Γράφει ἡ κα Βασιλιάννα Μερχὲμπ*
Οἱ ἀποδείξεις τῆς βουλγαρικῆς ὑποστήριξης γιὰ τὸ UOC ὅλα αὐτὰ τὰ χρόνια εἶναι:
– ὑποστήριξη τῆς Βουλγαρικῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας (BOC) γιὰ τὸ κανονικὸ UOC, ποὺ ἐκφράσθηκε στὰ Συνοδικὰ μηνύματα τοῦ 2015 καὶ τοῦ 2017 ποὺ στάλθηκαν μὲ πρωτοβουλία τοῦ ἀείμνηστου Πατριάρχη Νεοφύτου πρὸς τὸν τότε Πρόεδρο Πέτρο Ποροσένκο.
– δήλωση ὑποστήριξης τῆς UOC τὸν Ὀκτώβριο τοῦ 2018 ἀπὸ τοὺς Μητροπολίτες Γαβριὴλ τοῦ Lovchansky, Ἰωάννη τῆς Βάρνας καὶ Veliko Preslavsky καὶ τὸν Daniel τοῦ Vidinsky.
– ἐπιστολὴ αἴτησης (Μάρτιος 2019), τὴν ὁποία ἀπέστειλε ὁ νῦν Πατριάρχης Βουλγαρίας Δανιήλ, ὅταν ἦταν Μητροπολίτης Βιντίν, ἀπευθύνθηκε σὲ πολλοὺς ἐπισκόπους τοπικῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν. Ἡ ἐπιστολὴ διατυπώνει μία νομική, κανονικὴ καὶ δογματικὰ τεκμηριωμένη θεολογικὴ θέση, καταγγέλλει τὶς παράνομες ἐνέργειες τοῦ Πατριάρχη Βαρθολομαίου καὶ ὑπερασπίζεται τὴν κανονικὴ UOC καὶ τὴν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία.
– ἀπαγόρευση στὸν μακαριστὸ Μητροπολίτη Σλίβεν Ἰωαννίκιο ὁποιασδήποτε λειτουργικῆς ἐπικοινωνίας μὲ σχισματικοὺς ἀπὸ τὴν «OCU» τῆς ἐπισκοπῆς του.
– Ἔκκληση ὑπὲρ τῆς UOC (Μάρτιος 2023) ἀπὸ τοὺς ἡγουμένους καὶ τὶς ἡγουμένες μὲ τὶς συνοδεῖες τους, ἐννέα μοναστηριῶν τῆς BOC.
– Ἔκκληση ὑπὲρ τῆς UOC καὶ τοῦ Μητροπολίτη Κιέβου Ὀνούφριου (Μάιος 2023), ἡγουμένου- Ἀρχιμανδρίτου Ἀμβροσίου καί συνοδείας του, τῆς ἐν Ἄθῳ Σλαβοβουλγαρικῆς Μονῆς Zografsky τοῦ Ἁγίου Μεγαλομάρτυρος Γεωργίου τοῦ Τροπαιοφόρου.
– «Ἀνοικτὴ Ἐπιστολὴ – Ἔκκληση ὑπὲρ τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας τῆς Οὐκρανίας καὶ γιὰ τὴ διατήρηση τῆς κανονικῆς συνοδικότητας τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ»* – geostrategy.rs, ὑποβλήθηκε στὴ Σύνοδο BOC στὶς 9 Μαΐου 2023 μέ σχεδὸν δύο χιλιάδες ὑπογραφὲς Βούλγαρων μοναχῶν, ἡγουμένων 6 μοναστηριῶν, κληρικῶν, 9 ἐπισκοπῶν τῆς ΒΟΚ, λαϊκῶν καὶ ἐκπροσώπων δημοσίων, ἐπιστημονικῶν καὶ πολιτικῶν φορέων. Ἀνήμερα τῆς Βάπτισης τῆς Ρωσίας, 28 Ἰουλίου 2023, δημοσιεύθηκε ἡ Ἔκκληση στὴν πρώτη σελίδα καὶ σὲ δύο ἐσωτερικὲς σελίδες τοῦ πιὸ διάσημου καὶ ἔγκυρου ἑλληνικοῦ ἐντύπου ἐκκλησιαστικοῦ ὀργάνου «Ὀρθόδοξος Τύπος» μὲ τὸν τίτλο «ΜΙΑ ΕΣΤΙΑ ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ ΣΤΟ ΒΟΥΛΓΑΡΟ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗ». Λέει: «Ὁ Ὀρθόδοξος Τύπος δημοσιεύει σήμερα μετάφραση μίας ἐπιστολῆς Βούλγαρων πιστῶν ποὺ ἀπευθύνονται μὲ τόλμη στοὺς ἐπισκόπους τους, ὑπερασπιζόμενοι ἔνθερμα τὴν ἀλήθεια γιὰ τὸ Οὐκρανικὸ ζήτημα. Τί κάναμε ἐμεῖς οἱ πιστοὶ Ἕλληνες; Ποῦ εἶναι ὁ ζήλος τῶν ἀδελφῶν μας; Ἀντιλαμβανόμαστε ὅτι ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία ἔχει ὁδηγηθεῖ σὲ σχίσμα λόγω τῆς ἀδιαφορίας μας;». Αὐτὸ εἶναι, μὲ τὸν δικό του τρόπο, χαρακτηριστικὸ παράδειγμα ζωντανῆς ἐθνικοεκκλησιαστικῆς δημοσιογραφίας.
– Ἀπὸ τὴν ἀρχὴ τῆς στρατιωτικῆς σύγκρουσης, μετὰ τὴν ἄφιξη τῶν Οὐκρανῶν προσφύγων ἐδῶ, σὲ ὅλη τὴ Βουλγαρία, συμπεριλαμβανομένης τῆς Σόφιας, μπορεῖτε νὰ δεῖτε Οὐκρανούς, Βούλγαρους καὶ Ρώσους νὰ προσεύχονται μαζὶ κάτω ἀπὸ τοὺς τρούλλους τῶν ἱερῶν ἐκκλησιῶν. Ἐπιπλέον, οἱ Βούλγαροι καὶ οἱ Ρῶσοι ἔστειλαν ἐπανειλημμένα βοήθεια σὲ οὐκρανικὲς ἐκκλησιαστικὲς κοινότητες καὶ μοναστήρια, ἱερεῖς καὶ ὅλους ὅσους εἶχαν ἀνάγκη στὰ καίρια σημεῖα τῆς σύγκρουσης.
Τὸ σχίσμα στὴν Οὐκρανία καὶ οἱ διώξεις τῆς UOC δὲν εἶναι ἁπλῶς κάποιο τοπικὸ πρόβλημα, ἐπηρεάζουν ὅλες τὶς τοπικὲς Ἐκκλησίες, συμπεριλαμβανομένης τῆς Βουλγαρικῆς. Μιλᾶμε γιὰ ἀπόλυτο διωγμὸ τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας σὲ αὐτὴ τὴ χώρα, ποὺ ὅμως μετατρέπεται σὲ διωγμὸ σὲ παγκόσμια κλίμακα καὶ μπορεῖ νὰ μετατραπεῖ σὲ καταστροφικὴ μήτρα γιὰ ἕνα οἰκουμενικὸ σχίσμα. Ὁ σκοπὸς αὐτῆς τῆς μήτρας εἶναι νὰ πραγματοποιήσει τὸν διωγμὸ μέσῳ τοῦ «φαινομένου ντόμινο» τοπικῶν αὐτοκέφαλων Ἐκκλησιῶν στὸν κόσμο μέσῳ πιέσεων καὶ πολιτικῆς καταστολῆς ἐναντίον τους ἀπὸ πολιτικοὺς καὶ μητροπολίτες μαριονέττες πού, ἀντίθετα μὲ τὴ βούληση τοῦ λαοῦ, ἐνεργοῦν μὲ τέτοιο τρόπο, ὥστε νὰ μείνουν στὴν ἱστορία ὡς ἐθνικοὶ προδότες. Ἀκολουθώντας τὸ μοντέλο βουφοκρατισμοῦ τῶν ἀρχῶν τῶν ΗΠΑ, στὴν Οὐκρανία καὶ τὴν Εὐρώπη ἐπιχειρεῖται ἡ μετατροπὴ τῆς Ἐκκλησίας σὲ μία πλήρως διαχειρίσιμη κοσμικὴ γεωθρησκευτικὴ δομή.
Ἐδῶ δὲν μιλᾶμε γιὰ ἐπιλογὴ μεταξὺ Μόσχας καὶ Φανάρι, ἀλλὰ γιὰ ὑπεράσπιση τῆς ἀλήθειας. Ἡ BOC καὶ ὁλόκληρος ὁ Ὀρθόδοξος κόσμος πρέπει νὰ ἀποφασίσουν: θὰ εἶναι μὲ τὴν ἀλήθεια καὶ τοὺς ἱεροὺς κανόνες ἢ μὲ τὴν παράνομη δομὴ ποὺ δημιούργησε ὁ Πατρ. Βαρθολομαῖος ὑπὸ τὸ πρόσχημα μίας νέας τοπικῆς «ἐκκλησίας» – «νατοϊκῆς ἐκκλησίας» ἢ «νατοϊκῆς βαθιᾶς κρατικῆς ἐκκλησίας», τῆς ὁποίας ἀρχηγὸς καὶ ἐπικεφαλῆς εἶναι ὁ ἴδιος.
Νόμος ἀριθ. 8371, ποὺ ἐγκρίθηκε ἀπὸ τὸ Οὐκρανικὸ Verkhovna Rada στὶς 20 Αὐγούστου 2024, ποὺ ἀπαγορεύει τὸ UOC μπορεῖ νὰ θεωρηθεῖ μία μορφὴ θεσμοθετημένης θρησκευτικῆς τρομοκρατίας. Ὅλα αὐτὰ μᾶς ὑποχρεώνουν νὰ ἀντιδράσουμε μὲ πνευματικὸ συναγερμὸ καὶ νὰ καλέσουμε τὴν Ἱερὰ Σύνοδο καὶ τοὺς ἀρχιερεῖς μας νὰ ὑψώσουν τὴν ἐπισκοπικὴ φωνή τους καί, ἀπὸ τό ὕψος τῆς ἄνωθεν ἐξουσίας ποὺ τοὺς ἔχει ἀνατεθεῖ, νὰ κάνουν ὅ,τι εἶναι ἀπαραίτητο γιὰ τὴν ὑπεράσπιση τῆς ὀρθόδοξης ἐκκλησιολογίας καὶ τῆς κανονικότητας τῆς Μίας, Ἁγίας, Καθολικῆς καὶ Ἀποστολικῆς Ἐκκλησίας στὸ ὄνομα τοῦ Κυρίου ἐνώπιον τοῦ κόσμου.
Ζητοῦμε ἐπειγόντως ὑπεύθυνη καὶ ἐπείγουσα ἀπάντηση, τόσο στὰ προβλήματα τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας τῆς Οὐκρανίας, ὅσο καὶ στὰ γεγονότα στὴ Γάζα καὶ τὴν Παλαιστίνη, ὅπου διώκονται ὀρθόδοξοι χριστιανοί, ὅπως μάθαμε ἀπὸ τὴν ἀναφορὰ τοῦ Ἐπισκόπου Θεοδοσίου. Εἶναι προφανὲς καὶ ξεκάθαρο ὅτι εἶναι ἀναγκαῖο νὰ καλέσουμε τὶς τοπικὲς Ἐκκλησίες νὰ καταβάλουν κάθε προσπάθεια, γιὰ νὰ σταματήσουν ἀμέσως τὴν καταστροφικὴ πολιτικὴ κατὰ τοῦ UOC. Μὲ τὴν πνευματική της ἐξουσία ἡ BOC μπορεῖ νὰ ἀπευθυνθεῖ στὸν Πρόεδρο Rumen Radev ὑπὸ τὴν ἰδιότητά του ὡς ὀρθόδοξου πιστοῦ, καθὼς καὶ σὲ ὅλους τούς πολιτικούς, μὴ κυβερνητικοὺς καὶ διπλωματικοὺς ὀργανισμοὺς καὶ ὁποιεσδήποτε δομὲς σὲ ἐθνικό, διεθνὲς καὶ εὐρωπαϊκὸ ἐπίπεδο γιὰ ἔγκαιρη βοήθεια.
Πιστεύουμε ὅτι μὲ ἑνωμένες προσπάθειες θὰ μπορούσαμε νὰ πετύχουμε τὰ πάντα γιὰ τὸ καλό τῆς Ἁγίας Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας καὶ θὰ ἦταν σὲ θέση νὰ βοηθήσουν τοὺς ἐν Χριστῷ ἀδελφούς μας – Οὐκρανοὺς Ὀρθόδοξους ἐπισκόπους καὶ λαϊκούς.
Ἡ Σόφια εἶναι ἡ μόνη πρωτεύουσα στὸν κόσμο ἀφιερωμένη στὴ Σοφία τοῦ Θεοῦ καὶ εἶναι αὐτὴ ποὺ θὰ μποροῦσε νὰ φιλοξενήσει τὴν Πανορθόδοξη Σύνοδο, στὴν ὁποία θὰ ἐπιλύονταν ὁριστικὰ τὰ ζητήματα ποὺ σχετίζονται μὲ τὸ σχίσμα στὴν Οὐκρανία καὶ τὶς ἐνέργειες τοῦ Πατριάρχη Βαρθολομαίου. Γεωγραφικὰ τοποθετημένη μεταξὺ Κωνσταντινούπολης, Μόσχας καὶ Κιέβου, εἶναι ἕνα ἐξαιρετικὸ μέρος γιὰ νὰ συζητηθοῦν θέματα ποὺ ἀποτελοῦν πρόβλημα γιὰ τὴν Ἱερὰ Ἐκκλησία σήμερα, σχετικὰ μὲ κανονικὲς καὶ δογματικὲς παρεκκλίσεις. Ἔτσι, θά μπορούσαμε νὰ χαροῦμε ποὺ οἱ προσπάθειές μας ἐδῶ δὲν ἦταν μάταιες καὶ ὅτι μπορέσαμε νὰ συμβάλουμε στὸ νὰ διασφαλιστεῖ ὅτι ἡ Ἐκκλησία θὰ παραμείνει ἑνωμένη, χωρὶς νὰ παραμένουμε σιωπηλοὶ συνεργοὶ στὴν ἀνομία.
Εὐχαριστῶ ὅλους ὅσους συγκεντρώθηκαν ἐδῶ σήμερα γιὰ νὰ ἐκφράσουν τὴν κοινή μας ἀνησυχία καὶ τὴ θέση μας γιὰ αὐτὸ τὸ θέμα. Ἀναμφίβολα θὰ ὑπάρξουν καὶ ἄλλες τέτοιες συναντήσεις, τέτοιες ἐκφρασμένες θέσεις, πού, ὅπως τονίζουμε, θὰ πρέπει νὰ ἀκουστοῦν ὄχι μόνο ἐδῶ στὴ Βουλγαρία, ὄχι μόνο ἀπὸ τὴν Ἱερά μας Σύνοδο, ἀλλὰ καὶ ἀπὸ ὅλες τὶς τοπικὲς Ἐκκλησίες διεθνῶς, οἱ ὁποῖες, πιστεύω, θὰ δώσουν εὐρεῖα βοήθεια.
Προτείνω νὰ παρακολουθήσετε ἕνα βίντεο, στὸ ὁποῖο ὁ Ζελένσκι, στὴν ἐναρκτήρια ὁμιλία του ὡς πρόεδρος στὶς 20 Μαΐου 2019, ἐνώπιον τῆς Βερχόβνα Ράντα, ὑπόσχεται ὅτι «στὰ ἑπόμενα 5 χρόνια θὰ κάνω τὰ πάντα, Οὐκρανοί, γιὰ νὰ μὴ κλάψετε,» καὶ στὴ συνέχεια αὐτὸ ποὺ στὴν ὁμιλία του μὲ ἡμερομηνία 29 Μαρτίου 2023, ὁ Μητροπολίτης Πάβελ, ὁ ἡγούμενος τῆς Λαύρας τοῦ Κιέβου Pechersk, μιλᾶ στὸν Zelensky: «Σᾶς λέω, κύριε Πρόεδρε, καὶ σὲ ὁλόκληρη τὴν ὁμάδα σας ὅτι τὰ δάκρυά μας δὲν θὰ πέσουν στὸ ἔδαφος. Θὰ σοῦ πέσουν ὅλα στὸ κεφάλι. Ὁ Κύριος δὲν θὰ συγχωρήσει ἐσᾶς ἢ τὴν οἰκογένειά σας γιὰ αὐτὴν τὴν πράξη. Ἀλίμονο, νὰ φοβᾶσαι!»
Αὐτὰ εἶναι τρομερὰ λόγια. Γνωρίζουμε ὅτι μόνον ἕνας Ὀρθόδοξος μπορεῖ νὰ δώσει λόγο στὸν ἑαυτὸ του γιὰ τὸ τί κάνει. Ἐλπίζω ὅτι ὁ Πρόεδρος Zelensky θὰ συνέλθει καὶ θὰ σταματήσει αὐτὴ τὴ δίωξη, γιατί πράγματι, γιὰ κάθε δάκρυ, γιὰ κάθε σταγόνα αἵματος ποὺ θὰ χύνουμε, θὰ δώσουμε ἀπάντηση ἐνώπιον τοῦ Δημιουργοῦ καὶ Θεοῦ μας.
Θὰ ἤθελα νὰ ὁλοκληρώσω τὴν ὁμιλία μου ὡς ἑξῆς: ἀγαπητὲ Ἐπίσκοπε Παῦλο καὶ ὅλοι ἐσεῖς, ἐπίσκοποι τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας τῆς Οὐκρανίας, ποὺ τώρα βρίσκεσθε στὸν Γολγοθᾶ καὶ φορᾶτε ἀγκάθινα στέφανα ἀντὶ γιὰ στέμματα! Καὶ ἐσεῖς, Οὐκρανοὶ ἀδελφοὶ καὶ ἀδελφές, ποὺ καθημερινὰ κάνετε ἀπίστευτες προσπάθειες, γιὰ νὰ βοηθήσετε τοὺς ποιμένες καὶ τοὺς ἀρχιποιμένες σας!
Νὰ ξέρετε ὅτι τὸ μαρτύριό σας, ἡ λύπη σας, ὁ πόνος σας εἶναι καὶ δικός μας πόνος, τὸ χυμένο σας αἷμα εἶναι τὸ χυμένο μας αἷμα, καὶ αὐτὰ τὰ δάκρυα ποὺ ἀναφέρθηκαν ἐδῶ εἶναι καὶ δάκρυά μας. Ἑπομένως, ὁ Θεὸς εἶναι μὲ ὅλους μας, ἐμεῖς καὶ ἐσεῖς εἴμαστε μαζί, ἐμεῖς καὶ ἐσεῖς εἴμαστε ἕνας, ἕνας Χριστός, ὁ Θεανθρώπινος ὀργανισμός, εἴμαστε συνδεδεμένοι μὲ τὸν Οὐρανὸ καὶ στὴ γῆ καὶ δὲν ἔχουμε δικαίωμα νὰ σιωποῦμε. Νὰ ξέρετε λοιπὸν ὅτι αὐτὴ εἶναι ἡ φωνή μας τώρα, ἀλλὰ δὲν θὰ μείνει μόνη της καὶ δὲν θὰ σταματήσουμε νὰ καλοῦμε γιὰ ἄμεση παύση τῆς δίωξης ἐναντίον σας. Σᾶς ἀγαπᾶμε, εἴμαστε μαζί σας καὶ ὁ Θεὸς εἶναι μαζί μας. Νὰ εἶστε σταθεροὶ στὴν ὁμολογία τῆς Ἁγίας Ὀρθοδόξου Πίστεως!
* Ἡ Vasilyanna Merheb εἶναι συγγραφεὺς τῆς «Ἀνοικτῆς Ἐπιστολῆς – Ἔκκλησης γιὰ τὴν ὑποστήριξη τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας τῆς Οὐκρανίας καὶ γιὰ τὴ διατήρηση τῆς κανονικότητας στὴνἘκκλησία τοῦ Χριστοῦ».
