Κατά καιρούς γίνεται προσπάθεια
αντικατάστασης στο Απολυτίκιον του Τιμίου Σταυρού, της φράσης ‘’νίκας
τοις βασιλεύσι’’ με τη φράση ‘’νίκας τοις ευσεβέσι’’. Κανένας λόγος δεν
συντρέχει για αντικατάστασή του, καθότι το ‘’τοις βασιλεύσι’’ καταγράφει
απλά την τότε ιστορική πραγματικότητα και κατανοείται στις μέρες μας με
την έννοια του ‘’τοις άρχουσι ημών’’.
Δεν πρέπει να τους κατατρύχει
‘’πολιτικός δισταγμός’’, όταν πρόκειται να ψάλλεται το Απολυτίκιον του
Τιμίου Σταυρού, εις το σημείο ‘’νίκας τοις βασιλεύσι’’. Δεν πρέπει να
τους κατατρύχει ‘’πολιτικό άγχος’’ δια την αναφορά σε ‘’βασιλείς’’, για
τον λόγο ότι τους άρχοντες εννοεί και όχι εμμονή σε πολιτειακό σύστημα
άλλων εποχών, το οποίο ο λαός σοφά και δίκαια έχει καταργήσει.
Ο ισχυρισμός που προβάλλουν ότι η
αναφορά ‘’τοις ευσεβέσι’’ ανταποκρίνεται στη σημερινή πραγματικότητα,
προσκρούει στην άλλη πραγματικότητα κάποιων αρχόντων, που δηλώνοντας
άθεοι, κάνει πιο ταιριαστό το ‘’τοις βασιλεύσι’’, που καταδεικνύει απλά
το πολιτειακό αξίωμα και όχι το ‘’τοις ευσεβέσι’’ που μεθερμηνεύει τη
στάση τους απέναντι στην Ορθόδοξη Χριστιανική Πίστη.
Η αντικατάσταση με το ‘’τοις ευσεβέσι’’,
ποσώς δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα σε τέτοιες περιπτώσεις.
Προς τι λοιπόν το τόσο ‘’πολιτικό άγχος’’; Προς τι η φαινομενική
‘’ακρίβεια’’, που παραβιάζει την ακρίβεια των αναγραφομένων στα Μηναία
της Εκκλησίας μας;
Οι αναφορές σε ‘’βασιλείς’’ ποσώς δεν
παραπέμπουν σε ‘’βασιλευόμενα’’ πολιτειακά συστήματα, τα οποία ο λαός
σοφά και δίκαια έχει καταργήσει. Δεν συντρέχει λόγος λεκτικής
αντικατάστασης. Απαθώς ψάλλομε στην Εκκλησία.
Η αντικατάσταση του ‘’τοις βασιλεύσι’’
με το ‘’τοις ευσεβέσι’’, που προτείνεται από κάποιους, με το ‘’τοις
ευσεβέσι’’ εδώ να μην επέχει θέση επιθέτου αλλά ουσιαστικού, το οποίο
μάλιστα ‘’περιγράφει’’ τους εκάστοτε κυβερνώντες. Είναι άτοπο λοιπόν να
αποκαλούνται τοιουτοτρόπως και άρχοντες οι οποίοι είναι δεδηλωμένοι
άθεοι ή μασόνοι, με ξεκάθαρο μάλιστα αντιεκκλησιαστικό φρόνημα.
Ας μην τους διακατέχει ‘’πολιτικό
άγχος’’, για αντικατάσταση του ‘’τοις βασιλεύσι’’ με το ‘’τοις
ευσεβέσι’’, για το λόγο ότι καθόλου δεν ερμηνεύεται όπως το
αντιλαμβάνονται. Σε κανένα παρωχημένο πολιτειακό σύστημα δεν παραπέμπει.
Ας ψάλλουν το Απολυτίκιον του Τιμίου και Ζωοποιού Σταυρού όπως το
παραλάβαμε. Απαθώς ψάλλομε στην Εκκλησία.