Τους παλιούς καιρούς η κύρια αποστολή της ποδιάς μιας γιαγιάς ήταν να προστατεύει το φθαρμένο φόρεμά της. Την χρησιμοποιούσε όμως και ως "γάντι" για να βγάλει το καυτό τηγάνι από το μάτι της ξυλοσόμπας.
Την χρησιμοποιούσε για να σκουπίσει τα δάκρυα των παιδιών και μερικές φορές να καθαρίσει τα βρώμικα πρόσωπάκια τους. Η ποδιά χρησίμευε επίσης για τη μεταφορά των φρέσκων αυγών από το κοτέτσι και, μερικές φορές, των νεοσσών. Την χρησιμοποιούσε για να μαζέψει τα ώριμα φρούτα που έπεφταν μόνα τους, με γδούπο, από τα δέντρα. Όταν έρχονταν άγνωστοι στο σπίτι, η ποδιά της γιαγιάς χρησίμευε ως κρυψώνα για ντροπαλά παιδιά και όταν έκανε κρύο, η γιαγιά τύλιγε τα κουρασμένα της χέρια γύρω της.
Αυτή η παλιά ποδιά που κρεμόταν στην κουζίνα, έκανε τα πάντα. Πατάτες, κρεμμύδια και καυσόξυλα κουβαλούσε μαζί της στην κουζίνα. Χρησίμευε επίσης ως καλάθι για τη μεταφορά ντοματών, αγγουριών και πιπεριών, που μόλις μαζεύτηκαν από τον κήπο. Την χρησιμοποιούσε η γιαγιά για να βγάλει το φρεσκοψημένο ψωμί ή ένα ταψί πίτας από τον πυρωμένο ξυλόφουρνο, να το τοποθετήσει δίπλα στο παράθυρο, ώστε η μυρωδιά της φρεσκοψημένης πίτας να απλωθεί στην αυλή και στα χωράφια, ως προσκλητήριο γαργαλιστικής ευωδίας για φαγητό για την υπόλοιπη οικογένεια και για τα παιδιά που έπαιζαν 'δώ κι εκεί.
Δεν ήταν απλά ποδιές, αλλά κάτι σαν Ελβετικοί σουγιάδες -πολυεργαλεία που έκαναν τα πάντα και με μπόλικη αγάπη.
Στις μέρες μας όμως δεν υπάρχουν πια γιαγιάδες που πρέπει να κρατούν το φόρεμα με ποδιά, γιατί έχουν πια πολλά φορέματα. Τα χερούλια του τηγανιού δεν καίνε πια, είναι πυρίμαχα. Και καθαρίζουμε τα πρόσωπα των παιδιών με υγρά μαντηλάκια...
Αλλά στη μνήμη μου όλες εκείνες οι Βαλκάνιες γιαγιάδες, οι γιαγιάδες της παιδικής καρδιάς μας, είχαν όλες ποδιές...
Αν έχετε κι εσείς μια ποδιά, έχετε και μια ευκαιρία να θυμηθείτε τις αγαπημένες μας γιαγιάδες και πόσα αγαπημένα πράγματα μπόρεσαν να κάνουν με αυτήν.
Μαζί με τις γιαγιάδες και τις ποδιές τους, χάθηκε κι ένας ολόκληρος κόσμος από τα Βαλκάνια...
Και δεν μπορεί να ανασυσταθεί, ούτε από την καλύτερη Α.Ι.
Η αληθινή ζωή είναι φτιαγμένη με ποδιές, αναποδιές και γιαγιάδες.
Αλήθεια, πότε αισθανθήκατε τελευταία φορά στ' αλήθεια Ζωντανοί; Ζωντανοί και όχι υπάρξεις που διεκπεραιώνουν εργασίες, υποχρεώσεις, πληρώνουν λογαριασμούς, τακτοποιούν υποθέσεις, συναλλάσσονται, διαπραγματεύονται και καταναλώνουν ετοιματζίδικα προϊόντα και υπηρεσίες, φορώντας μονίμως μάσκες κοινωνικής συμβατικότητας; Ζωντανοί μέχρι το μεδούλι σας; Το θυμάστε;
Γιαγιά μας λείπεις.
Την χρησιμοποιούσε για να σκουπίσει τα δάκρυα των παιδιών και μερικές φορές να καθαρίσει τα βρώμικα πρόσωπάκια τους. Η ποδιά χρησίμευε επίσης για τη μεταφορά των φρέσκων αυγών από το κοτέτσι και, μερικές φορές, των νεοσσών. Την χρησιμοποιούσε για να μαζέψει τα ώριμα φρούτα που έπεφταν μόνα τους, με γδούπο, από τα δέντρα. Όταν έρχονταν άγνωστοι στο σπίτι, η ποδιά της γιαγιάς χρησίμευε ως κρυψώνα για ντροπαλά παιδιά και όταν έκανε κρύο, η γιαγιά τύλιγε τα κουρασμένα της χέρια γύρω της.
Αυτή η παλιά ποδιά που κρεμόταν στην κουζίνα, έκανε τα πάντα. Πατάτες, κρεμμύδια και καυσόξυλα κουβαλούσε μαζί της στην κουζίνα. Χρησίμευε επίσης ως καλάθι για τη μεταφορά ντοματών, αγγουριών και πιπεριών, που μόλις μαζεύτηκαν από τον κήπο. Την χρησιμοποιούσε η γιαγιά για να βγάλει το φρεσκοψημένο ψωμί ή ένα ταψί πίτας από τον πυρωμένο ξυλόφουρνο, να το τοποθετήσει δίπλα στο παράθυρο, ώστε η μυρωδιά της φρεσκοψημένης πίτας να απλωθεί στην αυλή και στα χωράφια, ως προσκλητήριο γαργαλιστικής ευωδίας για φαγητό για την υπόλοιπη οικογένεια και για τα παιδιά που έπαιζαν 'δώ κι εκεί.
Δεν ήταν απλά ποδιές, αλλά κάτι σαν Ελβετικοί σουγιάδες -πολυεργαλεία που έκαναν τα πάντα και με μπόλικη αγάπη.
Στις μέρες μας όμως δεν υπάρχουν πια γιαγιάδες που πρέπει να κρατούν το φόρεμα με ποδιά, γιατί έχουν πια πολλά φορέματα. Τα χερούλια του τηγανιού δεν καίνε πια, είναι πυρίμαχα. Και καθαρίζουμε τα πρόσωπα των παιδιών με υγρά μαντηλάκια...
Αλλά στη μνήμη μου όλες εκείνες οι Βαλκάνιες γιαγιάδες, οι γιαγιάδες της παιδικής καρδιάς μας, είχαν όλες ποδιές...
Αν έχετε κι εσείς μια ποδιά, έχετε και μια ευκαιρία να θυμηθείτε τις αγαπημένες μας γιαγιάδες και πόσα αγαπημένα πράγματα μπόρεσαν να κάνουν με αυτήν.
Μαζί με τις γιαγιάδες και τις ποδιές τους, χάθηκε κι ένας ολόκληρος κόσμος από τα Βαλκάνια...
Και δεν μπορεί να ανασυσταθεί, ούτε από την καλύτερη Α.Ι.
Η αληθινή ζωή είναι φτιαγμένη με ποδιές, αναποδιές και γιαγιάδες.
Αλήθεια, πότε αισθανθήκατε τελευταία φορά στ' αλήθεια Ζωντανοί; Ζωντανοί και όχι υπάρξεις που διεκπεραιώνουν εργασίες, υποχρεώσεις, πληρώνουν λογαριασμούς, τακτοποιούν υποθέσεις, συναλλάσσονται, διαπραγματεύονται και καταναλώνουν ετοιματζίδικα προϊόντα και υπηρεσίες, φορώντας μονίμως μάσκες κοινωνικής συμβατικότητας; Ζωντανοί μέχρι το μεδούλι σας; Το θυμάστε;
Γιαγιά μας λείπεις.
Balkans Terra Incognita Εξερευνώντας τα Άγνωστα Βαλκάνια (and Beyond)
