμῶν Ἰησοῦν Χριστόν· καί, ἐφ᾿ ὅσον
δὲν θέτει τὸν Χριστὸ ὡς θεμέλιο, ἡ ἀνθρωπότης θὰ ἐξακολουθῇ νὰ εἶνε
θλιβερὰ διῃρημένη, νὰ σπαράσσεται, καὶ τὰ διάφορα τρομακτικὰ γεγονότα
θὰ ἔρχωνται κάθε τόσο καὶ θὰ τῆς ὑπενθυμίζουν καθημερινῶς τὴ μεγάλη
αὐτὴ ἀλήθεια.
Ἀδελφοί, κηρύξτε καὶ διαλαλῆστε το παντοῦ· ὁ Χριστὸς ἑνώνει, ὁ κόσμος διαιρεῖ.
Ποιός ἄλλος παράγων, ποιό ἄλλο στοιχεῖο, μπορεῖ ν᾽ ἀποτελέσῃ ἰσχυρὸ ἑνωτικὸ κρίκο καὶ δεσμὸ γιὰ τοὺς ἀνθρώπους;
Δὲν βλέπετε; Τὸ χρῆμα, ὁ «μαμωνᾶς» (Ματθ. 6,24. Λουκ. 16,13),
δὲν ἔχει τὴ δύναμι νὰ μᾶς ἑνώσῃ. Θέλετε ἀπόδειξι; Ἰδού· συνεταιρισμοὶ
καὶ ἑταιρεῖες, ποὺ συνάπτονται μὲ στόχο τὸ ὑλικὸ κέρδος, μόνο καὶ
μόνο γιὰ τὸ χρῆμα, κάποια στιγμὴ διαλύονται, κ᾽ ἐκεῖνοι ποὺ
προηγουμένως ἦταν συνεταῖροι, ἔπειτα γίνονται ἐχθροί, διάδικοι,
συχνοὶ πελάτες τῶν δικαστηρίων, ἕτοιμοι καὶ μὲ αἷμα νὰ ἐπιβεβαιώσουν,
ὅτι τὸ χρῆμα, τὸ ὑλικὸ συμφέρον, διαλύει καὶ τὶς καλύτερες συνεργασίες,
καὶ τοὺς ἰσχυρότερους δεσμούς, καὶ τοὺς πιὸ ὠργανωμένους συλλογικοὺς
φορεῖς καὶ σωματεῖα.
Δὲν μᾶς ἑνώνει τὸ χρῆμα· μὰ μήπως μᾶς ἑνώνει τὸ αἷμα, ἡ
συγγένεια καὶ οἱ οἰκογενειακοὶ δεσμοί; Ἡ πεῖρα καὶ πάλι διδάσκει, ὅτι
μπορεῖ νὰ εἴμαστε ἀδέρφια, νὰ καταγώμαστε ἀπὸ τὸν ἴδιο πατέρα καὶ τὴν
ἴδια μητέρα, καὶ ὅμως νὰ εἴμαστε διῃρημένοι καὶ ἕτοιμοι νὰ
ἐπαναλάβουμε τὸ δρᾶμα τοῦ Κάϊν.
Γιὰ νὰ μὴν πολυλογοῦμε λέμε, ὅτι ὅλα τὰ μέσα, ὅσα δοκίμασε καὶ
δοκιμάζει ἡ ἀνθρωπότης γιὰ νὰ ἑνωθῇ καὶ ν᾽ ἀποτελέση μία οἰκογένεια,
ἀποδεικνύονται ἀσθενῆ, ἀνίσχυρα, μηδαμινά. Γιατὶ ἁπλούστατα εἶνε μέσα
ἐξωτερικά. Δὲν συνδέουν τὴν καρδιὰ τοῦ ἑνὸς ἀνθρώπου μὲ τὴν καρδιὰ τοῦ
ἄλλου. Δὲν ἑνώνουν βαθειὰ καὶ πραγματικά, ἀλλὰ ἐπιφανειακά, ψεύτικα.
Ἐφ᾿ ὅσον μέσα στὴν καρδιὰ τοῦ ἀνθρώπου ζῇ ἡ ἁμαρτία, οἱ δεσμοὶ
αὐτοὶ εἶνε εὔθραυστοι. Ἡ ἁμαρτία, ποὺ χώρισε τὸν πρῶτο ἄνθρωπο ἀπὸ τὸ
Θεό, αὐτὴ ποὺ ἔσπρωξε τὸν Κάιν στὴν ἀδελφοκτονία, αὐτὴ θὰ χωρίζῃ τοὺς
ἀνθρώπους, τὶς οἰκογένειες καὶ τὰ ἔθνη, αὐτὴ θὰ θραύῃ ὅλους τοὺς
ἐξωτερικοὺς δεσμούς, μὲ τοὺς ὁποίους ἡ κοσμικὴ σοφία θὰ προσπαθῇ νὰ
συναδελφώσῃ καὶ νὰ ἑνώσῃ τοὺς λαούς.
Γιὰ νὰ συναδελφωθοῦν τὰ ἔθνη, γιὰ νὰ ἐπέλθῃ ἡ ποθητὴ ἑνότης,
πρέπει ὅλοι οἱ ἄνθρωποι ν᾿ ἀποβάλουμε τὸν «παλαιὸν ἄνθρωπον», τὰ πάθη
καὶ τὶς κακίες, καὶ νὰ ντυθοῦμε τὸν «καινὸν ἄνθρωπον», τὸν «νέον» (῾Ρωμ.
6,6. Ἐφ. 4,22. Κολ. 3,9), τὸν «Κύριον Ἰησοῦν Χριστόν» (῾Ρωμ. 13,14.
Γαλ. 3,27). Τότε θὰ ἐκλείψουν οἱ καταστρεπτικὲς διαιρέσεις. Διότι τότε
ὅλοι μας θὰ ἔχουμε ἕνα ἔνδυμα, τὴν ἀρετὴ τοῦ Χριστοῦ. Ὅλοι θὰ ἔχουμε
μία σημαία, τὸ σταυρὸ τοῦ Χριστοῦ. Ὅλοι θὰ ἔχουμε ἕναν ἀρχηγό, τὸ
Χριστό. Ὅλοι θὰ ἔχουμε ἕνα νόμο, τὸ νόμο τοῦ Εὐαγγελίου. Ὅλοι θὰ
ἔχουμε ἕνα πόθο, τὴ βασιλεία τῶν οὐρανῶν. Ὅλοι θὰ ἀγαποῦμε ὁ ἕνας τὸν
ἄλλο, γιατὶ στὸ πρόσωπο τοῦ ἄλλου, καὶ τοῦ πιὸ ταπεινοῦ, θὰ βλέπουμε τὴ
μορφὴ τοῦ Χριστοῦ. Πῶς τότε νὰ μὴν εἴμαστε ἑνωμένοι; πῶς νὰ μὴ γίνουμε
ὅλοι ἕνα «ἐν Χριστῷ» (Γαλ. 3,28);
Ἀλλὰ ἡ εὐλογημένη ἡμέρα, κατὰ τὴν ὁποία ἡ ἀνθρωπότης θὰ βρῇ τὴν
ἑνότητά της ἐν τῷ Ἰησοῦ Χριστῷ, ἡ ἡμέρα ποὺ θὰ γίνουμε ὅλοι ἕνα «ἐν
Χριστῷ», φαίνεται ὅτι εἶνε μακριά, πολὺ μακριά…
* * *
Ἐμεῖς ὅμως οἱ Χριστιανοὶ ἂς μὴ παύσουμε, ἀγαπητοί μου, στὶς ἰδιωτικές, στὶς οἰκογενειακὲς καὶ τὶς δημόσιες προσευχές μας, νὰ παρακαλοῦμε θερμὰ τὸν Κύριο, ἡ «ἐν Χριστῷ» ἑνότης ἡμέρα μὲ τὴν ἡμέρα νὰ κατακτᾷ ἔδαφος, καὶ ἀπὸ τοὺς μικρότερους κύκλους νὰ ἐπεκτείνεται στοὺς μεγαλύτερους, ἕως ὅτου συμπεριλάβῃ ὁλόκληρη τὴν ἀνθρωπότητα πρὸς δόξαν τῆς παναγίας Τριάδος.
(†) ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος
αρθρο στὸ περιοδ. Μεσολογγίου τῆς ἱ. μητροπ. Αἰτ/νίας «Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός» (τ. 245/1-7-1940, σ. 84, μὲ ἄλλο τίτλο). Καταγραφή, μεταγλώττισις, συμπλήρωσις 29-5-2016.