.jpg)
Ἀειμνήστου Άρχιμ. Τιμοθέου Παπαμιχαήλ
Ἡ ἀπόφασις καί ἡ πραγματοποίησις μιᾶς ἀληθινῆς ἐξομολογήσεως εἶναι τό ὡραιότερον κατόρθωμα, ἡ λαμπροτέρα νίκη τοῦ ἀνθρώπου. Ἡρωισμοί καί γενναῖαι ἀποφάσεις ὑπάρχουν πολλάκις εἰς τήν ζωήν, πού κινοῦν τόν θαυμασμόν τῶν ἄλλων ἀνθρώπων. Ὑπάρχουν εὐγενεῖς πράξεις καί μεγάλαι χειρονομίαι πού προκαλοῦν τήν ἐκτίμησιν καί τήν εὐγνωμοσύνην τῶν εὐεργετουμένων καί ὁλοκλήρου τῆς κοινωνίας καί δέν εἶναι σπανία ἡ αὐτοθυσία καί ἡ αὐταπάρνησις ἑνός ἤ πολλῶν ἀνθρώπων πού ἀποσποῦν αἰωνίαν ἀγάπην ὁλοκλήρων λαῶν. Ἐπάνω ἀπό ὅλα αὐτά τά κατορθώματα εἶναι κάτι ἄλλο εὐγενέστερον καί ὠφελιμότερον διά τό αἰώνιον μέλλον τοῦ ἀνθρώπου καί τήν σωτηρίαν τῆς ψυχῆς του. Εἶναι ἡ σωστή καί πραγματική ἐξομολόγησις τῶν ἁμαρτιῶν του.
Εἰς τούς ἡρωισμούς τῶν ἀνθρώπων δίδονται διπλώματα, παράσημα καί ἀμοιβαί. Εἰς τό κατόρθωμα τῆς ἐξομολογήσεως ὁ ἁμαρτωλός ἄνθρωπος ξεσχίζει τό χειρόγραφον τῶν ἁμαρτιῶν του, αἱ ὁποῖαι ἀποτελοῦν τό βαρύτερον φορτίον, τήν μεγαλυτέραν συμφοράν εἰς τόν κόσμον, ἐνδύεται τόν λευκόν χιτῶνα τῆς ἁγνότητος καί ἠθικῆς καθαρότητος καί λαμβάνει ὡς δῶρον Οὐράνιον τήν εἰρήνην καί τήν χάριν τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.
Ἐάν αὐτά πού εἴπαμε φαίνονται ὑπερβολικά, δύνασαι, ἀγαπητέ ἀναγνῶστα, νά κάνης ὡρισμένας σκέψεις καί θά βεβαιωθῆς ἀπολύτως. Ἡ ἐξομολόγησις εἶναι τό πλέον εὐαίσθητον, τό νευραλγικώτερον σημεῖον τῆς πνευματικῆς ζωῆς τοῦ ἀνθρώπου.
Διά τοῦτο προσπαθεῖ νά τό καλύπτη, νά μή τό θίγη, καί νά μή τό ἐρεθίζη. Ζητεῖ πάντοτε νά τό παρακάμπτη, νά τό βυθίζη εἰς τήν σιωπήν καί τήν ἄγνοιαν.
Ὁ ἄνθρωπος ἀσχολεῖται μέ ἀναρίθμητα πράγματα, ἀλλά μέ τόν βόρβορον πού συγκεντρώνεται εἰς τήν ψυχήν του δέν θέλει νά ἀσχοληθῆ. Τοῦ ἀρκεῖ ὅτι σκεπάζονται αἱ πληγαί τῆς ψυχῆς του μέ ὡραίους ἐπιδέσμους καί δέν φαίνονται καί ἐξουδετερώνει μέ τά ἀρώματα τῆς ὑποκρισίας καί τῶν εὐγενικῶν τρόπων τήν δυσωδίαν τῶν ψυχικῶν τραυμάτων.
Εἶναι πολυάριθμοι οἱ μορφωμένοι καί σοφοί πού στέκονται μέ πολλήν μωρίαν ἀναίσθητοι καί ἀδιάφοροι ἐνώπιον τοῦ μεγάλου Μυστηρίου τῆς ἐξομολογήσεως. Οὔτε εἶναι σπάνιαι αἱ περιπτώσεις πού θά ἐπιστρατεύσουν ὅλην των τήν σοφίαν νά κατηγορήσουν καί μειώσουν τήν σημασίαν καί τήν ἀξίαν τῆς ἐξομολογήσεως, διά νά τήν ἀποφύγουν.
Ὑπάρχουν ἄνθρωποι μέ μεγάλα ἀξιώματα καί τίτλους καί τιμητικάς διακρίσεις διά τά κατορθώματά των καί τάς ὑπηρεσίας των καί δικαίως ἀπολαμβάνουν τῆς ἐκτιμήσεως τῆς κοινωνίας, ἀλλά δέν ἔχουν τόν ἡρωισμόν καί τήν δύναμιν νά ἀποπλύνουν διά τῆς ἐξομολογήσεως τούς ρύπους τῆς ψυχῆς των. Φαίνεται εὔκολον καί ἁπλοῦν πρᾶγμα ἡ ἐξομολόγησις, ἀλλ' εἶναι ἀνυπολογίστου ἀξίας ἔργον. Ἀπό τήν εἰλικρινῆ ἐξομολόγησιν, ἐξαρτᾶται ἡ σωτηρία τοῦ ἀνθρώπου, διότι ἡ ἐξομολόγησις προϋποθέτει πραγματικήν μετάνοιαν, πίστιν καί ἐπιστροφήν εἰς τόν Χριστόν.
Ἄνθρωποι οἱ ὁποῖοι δέν ἐξομολογοῦνται, εἶναι ἐλαττωματικοί χριστιανοί. Ἐκεῖνοι πού δέν ὑποτάσσονται εἰς τήν ἐντολήν τοῦ Κυρίου περί μετανοίας καί ἐξομολογήσεως, δέν ὑποτάσσονται εἰς τήν Ἐκκλησίαν Του καί θά εὑρεθοῦν εἰς πολλά ἔνοχοι καί ἀναπολόγητοι. Ὁ μεγαλύτερος ἐχθρός τοῦ διαβόλου εἶναι ἡ ἐξομολόγησις, ἡ ὁποία, ὅπως εἶπαν οἱ ἅγιοι Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας, τοῦ συντρίβει τήν κεφαλήν, τοῦ σπάει τά δόντια καί τόν ἐξουθενώνει τελείως. Διά τοῦτο καί ἀναρίθμητα ἐμπόδια παρουσιάζει, ὥστε νά ἐμποδίση τόν ἁμαρτωλόν ἀπό τήν ἐξομολόγησιν. Μερικά ἀπό αὐτά τά ἐμπόδια πού δέν εἶναι παρά «προφάσεις ἐν ἁμαρτίαις» τά στολίζει μέ ἐπιτηδειότητα καί τά σερβίρει μέ τέχνην πολλήν ὥστε φαίνονται ἀληθῆ καί ἀνακόπτουν τήν διάθεσιν πρός ἐξομολόγησιν. Ἄλλοτε παρουσιάζει τά ἐμπόδια αὐτά τόσον ἀνυπέρβλητα, τήν μετάνοιαν καί ἐξομολόγησιν τόσον δύσκολον καί τήν ἀρετήν τόσον ἀκατόρθωτον, ὥστε δημιουργεῖ τόν δισταγμόν καί τήν ἀναβολήν εἰς τήν ψυχήν, τήν ματαίωσιν καί τήν ἀδιαφορίαν μετά ταῦτα. Τοῦτο εἶναι πολύ συνηθισμένον φαινόμενον εἰς τήν κοινωνίαν καί πολλάκις δυστυχῶς εἰς τούς ἰδίους ἐκείνους οἱ ὁποῖοι διδάσκουν τήν θρησκείαν ἀπό τῆς ἔδρας καί ἀπό τοῦ ἄμβωνος. Πολλά εἶναι τά αἴτια ἕνεκα τῶν ὁποίων παρουσιάζεται κλειστός καί ἀδιάβατος ὁ δρόμος πρός τήν ἐξομολόγησιν. Τό μεγαλύτερον ὅμως ἐμπόδιον εἶναι ἡ δική μας ἀτέλεια καί ἀδυναμία. Μία γενναία ἀπόφασις θά ἐνισχυθῆ ἀπό τήν θείαν Χάριν καί θά μᾶς φέρη εἰς τό ἐξομολογητήριον, τήν πνευματικήν αὐτήν κολυμβήθραν, τήν ὁποίαν ἐγκατέστησεν εἰς τήν γῆν ὁ Κύριος διά νά ἀποπλύνωνται οἱ ρύποι τῆς ψυχῆς καί νά ἐξαγνίζωνται οἱ ἁμαρτωλοί. Τό ἐξομολογητήριον εἶναι τό σταυροδρόμι τῆς ἠθικῆς μας ἀναγεννήσεως, τῆς σωτηρίας μας. Διά τοῦτο πρός τήν ματαίωσιν τῆς ὡραίας ἀποφάσεως τῆς ἐξομολογήσεως στρέφονται ὅλα τά πυρά τοῦ ἐχθροῦ. Εἶναι ἡ βαλλόμενη ζώνη, ἀπό τήν ὁποίαν προσπαθεῖ νά καταστήση ἀδύνατον τήν διάβασιν.
Τό πέρασμα αὐτό εἶναι ὁ ὡραιότερος ἡρωισμός. Εἶναι τά δάκρυα καί τά μύρα τῆς ἁμαρτωλῆς εἰς τούς πόδας τοῦ Ἰησοῦ. Εἶναι ὁ τελώνης πού ἐπραγματοποίησε τήν μεγάλην ἀπόφασιν «καί ἠκολούθησεν αὐτῷ». Εἶναι ἡ θαυμασία ἀπόφασις τῆς στροφῆς τοῦ ἀσώτου, «ἀναστάς πορεύσομαι πρός τόν πατέρα μου».
Καί σύ, χριστιανέ μου, μή διστάσης. Μή ἀποβλέψης οὔτε εἰς τά ἐμπόδια πού σοῦ παρουσιάζει ἡ ἐξομολόγησις, οὔτε εἰς τά πλήθη τῶν ἁμαρτιῶν σου. Λάβε τήν γενναίαν ἀπόφασιν καί θά εἶσαι ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ ἕνας ἥρως. Κάνε τό πρῶτον βῆμα καί ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ θά σέ φέρη εἰς τά κράσπεδα τοῦ Θείου Θρόνου. Γονάτισε ταπεινά ἐνώπιον τοῦ πνευματικοῦ σου καί θά σέ δορυφοροῦν οἱ ἄγγελοι τοῦ Οὐρανοῦ. Ἄνοιξε τό στόμα εἰς μίαν εἰλικρινῆ ἐξομολόγησιν καί θά ἀνοίξουν ἀμέσως καί θά καταπλημμυρίσουν τήν καρδίαν σου οἱ κρουνοί τοῦ Θείου Ἐλέους.
(Ἀπό τό περιοδικόν «ΚΙΒΩΤΟΣ», σελίς 450).
Μέ τήν εὐλογία τοῦ πατρός Δαμασκηνοῦ Γρηγοριάτου
