Ὅλη ἡ στρατηγική, καλοί μου φίλοι, τῆς «βιομηχανίας τῆς ὀμορφιᾶς», ὅπως ἀποκαλεῖται, μὲ τὴν ὁποία προσπαθεῖ νὰ κατακτήσει τοὺς πάντες καὶ νὰ πετύχει τὰ μεγαλύτερα δυνατὰ κέρδη, στηρίζεται σὲ τρεῖς ὑποσχέσεις ἐξαιρετικὰ δελεαστικὲς γιὰ ὅλους μας. Νὰ ποιὲς εἶναι …
α. Λεπτός, ὄμορφος καὶ νέος: Ἡ πιὸ μεγάλη ὑπόσχεση!
Ναί, ἡ «βιομηχανία τῆς ὀμορφιᾶς» στηρίζεται -κατ’ ἀρχὴν- στὸ ἑξῆς τρίπτυχο: Νὰ εἶσαι λεπτός, νὰ λάμπεις ἀπὸ ὀμορφιὰ καὶ νὰ εἶσαι πάντα νέος! Δηλαδὴ κτυπᾶ ὅλες ἐκεῖνες τὶς εὐαίσθητες χορδὲς κάθε ἀνθρώπου, κάθε φύλου καὶ κάθε ἡλικίας. Γιατί ὅλοι θέλουμε νὰ εἴμαστε κάτι ἀπ’ ὅλα αὐτὰ ἢ καὶ ὅλα αὐτά!
Λοιπόν, πάνω σ’ αὐτή μας τὴν ἐπιθυμία, μᾶς λέει νὰ συμβουλευόμαστε τοὺς εἰδικούς, νὰ προσέχουμε τὴ διατροφή μας, νὰ γυμναζόμαστε, νὰ ζοῦμε ὑγιεινὰ καὶ πάνω ἀπ’ ὅλα νὰ χρησιμοποιοῦμε τὰ μέσα ποὺ διαθέτει σήμερα ἡ σύγχρονη αἰσθητική.
Δὲν εἶναι τυχαῖο ποὺ τὰ προϊόντα ἀντιγήρανσης αὐξάνουν συνεχῶς τὶς πωλήσεις τους σὲ σχέση καὶ μὲ τὰ ἄλλα προϊόντα ὀμορφιᾶς, τὰ χρησιμοποιοῦν δὲ ἀκόμη καὶ ἔφηβες κοπέλλες!
Ὡστόσο οἱ πλαστικοὶ χειρουργοὶ δὲν παύουν νὰ λένε τούτη τὴν ἀλήθεια: «Ὅλοι, ἄνδρες καὶ γυναῖκες, πρέπει νὰ γνωρίζουν πὼς ἡ διάρκεια τῆς πλαστικῆς διορθωτικῆς ἐπέμβασης δὲν εἶναι αἰώνια. Τὰ ἀποτελέσματα τῆς κάθε πλαστικῆς ἐπέμβασης ὑπόκεινται στὸ νόμο τῆς φυσιολογικῆς ἐξελικτικῆς πορείας στὸ χρόνο. Μὲ λίγα λόγια δὲν σταματάει κανεὶς τὸ ρολόϊ τοῦ χρόνου κάνοντας μία πλαστική. Ἁπλῶς ὡς κάποιο βαθμὸ τὸ γυρίζει πίσω»!
Ἔγραψε γνωστὸ γυναικεῖο περιοδικό:
«Ζοῦμε στὴν ἐποχὴ τῆς ὑπερβολῆς… Οἱ θαυματουργικὲς ἐπεμβάσεις, οἱ ἀστραπιαῖες λύσεις, οἱ μαγικὲς συνταγὲς ὀμορφιᾶς διαφημίζονται μὲ τὴ σέσουλα καὶ ὑπόσχονται νὰ μᾶς κάνουν ὅλες μικρὲς Ἀφροδίτες. Αὐτὸ θὰ μποροῦσε νὰ εἶναι καλό, ἂν ἦταν ἀλήθεια. Τὸ κακὸ εἶναι ὅτι πολὺ συχνὰ τὸ παιχνίδι εἶναι σικέ, ἀφοῦ μπορεῖ νὰ παίξει ὅποιος θέλει, ἔτσι, χωρὶς ἔλεγχο. Ἔτσι, λοιπόν, αὐτὴ ἡ ἐμμονὴ στὸ παιχνίδι τῆς ὀμορφιᾶς καὶ τῆς νιότης, ποὺ οἱ βιολόγοι ἔρχονται νὰ μᾶς ποῦνε ὅτι πρόκειται γιὰ ἕνα ἔνστικτο, γιὰ μιὰ βαθύτερη παρόρμηση τοῦ ἀνθρώπου, συντηρεῖ τὴν εὐρύτερη βιομηχανία τῆς ὀμορφιᾶς μὲ τοὺς ἀπίθανους τζίρους…»
β. Ὑποσχέσεις γιά… καλύτερη ζωή!
Ὡς ὑποκατάστατο τῆς ἀλλαγῆς στὴ ζωή μας ποὺ φέρνει ἡ ψυχικὴ καὶ πνευματικὴ ὀμορφιά, λειτουργεῖ ἡ σωματική! Τί ὑπόσχονται; Μὰ ἀλλαγὴ ζωῆς, εὐτυχισμένης, ἀνώτερης, παραδεισένιας!
Ἔγραψε κάποιο περιοδικό: «Ὅλο καὶ περισσότερες γυναῖκες, ἀλλὰ καὶ ἄνδρες, καταφεύγουν στοὺς πλαστικοὺς χειρούργους, γιὰ ν’ ἀλλάξουν ἐμφάνιση, πιστεύοντας πολλὲς φορὲς ὅτι θ’ ἀλλάξουν καὶ τὴ ζωή τους»!
Κι ἕνα ἄλλο ἔγραψε γιὰ τὸ κραγιόν: «Στὸ ἄκουσμα τῆς λέξης καὶ μόνο, ἡ διάθεση τῶν γυναικῶν καλυτερεύει, ἐνῷ μὲ τὴ χρήση του, ἂν μὴ τί ἄλλο βελτιώνεται ἡ ἐμφάνιση»!
Διαφήμιση «ἰνστιτούτου αἰσθητικῆς» ἔγραφε: «Ἡ καλή, ἡ περιποιημένη ἐμφάνιση, βοηθᾶ στὴν ψυχολογικὴ ἰσορροπία καὶ τονώνει τὴ αὐτοπεποίθησή μας»! Κι ἑνὸς πολὺ γνωστοῦ ἄλλου ἔχει τὴν ἑξῆς λεζάντα: «Ἀλλάζοντας τὴν ἐμφάνιση τοῦ ἀνθρώπου, ἀλλάζουμε καὶ τὴν ψυχολογία του»!
Ὡστόσο, τὸ θέμα αὐτὸ εἶναι ταυτόχρονα κι ἕνα μεγάλο πρόβλημα, ἀπὸ τὰ ψυχολογικὰ καὶ ἄλλα θέματα ποὺ δημιουργεῖ σ’ ἐκείνους ποὺ μπαίνουν σ’ αὐτὴ τὴ διαδικασία.
Ὁ σχεδιαστὴς «ἀστέρων» Μπέβερλι Χὶλς εἶπε: «Τὸ μήνυμα ποὺ στέλνει ἡ βιομηχανία τῆς μόδας στὸν καθένα εἶναι: “Ἂν δὲν εἶσαι ἀδύνατος, δὲν εἶσαι εὐτυχισμένος”»!!!
Διάσημος πλαστικὸς χειρουργός, πάντως, εἶπε σὲ γυναικεῖο περιοδικό: «Μία γυναίκα ποὺ ἔρχεται σ’ ἕνα πλαστικὸ χειρουργὸ γιὰ νὰ ξεπεράσει κάποιο ψυχολογικό της πρόβλημα ἔχει ἀποτύχει ἐκ τῶν προτέρων, ὅποια ἐπέμβαση καὶ νὰ κάνει…»
Καὶ συνεχίζει μὲ τὰ ἑξῆς: «Μία γυναίκα ποὺ προσπαθεῖ νὰ σώσει τὸ γάμο της κάνοντας ἕνα λίφτινγκ καὶ τελικὰ δὲν τὸ κατορθώνει, στρέφεται ἐναντίον τοῦ χειρουργοῦ της, ὄχι γιατί ἀπέτυχε νὰ διορθώσει τὸ πρόσωπό της, ἀλλὰ γιατί δὲν πέτυχε αὐτὸ ποὺ οὐσιαστικὰ ἤθελε μὲ τὸ λίφτινγκ».
γ. Τὸ μεγάλο μήνυμα: Σὲ κάνει ξεχωριστό!
Ὅπως καὶ νὰ τὸ κάνουμε ὁ καλλωπισμὸς εἶναι ἔκφραση τῆς προσπάθειας τοῦ ἀνθρώπου νὰ ξεχωρίσει ἀπ’ τοὺς ἄλλους. Πάνω σ’ αὐτὸ ἡ βιομηχανία τῆς ὀμορφιᾶς στηρίζει τὴν ἀντίληψη ὅτι οἱ ὡραῖοι ἄνθρωποι εἶναι ἔξυπνοι, κοινωνικοί, καλωσυνᾶτοι, εὐτυχισμένοι, εὐαίσθητοι, ἐπιτυχημένοι, ἐνάρετοι, τρυφεροὶ καὶ γιὰ ὅλα αὐτὰ ξεχωριστοί! Ἔτσι ἡ ἐξωτερικὴ ἐμφάνιση εἶναι τὸ ἀδιαμφισβήτητο κοινωνικὸ διαβατήριο γιὰ τὴν ἐπιτυχία σ’ ὁποιοδήποτε τομέα τῆς ζωῆς!
Εἶναι ὄντως ἐντυπωσιακὸ καὶ ταυτόχρονα τόσο ἀποκαλυπτικὸ ἕνα δημοσίευμα τῆς «Καθημερινῆς» ποὺ προῆλθε ἀπὸ ἔρευνα στὴ θεματολογία τῶν περιοδικῶν μόδας πρὶν ἀπὸ ἕνα καὶ πλέον αἰῶνα. Τίτλος του «Ἀναλλοίωτη ἡ θεματολογία τῶν περιοδικῶν γιὰ τὴ μόδα» καὶ ὑπότιτλος «Οἱ ἴδιες προτροπὲς καὶ ὑποσχέσεις ἐδῶ κι ἕνα αἰώνα…».
Ἂς δοῦμε τί γράφει…
«Ξεφυλλίζοντας κανεὶς παλιές, κιτρινισμένες σελίδες, μὲ ἔντονα πάνω του τὰ σημάδια τοῦ χρόνου, συνειδητοποιεῖ πὼς μερικὰ πράγματα παραμένουν ἀναλλοίωτα ὅσος καιρὸς κι ἂν περάσει. Πρὶν ἀπὸ ἕνα αἰῶνα καὶ κάτι, τὰ πρῶτα γυναικεῖα περιοδικὰ ποὺ κυκλοφόρησαν στὴν πρωτεύουσα , ἦταν γεμάτα ἀπὸ γυναῖκες ντυμένες μὲ «κρινολίνα» καὶ κορσέδες, μὲ μεταξωτὲς δαντέλλες, φροὺ-φρού, «φορέματα περιπάτου» καὶ «βραδινὰ μαντὸ» γαρνιρισμένα μὲ γούνα. Ὅμως ἂν κοιτάξει κανεὶς προσεκτικὰ τὶς λεζάντες, θὰ διαπιστώσει πὼς ἂν δὲν ἦταν γραμμένες στὴν καθαρεύουσα, θὰ μποροῦσαν νὰ τυπωθοῦν μὲ λίγες παραλλαγὲς σ’ ἕνα γυναικεῖο περιοδικὸ τῆς ἐποχῆς μας.
«Θὰ γίνετε ἀσφαλῶς παγκόσμιαι μίς, μόνο μὲ τοὺς νέους ἐλαστικοὺς κορσέδες. Μόνο οὕτω ἐξασφαλίζετε τὴν εὐθυγραμμίαν τοῦ σώματος, δημιουργοῦσαι τελείας καλλτεχνικὰς γραμμὰς καὶ πλήρη ὑγείαν», ἔγραφε ὁ συντάκτης τοῦ περιοδικοῦ «Πηνελόπη», κάτω ἀπὸ μία φωτογραφία μὲ καμπυλόγραμμες γυναικεῖες φιγοῦρες.
Στὸ περιοδικὸ «Εὔα» ποὺ κυκλοφόρησε τὸ 1873, ἕνα χρόνο μετὰ τὴν «Πηνελόπη», μία διαφήμιση σ’ αὐτὸ συνοδευόταν ἀπ’ τὸ ἑξῆς σχόλιο: «Ἡ βαφὴ τριχῶν Σουλτανιὲ προσδίδει φυσικότατον καστανὸν καὶ μαῦρον χρῶμα, ὄχι τὰ κόκκινα καὶ πράσινα καὶ τὸ ἀπαίσιον μαῦρον χρῶμα τῆς πίσσης»!
Παντοῦ οἱ ἴδιες προτροπὲς καὶ ὑποσχέσεις, ὅτι μὲ τὰ νέα φορέματα καὶ καλλυντικὰ θὰ ἀναδειχθεῖ ἡ ὀμορφιὰ τῶν γυναικῶν, παντοῦ οἱ ἴδιες συμβουλὲς γιὰ κοινωνικὴ καταξίωση, οἱ ἴδιες εἰδήσεις γύρω ἀπὸ τὸ χῶρο τῆς μόδας καὶ τῆς αἰσθητικῆς. Μπορεῖ νὰ ἔχει περάσει ἕνας αἰώνας καὶ πλέον ἀπὸ τότε, ὅμως ἀκόμη καὶ σήμερα τὰ περιοδικὰ ποὺ ἀπευθύνονται στὶς γυναῖκες, προτρέπουν νὰ θυσιάζουν τὰ πάντα στὸ … βωμὸ τῆς ὀμορφιᾶς καὶ τοῦ καλλωπισμοῦ, τῆς νεότητας καὶ τῆς γοητείας, ἐκμεταλλευόμενοι ἴσως τὴν ἀνάγκη τῶν γυναικῶν νὰ παραμένουν ἐκπρόσωποι τοῦ “ὡραίου φύλου”»1.
Εἶναι ἀλήθεια ὅτι σήμερα ὅλη ἡ προβολὴ καὶ ἡ ἀναζήτηση τῆς τέλειας ἐμφάνισης εἶναι σαφῶς συνδεδεμένη μὲ τὴν εὐτυχία, τὴ νιότη, τὴ ζωντάνια, τὴν ἐπιτυχία, τὴν ἐρωτικὴ ἑλκυστικότητα. Ὅλα ἐκεῖνα, δηλαδή, ποὺ σὲ κάνουν τόσο ξεχωριστὸ στὴ σύγχρονη κοινωνία. Ἐξάλλου ἡ παγκόσμια ἔρευνα ποὺ ἔγινε ἀπ’ τὰ προϊόντα ὀμορφιᾶς Dove ἔδειξε ἐν προκειμένῳ, ὅτι 6 στὶς 10 ἐρωτώμενες δέχονται πὼς οἱ ὄμορφες γυναῖκες ἔχουν περισσότερες εὐκαιρίες στὴ ζωὴ καὶ πὼς ἐκτιμῶνται περισσότερο ἀπ’ τοὺς ἄνδρες!
Τὴν ἀντίληψη αὐτὴ τὴ βλέπουμε καὶ στὰ παραμύθια, ὅπως μὲ τὴν Σταχτοπούτα, τὴν Ὡραία Κοιμωμένη καὶ τὴ Χιονάτη, ποὺ διδάσκουν καθαρὰ στὰ παιδιὰ πὼς μόνον ἡ ὀμορφιὰ εἶναι ἐκείνη ποὺ σὲ κάνει πράγματι ξεχωριστὸ καὶ σοῦ ἐξασφαλίζει τὴν ἐπιτυχία.
* * *
Τὸ μάρκετινγκ δὲν θὰ παύσει νὰ βρίσκει καὶ νὰ χρησιμοποιεῖ διάφορες μεθόδους καὶ τακτικές, προκειμένου νὰ ἐπιτύχει τοὺς σκοποὺς ἐκείνων ποὺ τὸ χρησιμοποιοῦν, προκειμένου νὰ κερδίσουν ὅ,τι μποροῦν ἀπό μᾶς. Κι ἐμεῖς ἀπροβλημάτιστοι θὰ τοὺς ἀκολουθοῦμε;
Κ. Γ. Παπαδημητρακόπουλος
Σημείωσις:
1. Οἱ ὑπογραμμίσεις εἶναι δικές μας.
