ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Χ. ΝΑΥΠΛΙΩΤΗΣ
Το βιβλίο που έκανε πάταγο όταν κυκλοφόρησε στην Αγγλία του φυσικού Simon Singh1 και του γνωστού καθηγητή των εναλλακτικών «θεραπειών» Εdzard Εrnst αποκαλύπτει τις λεγόμενες εναλλακτικές θεραπείες. Οι δυο επιστήμονες για τις ανάγκες της έρευνας πραγματοποίησαν περισσότερες από 4.000 ερευνητικές εργασίες και εξέτασαν πολύ αυστηρά όλες τις εναλλακτικές μεθόδους «θεραπείας». Τα αποτελέσματα; Οι δυο ερευνητές αποφάνθηκαν ότι «στην πλειονότητά τους φαίνεται ότι είναι κλινικά αναποτελεσματικές και μερικές είναι απευθείας επικίνδυνες» και ότι «Το έθνος δεν μπορεί να βοηθηθεί προωθώντας αναποτελεσματικές και ενίοτε επικίνδυνες εναλλακτικές θεραπείες».
Οι συγγραφείς απαιτούν να υπάρχουν αυστηρές αξιολογήσεις των διαφόρων θεραπειών με πολύ μεγάλα στατιστικά δείγματα, να είναι διπλά «τυφλά», δηλαδή ούτε ο γιατρός ούτε ο ασθενής να γνωρίζει αν το φάρμακο ή η θεραπευτική αγωγή είναι πραγματικά ή ψεύτικα, να μπορούν να επαναληφθούν και να μην έρχονται σε αντίθεση με τους σήμερα παραδεκτούς νόμους της φυσικής και της χημείας. Ζητούν μια ιατρική βασισμένη στα αποτελέσματα και τελικά ελάχιστες από τις υπάρχουσες εναλλακτικές θεραπείες γλιτώνουν από όλες αυτές τις απαιτήσεις μαζί.
Και ιδού κάποια συνοπτικά συμπεράσματα στα οποία οι Singh και Εdzard κατέληξαν:
Η ομοιοπαθητική λειτουργεί μόνον μέσω του φαινομένου placebo (“επειδή οι ασθενείς πιστεύουν ότι θα θεραπευθούν”).
Η χειροπρακτική μπορεί να προκαλέσει πόνους, ζαλάδες, βλάβη των αρτηριών στον λαιμό και τελικά ακόμη και θάνατο, όπως συνέβη στην περίπτωση μιας 20χρονης καναδής
Οι βοτανοθεραπείες είναι επικίνδυνες, διότι κάποια από τα βότανα που χορηγούνται είναι τοξικά.
O βελονισμός, πέρα από το να θεραπεύει2 κάποιους πόνους στο πίσω μέρος του σώματος και ορισμένα προβλήματα ναυτίας, δεν προσφέρει τίποτε άλλο.
Η αρωματοθεραπεία δεν θεραπεύει καμία αρρώστια.
H αγιουρβέδα δεν μπορεί να αξιολογηθεί.
H θεραπεία με ιάματα Βach είναι χάσιμο χρημάτων
H οστεοπαθητική, έχει αποτύχει να δώσει πειστικά αποτελέσματα
H θεραπεία με κρυστάλλους είναι μια αποτυχία.
Η οξυγονοθεραπεία και η οζονοθεραπεία έξω από το πλαίσιο της συμβατικής ιατρικής θεωρείται απαράδεκτη
H ρεφλεξολογία, δεν ξεπερνά το επίπεδο ενός καλού μασάζ στα πόδια.
Το ρέικι δεν στηρίζεται σε επιστημονικά παραδεκτούς κλινικούς ελέγχους.
To (shi) «πίεση» (atsu) «διά των δακτύλων» παραμένει ένα καλό μασάζ.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η επανεξέταση της δημοσιευμένης στο περιοδικό «Νature», (Ιούνιος 1988), «επιστημονικής» εργασίας σχετικά με τη μνήμη της δυναμοποίησης. Οι δυο επιστήμονες απέδειξαν ότι δεν άντεξε σε σκληρή επανεξέταση των σχετικών πειραμάτων (στο βιβλίο υπάρχει εκτεταμένη αναφορά σε αυτό το θέμα).
Και κάποια από τα ερωτήματα που θέτουν οι ερευνητές επιστήμονες συγγραφείς του βιβλίου:Γιατί το διάλυμα «θυμάται» τις καλές θεραπευτικές ιδιότητες μιας ουσίας και όχι τις τυχόν κακές τοξικές; Τι γίνεται όταν έχει εξατμιστεί πλέον το διάλυμα που έχει διαποτίσει μια ποσότητα λακτόζης και από αυτή θα κοπεί στη συνέχεια ένα ομοιοπαθητικό χάπι; Περνά η ενθύμηση των καλών ιδιοτήτων στη λακτόζη; Άλλες ουσίες που πέρασαν από το ίδιο αυτό νερό δεν έχουν αφήσει τα ίχνη τους;
Όσο οι εναλλακτικοί ψευτοθεραπευτές προσπαθούν με θεωρίες να τεκμηριώσουν επιστημονικά τις μαγγανείες τους, τόσο η επιστημονική κοινότητα θα τους απαντά με αποτελέσματα ερευνών. Ανορθόδοξες έχουν χαρακτηριστεί από την Ιατρική κοινότητα, ανορθόδοξες είναι και για την Εκκλησία μας.
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
1 Ο Βρετανός συγγραφέας Simon Singh είναι περισσότερο γνωστός στο Ελληνικό κοινό για τα βιβλία του με τίτλο «Big Bang», «Κώδικες και μυστικά» και «Το τελευταίο θεώρημα του Φερμα» που μεταφράστηκαν και εκδόθηκαν στα Ελληνικά από τις Εκδόσεις Τραυλός. Στο πλαίσιο μάλιστα της προώθησης του “Big Bang”, ο Singh είχε έρθει στην Ελλάδα το 2005 και μίλησε στο Αθηναϊκό κοινό σε μια εκδήλωση που είχε προλογίσει ο Τεύκρος Μιχαηλίδης. Γενικά ο Singh δραστηριοποιείται ιδιαίτερα στο χώρο της επικοινωνίας της επιστήμης, τόσο μέσω της τηλεόρασης, όσο και μέσω του ραδιοφώνου, όπου και ήταν παραγωγός μιας σειράς εκπομπών για το BBC Radio 4 για τη μαγεία των αριθμών για την οποία κέρδισε και σχετικό βραβείο από τη Βρετανική ένωση κινηματογράφου και τηλεόρασης (BAFTA).
Τι είναι όμως αυτό που ξεχωρίζει τον ινδικής καταγωγής συγγραφέα από τους υπόλοιπους; Οι περιπέτειες του ξεκίνησαν από ένα άρθρο του στην αγγλική εφημερίδα Guardian, το οποίο προωθούσε το βιβλίο του με τίτλο “Trick or Treatment? Alternative Medicine on Trial”. Στο βιβλίο αυτό ο συγγραφέας καταφερόταν εναντίον της χειροπρακτικής, αμφισβητώντας ευθέως κάποιες μελέτες που επεκτείνουν τις χρήσεις της πέρα από τη συνηθισμένη εφαρμογή σε παθήσεις και κακώσεις της σπονδυλικής στήλης και σε άλλες παθήσεις όπως μολύνσεις στο αυτί ή ακόμα και για τους βρεφικούς κολικούς. Οι χαρακτηρισμοί του Singh, τόσο στο βιβλίο, όσο κυρίως στο άρθρο, προκάλεσαν την οργή της Βρετανικής Ένωσης Χειροπρακτικών (British Chiropractic Association – BCA), η οποία τον μήνυσε για συκοφαντική δυσφήμιση, ενέργεια που φέρεται να είχε σαν αποτέλεσμα τη μαζική στροφή του Βρετανικού κοινού κατά των χειροπρακτικών: πάνω από 500 αγωγές για παραπλανητική διαφήμιση μέσα σε 24 ώρες και έκκληση από μια εθνική ένωση χειροπρακτικών στα μέλη της να κατεβάσουν τις ιστοσελίδες τους, «αποσυρόμενοι» προσωρινά από το πεδίο της μάχης. Τι έλεγε ο Singh στο επίμαχο άρθρο; Ξεκινώντας από τη θεωρία του Daniel David Palmer, πατέρα της χειροπρακτικής, ότι «99% των κάθε είδους ασθενειών προκαλούνται από μετακινημένους σπονδύλους» και τους ισχυρισμούς ότι ο Palmer γιάτρεψε μέσω μαλάξεων έναν άνδρα που ήταν …κουφός για 17 χρόνια, αλλά και έναν άνδρα με καρδιακά προβλήματα, ο Singh παραθέτει μια σειρά από επιστημονικές εργασίες, δημοσιευμένες σε έγκριτα διεθνή περιοδικά, που αναφέρουν ότι δεν υπάρχει διαπιστωμένη συσχέτιση ανάμεσα στις θεραπείες χειροπρακτικών και τη βελτίωση της κατάστασης των ασθενών, ούτε ακόμα και για τις παθήσεις που όντως σχετίζονται με τη σπονδυλική στήλη. Μάλιστα, οι συνήθεις πρακτικές μπορεί να έχουν, σύμφωνα με τα στοιχεία του Singh, και αρνητικά αποτελέσματα, από κατάγματα και μετατοπίσεις σπονδύλων μέχρι παρεμπόδιση της κυκλοφορίας του αίματος στο κεφάλι και καρδιακή προσβολή. Αναφέρει μάλιστα την περίπτωση της Laurie Mathiason, μιας 20χρονης Καναδέζας που επισκέφθηκε έναν χειροπρακτικό για πόνους στη μέση: στην προτελευταία της επίσκεψη, η Laurie παραπονέθηκε για πόνους στο λαιμό κι έτσι ο χειροπρακτικός ασχολήθηκε την επόμενη φορά με το συγκεκριμένο σημείο. Λίγο μετά, η Laurie ξέσπασε σε κλάματα, άρχισε να αφρίζει από το στόμα και το σώμα της να συσπάται. Αποτέλεσμα; Η Laurie πέθανε από ρήξη αρτηρίας στη σπονδυλική στήλη, σύμφωνα με τον ιατροδικαστή, σαν αποτέλεσμα της θεραπείας στο λαιμό. (Το κείμενο για τον Simon Singh είναι από τον ιστολόγο Κώστα Καρπούζη)
2. Παραθέτουμε το σχετικό απόσπασμα από το βιβλίο: “The
Cochrane reviews suggest that there is no significant evidence to show
that acupuncture is an effective treatment for any of the following
conditions: smoking addiction, cocaine dependence, induction of labour,
Bell’s palsy, chronic asthma, stroke rehabilitation, breech
presentation, depression, epilepsy, carpal tunnel syndrome, irritable
bowel syndrome, schizophrenia, rheumatoid arthritis, insomnia,
non-specific back pain, lateral elbow pain, shoulder pain, soft tissue
shoulder injury, morning sickness, egg collection, glaucoma, vascular
dementia, period pains, whiplash injury and acute stroke. Having
examined scores of clinical trials, the Cochrane reviews conclude that
any perceived benefit from acupuncture for these conditions is merely a
placebo effect. The summaries contain the following sorts of
conclusions:
“Acupuncture and related therapies do not appear to help smokers who are tag to quit.”
ʽThere is currently no evidence that auricular acupuncture is effective for the treatment of cocaine dependence.”
“There is insufficient evidence describing the efficacy of acupuncture to induce labour.”
“The current evidence does not support acupuncture as a treatment for epilepsy.”
The good news for acupuncturists is that the Cochrane reviews have been more positive about acupuncture’s ability to treat other conditions. Here have been cautiously optimistic Cochrane reviews on the treatment of pelvic and bad pain during pregnancy, low bad pain, headaches, post-operative nausea and vomiting, chemotherapy-induced nausea and vomiting, neck disorders and bedwetting. Aside from bedwetting, the only positive conclusions relate to acupuncture in dealing with some types of pain and nausea.
Although these particular Cochrane reviews are the most positive about acupuncture’s benefits, it is important to note that their support is only half-hearted. For example, in the case of idiopathic headaches, namely those that occur for no known reason, the review states: “Overall, the existing evidence supports the value of acupuncture for the treatment of idiopathic headaches. However, the quality and amount of evidence are not fully convincing.”
To remedy the situation, Germany’s Federal Committee of Physicians and Health Insurers took a dramatic step and decided to initiate eight high-quality acupuncture trials, which would examine four ailments: migraine, tension-type headache, chronic low back pain and knee osteoarthritis. These trials were to involve more patients than any previous acupuncture trial, which is why they became known as mega-trials.
The number of patients in the trials ranged from 200 to over 1000. Each trial divided its patients into three groups:
the first group received no acupuncture, the second group received real
acupuncture, and the third (placebo) group received sham acupuncture.
In terms of sham acupuncture, the researchers did not employ the new
stage-dagger needles, as they had only just been invented and had not
yet been properly assessed. Instead, sham acupuncture took the form of
misplaced or superficial needling.
Due to their sheer size, these mega-trials have taken many years to
conduct. They were completed only recently and the emerging data is
still being analysed, nevertheless, by 2007 the researchers published
their initial conclusions from all the mega-trials. They indicate that
real acupuncture performs only marginally better than or the same as sham acupuncture. The conclusions typically contain the following sort of statement: “Acupuncture
was no more effective than sham acupuncture in reducing migraine
headaches”. Again, the trend continues – as the trials become
increasingly rigorous and more reliable, acupuncture increasingly looks
as if it is nothing more than a placebo.” (Το κείμενο είναι από το e-steki)
Δηλαδή δεν αποδεικνύεται από εμπεριστατωμένες μελέτες (double blind, placebo controlled, randomized) η θετική επιρροή αυτού του είδους θεραπείας σε ένα πλήθος ασθενειών. Κατ’ επέκταση, όπως και σε σχεδόν όλες τις “εναλλακτικές” θεραπείες, τα μεμονωμένα περιστατικά που εμφανίζονται, είτε είναι fake, είτε βασίζονται σε placebo effects.
ΠΗΓΕΣ:
- http://www.trickortreatment.com/index.html
- http://en.wikipedia.org/wiki/Trick_or_Treatment
- http://www.sciencebasedmedicine.org/index.php/trick-or-treatment/
- http://www.homeopathy.gr/homeopathy/editorial-homeonews19.html
- http://www.tovima.gr/science/article/?aid=243333 (Βασική μας πηγή)
