Τὸ ἀκοῦμε συχνὰ αὐτό, καλοί μου φίλοι, λὲς καὶ εἶναι μία μόνιμη κατάσταση γιὰ κάποιους, ἕνα πρόβλημα ποὺ θέλει νὰ εἶναι κυρίως νεανικό! Ἐξ ἄλλου αὐτὸ λέγεται καὶ διαφορετικά, ὅπως: «Δὲν τὴ βρίσκουμε πουθενά…» ἢ «Ὅπου κι ἂν πᾶς πνίγεσαι» ἢ «Εἶμαι μόνος, αἰσθάνομαι πλήξη» ἢ «Δὲν μ’ ἐνδιαφέρει τίποτα πιά»! Ἔρευνα τοῦ Πανεπιστημίου τῆς Κονστὰνζ στὴ Γερμανία σὲ φοιτητὲς ἐπισημαίνει ὅτι «ἡ πλήξη εἶναι τὸ πιὸ συχνὸ καὶ τὸ πιὸ ἔντονο συναίσθημα ποὺ βιώνουν οἱ φοιτητές, πολὺ πιὸ ἔντονο ἀπ’ ὅ,τι τὸ ἄγχος ἢ ὁ θυμός!
* * *
Ἀξίζει νὰ τονιστεῖ ὅτι ὑπάρχουν κάποιοι, οἱ ὁποῖοι θέλουν ἰδιαίτερα τὴ νέα γενιά, νὰ βρίσκεται μόνιμα στὴν πλήξη! Καὶ κάνουν πολλὰ πρὸς τὴν κατεύθυνση αὐτή. Γιατί μία νεολαία μὲ πλήξη, πλήττει τελικὰ τὸν ἴδιο της τὸν ἑαυτό, τὸ μέλλον της, τὴν οἰκογένειά της, τὴν κοινωνία, τὴν πατρίδα της. Καὶ τὸ μέλλον αὐτῆς τῆς πατρίδας!
Γι’ αὐτὸ καὶ πασχίζουν γιὰ μία νεολαία χωρὶς ὁράματα, χωρὶς σκοπούς, χωρὶς πρότυπα, χωρὶς ἀξίες, χωρὶς ἰδανικά. Μία ἄνευρη νέα γενιά. Μία γενιὰ τῆς ἀπέραντης ἀνεμελιᾶς καὶ τῆς εὐζωίας. Τῶν ἄρτων καὶ τῶν θεαμάτων!
Ἔτσι λόγῳ ἔλλειψης αὐτῶν καταλήγει νὰ χάνεται στὶς «οὐσίες» καὶ στὶς ἐξαρτήσεις, στὶς διασκεδάσεις καὶ σὲ ὅλες τὶς ἐλαφρότητες, στὸ ἀδηφάγο διαδίκτυο, στὶς ὀθόνες καὶ στὴ διαφθορά. Καταντᾶ ὅλο καὶ πιὸ προβληματική. Ὅλο καὶ μὴ σκεπτόμενη. Ὅλο καὶ μὴ ἀγωνιζόμενη γιὰ κάτι μεγάλο καὶ οὐσιαστικό.
* * *
Δὲν τὸ συζητᾶμε! Ἡ πλήξη εἶναι σαράκι, ποὺ κατατρώγει ἀργὰ μὰ σταθερά, σῶμα καὶ ψυχή. Γι’ αὐτὸ καὶ τὴν χαρακτήρισαν ὡς τὴν πλέον πολυέξοδη ἀρρώστια γιὰ τὸ ἄτομο ποὺ πλήττει καὶ τὴν κοινωνία ποὺ πλήττεται ἀπὸ τὴν πλήξη του! Τὰ διαφθείρει ὅλα καὶ τὰ καταστρέφει! Πρόκειται γιὰ ἀρρώστια θανατηφόρα. Ναί!
Εἰδικοὶ ἐπιστήμονες τοῦ University College τοῦ Λονδίνου σὲ ἔρευνα ποὺ πραγματοποίησαν σὲ 7.524 ἄτομα διαπίστωσαν πὼς ἐκεῖνοι ποὺ δήλωσαν πὼς ἔπλητταν στὴ ζωή τους, ἐμφάνισαν καὶ τὰ μεγαλύτερα ποσοστὰ θανάτου![1] Ἐξάλλου συνώνυμο τοῦ θανάτου εἶναι ἡ πλήξη, ἀφοῦ μᾶς στερεῖ τὸ ἐνδιαφέρον γιὰ δράση καὶ ζωή.
* * *
Ἆραγε γιατί νοιώθουμε ἔτσι; Ἀπὸ ποῦ προέρχεται τὸ συναίσθημα αὐτό;
Ὅπως καὶ νὰ τὸ κάνουμε τὸ συναίσθημα αὐτὸ εἶναι θέμα ἐπιλογῶν καὶ τρόπου ζωῆς. Πλήττει κανεὶς σὲ μία αἴθουσα κινηματογράφου, σ’ ἕνα κέντρο διασκέδασης, σ’ ἕνα θέατρο, ἀκόμη καὶ σ’ ἕνα πάρτυ φίλων, βλέποντας τηλεόραση καὶ διάφορα θεάματα ἢ διαβάζοντας «ἐλαφρὰ» ἀναγνώσματα. Δηλαδὴ σὲ ὅλα αὐτὰ ποὺ δὲν ἔχουν τίποτα τὸ οὐσιαστικὸ νὰ προσφέρουν, ποὺ δὲν κοσμοῦνται ἀπὸ κάτι πνευματικό, ποὺ τοὺς λείπει ἡ χάρη τοῦ Θεοῦ. Σὲ περίπτωση δὲ ποὺ ζεῖ κανεὶς μονάχα μὲ αὐτά, τότε εἶναι ἑπόμενο ἡ πλήξη νὰ γίνεται πλέον μία μόνιμη κατάσταση. Εἶναι φυσικὸ ἐπακόλουθο!
Ἔπειτα εἶναι ἡ ἔλλειψη δραστηριοτήτων, ἡ ἀπουσία ἐνδιαφερόντων. Ἔλεγε ὁ Πιττακός: «Ἡ ἔλλειψη ἀπασχόλησης δημιουργεῖ τὴν πλήξη». Τὸ ἴδιο ἀναφέρει καὶ ὁ Ὅμηρος: «Καὶ ἡ ὑπερβολικὴ ἀνάπαυση καταντᾶ ἀνία». Ὅπως καὶ ὁ Ἰσοκράτης: «Εἶναι πρᾶγμα ἀνιαρὸ ἡ ἀργία». Δὲν εἶναι τυχαῖο, λοιπόν, ποὺ πολλοὶ θεωροῦν τὴν πλήξη ὡς ἀρρώστια τῶν πλουσίων καὶ τῶν ἀνέργων!
Φαίνεται πὼς ἡ πλήξη ἀκολουθεῖ τὴ μοναξιά. Ἀλλὰ τί εἶναι ἡ μοναξιά, παρὰ ἡ ἔλλειψη τῆς παρουσίας τοῦ Θεοῦ ἀπ’ τὴν ζωή μας; Γράφει ὁ Ὅσιος Θεοφάνης ὁ Ἔγκλειστος: «Ἀκόμη καὶ μόνος, δὲν θὰ ἔνοιωθες μοναξιά, ἂν βίωνες τὴν παρουσία τοῦ Κυρίου, ποὺ εἶναι κοντά σου, ὅπως ἄλλωστε καὶ ὁ φύλακας ἄγγελός σου εἶναι κοντά σου ὄχι νοερά, ἀλλὰ πραγματικά. Ἡ ἐπίγνωση, λοιπόν, τῆς παρουσίας τοῦ Θεοῦ δὲν θὰ ἄφηνε τὸ αἴσθημα τῆς μοναξιᾶς, οὔτε τὴν πλήξη ποὺ τὴν ἀκολουθεῖ, νὰ κυριαρχοῦν στὴν καρδιά σου»
Ἡ πλήξη σαφῶς τροφοδοτεῖται ἀπ’ τὰ πάθη μας, τὶς ἀδυναμίες μας, τὸ βόλεμά μας σὲ κάτι, ὡραῖο τάχα! Γι’ αὐτὸ καί, ὅπως εἶπαν, «ὁ ἄνθρωπος ποὺ ἀφήνει τὸν ἑαυτό του νὰ πλήξει εἶναι ἄξιος περιφρόνησης, ὅσο καὶ ἡ ἴδια ἡ πλήξη»! Γράφει ὁ Οὐαλὸς ποιητὴς Thomas Dylan: «Κάποιος μὲ κάνει νὰ βαριέμαι. Νομίζω πὼς εἶμαι ἐγώ»! Γι’ αὐτὸ καὶ ἡ ἀποφυγὴ τῆς πλήξης θὰ πρέπει νὰ εἶναι ἕνας ἀπὸ τοὺς πλέον σημαντικοὺς σκοπούς μας. Ὅλα θὰ πρέπει νὰ τὰ κάνουμε ἔτσι, ὥστε νὰ τὴν ἀποτρέπουμε ἀπ’ τὴν ζωή μας.
Ὡστόσο, σὲ περίπτωση ποὺ κάποιος ζεῖ πνευματικὰ καὶ νοιώθει ἔτσι, τότε αὐτὸ εἶναι πειρασμικό.
* * *
Ἀλλὰ πῶς μπορεῖ κανεὶς νὰ ἐκδιώξει τὴν πλήξη ἀπ’ τὴ ζωή του;
Κατ’ ἀρχὴν πρέπει νὰ εἴμαστε πλήρως ἀπασχολημένοι. Δηλαδὴ νὰ ἔχουμε ἕνα γεμάτο καθημερινὸ πρόγραμμα. Ὄχι γεμάτο μὲ ἄγχος, ἀλλὰ μὲ οὐσιαστικὰ πράγματα καὶ δραστηριότητες, χωρὶς αὐτό. Εἶναι ἀλήθεια πὼς ἡ ἀδράνεια εἶναι ὅ,τι χειρότερο, αὐτὸ ποὺ τὴν τροφοδοτεῖ γιὰ τὰ καλά! Γράφει ὁ Βολτέρος: «Ἡ ἐργασία ἀπαλλάσσει τὸν ἄνθρωπο ἀπὸ τὰ τρία βασικότερα κακά. Τὴν πλήξη, τὰ ἐλαττώματα καὶ τὴν ἀνάγκη». Καὶ ἄλλοι εἶπαν: «Ἡ πλήξη εἶναι μία ἀρρώστια, ἡ μοναδικὴ θεραπεία τῆς ὁποίας εἶναι ἡ δουλειά. Ἡ διασκέδαση δὲν εἶναι θεραπεία γιὰ τὴν πλήξη, εἶναι μόνο περίθαλψη».
Ὑπόψη ὅτι ὑπάρχει πλήξη καὶ στὴν ἐργασία! Πῶς αὐτό; Ὅταν δὲν ἐργαζόμαστε ὅπως πρέπει, λένε οἱ εἰδικοί. Καὶ τοῦτο γιατί μειώνεται ἡ ἐσωτερικὴ ἱκανοποίηση ποὺ νοιώθουμε ἀπ’ τὴν ἴδια τὴν ἐργασία μας, ὅπως καὶ ἡ αὐτοεκτίμησή μας.
Ἀλλ’ ἀξίζει νὰ σταθοῦμε σὲ τοῦτο τὸν ὡραῖο λόγο: «Ἂν μάθεις νὰ ζεῖς τὶς στιγμές, δὲν πλήττεις ποτέ»! Αὐτὸ κι ἂν δίνει τὴ λύση, ξέρετε. Καὶ πῶς αὐτό; Γιατί μᾶς ὁδηγεῖ ἀμέσως σὲ τοῦτο τὸ ἐρώτημα: Ἆραγε πῶς ζεῖ κανεὶς ὑπέροχα τὶς στιγμὲς τῆς ζωῆς του;
Ὁ καθένας, βέβαια, ὅπως θέλει μπορεῖ νὰ τὸ ἐννοήσει αὐτό. Ἄλλος θὰ πεῖ διασκεδάζοντας. Ἄλλος θὰ πεῖ διαβάζοντας. Ἄλλος θὰ πεῖ σερφάροντας στὸ διαδίκτυο κ.λπ. Ὅμως ποιὰ εἶναι ἡ πραγματικὰ σωστὴ ἀπάντηση;
Ἡ καλύτερη ποὺ θὰ μποροῦσε νὰ δώσει εἶναι, ζώντας αὐτὲς δημιουργικά. Καὶ ἡ ἀκόμη καλύτερη ἀπ’ αὐτή, ἁγιάζοντας αὐτὲς πραγματικά! Τὸ «ζῆσε τὴ στιγμή», ὅπως καὶ νὰ τὸ δοῦμε, ὅπως καὶ νὰ τὸ ἐξετάσουμε, σ’ αὐτὸ θὰ καταλήξουμε. Πὼς τοῦτο γίνεται μόνο ὅταν ἁγιάζουμε τὶς στιγμές μας. Καὶ τὶς ἁγιάζουμε μὲ τὰ καλά μας ἔργα, μὲ τὶς ἀνώτερες σκέψεις μας, μὲ τὶς κορυφαῖες δράσεις μας, μὲ τὴν προσφορά μας πρὸς τὸν ἄλλο, μὲ τὴν προσευχή μας.
* * *
Ἂς προσέξουμε τοῦτα τὰ ὑπέροχα λόγια ἑνὸς Ἁγίου: «Γιατί νὰ νοιώθουμε πλήξη καὶ ἀνία; Στοὺς Χριστιανοὺς δὲν ἔχει θέση ἕνα τέτοιο αἴσθημα. Ὁ Κύριος εἶναι κοντά μας. Ἡ παρουσία Του δίνει στὴν καρδιά μας εἰρήνη καὶ στὴ ζωή μας νόημα. Ἡ ἀγάπη Του θερμαίνει τὴν ψυχή μας. Ἡ εὐσπλαγχνία Του μᾶς ὑπόσχεται αἰώνια χαρὰ καὶ ἀνάπαυση. Γιατί, λοιπόν, νὰ πλήττουμε, ἂν ἀγωνιζόμαστε ἀκατάπαυστα γιὰ τὴ σωτηρία μας καὶ γεμίζουμε τὸν χρόνο μας μὲ καλὰ ἔργα;». Λοιπόν, ἂν εἴμαστε πραγματικοὶ Χριστιανοί, ἂν ἁγιάζουμε τὶς στιγμές μας, δὲν ὑπάρχει πλήξη στὴ ζωή μας! Ὄχι, δὲν ὑπάρχει!
Σημείωσις:
[1] Δημοσιεύτηκε στὸ ἐπιστημονικὸ περιοδικὸ «International Journal of Epidemiology».
