Με
αφορμή τη σημερινή μνήμη της Αγίας Μεγαλομάρτυρος Κυριακής, η οποία στη
συνείδηση του λαού θεωρείται προστάτιδα κατά της θλίψης και της
κατάθλιψης, όχι επειδή το όνομά της συνδέεται με την Κυριακή της χαράς
αλλά επειδή ο βίος της αποδεικνύει πώς το σκοτάδι μπορεί να νικηθεί με
τη χάρη Του Χριστού, αισθάνομαι την ανάγκη να στρέψω αυτόν τον λόγο μου
προς εσένα.
Προς εσένα που δοκιμάζεσαι από τον άηχο πόνο της κατάθλιψης και παλεύεις να σταθείς όρθιος χωρίς να σε βλέπει κανείς. Όχι για να σε διδάξω. Αλλά για να σταθώ δίπλα σου.
Υπάρχουν στιγμές που η ψυχή σιωπά. Όχι γιατί έπαψε να προσεύχεται αλλά γιατί βαραίνει από μια θλίψη που δεν έχει λέξεις. Είναι εκείνος ο «μυστικός στεναγμός» που αναφέρει ο Απόστολος Παύλος στην προς Ρωμαίους Επιστολή του:
«Εν εαυτοίς στενάζομεν».
Μια σιωπή που μοιάζει κενή κι όμως στα μάτια Του Θεού είναι προσευχή.
Εγώ σου λέω: Μην τρομάζεις. Η κατάθλιψη δεν είναι πάντα πειρασμός απ' έξω, ούτε πάντα σημείο ολιγοπιστίας. Μερικές φορές είναι επίσκεψη Του Θεού. Άλλες φορές δοκιμασία. Κι άλλοτε, απλώς, η ανθρώπινη φθορά. Δεν είμαστε άτρωτοι. Ούτε είμαστε υποχρεωμένοι να είμαστε πάντα «καλά».
Στην Αγία Γραφή, ακόμα και οι «φίλοι» Του Θεού, οι μεγάλοι Προφήτες της Παλαιάς Διαθήκης, λύγισαν, όταν βρέθηκαν σε εσωτερική, αποκαμωμένη μοναξιά και δεν έκρυψαν την ανθρώπινη θλίψη τους αλλά την κατέθεσαν ενώπιον Του Θεού με ειλικρίνεια. Ο Προφήτης Ηλίας, μόνος στο βουνό, ψυχικά εξουθενωμένος ύστερα από μια έντονη πνευματική μάχη και διωγμό από την Ιεζάβελ και παρότι είχε προηγηθεί το μεγάλο θαύμα στο όρος Κάρμηλος, ζήτησε να πεθάνει:
«Φτάνει, Κύριε. Πάρε την ψυχή μου, γιατί δεν είμαι καλύτερος από τους πατέρες μου», είπε.
Σκέψου ένα δέντρο με βαθιές ρίζες. Έρχεται καιρός που δεν έχει φύλλα, ούτε καρπούς. Φαίνεται ξερό. Όμως η ρίζα μέσα στο χώμα ζει. Περιμένει βροχή. Έτσι κι η ψυχή σου. Μπορεί τώρα να σιωπά, να μη δίνει καρπούς, να μη χαίρεται. Μα ζει. Και περιμένει.
Μη νομίσεις ότι είσαι μακριά από Τον Θεό επειδή λυπάσαι. Ο Ίδιος ο Χριστός, εκείνη τη φρικτή ώρα της δοκιμασίας στο Όρος των Ελαίων, δεν είπε:
«Περίλυπός εστιν η ψυχή μου έως θανάτου»;
Ο Θεός δεν ζητά από σένα να μη λυπάσαι. Ζητά να Του εμπιστευτείς αυτή τη λύπη.
Κι όταν ο διάβολος σε πλησιάζει και σου ψιθυρίζει στο αυτί, τρίζοντας τα δόντια: «Θα σε λυγίσω με τη σιωπή σου», εσύ να του απαντάς: «Μα κι η σιωπή μου μιλάει στον Θεό». Γιατί είναι αλήθεια:
Ο Θεός ακούει και τον αναστεναγμό σου.
Μην περιμένεις να ζήσεις χωρίς νύχτα. Δεν έρχεται το φως αν δεν προηγηθεί σκοτάδι. Η κατάθλιψη είναι σαν σύννεφο. Δεν είναι αιώνια. Θα περάσει. Αλλά εσύ, μη σταματήσεις να ελπίζεις. Μη νομίσεις ότι χάθηκες. Αυτές είναι οι ώρες που χτίζεται η πίστη. Η ώρα της υπομονής. Της καρτερίας. Της μυστικής προσευχής.
Όταν όλα μέσα σου σβήνουν και δεν θέλεις να μιλήσεις ούτε με Τον Θεό, ούτε με τους ανθρώπους, πες ένα μονάχα:
«Κύριε, Ιησού Χριστέ, ελέησόν με».
Όπως κρατά ο τυφλός το ραβδί του και προχωρά, έτσι κράτα κι εσύ την ευχή.
Αν μπορείς, κάνε τρεις μετάνοιες. Αν δεν μπορείς, κάνε μία. Κι αν ούτε αυτή, τότε απλώς αναστέναξε και πες:
«Ο Θεός ξέρει».
Αυτό φτάνει. Η ταπείνωση καταφέρνει ό,τι δεν μπορούν να καταφέρουν οι λέξεις.
Εκείνος που υπομένει τη θλίψη χωρίς να κατηγορεί Τον Θεό ή τον εαυτό του, αξίζει περισσότερο από εκείνον που κάνει θαύματα. Γιατί νικά τον ίδιο του τον εαυτό. Και «ο νικών εαυτόν», μας λέει το Παλαιοδιαθηκικό βιβλίο των Παροιμιών: «κρείσσων τους λαμβάνοντας πόλεις». Έχει πετύχει, δηλαδή, μεγαλύτερη νίκη από το να κατακτήσει μια ολόκληρη πόλη.
Αν μπορείς, κάνε τρεις μετάνοιες. Αν δεν μπορείς, κάνε μία. Κι αν ούτε αυτή, τότε απλώς αναστέναξε και πες:
«Ο Θεός ξέρει».
Αυτό φτάνει. Η ταπείνωση καταφέρνει ό,τι δεν μπορούν να καταφέρουν οι λέξεις.
Εκείνος που υπομένει τη θλίψη χωρίς να κατηγορεί Τον Θεό ή τον εαυτό του, αξίζει περισσότερο από εκείνον που κάνει θαύματα. Γιατί νικά τον ίδιο του τον εαυτό. Και «ο νικών εαυτόν», μας λέει το Παλαιοδιαθηκικό βιβλίο των Παροιμιών: «κρείσσων τους λαμβάνοντας πόλεις». Έχει πετύχει, δηλαδή, μεγαλύτερη νίκη από το να κατακτήσει μια ολόκληρη πόλη.
Γι' αυτό σου λέω: Μη ζητάς να φύγει η κατάθλιψη. Ζήτα να καθαριστεί η καρδιά σου. Κι όταν καθαριστεί, θα φύγει μόνη της. Όχι γιατί εσύ νίκησες. Αλλά γιατί Εκείνος κατοίκησε μέσα σου.
Γιατί η ειρήνη δεν είναι απουσία πόνου. Είναι η παρουσία Του Χριστού μέσα στον πόνο.
Το είχες σκεφτεί ποτέ αυτό;
Κι αν αυτή τη στιγμή κάτι μέσα σου ψιθυρίζει «αυτό είναι για μένα», αν βλέπεις τον εαυτό σου σε όσα γράφω παραπάνω, κράτα το στην ψυχή σου.
Δεν είσαι μόνος. Δεν είσαι ξεχασμένος. Κάποιος, κάπου, προσεύχεται για σένα. Κι εγώ μαζί.
