ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΕΣ ΜΟΔΕΣ ΕΙΣ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑ ΚΑΙ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑ

Tοῦ κ. Ἰωάννου Μηλιώνη, ἐκπαιδευτικοῦ, μέλους τῆς Π.Ε.Γ

Σὲ προηγούμενο ἄρθρο μας εἴχαμε ἀσχοληθεῖ μὲ τὸν διαλογισμό, τὴν καταστροφικὴ αὐτὴ πρακτικὴ αὐτοΰπνωσης, ποὺ κυριαρχεῖ σὲ πολλὰ ἀπὸ τὰ ἀνατολικὰ θρησκεύματα -ἀρχαῖα καὶ σύγχρονα- καὶ ποὺ ἀποτελεῖ σήμερα βασικὴ πρακτική τῆς Νέας Ἐποχῆς τοῦ Ὑδροχόου (New Age). Εἴχαμε μάλιστα ἀναφερθεῖ σὲ ἕνα εἶδος «νεώτερης σύλληψης διαλογισμοῦ», τὸν διεθνῶς γνωστὸ ὡς «Ὑπερβατικὸ Διαλογισμὸ» (Transcendental Meditation) τοῦ Ἰνδοῦ Γκουροὺ Μαχαρίσι Μάχες Γιόγκι (Maharishi Mahesh Yogi).

Ὁ Μαχαρίσι γεννήθηκε τὸ 1918 καὶ ἀποφοίτησε ὡς πτυχιοῦχος Φυσικὸς ἀπὸ τὸ Πανεπιστήμιο τοῦ Ἀλαχαμπὰντ τῶν Ἰνδιῶν (University of Allahabad). Ἀπὸ τὸν «Γκουροὺ Ντὲβ» (Guru Dev)[1], τὸν δάσκαλό του στὸν γκουρουϊσμό, παρέλαβε τὴ διδασκαλία τοῦ «Ὑπερβατικοῦ Διαλογισμοῦ». Ὁ Μαχαρίσι ἀσκήθηκε στὴ γιόγκα γιὰ δεκατρία χρόνια μέχρι τὸ θάνατο τοῦ γκουροὺ του τὸ 1953. Στὴ συνέχεια, ταξίδεψε στὸ Λονδίνο, τὸ 1959, γιὰ νὰ στήσει αὐτό, ποὺ ἔμελλε νὰ ἀναπτυχθεῖ ἐκεῖ ὡς τὸ παράρτημα τῆς «Διεθνοῦς Ἑταιρείας Διαλογισμοῦ» (International Meditation Society), μὲ ἀποστολὴ τὴ διάδοση τῶν διδασκαλιῶν τοῦ «Ὑπερβατικοῦ Διαλογισμοῦ» (Υ.Δ.).

Πέραν τοῦ «Υ.Δ.», ὁ Μαχαρίσι εἶναι γνωστὸς γιὰ τὴν ἐμπλοκή του μὲ τοὺς Μπίτλς (Beatles), τὴν ἀποτυχημένη ἀπόπειρά του νὰ ἀποπλανήσει τὴν ἠθοποιὸ Μία Φάροου (Mia Farrow) καὶ τὶς προσπάθειές του νὰ διδάξει τὴν «αἰώρηση», μιὰ πρακτικὴ «παραδοσιακῆς μαγείας» στὸ μακαρίτη μάγο Ντὰγκ Χένινγκ (Doug Henning)[2], μεταξύ ἄλλων[3].

Τὸν Μάρτιο τοῦ 1968 ὁ «Magic Alex», ὁ φίλος καὶ συνεργάτης τῶν Μπίτλς, Ἕλληνας, Γιάννης Ἀλέξης Μάρδας (Yannis Alexis Mardas), συνόδευσε τοὺς Μπίτλς στὴν Ἰνδία, γιὰ νὰ ἐντρυφήσουν στὸν διαλογισμὸ τοῦ Μαχαρίσι. Ὁ Μάρδας πολὺ γρήγορα ἀντιλήφθηκε τὰ πρα­γματικὰ κίνητρα τοῦ γκουροὺ κι ὅτι ὁ Τζὸν Λένον εἶχε δεθεῖ πολὺ μὲ τὸν Ἰνδό. Ὅταν ὁ Μάρδας ἐνημέρωσε τοὺς Λένον καὶ Τζὸρτζ Χάρισον ὅτι ὁ «πνευματικὸς καθοδηγητὴς» τους «τὴν ἔπεσε» στὴ Μία Φάροου, ποὺ ἦταν μαζί τους, προσθέτοντας ὅτι ἤδη ὁ Μαχαρίσι «εἶχε σχέσεις μὲ νεαρὴ Ἀμερικανίδα φοιτήτρια», τὸ ταξίδι τελείωσε καὶ τὰ «σκαθάρια» ἐπέστρεψαν στὴν Ἀγγλία[4]. Τὸ κακὸ ὅμως εἶχε ἤδη γίνει· ὁ Μαχαρίσι εἶχε καταξιωθεῖ διεθνῶς ὑπὸ τὴν «λάμψη» τῶν Μπίτλς, στὸ νεανικό, κι ὄχι μόνο, κοινό.

Ὅμως, ἄς ἀντιπαρέλθουμε τὴν μικρὴ αὐτή σταχυολόγηση τῶν προσωπικῶν σκανδάλων τοῦ γκουρού -ποὺ ὅμως κι αὐτὰ καταδεικνύουν τὸ ἐπίπεδο καὶ τὸ ἦθος τῶν πονηρῶν αὐτῶν ἀσιατῶν, ποὺ μὲ τὴν δῆθεν μυστηριακὴ καὶ φολκλορική τους παρουσία ἔχουν ἐξαπατήσει καὶ καταστρέψει ἑκατομμύρια ψυχὲς- κι ἄς ἐξετάσουμε ἐπὶ τροχάδην τί εἶναι αὐτὸς ὁ δῆθεν περίφημος «Ὑπερβατικὸς Διαλογισμὸς» (Υ.Δ.) τὸν ὁποῖο μάλιστα οἱ «ἐνδιαφερόμενοι» διαφημίζουν ὡς «ἐπιστημονικὴ μέθοδο»;

Ἄς ἀρχίσουμε λοιπὸν ἀπὸ τὸν τίτλο «Υ.Δ.» ὑπογραμμίζοντας ὅτι πρόκειται γιὰ ἕνα εἶδος συνήθους διαλογισμοῦ, ἀπὸ τὰ χιλιάδες διαφορετικὰ εἴδη, ποὺ ἔχουν σήμερα «ἀναπτύξει» οἱ ἀνατολίτες καὶ νεοεποχίτες «διδάσκαλοι». Ὁ «Υ.Δ.» δὲν διαφέρει σὲ τίποτε ἀπὸ ἄλλους διαλογισμοὺς παρὰ στὸ ὄνομα «Ὑπερβατικὸς», ποὺ φρόντισαν γιὰ λόγους μάρκετινγκ νὰ τὸ προβάλλουν δεόντως, ἐνῶ τὸ «ὑπερβατικὸ» ποὺ ἔχει ἐντοπίζεται σαφῶς στὸ «σκοτεινὸ φάσμα».

Εἶναι λοιπὸν ὁ «Ὑπερβατικὸς Διαλογισμὸς» (Υ.Δ.) πράγματι ἐπιστήμη; Πρωτίστως πρέπει νὰ ποῦμε ὅτι σὲ καταλόγους σεκτῶν (παραθρησκευτικῶν ὁμάδων) πού ἔχουν συνταχθεῖ ἀπὸ Κρατικοὺς φορεῖς τοῦ ἐξωτερικοῦ[5], ἡ κίνηση τοῦ (Υ.Δ.) τοῦ Μαχαρίσι χαρακτηρίζεται ὡς σέκτα. Ἡ Ὁμοσπονδιακὴ Γερμανικὴ Κυβέρνηση κατατάσσει τὴν κίνηση αὐτὴ στὶς «θρησκεῖες Νεότητος»[6], ἐνῶ στὶς Η.Π.Α. δικαστικὴ ἀπόφαση τοῦ 1977 θεώρησε ὅτι ὁ «Υ.Δ.» ἔχει χαρακτηριστικὰ θρησκείας καὶ ἀπαγόρευσε τὴ διδασκαλία του στὰ σχολεῖα. Παρά ταῦτα ἡ ὀργάνωση τοῦ Μαχαρίσι ἐπιβάλλει τὴν ἄσκηση τοῦ διαλογισμοῦ, μάλιστα δύο φορὲς τὴν ἡμέρα.

Ὁ διαλογισμὸς γενικὰ δὲν εἶναι μιὰ ἁπλὴ ἐπιστημονικὴ μέθοδος τῆς «πρακτικῆς ψυχολογίας», ὅπως οἱ πιστοὶ ὑποστηρίζουν, πού βοηθάει δῆθεν τὸν ἀσκούμενο «νὰ καταπολεμήσει δραστικὰ τόσο τὸ στρὲς ὅσο καὶ τὸ ἄγχος», ἀλλὰ μία «γκουρουϊστικὴ μέθοδος» ποὺ ἔχει σὰν στόχο τὴν «αὐτοπραγμάτωση»[7].

Ὁ διαλογισμὸς ἀσκεῖται γενικῶς μὲ τὴν χρήση «μάντρα»[8], πού δίδονται στὰ πλαίσια μύησης. «Ἄλλωστε αὐτὴ τὴν μέθοδο τὴν πῆρε ὁ Μαχαρίσι ἀπὸ τὸν Γκουροὺ Ντέβ, ὁ ὁποῖος θεωρήθηκε σ’ ὁλόκληρη τὴν Ἰνδία ὡς τὸ μοναδικὸ ζωντανὸ παράδειγμα ὕψιστου ἐπιπέδου τῆς ἐσωτερικῆς τελειότητας πού ἐκφράζεται στὶς Βέδες[9]. Αὐτὸς πάλι τὴν πῆρε ἀπὸ τὸν φιλόσοφο Σάνκαρα, πού μὲ τὴ σειρὰ του πῆρε τὴ γραμμὴ ἀπὸ τὴν Βεδικὴ Παράδοση». Οἱ ἴδιοι διδάσκουν ὅτι ἡ ἄσκηση στὸν Υ.Δ. ὁδηγεῖ στὶς «ἀνώτερες καταστάσεις συνείδησης». Τὸ ἴδιο συμβαίνει καὶ μέ τὸν Υ.Δ.-Σίντι, ἕνα πιό περίτεχνο εἶδος, ποὺ σημαίνει τελειότητα στὰ σανσκριτικά. Ὅποιος ἀσκεῖται σ’ αὐτόν, ἰσχυρίζονται, «εἶναι δυνατὸν νὰ ἀναπτύξει τέτοιες δυνάμεις, ὅπως εἶναι ἡ διαίσθηση, ἡ τηλεπάθεια, ἡ διόραση, ἡ γνώση τοῦ μέλλοντος, ἡ ἰσχὺς πάνω στὸ σῶμα καὶ στὴ φύση, τὸ περπάτημα πάνω στὸ νερὸ καὶ ὁ μετεωρισμὸς»[10]. Κάπως ἔτσι, ὑποστηρίζουν, κατόρθωσε ὁ Χριστὸς κι ὁ Ἀπόστολος Πέτρος νὰ «περπατήσουν στὸ νερό», ἀλλὰ καὶ ἄλλοι πέτυχαν ἀνάλογες ἱκανότητες ὅπως ὁ Πυθαγόρας, ὁ Πλάτων, ὁ Βούδας κ.λπ. Ἔτσι λοιπόν, κατὰ τὸν Μαχαρίσι, «αὐτὰ πού στὶς ἡμέρες τῆς ἄγνοιας εἶχαν ὀνομασθεῖ ὑπερφυσικὲς δυνάμεις, δὲν εἶναι κάτι τὸ ὑπερφυσικό. Ὅλα εἶναι μέσα στὸ πεδίο τῆς ἀνθρώπινης ἱκανότητας»[11].

Μετὰ τὰ ὀλίγα ἀναφερόμενα ἀνωτέρω πιστεύει κανεὶς ὅτι θὰ μποροῦσαν στὴ χώρα μας νὰ ὑπάρξουν ἄνθρωποι ποὺ θὰ προσ­παθοῦ­­σαν νὰ ἐπιβάλλουν τὸν «Υ.Δ.» σὰν θεραπευτικὴ μέθοδο καὶ νὰ τὸν εἰσάγουν στὰ Νοσοκομεῖα τῆς χώρας, στὰ Δημοτικὰ Ἰατρεῖα καὶ στὶς Πανεπιστημιακὲς Σχολές; Θὰ ἤμασταν ἄραγε ἀφελεῖς, ἂν πιστεύαμε πώς ὑπάρχει κάποια τέτοια πιθανότητα; Κι ὅμως ναί, ὑπάρχει.

Ἄρθρο, μὲ ἡμερομηνία 09/09/2013, στὸν ἠλεκτρονικὸ τύπο ποὺ ἀπέσπασε τὴν προσοχή μας, ἀναφέρει: «Στὴ… Βουλὴ πανεπιστημιακὴ ἔρευνα γιὰ τὴν ὑπέρταση. Χρηματοδοτεῖται ἀπὸ τὸ Ε.Σ.Π.Α.». Καὶ συνεχίζει: «Τὴ διεθνῆ ἐπιστημονικὴ βιβλιογραφία ἐπικαλεῖται τὸ Ἐθνικὸ καὶ Καποδιστριακὸ Πανεπιστήμιο Ἀθηνῶν, σὲ πολυσέλιδο ἔγγραφο ποὺ διαβιβάστηκε στὴ Βουλή, γιὰ τὴν προώθηση ἐρευνητικοῦ προγράμματος ποὺ ἀποβλέπει στὴ ρύθμιση τῆς ὑπέρτασης μὲ τὴ μέθοδο τοῦ ὑπερβατικοῦ διαλογισμοῦ καὶ χρηματοδοτεῖται ἀπὸ τὸ Ε.Σ.Π.Α.

»Τὸ ἔγγραφο διαβιβάστηκε ἀπὸ τὸν πρύτανη Θεοδόσιο Πελεγρίνη καὶ περιλαμβάνει τὴν ἀπάντηση τοῦ ἐπιστημονικοῦ ὑπεύθυνου τοῦ προγράμματος, καθηγητῆ Γεώργιου Χρούσου.

»Σχετικὴ ἀναφορὰ εἶχε κατατεθεῖ πρὸς τὸ ὑπουργεῖο Παιδείας ἀπὸ τὸν ἀνεξάρτητο βουλευτὴ Νίκο Νικολόπουλο καὶ ἀφοροῦσε στὴν πρόσληψη, ἀπὸ τὸ Ἐθνικὸ Καποδιστριακὸ Πανεπιστήμιο Ἀθηνῶν, πτυχιούχου ὑπερβατικοῦ διαλογισμοῦ στὸ πλαίσιο προγράμματος γιὰ τὴν ἀντιμετώπιση τῆς ὑπέρτασης μὲ μεθόδους μὴ φαρμακευτικές. Ὁ βουλευτὴς ζητοῦσε διευκρινίσεις γιὰ συγκεκριμένο πρόγραμμα τοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν πού, ὅπως ἀνέφερε, χρηματοδοτεῖται ἀπὸ τὸ Ε.Σ.Π.Α. μὲ τὸ ποσὸ τῶν 636.265 εὐρώ…»[12].

Καὶ διερωτᾶται κανείς, τί ἀπέγινε μὲ τὸ πρόγραμμα αὐτὸ ποὺ ἐπιχειροῦσε νὰ εἰσάγει τὸν «Υ.Δ.» τοῦ Μαχαρίσι Μάχες Γιόγκι σὰν θεραπευτικὴ μέθοδο στὰ Νοσοκομεῖα τῆς χώρας, στὰ Δημοτικὰ Ἰατρεῖα κ.ἄ.; Ἐφαρμόστηκε μὲ ἐπιτυχία;

Πάντως ἡ ἱστοσελίδα τοῦ Ἐθνικοῦ Καποδιστριακοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν[13] συνεχίζει μέχρι σήμερα «νὰ βγάζει μάτι» καθὼς καλοῦνται ἀνυποψίαστοι νέοι φοιτητές, καὶ ὄχι μόνο, νὰ ἐγγραφοῦν στὸ «Μεταπτυχιακὸ Πρόγραμμα Σπουδῶν» μὲ «Ἱδρυτὲς τοῦ ΠΜΣ καὶ Καθηγητὲς τοῦ ΠΜΣ ἕως σήμερα», τοὺς κ.κ. Γεώργιο Π. Χροῦ­σο καὶ Χριστίνα Δαρβίρη, ποὺ συνεχίζουν νὰ «ἐκπαιδεύουν» ἀνθρώπους στὸ πρόγραμμά τους: «Ἡ Ἐπιστήμη τοῦ Στρὲς & ἡ Προαγωγὴ τῆς Ὑγείας», δηλαδὴ στὸν «Ὑπερβατικὸ Διαλογισμὸ» τοῦ Ἰνδοῦ Γκουρού, Μαχαρίσι Μάχες Γιόγκι.

Ὁλοκληρώνοντας τὸν σχολιασμὸ θὰ θέλαμε νὰ ὑπογραμμίσουμε ὅτι ὅσα γράφονται ἐδῶ, δέν στοχεύουν στήν προσβολή ἤ στήν ἀπομείωση τῆς τιμῆς καί τῆς ὑπολήψεως τῶν προσώπων, πού ἀσκοῦν τίς πρακτικές αὐτές ὡς ἐπαγγελματίες ἤ ὡς δεχόμενοι τίς ὑπηρεσίες, τά ὁποῖα πρόσωπα, ὡς εἰκόνες Θεοῦ, σεβόμεθα δεόντως.

Σημειώσεις:
[1] Σουάμι Μπραχμανάντ Σαρασουάτι (Swami Brahmanand Saraswati), 1868-1953. [2] Douglas James Henning (1947–2000), Καναδός Μάγος. [3] Geoffrey D. Falk, Stripping the Gurus, σ. 3 archive.is [4] protothema.gr [5] Ἔκθεση Γαλλικῆς Ἐθνοσυνέλευσης (31/1/2001). [6] Ἐφημ. Moncher Merkuz 27.9.78. [7] Περιοδικό «Διάλογος», τ. 30, 2002, σσ. 3-5. [8] Λέξεις ποὺ ἀναφέρονται σὲ ἰνδουϊστικὲς θεότητες. [9] Παν­αγιώτη Ἀσημάκη «Υ.Δ., Ἡ Ψυχοφυσιολογία τῆς συνείδησης», σ. 71. [10] Στὸ ἴδιο, σ. 73. [11] Στὸ ἴδιο, σ. 76. [12] archive.is [13] stressmaster.med.uoa.gr