Η αγία Μαρία Μαγδαληνή μέσα από τις αναφορές της Καινής Διαθήκης

Κωνσταντίνος Ι. Αντωνόπουλος, θεολόγος M.Th.

              Η προσωπικότητα της αγίας Μαρίας Μαγδαληνής έχει παρεξηγηθεί  και παραποιηθεί από πολλούς παλαιότερα αλλά κυρίως στη σύγχρονη εποχή.

          ΚΑΤΑΓΩΓΗ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ: Όπως δηλώνει το όνομά της καταγόταν από μία κωμόπολη της Γαλιλαίας, τα Μάγδαλα (Μθ 15,39).

        ΑΝΑΦΟΡΕΣ ΣΤΗΝ ΚΑΙΝΗ ΔΙΑΘΗΚΗ: Έντεκα φορές αναφέρεται στα ευαγγέλια και πάντοτε απαριθμείται πρώτη με το επίθετο Μαγδαληνή,  ενώ  μόνο στο Ιω 19,25 δεν έχει την πρώτη θέση, διότι εκεί μνημονεύεται πρώτη η Παναγία μητέρα του Κυρίου. Συγκεκριμένα τα χωρία της Καινής Διαθήκης που αναφέρονται στην αγία Μαρία τη Μαγδαληνή είναι:

1. Κατά το κήρυγμα του Ιησού

- «Μαζί του ήταν και οι δώδεκα μαθητές του, καθώς και μερικές γυναίκες που είχαν θεραπευτεί από πνεύματα πονηρά και από ασθένειες, η Μαρία η ονομαζόμενη Μαγδαληνή, από την οποία ο Ιησούς είχε βγάλει επτά δαιμόνια….» (Λκ 8,2).

2. Στον σταυρό

-«Ανάμεσά τους ήταν η Μαρία η Μαγδαληνή, η Μαρία η μητέρα του Ιακώβου και του Ιωσή, και η μητέρα των υιών Ζεβεδαίου». (Μθ 27,56)

-«Ήταν δε και μερικές γυναίκες, που παρακολουθούσαν τα γεγονότα, από μακριά, μεταξύ των οποίων ήταν και η Μαρία η Μαγδαληνή και η Μαρία η μητέρα του Ιακώβου του νεωτέρου και του Ιωσή και η Σαλώμη». (Μρ 15,40_

-«Κοντά στον σταυρό του Ιησού στεκόταν η μητέρα του και η αδελφή της μητέρας του, η Μαρία η σύζυγος του Κλωπά και η Μαρία η Μαγδαληνή»(Ἰω 19,25),

3. Στην ταφή

-«Ήταν δε εκεί η Μαρία η Μαγδαληνή και η άλλη Μαρία, οι οποίες κάθονταν απέναντι στον τάφο» (Μθ 27,61)

-«Η δε Μαρία η Μαγδαληνή και Μαρία η μητέρα του Ιωσή παρακολουθούσαν με προσοχή, πού έβαλαν το σώμα του Κυρίου» (Μρ 15,47),

4. Στην ανάσταση

-«Μετά το Σάββατο, μόλις άρχισε να φωτίζει η πρώτη ημέρα της εβδομάδας, ήλθε η Μαρία η Μαγδαληνή και η άλλη Μαρία, για να ιδούν τον τάφο» (Μθ 28,1)

- «Όταν πέρασε το Σάββατο, η Μαρία η Μαγδαληνή και η Μαρία του Ιακώβου και η Σαλώμη αγόρασαν αρώματα, για να έλθουν να αλείψουν το σώμα του Ιησού»…..  «Αφού δε αναστήθηκε ο Ιησούς το πρωί της πρώτης ημέρας της εβδομάδος, παρουσιάσθηκε πρώτα στην Μαρία την Μαγδαληνή, από την οποίαν είχε βγάλει επτά δαιμόνια» (Μρ 16,1.9)

-«Η Μαρία η Μαγδαληνή, η Ιωάννα και η Μαρία η μητέρα του Ιακώβου και οι υπόλοιπες, που ήταν μαζί τους, είναι οι γυναίκες που είπαν αυτά στους Αποστόλους» (Λκ 24,10)

-«Νωρίς την πρώτη ημέρα της εβδομάδας, ενώ ήταν ακόμη σκοτάδι, η Μαρία η Μαγδαληνή ήλθε στο μνημείο, και είδε ότι ο λίθος είχε αφαιρεθεί από το μνήμα». (Ιω, 20, 1 – 2)

- Και στον Ιωάννη, 20,10 – 18, όπου περιγράφεται η συνάντηση της Μαρίας της Μαγδαληνής με τους δυο αγγέλους και τον αναστημένο Ιησού, που τον πέρασε για τον κηπουρό.

Δεν υπάρχει, όπως είδαμε, πληροφορία στην Καινή Διαθήκη που να αναφέρει ότι η Μαρία η Μαγδαληνή ήταν ιερόδουλη ή σύζυγος του Ιησού.  Παρόλα αυτά όμως στη Δύση, μία ακόμα παπική πλάνη ταύτισε την  αγία  με τη μετανοημένη ιερόδουλη του Ευαγγελίου που άλειψε με ακριβό μύρο τα πόδια του Ιησού και τα σκούπισε με τα μαλλιά της (Λουκ. 7, 36-50 & Ματθ. 26,6-16), στο σπίτι του Σίμωνα του φαρισαίου. Την πλάνη  αυτή  ακολούθησαν διάφοροι συγγραφείς και σεναριογράφοι από τον Καζαντζάκη μέχρι τον Νταν Μπράουν.

              ΤΑ ΑΙΤΙΑ ΤΗΣ ΣΥΓΧΥΣΗΣ: Εκείνο που πρέπει να τονισθεί  είναι ότι εκτός από διάφορους αντιχριστιανικούς λόγους που δείχνουν ότι πραγματικός στόχος, δεν ήταν  η Μαγδαληνή, αλλά ο Ίδιος ο Ιησούς Χριστός, με σκοπό  τον κλονισμό και την άρση της πίστεως των ανθρώπων στην Θεότητα του Κυρίου, υπάρχουν και οι παρακάτω λόγοι :

Ο πρώτος λόγος  σύγχυσης  υπήρξε ο αυθαίρετος ταυτισμός του προσώπου της αγίας με την ανώνυμη  αμαρτωλή γυναίκα της διηγήσεως του Ευαγγελιστή Λουκά (Λκ.7,36-50) που άλειψε με μύρο τα πόδια του Κυρίου. Ο  Ευαγγελιστής Λουκάς γράφει : «Και γυνή ήτις ην αμαρτωλός εν τη πόλει» και στο επόμενο κεφάλαιο (Λουκ. η', 1-3), αναφέρεται στην αγία Μαρία την Μαγδαληνή και στη θεραπεία της από τον Ιησού. Αν η Μαρία η Μαγδαληνή ήταν η αμαρτωλός γυνή, ο Ευαγγελιστής Λουκάς δεν θα απέκρυπτε το όνομά της, γιατί παρακάτω μιλάει συγκεκριμένα και ονομαστικά γι' αυτήν και για την θεραπεία της από τα δαιμόνια.

            Ο  δεύτερος  λόγος  σύγχυσης  υπήρξε η εσφαλμένη ερμηνεία της θεραπείας  της αγίας από τα επτά δαιμόνια. Όμως ούτε ο Ευαγγελιστής Μάρκος ούτε ο Ευαγγελιστής Λουκάς υπονοούν ότι τα επτά δαιμόνια ήταν  αμαρτήματα. Η Καινή Διαθήκη κάνει σαφή διάκριση μεταξύ των δαιμονισμένων και των αμαρτωλών. Δεν θεωρεί υποχρεωτικά δαιμονισμένο κάθε αμαρτωλό ούτε αμαρτωλό κάθε δαιμονισμένο.

             Τρίτος λόγος  σύγχυσης είναι εξαιτίας  της συνωνυμίας με τη Μαρία, την αδελφή της Μάρθας και του Λαζάρου. Μάλιστα κατά μία εκδοχή, έγινε η ταύτιση – σύγχυση  της Μαρίας της αδελφής του Λαζάρου με την Μαρία τη Μαγδαληνή, επειδή στις 4 Μαΐου, η εκκλησία μας τιμά, την ανακομιδή των λειψάνων, και του Λαζάρου αλλά και της Μαρίας της Μαγδαληνής.

               Η  ΗΛΙΚΙΑ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ:  Η αγία Μαρία Μαγδαληνή σύμφωνα με τη μαρτυρία της Καινής Διαθήκης υπήρξε αφοσιωμένη μαθήτρια του Κυρίου και η ηλικία της ήταν άνω των 50-60 ετών και όχι νεαρή όπως την παρουσιάζουν τα διάφορα μυθιστορήματα. Αυτό  συμπεραίνεται  από το ότι οι  υπόλοιπες μαθήτριες του Χριστού,  ανάμεσα στις οποίες κατείχε ηγετική θέση,  είχαν ηλικία ως μητέρες που ήταν γύρω στα 50 με 60 χρόνια, αφού ήταν μητέρες των μαθητών του Χριστού, που και εκείνοι θα ήταν περίπου 30-35 ετών.

                 ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΡΙΑ ΣΤΟΥΣ ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΕΣ:  Αξιώθηκε να συναντηθεί πρώτη με τον αναστημένο Χριστό. Στη συνέχεια τιμήθηκε από τον Κύριο με το να γίνει απόστολος στους αποστόλους Του, κήρυκας στους μαθητές Του, ευαγγελίστρια στους Ευαγγελιστές. Γνωστοποίησε πρώτη δηλαδή στον κύκλο των μαθητών Του την έγερσή Του από τον τάφο (Ι. Χρυσοστόμου, Ερμηνεία στο κατά Ιωάννη Ευαγγέλιο, Ομιλία Πστ').        

 Η Εκκλησία μας εορτάζει τη μνήμη της αγίας Μυροφόρου και ισαποστόλου Μαρίας Μαγδαληνής στις 22 Ιουλίου και την τρίτη Κυριακή μετά το Πάσχα (των Μυροφόρων).