ΚΥΡΙΑΚΗ Θ΄ ΛΟΥΚΑ
22 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2020
Ἀπόστολος: Ἐφεσ. β΄ 14- 22
Εὐαγγέλιον: Λουκ. ιβ΄ 16-21
Ἦχος: βαρύς.-Ἑωθινόν: Β΄
ΔΙΔΑΓΜΑΤΑ ΕΚ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ
«ἀναπαύου, φάγε, πίε, εὐφραίνου» (Λουκ. ΙΒ΄ 19)
Τὸ ἱστορικόν…
Πλούσιος καὶ πολυκτήμων, εἶναι τὸ κεντρικὸ πρόσωπο τῆς παραβολῆς, τὴν ὁποίαν ἠκούσαμεν ἐκ τοῦ Ἱεροῦ Εὐαγγελικοῦ ἀναγνώσματος. Πλούσιος, ὁ ὁποῖος… ἐπλούτιζεν ὅλον καὶ περισσότερον, ἀφοῦ τὰ κτήματά του ἀπέδιδον καρπούς… ἑκατονταπλασίονας! Τόσον πλούσιος, ὥστε, μὴ δυνάμενος νὰ ἀποθηκεύσῃ τὴν τεραστίαν συγκομιδήν του, ἀποφασίζει νὰ κατεδαφίσῃ τὰς ὑπαρχούσας ἀποθήκας του καὶ νὰ ἀνοικοδομήσῃ νέας, ἀκόμη μεγαλυτέρας, προκειμένου νὰ «στοιβάξῃ» ἐκεῖ τὰ ἀτελείωτα ἀγαθά του! Ὄντως, ἔπραξε κατὰ τόν… ἄπληστον λογισμόν του! Καὶ ὅταν πλέον ὅλα ἐξελίχθησαν κατὰ τὸ σχέδιόν του, ἀπολαμβάνων τὴν «ὑπερτάτην» εὐτυχίαν, μακαρίζει τόν… ἑαυτόν του˙ …«ψυχή, ἔχεις πολλὰ ἀγαθὰ κείμενα εἰς ἔτη πολλά· ἀναπαύου, φάγε, πίε, εὐφραίνου»!
Ὅμως, ὀδυνηρὰ ἔκπληξις τόν… προσγειώνει εἰς τὴν πραγματικότητα! «Εἶπε δὲ αὐτῷ ὁ Θεός· ἄφρον, ταύτῃ τῇ νυκτὶ τὴν ψυχήν σου ἀπαιτοῦσιν ἀπὸ σοῦ· ἃ δὲ ἡτοίμασας τίνι ἔσται;» Ἐνῶ ρυθμίζει τὰ τῶν… μελλόντων καὶ ἐνῶ θεωρεῖ ὅτι… πρόκειται νὰ ζήσῃ πολλὰ χρόνια καί… ἴσως νὰ μὴ ἀποθάνῃ… ποτέ, ὁ Κύριος τοῦ δείχνει, ποίαν τελικῶς «περιουσίαν» θὰ ἔπρεπε νὰ μεριμνᾷ καὶ ποία εἶναι ἐκείνη ἡ «περιουσία», ἡ ὁποία μένει, καὶ τὴν ὁποίαν θὰ ἠδύνατο νὰ φέρῃ μαζί του ἐκεῖ εἰς τήν… αἰωνιότητα! «Οὕτως ὁ θησαυρίζων ἑαυτῷ, καὶ μὴ εἰς Θεὸν πλουτῶν»!
«Ἡ ἀπάτη τοῦ πλούτου» (Ματθ. ΙΓ΄ 22, Μᾶρκ. Δ΄ 19)!
Ὁ Κύριος, εἰς τὴν γνωστὴν παραβολὴν «τοῦ Σπορέως», κατὰ τὴν περιγραφὴν τῶν δύο Εὐαγγελιστῶν, Ματθαίου καὶ Μάρκου, ἀποκαλεῖ τὴν κάθε μορφὴν πλούτου, …ἀπάτην! Ἑρμηνεύων τὴν περίπτωσιν τοῦ, εἰς τὰς ἀκάνθας, πεσόντος σπόρου, λέγει: «οὗτός ἐστιν ὁ τὸν λόγον ἀκούων καί… ἡ ἀπάτη τοῦ πλούτου συμπνίγει τὸν λόγον»! Ἡ φράσις αὕτη, μάλιστα δέ, ἐξερχομένη ἐκ τῶν Θείων χειλέων, δὲν ἀφήνει εἰς ἡμᾶς τὴν παραμικρὰν περίπτωσιν τοῦ… λάθους! Καὶ λογικῶς, ὅμως, καὶ συνετῶς ἐὰν ἀναδιφήσωμεν τὸν οἷονδήποτε πλοῦτον, θὰ ἐννοήσωμεν – τολμῶ νὰ εἴπω, – οἱ… πάντες, ὅτι ὄντως, ὁ πλοῦτος καὶ τὰ χρήματα καὶ αἱ περιουσίαι, δὲν εἶναι τίποτε ἄλλο, παρὰ ἀπάτη καί… νάρκωσις τῆς ψυχῆς! Ἀκόμη καί… ἐὰν δὲν ὑπῆρχε θάνατος, ἅπαντες γνωρίζομεν, ἀλλὰ καὶ διαπιστοῦμεν καθημερινῶς, πόσον εὔκολα καταπίπτει τὸ εἴδωλον τοῦτο ποὺ λέγεται… «πλοῦτος»!
Κατ’ ἐπανάληψιν, ὁ Θεῖος Διδάσκαλος, μᾶς ἔδωσε νὰ καταλάβωμεν ὅτι ὁ πλοῦτος καὶ τὰ χρήματα δὲν εἶναι μὲν ἀρνητικὰ αὐτὰ καθ’ ἑαυτά, ἀλλὰ εὐκόλως δύνανται νὰ «ἀποσυντονίσουν» πνευματικῶς τὸν ἄνθρωπον καὶ νὰ τὸν ἀποσπάσουν ἀπὸ τὴν πίστιν του εἰς τὸν Θεόν. «Εὐκοπώτερόν ἐστι», εἶπεν, «κάμηλον διὰ τρυπήματος ραφίδος διελθεῖν ἢ πλούσιον εἰς τὴν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ εἰσελθεῖν» (Ματθ. ΙΘ΄ 24)! Καλεῖ τοὺς ἀδελφοὺς Πέτρον καὶ Ἀνδρέαν, Ἰάκωβον καὶ Ἰωάννην, καὶ ἐκεῖνοι, «ἀφέντες τὸ πλοῖον καὶ τὸν πατέρα αὐτῶν ἠκολούθησαν αὐτῷ» (Ματθ. Δ΄ 22). Καλεῖ, ἐν συνεχείᾳ, τὸν Ματθαῖον τὸν τελώνην νὰ τὸν ἀκολουθήσῃ, καὶ ἐκεῖνος ἀφήνει ἐπὶ τόπου τὸ ταμεῖον του πλῆρες χρημάτων, καὶ γίνεται μαθητής Του! Καλεῖ, ἐπίσης, καὶ ἐκεῖνον τὸν πλούσιον νεανίσκον, ἀφοῦ πρῶτον, πωλήσει τὰ ὑπάρχοντά του καὶ διαμοιράσει ταῦτα εἰς τοὺς πτωχούς, ἀλλ’ ἐκεῖνος «ἀπῆλθε λυπούμενος· ἦν γὰρ ἔχων κτήματα πολλά» (Ματθ. ΙΘ΄ 22). Αἱ προσκλήσεις δὲ αὗται, σκοπὸν ἔχουσι, ἵνα διδάξωσιν ἡμᾶς, ἀκριβῶς τοῦτο ὅπερ λέγομεν, ὅτι ὁ πλοῦτος, ὑπὸ τὴν οἵανδήποτε μορφήν, ἀναστρέφει ἡμᾶς ἀπὸ τὴν πρὸς τὸν Κύριον, πορείαν μας!
Χρῆσις καὶ ὄχι… κτῆσις!
Μεταξὺ τῶν ἁγίων τῆς Ἐκκλησίας μας, ὑπάρχουσιν οὐκ ὀλίγοι, οἱ ὁποῖοι, θὰ ἐλέγομεν, «ἐποίησαν τὴν κάμηλον… εἰσελθεῖν διὰ τρυπήματος ραφίδος»! Θέλομεν νὰ εἴπωμεν ὅτι πολλοὶ ἡγίασαν καὶ τιμῶνται ὑπὸ τῆς Ἁγίας ἡμῶν Ἐκκλησίας, οἱ ὁποῖοι, παρ’ ὅτι… πλούσιοι, εἰσῆλθον εἰς τὰ Οὐράνια σκηνώματα τοῦ Παραδείσου! Βασιλεῖς καὶ Αὐτοκράτορες, πλούσιοι καὶ εὐγενεῖς τὴν καταγωγήν, ἔχοντες πολλάκις ἀπειράριθμον πλοῦτον καὶ ἀμέτρητα ἀγαθά! Εἰς αὐτούς, ὅμως, συνέβαινε… τοῦτο˙ εἶχον μέν, ἀλλὰ δὲν κατεῖχον! Ἅπαντες οὗτοι, διεχειρίζοντο ἁπλῶς, τὰ ὑλικὰ ἀγαθά, χωρὶς νὰ θεωρῶσι ταῦτα… ἰδικά των! Ἀκόμη καὶ ἐὰν τὰ ἔχανον, – καὶ ὄχι μόνον ταῦτα, ἀλλὰ καὶ κάθε τι τὸ γήϊνον, – δὲν ἠνοχλοῦντο καὶ εἰς… οὐδὲν εἶχον νὰ ἀποβάλλωσι καὶ αὐτὸ τοῦτο τὸ φθαρτὸν σαρκίον των, προκειμένου νὰ ἐπιτύχωσι τὴν κληρονομίαν τῆς, Οὐρανῶν, Βασιλείας!
Ἐπὶ παραδείγματι, θεωροῦντες τὸν μέγαν δίκαιον τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, τὸν «ἄμεμπτον» Ἰώβ, βλέπομεν, πῶς δέχεται τὰς φοβερὰς ἐκείνας δοκιμασίας, τὰς ὁποίας ἐπέτρεψεν ὁ Θεὸς νὰ ὑποστῇ, ἀλλὰ καὶ πῶς ὁμιλεῖ τὰς δυσκόλους ἐκείνας ὥρας! Αὐθημερόν, ἀπώλεσε πᾶσαν τὴν ὑλικὴν περιουσίαν του καὶ ἐν ταὐτῷ ἐθανατώθησαν καὶ τὰ δέκα τέκνα του˙ ἀμέσως δέ – εἰς τὴν συνέχειαν – δέχεται ἐκ τοῦ μισανθρώπου διαβόλου, φοβερὰν καὶ ὀδυνηροτάτην ἀσθένειαν! Πρὸς τούτοις δέ, ἡ «ἄφρων» γυνή του, παροτρύνει τοῦτον, ἵνα κατηγορήσῃ καὶ βλασφημήσῃ τὸ Πανάγιον Ὄνομα τοῦ Κυρίου…! Εἰς πάσας ταύτας τὰς φοβερὰς θλίψεις, ὁ δίκαιος, ἀφ’ ἑνὸς δοξάζει τὸν Θεόν καὶ ἀφ’ ἑτέρου ἐπιπλήττει τὴν ἀνόητον γυναῖκα του! «αὐτὸς γυμνὸς ἐξῆλθον ἐκ κοιλίας μητρός μου, γυμνὸς καὶ ἀπελεύσομαι ἐκεῖ· ὁ Κύριος ἔδωκεν, ὁ Κύριος ἀφείλατο· …εἴη τὸ ὄνομα Κυρίου εὐλογημένον εἰς τοὺς αἰῶνας…», «ὁ δὲ ἐμβλέψας εἶπεν αὐτῇ· ἵνα τί ὥσπερ μία τῶν ἀφρόνων γυναικῶν ἐλάλησας οὕτως; εἰ τὰ ἀγαθὰ ἐδεξάμεθα ἐκ χειρὸς Κυρίου, τὰ κακὰ οὐχ ὑποίσομεν; ἐν πᾶσι τούτοις τοῖς συμβεβηκόσιν αὐτῷ οὐδὲν ἥμαρτεν ᾿Ιὼβ τοῖς χείλεσιν ἐναντίον τοῦ Θεοῦ» (Ἰώβ Α΄ 21, Β΄ 10)!
Τὴν ἰδίαν δὲ ἀντιμετώπισιν καὶ στάσιν διακρίνομεν, καὶ εἰς τὸν πατριάρχην Ἀβραάμ, ὅταν οὗτος, ἀφ’ ἑνὸς καλῆται νὰ ἐγκαταλείψῃ τὴν ἀμέτρητον περιουσίαν του καὶ ἀφ’ ἑτέρου, ἐπίσης καλῆται νὰ θυσιάσῃ… «ἰδίαις χερσί», τὸν μονογενῆ υἱόν του Ἰσαάκ, ἀλλὰ καὶ εἰς ἅπαντας τοὺς Ἁγίους καὶ Δικαίους τῆς τε Παλαιᾶς καὶ Καινῆς Διαθήκης!
Τό… «γλωσσόκομον»!
Ναί, …εἶχεν ὁ Κύριος μὲ τοὺς μαθητάς Του… γλωσσόκομον (χρηματοκιβώτιον)! Ὡς ἀναφέρει ὁ Εὐαγγελιστὴς Ἰωάννης, ἐπέτρεπεν ὁ Διδάσκαλος νὰ ὑπάρχῃ τοῦτο, τὸ ὁποῖον, μάλιστα, διεχειρίζετο ὁ Ἰούδας (Ἰωάν. ΙΒ΄ 6)! Παρ’ ὅτι θὰ ἠδύνατο ὁ Κύριος νὰ τρέφῃ τοὺς μαθητάς Του… θαυματουργικῶς, – ὡς τοῦτο ἔδειξεν εἰς τοὺς χορτασμοὺς τῶν τετρακισχιλίων καὶ πεντακισχιλίων ἀνδρῶν, – δέχεται τό …ταμεῖον, διὰ νὰ μᾶς δείξῃ ὅτι… τὰ ὑλικὰ ἀγαθὰ εἶναι μὲν ἀπαραίτητα διὰ τὴν βιολογικὴν μας… ὑποστήριξιν, μᾶς καταβαρύνουν ὅμως, ὅταν δεσμευθῶμεν μετ’ αὐτῶν καὶ δουλωθῶμεν εἰς ταῦτα, καί… ἀποτρέπουσιν ἡμᾶς τῆς, πρὸς τὸν Κύριον, πορείας καὶ ἀγάπης!
Ἀρχιμ. Τιμόθεος Γ. Παπασταύρου