Δευτέρα 18 Μαρτίου 2024

Αφθαρσία σε γλώσσα και αυτί (Άγιος Μηνάς ο Καλλικέλαδος)

 

Αγιολόγιον - Πρόσωπα - Ψυχοφελή

Αρχιμ. Δανιήλ Γούβαλης (+)

     Μία ομάδα προσκυνητών ξεκινήσαμε για την Λέσβο, για να δείξουμε την ευλάβειά μας στον αρχάγγελο Μιχαήλ του Μανταμάδου, στον Άγιο Ραφαήλ, στην Παναγία της Αγιάσου, κλπ. Περά­σαμε και από την I. Μονή Λειμώνος, σπουδαίο μο­ναστήρι που χτίσθηκε τον 16° αιώνα από τον αρχιεπίσκοπο Μηθύμνης άγιο Ιγνάτιο. Μεγάλη εντύπωσι μας προξένησαν τα πλούσια και ποικίλα εκθέματα στο Μουσείο της Μονής.

 

Στο τμήμα των εκκλησιαστικών κειμηλίων είδαμε μία φορητή εικόνα του Χριστού και της Παν­αγίας —εικόνες τέμπλου— καταπληκτικές σε ομορφιά, σε έκφρασι, σε μεγαλείο. Δεν χορταίναμε να τις βλέπουμε. Είδαμε και προσκυνήσαμε πολλά ά­για λείψανα. Αλλά ένα μικρό λείψανο έλεγε πρά­γματα που δεν τα έλεγαν τα αλλά λείψανα. Τόσες φορές ήρθαμε σε επικοινωνία με λειψανοθήκες και άγια λείψανα, αλλά αυτό που είδαμε εκεί ήταν κάτι το πρωτόγνωρο. Γεμίσαμε συγκίνησι. Σε μία μικρή ιδιόμορφη θήκη φυλασσόταν άφθαρτη η γλώσσα ενός μάρτυρος, του αγίου Μηνά, όχι του γνωστού στρατιωτικού Αγίου, αλλά του αγίου Μηνά που έχει την προσηγορία «καλλικέλαδος».

Ο άγιος Μηνάς ήταν Αθηναίος. Είχε σπου­δαία μόρφωσι, κατείχε την ελληνική σοφία και την ρητορική τέχνη. Ήταν αξιοθαύμαστος για την ο­μιλία του, για την ευφράδειά του. Ευγλωττία πρω­τοφανής. Ο λόγος έτρεχε από το στόμα του γλυ­κός σαν το μέλι. Γι’ αυτό και ωνομάσθηκε καλ­λικέλαδος, από το κάλλος (ομορφιά) και το κελαδέω (το δικό μας «κελαηδώ»). Οι Ρωμαίοι αυτοκράτορες συνήθιζαν να μαζεύουν στις αυλές τους κάποιους σοφούς και ρήτορες, για συμβούλους και βοηθούς. Έτσι και ο Μηνάς βρέθηκε κοντά στον αυτοκράτορα, με αξίωμα και με την φήμη ιδιαί­τερα συνετού και ικανού συμβούλου.

Αυτοκράτορας τότε ήταν ο Μαξιμίνος ο Δαξ. Είχε χωρισθή στα τέσσερα η ρωμαϊκή αυτοκρατορία. Σ’ αυτόν έτυχε η Αίγυπτος, η Παλαιστίνη, η Συρία και άλλες πέριξ περιοχές. Ανήκει στους αυτοκράτορες που έδιωξαν υπερβολικά τον χριστι­ανισμό. Ο Μήνας στην αυλή του Μαξιμίνου δεν εκδηλωνόταν σαν Χριστιανός. Όταν βέβαια θα ερχόταν η κατάλληλη ώρα, θα φανερωνόταν.

Το πως ο Μηνάς έγινε Χριστιανός είναι αξιο­σημείωτο. Από μικρός, στην Αθήνα, στην πόλι της σοφίας, είχε μεγάλο ζήλο για μελέτη. Του μπήκε η ιδέα να πάρη και να μελετήση τα ιερά βιβλία των Χριστιανών. Καθώς διάβαζε τα Ευαγγέλια και τα άλλα βιβλία της Αγίας Γραφής, καταγοητεύθηκε. Συγκρίνοντας τα έργα του Χριστού με τα έργα των ειδωλολατρικών θεών, αντιλήφθηκε ότι υπάρχει τόση διαφορά, όση μεταξύ ουρανού και γης.

 

Κάποιες γραμμές του Ευαγγελίου άρχισαν να τον απασχολούν ιδιαίτερα. Μπορούν οι οπαδοί του Χρι­στού στο όνομά του να κάνουν θεραπείες. Έτσι διά­βασε στα Ευαγγέλια. Αυτό έπρεπε να το δοκιμάση. Κάποια μέρα βρέθηκε στο δρόμο του ένας πα­ράλυτος, σε πολύ βαρειά μορφή παραλυσίας — οι γιατροί τον είχαν ξεγράψει. Τότε ο Μηνάς επικαλέσθηκε το όνομα του Χριστού και — ω του θαύ­ματος! — τον γιάτρεψε. Τα ατροφικά και μαραμέ­να μέλη του έθρεψαν και θεραπεύθηκαν. Έγινε τελείως καλά, υγιέστατος. Με αυτό το γεγονός, ε­δραιώθηκε πλήρως στην χριστιανική πίστι και αποδέχθηκε την θεότητα του Χριστού. Έτσι ο εύ­γλωττος Μηνάς κερδήθηκε στον χριστιανισμό.

Ενώ κατείχε υψηλή θέσι κοντά στον αυτοκράτορα, συνέβησαν κάποιες ανωμαλίες, αναταραχές, ιδεολογικές συγκρούσεις στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου. Ο αυτοκράτωρ θεώρησε σαν τον πιο κατάλληλο, για να ηρεμήση τα πνεύματα, τον Μηνά. Τον εφωδίασε με μεγάλη εξουσία, τον έ­κανε αυτοκρατορικό επίτροπο και τον έστειλε στην Αλεξάνδρεια. Και πράγματι με την δύναμι των λόγων του, με την πειθώ και την ευφράδεια και την κρυμμένη θεία χάρι, γαλήνεψε την αναταραγμένη πόλι. Αλλά έπρεπε για κάποιο χρονικό διά­στημα να παραμένη εκεί.

Τότε σκέφθηκε ότι ήρθε ο καιρός να εκδηλώση την χριστιανική του ιδιότητα και την πίστι του στην θαυματουργική δύναμι του Χριστού. Όπως κάποτε με τον παράλυτο, έτσι και τώρα πλησίαζε αρρώστους και με την επίκλησι του ονόματος του Χριστού τους εθεράπευε. «Περιεπάτει όθεν εις την αγοράν — σημειώνει ο Συναξαριστής — καθ’ εκάστην ταπεινός και μέτριος, απορρίπτων πάσαν κενοδοξίαν προερχομένην εκ του αξιώματός του. Ηκολούθει δε αυτώ και όλος ο όχλος, όχι τόσον δια την εξουσίαν την οποίαν είχεν, όσον δια τα σημεία και τα θαύματα άπερ εποίει, θεραπεύων πάσαν ασθένειαν, διότι και μόνον εάν ήθελε βάλει την χείρα του εις τον ασθενή επικαλούμενος το όνομα του Δεσπότου Χριστού, και σφραγίζων αυτόν δια του τιμίου σταυρού, ευθύς ο ασθενής υγίαινε».

Τα χαριτωμένα λόγια που κυλούσαν από την χαρισματική γλώσσα του, συνοδευόμενα και από την επιτέλεσι θαυματουργιών, επιδρούσαν βαθειά στον λαό και τον απομάκρυναν από την ειδωλολατρική θρησκεία.

Σαν πληροφορήθηκε ο Μαξιμίνος την χρι­στιανική δράσι του Μήνα, έστειλε στην Αλεξάν­δρεια τον Ερμογένη με εντολή να τον αντικαταστήση και να προσπαθήση να του αλλάξη το μυαλό και, αν δεν συμμορφωνόταν, να τον υποβάλη σε βασανιστήρια.

Το πρώτο δεν έγινε, και άρχισε η εφαρμογή του δευτέρου. Ο Μηνάς ρίχτηκε μέσα στην θά­λασσα του πόνου. Τα μαρτύρια που υφίστατο ήταν ιδιαίτερα σκληρά. Ωδηγήθηκε στο θέατρο.

Εκεί τον έδεσαν, τον κρέμασαν και με μα­χαίρια του αφαιρούσαν όλες τις σάρκες κάτω στα πόδια, στα πέλματα, ώστε, όταν θα τον ξεκρεμούσαν, να μην υπάρχουν πέλματα για να στηριχθή το σώμα του. Κρεμασμένος όπως ήταν, καθώς του αφαιρούσαν τις σάρκες από τα πόδια, ένοιωθε δριμύτατους πόνους, ενώ τα αίματα έβαφαν κόκ­κινο το έδαφος.

 

Έπρεπε όμως να τιμωρηθή και η γλώσσα του αγίου Μηνά, αυτή η γλώσσα που τόσους και τόσους είχε οδηγήσει στην πίστι του Χριστού. Δια­βάζουμε στον Συναξαριστή: «Όταν αποσπούσαν με σπουδή την γλώσσα του Μάρτυρος, υπέφερε ο γενναιότατος και ανίκητος αγωνιστής και αισθα­νόταν πολύ πόνο και αφόρητη οδύνη, αλλά έδειχνε ανδρεία και καρτερία με στραμμένη όλη την σκέψι του στον Χριστό».

Οι Χριστιανοί φρόντιζαν με κάθε τρόπο να πε­ρισυλλέγουν τα λείψανα των Μαρτύρων. Τα μαρ­τυρικά λείψανα του αγίου Μηνά κατέληξαν στο Βυζάντιο και ενταφιάσθηκαν από τον επίσκοπο στην περιοχή του τείχους της Ακροπόλεως. Επί αιώνες απέβησαν βρύσες θαυματουργιών και θεραπειών.

Η γλώσσα του αγίου Μήνα, αυτή που κήρυ­ξε με απαράμιλλη γλυκύτητα και πειστικότητα τον Χριστό, και εξαιτίας αυτού δοκίμασε τόσο πόνο, όταν την ξερρίζωναν οι δήμιοι, αυτή η γλώσσα διαποτίσθηκε από έκτακτη ενέργεια της θείας χάριτος και κατέστη άφθαρτη. Τα χρόνια περνούσαν και η γλώσσα βρισκόταν πάνω από τους νόμους της φθοράς. Οι αιώνες κυλούσαν και αυτή παρέ­μενε αδιαλώβητη. Το μαρτύριό του έγινε γύρω στο 308-310 μ.Χ. Από τότε μέχρι τώρα έχουν περά­σει δεκαεπτά αιώνες.

Οι Χριστιανοί είδαν το θαύμα που συνετελείτο στην γλώσσα. Συγκινήθηκαν. Κατασκεύασαν ει­δική μικρή θήκη σε γλωσσοειδές σχήμα και την φύλαξαν εκεί. Δεν μπορούμε να ξέρουμε και πόσα θαύματα θα πραγματοποίησε δια μέσου των αιώ­νων. Δεν ξέρουμε την ιστορία της. Εκείνο που γνω­ρίζουμε είναι ότι τώρα βρίσκεται στη Λέσβο, στην Ιερά Μονή Λειμώνος.

«Θεέ μου, τι καταπληκτικό! Πέρασαν τόσοι αιώνες. Και η γλώσσα του αγίου Μηνά, αυτή που σαν αηδόνι κήρυξε τον λόγο σου, αυτή που τόσο πόνεσε όταν την αποσπούσαν από τον φάρυγγα, νίκησε τον ανίκητο νόμο της φθοράς».

Μόνο στην χριστιανική θρησκεία συμβαίνουν αυτά τα θαυμάσια. Ο θάνατος που πρώτα απ’ όλα διαλύει τα μαλακά μέλη του σώματος, όπως λ.χ. την γλώσσα, εδώ στάθηκε ανίσχυρος και νικημένος.

Πικρό ήταν το μαρτύριο της εκριζώσεως της γλώσ­σας του αγίου Μήνα, αλλά γλυκό είναι το χάρισμα της αφθαρσίας. Ο Θεός μετά τον πόνο στέλλει ευλογίες.

Δύο συστάσεις προς τους Χριστιανούς. Η πρώ­τη: Αν μπορούν, ας επισκεφθούν την Ι. Μονή Λειμώνος, στην Λέσβο. Η δεύτερη: Στο Συναξάρια της 10ης Δεκεμβρίου ας διαβάσουν τον βίο και το μαρτύριο του αγίου Μηνά του Καλλικελάδου.

 

Από το βιβλίο: Η ΕΚΠΛΗΞΙΣ ΤΟΥ ΥΠΕΡΦΥΣΙΚΟΥ

ΨΗΦΙΟΠΟΙΗΣΗ – ΜΟΡΦΟΠΟΙΗΣΗ: Ι.Ν.ΑΓΙΩΝ ΤΑΞΙΑΡΧΩΝ ΙΣΤΙΑΙΑΣ