Ο Πιότρ – Μαργκάντ |
Ποιες δυσκολίες συναντά ένας άνθρωπος, ο οποίος αναζητά ειλικρινά τον Χριστό, πώς ο Θεός δίνει δύναμη να τις αντιμετωπίσει; Μιλάει στον ιερέα Γκούσεφ, προϊστάμενο του ναού της Αγίας Τριάδας στο Ουλάν Μπατόρ, ο νεαρός ενορίτης Πιότρ-Μαργκάντ, ο οποίος βαφτίστηκε πρόσφατα.
Κουράστηκα να φοβάμαι
Συχνά με ρωτούν με ποιες δυσκολίες έρχονται αντιμέτωποι οι Μογγόλοι, όταν έρχονται στον Χριστό, στην Εκκλησία. Τι μπορώ να πω;
Στη Μογγολία σήμερα υπάρχουν πολλές διαφορετικές χριστιανικές κοινότητες, Ομολογίες, αιρέσεις και ανάμεσα σε όλες αυτές είναι δύσκολο να επιλέξεις τη σωστή, εκεί όπου πραγματικά βρίσκεται η αλήθεια. Αυτή είναι η πρώτη δυσκολία στην πορεία προς τον Χριστό. Η δεύτερη είναι μάλλον ψυχολογική: ο φόβος να περάσουμε το κατώφλι του ναού. Όταν μελετούσα Ομολογίες, χριστιανικές κοινότητες, ήρθα στους Καθολικούς. Να ρωτήσω για την Παρθένο Μαρία, για τις εικόνες, να μάθω όλα αυτά. Και μου είπαν αυστηρά: «Δεν είναι δική σου δουλειά, μην έρθεις». Λοιπόν, και εγώ μέχρι τώρα φοβόμουν να πάω σε άλλες κοινότητες, μήπως και εκεί δε με αφήσουν ή με διώξουν. Στην αρχή, η πορεία μου ήταν από τους Μορμόνους στους Καθολικούς. Από τους Μορμόνους έφυγα μόνος μου, ενώ οι Καθολικοί με έδιωξαν. Και από τους Καθολικούς ήρθα στην Ορθοδοξία, αυτή είναι η τρίτη εκκλησία που ήρθα. Κάθε φορά που πήγαινα στους Μορμόνους, στους Καθολικούς, στους Ορθοδόξους, όλη την ώρα προσευχόμουν για τον εαυτό μου, ώστε να καταλάβω ακριβώς, αν εδώ που είχα έρθει ήταν αυτό που έψαχνα.
Ρωτούν ποιες δυσκολίες προέκυψαν κατά την είσοδο στην Ορθόδοξη Εκκλησία. Εδώ, μου φαίνεται, είναι πιο εύκολα, παρόλο που κάθε πορεία έχει τις δικές της δοκιμασίες. Μόλις πλησίασα στην αυλή της εκκλησίας της Αγίας Τριάδας, πρώτα απ’ όλα είδα τη ρωσική σημαία, φαίνεται από μακριά, και είχα μια τέτοια σκέψη ότι αν υπάρχει ρωσική σημαία, πιθανότατα εδώ έρχονται μόνο Ρώσοι, μόνο δικούς τους αφήνουν. Και αν είναι έτσι, τότε αν μπω, αυτοί θα με διώξουν: θα πουν «φύγε από εδώ» όπως με έδιωξαν οι Καθολικοί, επειδή δεν είμαι Ρώσος. Υπήρχε αυτός ο κίνδυνος. Αλλά, ξέρετε, κουράστηκα να φοβάμαι. Σκέφτηκα ότι και αν κάποιος με διώξει, ο Χριστός δε θα με διώξει. Με ευχαρίστησε αυτή η σκέψη και μπήκα. Επειδή ο Χριστός δεν μπορεί να διώχνει. Και όταν μάζεψα θάρρος και πέρασα αυτό το φράγμα και μπήκα στον ναό, μού έκανε πολύ ωραία εντύπωση η διακόσμηση, η ομορφιά και το μεγαλείο. Πρώτα απ’ όλα, προέκυψε το ερώτημα: τι υπάρχει πίσω από το τέμπλο, πίσω από αυτόν τον τοίχο; Όμορφο, βέβαια, αλλά είναι ένας τοίχος. Πλησίασα περισσότερο, ήθελα να καταλάβω, αλλά η συνείδηση σαν να μου είπε: «τι αυθαδιάζεις;» Απαγορεύεται να το κάνεις αυτό. Και έκανα ένα βήμα πίσω, δε στάθηκα χωρίς να αναρωτιέμαι. Η ημέρα που πήγα ήταν Σάββατο. Είχε Εσπερινό. Στέκομαι στο ναό, δεν καταλαβαίνω τίποτα, εκτός αυτού, αισθάνομαι πολύ καλά εδώ. Και καθώς στεκόμουν έτσι, με πλησίασε μια γιαγιά με μαντήλι, χαμογέλασε, μου έδειξε πώς να κάνω τον σταυρό σωστά. Και μετά το τέλος του Εσπερινού, όταν πήγα σπίτι, συνέχισα να σκέφτομαι «πόσο εντυπωσιακό ήταν! Και τι θα γίνει παρακάτω;» Έτσι μου φαίνονταν όλα αυτά πολύ ενδιαφέροντα και σιγά σιγά άρχισα να πηγαίνω, να ενδιαφέρομαι. Από τη μία, ήταν μυστηριώδες και όμορφο και από την άλλη, κανείς δεν «σκάβει» να σε βρει, δεν «ανεβαίνει» στην ψυχή σου, κρατούν μια απόσταση.
Και μια μέρα στο Ουλάν Μπατόρ έριξε μια πραγματικά άγρια νεροποντή, απλώς όλα επέπλεαν. Έγινα μούσκεμα από πάνω μέχρι κάτω και σε αυτή την κατάσταση εμφανίστηκα στην εκκλησία. Σαν ποντίκι, ψωριασμένο, μουσκεμένο, αλλά χαρούμενο. Με προσκάλεσαν να πιώ ζεστό τσάι, μου έδωσαν ζεστά ρούχα για τον δρόμο. Καταλαβαίνετε, ζεστάθηκε όχι μόνο η ψυχή μου, αλλά μου έδειξαν και στην πράξη (και στο σώμα) τι είναι χριστιανισμός. Όλα είναι γνωστά στη σύγκριση. Θυμάμαι ότι στους Μορμόνους σκόνταψα και έπεσα σε μια απότομη σκάλα, κανείς δεν πλησίασε, κανείς δε βοήθησε. Συνεχείς συζητήσεις για χρήματα, συνεισφορές, εκπαιδεύσεις, καθήκοντα. Ενώ εδώ είδα ένα ειλικρινές χαμόγελο, σεβασμό στην ελευθερία σου, διακριτική επιθυμία και ικανότητα να βοηθήσουν. Κάπως έτσι είδα ότι εδώ είναι ο Χριστός. Τα λέω αυτά χωρίς πάθος, εντελώς ήρεμα. Αισθάνομαι ότι εδώ υπάρχει η αλήθεια.
Χωρίς τον Χριστό θα «τα είχα παρατήσει»
Υπήρχε πολύ μεγάλη άρνηση από την πλευρά των γύρω μου όταν έμαθα για το ενδιαφέρον μου για τον Χριστιανισμό. Ήδη όταν άρχισα να πηγαίνω στους Μορμόνους, μου έλεγαν ότι όλες οι εκκλησίες κάνουν πλύση εγκεφάλου. Αλλά με κράτησε η υπόσχεση που είχα δώσει στον παππού μου πριν πεθάνει: να διαβάσω τη Βίβλο, για να βρω την αλήθεια. «Μελετάτε τις Γραφές», έτσι; Έτσι μελέτησα λοιπόν, επειδή και εγώ σκέφτομαι ότι μέσω αυτών θα έχω την αιώνια ζωή, επειδή αυτές μαρτυρούν τον Χριστό (βλ. Ιω.5,39). Εν πάσει περιπτώσει, υποσχέθηκα στον παππού να διαβάζω τη Βίβλο και να αναζητήσω την αλήθεια, και αυτό έκανα.
Πολλοί άνθρωποι ήταν εναντίον, αλλά εγώ πήγαινα, πήγαινα. Όχι μόνο η οικογένεια, οι φίλοι, αλλά ακόμα και οι συμμαθητές μου με κάποιο τρόπο έμαθαν ότι αναζητώ τον Χριστό, με κορόιδευαν και ακόμα με αποκαλούσαν Ιησού. Και αυτό μου προκάλεσε φόβο, θα πω ειλικρινά: όλο το σχολείο έβλεπε ότι πηγαίνω σε χριστιανικές κοινότητες, και όλοι με κορόιδευαν. Και εγώ ακριβώς εκείνες τις στιγμές διάβαζα τη Βίβλο, και υπήρχαν τα λόγια του Χριστού: «Έδιωξαν εμένα, θα διώξουν και εσάς» (Ιω. 15,20), και αυτά τα λόγια γαντζώθηκαν στην ψυχή μου. Τόσο ζωντανή, ορατή επιβεβαίωση τα λόγια του Χριστού. Δε φαίνεται να κάνω κανένα λάθος, ενδιαφέρομαι απλώς για τον Χριστιανισμό, αλλά πόση κοροϊδία, ειρωνικά χαμόγελα και εκφοβισμό δέχτηκα! Ακόμη κάτι ενδιαφέρον. Μετά σκέφτηκα ότι ο Θεός μιλάει όχι μόνο για διώξεις, αλλά και για την ανταμοιβή σε όποιον τις αντέχει επάξια. Εδώ είναι: «ὁ μισθὸς ὑμῶν πολὺς ἐν τοῖς οὐρανοῖς·» (Μτθ. 5,12), αυτό με στηρίζει πολύ. Αποδεικνύεται ότι χάρη στην ανάγνωση των εντολών του Θεού και την προσεκτική εξέτασή τους, άντεξα. Αλλιώς θα τα είχα απλώς παρατήσει.
Η Βίβλος στη μογγολική γλώσσα |
Και μια φορά που οι χλευασμοί ήταν εντελώς αφόρητοι, δεν υπέμεινα και άρχισα και εγώ να απαντώ. Το Σάββατο βαφτίστηκα, την Κυριακή κοινώνησα, αλλά τη Δευτέρα έπρεπε να πάω στο σχολείο. Πήγα στο σχολείο και είπα ότι βαφτίστηκα Χριστιανός. Το φώναξα σε όλους. Είπα πολλά εκείνη τη στιγμή. Ότι δεν πρέπει να κοροϊδεύουμε κανέναν, δεν υπάρχουν τέλειοι άνθρωποι. Ότι πρέπει να συμπάσχουμε στις ανημποριές των άλλων. Και από τη μέρα που είπα όλα όσα σκέφτηκα, όλοι, ακόμη και όσοι με κορόιδευαν ανοικτά, ακόμα και αυτοί άλλαξαν κάπως τον τόνο τους, άρχισαν να επικοινωνούν κανονικά, ανθρώπινα. Ακόμα και η εικόνα έχει αλλάξει. Αν τα κορίτσια δεν έχουν καλή διάθεση, τους συνέβη κάτι, έρχονται σε μένα να τους συμβουλεύσω. Μια φορά, πλησίασε ένα κορίτσι και είπε ότι ένα αγόρι την έριξε κάτω. «Μαργκάντ, πες, κάτι καλό». Και εγώ κάτι θα πω από τη Βίβλο. Και την επόμενη μέρα, έρχεται τόσο χαρούμενη. Και όταν όλοι έρχονταν σε μένα, σκέφτονταν, ίσως ότι είμαι τόσο υπέροχος ψυχολόγος και εγώ τους λέω: «Για ποιο λόγο; Πηγαίνετε αμέσως στον ναό». Πράγματι, εγώ με κάποιους συμμαθητές ξεκινήσαμε για τον ναό, αλλά στα μισά του δρόμου γύρισαν πίσω. Μπορεί να φοβήθηκαν ή να ντράπηκαν, κάτι συνέβη, αλλά δεν έφτασαν ποτέ. Αλλά ήμασταν ήδη στο δρόμο. Δεν είναι εύκολος δρόμος, όπως καταλαβαίνω, ο δρόμος προς τον Θεό. Και λοιπόν, τώρα πριν τις εξετάσεις, κάποιοι έρχονται και ζητούν να τους ευλογήσω, να κάνω το σημάδι του σταυρού για να πάνε καλά στις εξετάσεις. Μα, τι ευλογία, δεν μπορώ να το κάνω αυτό, δεν είμαι ιερέας! Σύντομα, οι συμμαθητές θέλουν να οργανώσουν μια έρευνα και να έρθουν στον ναό. Και γιατί επέλεξαν την εκκλησία που πηγαίνω εγώ, ο συμμαθητής τους; Μα επειδή πέρυσι είχαμε κάποιες συμπλοκές και καβγάδες όλη την ώρα και στις οποίες εγώ πήρα ενεργό και εμπνευσμένο ρόλο. «Αλλά φέτος» λένε «είναι διαφορετικά» :όλα είναι ήσυχα, πουθενά δεν συμμετέχεις σε κανένα καβγά. Γιατί έτσι; Λοιπόν αυτό ήταν ενδιαφέρον για αυτούς, ότι αυτό μπορούσε να με επηρεάσει τόσο πολύ που έγινα πιο λογικός από έναν γκόπνικ*. Επιπλέον, έγινα ένας άνθρωπος που είχε κύρος. Έτσι, είμαι ένας χριστιανός «με κύρος».
Ο λόγος του Θεού και οι Σαμάνοι
Η οικογένειά μου, όταν έμαθε για την επιλογή μου, στην αρχή τους ήταν πολύ δύσκολο, πιστεύω ακόμα και απελπιστικό. Καταλαβαίνετε, σύμφωνα με τους μογγολικούς νόμους είμαι ακόμα ανήλικος και για να γίνω χριστιανός απαιτείται η συναίνεση των γονέων. Με τον πατέρα μου όλα καλά, συμφωνούσε, όμως από την πλευρά της μαμάς, οι δικοί της συγγενείς, ήταν ένα πρόβλημα. Υπάρχουν σαμάνοι στην οικογένειά τους και αυτοί έλεγαν ότι απαγορεύεται να έρχομαι εδώ. Απαγόρευαν, έλεγαν, ότι αφού οι πρόγονοί σου ήταν σαμάνοι, τότε και εσύ πρέπει να γίνεις σαμάνος σε κάποιο στάδιο της ζωής σου. Υπήρχε τέτοια αντίδραση από την πλευρά των συγγενών της μαμάς. Με τη μαμά μου μιλούσαμε πολύ, καβγαδίζαμε. Διαφωνήσαμε έντονα. Σκέφτηκα ακόμα και να πω ψέματα, λέγοντας στην εκκλησία ότι οι γονείς μου το επέτρεψαν, αλλά μετά αποφάσισα ότι όλα πρέπει να είναι με ειλικρίνεια. Το τελευταίο και αποφασιστικό μου επιχείρημα ήταν η υπόσχεσή μου στον παππού μου. Λέω: «Μαμά, υποσχέθηκα στον παππού ότι θα διαβάζω τη Βίβλο, ότι θα μάθω την αλήθεια!» είπα και τότε η μαμά παραιτήθηκε: «Μα, εντάξει, αν είναι επιλογή σου, δε θα φέρω αντίρρηση» Και από εκείνη τη στιγμή κατάλαβα ότι δεν υπάρχουν απελπιστικές καταστάσεις, υπάρχει κάποια διέξοδος παντού.
Τη μέρα της βάπτισης, δυστυχώς ο πατέρας δεν μπόρεσε να έρθει στο ναό. Αλλά μετά τη βάπτιση, αισθάνομαι ότι με τον πατέρα μου έχουμε πιο στενή, ζεστή σχέση απ’ ό,τι παλιότερα. Ο μπαμπάς μου σέβεται την επιλογή μου: «Αν έτσι νομίζεις, εντάξει, ας γίνει έτσι.» Πρόσφατα καβγαδίσαμε, η αλήθεια είναι, αλλά με καλό τρόπο. Ο πατέρας μου καπνίζει, στο διαμέρισμα κάπνιζε. Και στον ναό μετά το βάπτισμα μου έδωσαν μια μικρή εικόνα, τον Άγιο Πέτρο της Ορδής. Και αυτή την εικόνα την έβαλα στο δωμάτιό μου δίπλα στην εικόνα της Παναγίας. Ο πατέρας μου μερικές φορές ρωτάει: «Ποια είναι η Μαρία η Θεοτόκος;» «Μα…η Μητέρα του Θεού» απαντώ. Και κάποιες φορές ο πατέρας προσπάθησε να καπνίσει στο δωμάτιο, και εγώ του είπα: «Γιατί καπνίζεις εδώ; Eδώ υπάρχει μια ιερή εικόνα.» Μετά έβαλα την άλλη εικόνα στο σαλόνι, και από τότε ο πατέρας σχεδόν πάντα καπνίζει έξω ή στο μπαλκόνι. Κάθε Κυριακή φέρνω από την εκκλησία λίγο αγιασμό και το δίνω στον πατέρα μου. Ο μπαμπάς λέει ότι από τότε που άρχισε να πίνει αυτό το νερό, άρχισε να καπνίζει λιγότερο, όχι όπως παλιά, σαν ατμομηχανή.
Λοιπόν, η Βίβλος μπορεί να οδηγήσει σε τέτοιες ενδιαφέρουσες αλλαγές, τις οποίες έφερε εδώ και καιρό στη Μογγολία, πιθανώς σε κάποιον Ρώσο ή Μογγόλο χριστιανό. Ποιος ξέρει; Ελπίζω και προσεύχομαι μόνο, οι απόγονοι να τη διαβάζουν όχι μόνο με τα μάτια, αλλά και με το νου και την καρδιά. Και κατά συνέπεια, με τη ζωή τους.
* γκόπνικ: μέλος υποκουλτούρας στη Ρωσία, την Ουκρανία και άλλες πρώην σοβιετικές χώρες.