Γράφει ἡ κα Ζωή Ἀγγελικούδη, Νομικός
«Τό μέλλον ἤ τό σχεδιάζεις ἤ τό ὑφίστασαι». Ὅλοι θυμόμαστε αὐτή τή φράση τοῦ τότε Ὑπουργοῦ Ψηφιακῆς Διακυβέρνησης, κ. Πιερρακάκη. Ὄχι μόνο ὁ κ. Πιερρακάκης, ἀλλά ὅλοι οἱ Ἕλληνες πολιτικοί καυχῶνται ὅτι δῆθεν ὁδηγοῦν μέ σιγουριά καί μέ λεπτομερές σχέδιο τή Χώρα πρός τό μέλλον, πρός τήν πρόοδο. Δέν ὑπάρχει μεγαλύτερο ψέμα ἀπό αὐτό! Ἡ ἀλήθεια εἶναι, ὅτι ἡ Ἑλληνική κοινωνία ἐπιστρέφει σέ περιόδους πρίν τίς ἀρχαϊκές κοινωνίες, οἱ ὁποῖες «ἐπέλεξαν τήν ἀπαγόρευση αἱμομικτικῶν σχέσεων σάν ἕνα θεμελιώδη κανόνα κοινωνικῆς ὀργάνωσης, ἐκφράζοντας τήν ἐπιθυμία τῆς ὁμάδας νά βγεῖ ἀπό τήν ἀπομόνωση, νά βγεῖ ἔξω ἀπό τό στενό οἰκογενειακό κύκλο»[1].
Τό πῶς συνέβη αὐτή ἡ ἐπιστροφή τῆς Ἑλληνικῆς κοινωνίας στή βαρβαρότητα, καί μάλιστα χωρίς νά «πάρουμε χαμπάρι», θά ἐπιχειρήσουμε νά τό ἐξηγήσουμε στό σημείωμα πού ἀκολουθεῖ.
Καταρχάς θά πρέπει νά τονίσουμε ὅτι ἡ ἔξοδος τοῦ ἀνθρώπου ἀπό τό στενό οἰκογενειακό του κύκλο, εἶναι ὄχι ἁπλῶς καί μόνο κοινωνική ἐπιλογή, ἀλλά πρωτίστως θέλημα τοῦ Θεοῦ. Διαβάζουμε στήν Παλαιά Διαθήκη, στό Βιβλίο τῆς Γένεσης: «Καί εἶπε Κύριος τῷ Ἅβραμ· ἔξελθε ἐκ τῆς γῆς σου καί ἐκ τῆς συγγενείας σου καί ἐκ τοῦ οἴκου τοῦ πατρός σου καί δεῦρο εἰς τήν γῆν, ἥν ἄν σοι δείξω». Καί εἶναι ἐντολή τοῦ Θεοῦ, οἱ στενοί συγγενεῖς νά μή συνάπτουν γάμο μεταξύ τους.
Τό θέμα αὐτό τῆς ἀπαγόρευσης σύναψης αἱμομικτικῶν γάμων, τό ἀνέπτυξε πολύ ἀναλυτικά ὁ π. Βασίλειος Βολουδάκης , στήν ἐκπομπή του «Κοιτάζοντας τή γῆ ἀπό τόν Οὐρανό», τῆς Κυριακῆς 16 Φεβρουαρίου 2023, στό ραδιόφωνο τῆς Πειραϊκῆς Ἐκκλησίας: «Οἱ πρωτόπλαστοι μετά τήν ἔξοδό τους ἀπό τόν Παράδεισο, ἀπέκτησαν παιδιά. Τά παιδιά νυμφεύονταν καί ὑπανδρεύονταν μεταξύ τους (γιατί ἐγέννησαν υἱούς καί θυγατέρας), γιά νά πολλαπλασιαστεῖ τό ἀνθρώπινο γένος. Δέν ὑπῆρχε τότε ἐντολή τοῦ Θεοῦ νά μή νυμφεύονται καί νά μήν ὑπανδρεύονται τά ἀδέλφια ἤ τά ξαδέλφια, οἱ πρώτου βαθμοῦ συγγενεῖς. Ὅταν πληθύνθηκαν οἱ ἄνθρωποι, τότε ἔβαλε αὐτόν τόν περιορισμό. Καί τήν ἐντολή Του τήν ἐσφράγισε μέ ἀσθένεια, ὥστε καί ἄν δέν ἀκοῦν τό λόγο Του νά φοβηθοῦν τήν ἀσθένεια. Καί αὐτή ἡ ἀσθένεια ὑπάρχει μέχρι σήμερα καί θά ὑπάρχει, ὅσο ὑπάρχει αὐτή ἡ ἐπίγεια ζωή. Ὅταν ἔρχονται σέ σαρκική σχέση ἀδέλφια, πρῶτα ξαδέλφια, πρώτου βαθμοῦ συγγενεῖς σέ γάμο, θά ἐπακολουθεῖ ἡ ἀσθένεια τῆς αἱμοφιλίας. Αὐτά ὅλα δέν τά βλέπουμε; Δέν εἶναι ἡ σφραγίδα τοῦ Θεοῦ, πού δέν μπορεῖ νά τήν ἀλλάξει κανένας;»
Βεβαίως, τή σφραγίδα τοῦ Θεοῦ δέ μπορεῖ νά τήν ἀλλάξει κανένας.
Ἡ ἀσθένεια τῆς αἱμοφιλίας ὑπῆρχε, ὑπάρχει καί θά ὑπάρχει. Ὑπάρχει ἐπίσης στό Ἑλληνικό Δίκαιο ἡ διάταξη τοῦ ἄρθρου 345 τοῦ Ποινικοῦ Κώδικα, ἡ ὁποία τιμωρεῖ τή γενετήσια πράξη μεταξύ συγγενῶν, ὅπως ὀνομάζεται ἡ αἱμομιξία ἀπό τό 2019 καί μετά. Ἡ ἐν λόγῳ διάταξη ἔχει ὡς ἑξῆς: «1. Ἡ γενετήσια πράξη μεταξύ συγγενῶν ἐξ αἵματος ἤ ἀπό υἱοθεσία, ἀνιούσας καί κατιούσας γραμμῆς καί μεταξύ ἀμφιθαλῶν ἤ ἑτεροθαλῶν ἀδελφῶν τιμωρεῖται: α) ὡς πρός τούς ἀνιόντες μέ κάθειρξη ἕως δέκα (10) ἐτῶν, β) ὡς πρός τούς κατιόντες μέ φυλάκιση καί γ) μεταξύ ἀδελφῶν μέ φυλάκιση ἕως δύο (2) ἔτη. 2. Συγγενεῖς κατιούσας γραμμῆς ἤ ἀδελφοί μποροῦν νά ἀπαλλαγοῦν ἀπό κάθε ποινή, ἄν κατά τόν χρόνο τῆς πράξης δέν εἶχαν συμπληρώσει τό δέκατο ὄγδοο (18ο) ἔτος».
Ὑπάρχουν, τέλος, ἐδῶ καί αἰῶνες, τά κωλύματα γάμου λόγῳ συγγένειας. Ὡς γνωστόν ὑπάρχουν δύο εἴδη συγγένειας: ἐξ αἵματος καί ἐξ ἀγχιστείας. Συγγένεια ἐξ αἵματος ὑπάρχει, μεταξύ προσώπων πού κατάγονται τό ἕνα ἀπό τό ἄλλο (συγγένεια σέ εὐθεῖα γραμμή, μεταξύ ἀνιόντων καί κατιόντων) ἤ μεταξύ προσώπων τά ὁποῖα, χωρίς νά εἶναι συγγενεῖς σέ εὐθεῖα γραμμή, κατάγονται ἀπό τόν ἴδιο ἀνιόντα (συγγένεια ἐκ πλαγίου) (ΑΚ 1461 ἐδ. α καί β).
Ἀγχιστεία εἶναι ἡ συγγένεια τοῦ ἑνός συζύγου μέ τούς ἐξ αἵματος συγγενεῖς τοῦ ἄλλου συζύγου. Ἡ συγγένεια ἐξ ἀγχιστείας ἐξακολουθεῖ νά ὑπάρχει καί μετά τή λύση τοῦ γάμου, ἀπό τόν ὁποῖο δημιουργήθηκε. (ΑΚ 1462 ἐδ. α καί γ).
Σύμφωνα μέ τό ἄρθρο 1356 ΑΚ «(ἐ)μποδίζεται ὁ γάμος μέ συγγενεῖς ἐξ αἵματος σέ εὐθεῖα γραμμή ἀπεριόριστα καί σέ πλάγια γραμμή ὡς καί τόν τέταρτο βαθμό». Ἀπαγορεύεται ἑπομένως ὁ γάμος μεταξύ ἀνιόντων καί κατιόντων ἀπεριόριστα (εὐθεῖα γραμμή συγγένειας), ὁ γάμος μεταξύ ἀδελφῶν –ἑτεροθαλῶν ἤ ἀμφιθαλῶν-, ὁ γάμος μεταξύ θείων καί ἀνιψιῶν, καθώς καί ὁ γάμος τῶν πρώτων ἐξαδέλφων.
Κατά τό ἄρθρο 1357 ΑΚ «(ἐ)μποδίζεται ὁ γάμος μέ συγγενεῖς ἐξ ἀγχιστείας σέ εὐθεῖα γραμμή ἀπεριόριστα καί σέ πλάγια ὥς καί τόν τρίτο βαθμό».
Ἀπαγορεύεται ἑπομένως ὁ γάμος μεταξύ πεθεροῦ ἤ πεθερᾶς καί νύφης ἤ γαμβροῦ, ὁ γάμος τοῦ ἑνός συζύγου μέ ἀδελφό ἤ ἀδελφή τοῦ ἄλλου, καθώς καί ὁ γάμος τοῦ ἑνός συζύγου μέ τό θεῖο ἤ τή θεία τοῦ ἄλλου συζύγου.
Γιά ποιό λόγο θεσπίστηκαν τά κωλύματα γάμου; Ὁ κ. Νικολόπουλος σέ σχετική ὁμιλία του[2], ἀπάντησε πολύ ἀναλυτικά στό ἐρώτημα αὐτό. «Τό σύνολο τῶν συγγραφέων ἀποδίδει τά κωλύματα γάμου λόγῳ συγγένειας ἐξ αἵματος σέ ἠθικούς καί εὐγονικούς λόγους. Στόχος εἶναι ἡ ἀποφυγή σύναψης αἱμομικτικῶν γάμων γιά τήν προστασία τῶν οἰκογενειακῶν σχέσεων καί γιά τήν ἀποφυγή γέννησης τέκνων μέ σοβαρές παθήσεις». Σέ ὅ,τι ἀφορᾶ στά κωλύματα γάμου λόγῳ ἀγχιστείας, οἱ θεωρητικοί τῆς νομικῆς ἐπιστήμης, καθώς καί ἡ νομολογία τοῦ Ἀρείου Πάγου ἀναφέρει ὡς δικαιολογητικούς λόγους θέσπισής τους τήν ἀποφυγή συγχύσεως τῶν ὀνομάτων καί τῶν γενεῶν καί γενικότερα τήν προστασία τῆς οἰκογένειας. Ὁ κ. Νικολόπουλος τόνισε τήν ἄποψη, πού ὑποστηρίζεται καί ἀπό κοινωνικούς ἀνθρωπολόγους, ὅτι «καί ἡ συγγένεια ἐξ ἀγχιστείας βασίζεται στή σύνδεση μέσῳ τῆς γέννησης, γιατί οἱ σύζυγοι σχετίζονται μέσῳ αἵματος μέσα ἀπό τά κοινά παιδιά τους».
Βλέπουμε, λοιπόν, μέ πόση σπουδή ὁ νομοθέτης προστατεύει τήν οἰκογένεια ἀπό τίς αἱμομικτικές σχέσεις, ὥστε νά εἶναι οἱ στενοί συγγενεῖς «μία κοινωνία πνευματική, μία εἰκόνα τῆς πνευματικῆς σχέσεως»[3], κατά τή διατύπωση τοῦ π. Βασιλείου Βολουδάκη.
Οἱ βο(υ)λευτές μας, ὅμως, πού πολεμοῦν λυσσαλέα καθετί πνευματικό, βρῆκαν τρόπο νά ὑποσκάψουν ὅλο αὐτό τό νομοθετικό οἰκοδόμημα.
Ψήφισαν τόν περασμένο Ἰούλιο, τό Νόμο 4958/2022 (ΦΕΚ Α’ 142/21 Ἰουλίου 2022), ὁ ὁποῖος ἐπέφερε σημαντικές ἀλλαγές στό δίκαιο τῆς ἰατρικῆς ὑποβοήθησης στήν ἀνθρώπινη ἀναπαραγωγή. Ὁ ἐν λόγῳ Νόμος περιλαμβάνει μία σειρά ἀπό ἀνεκδιήγητες διατάξεις. Μία ἀπό αὐτές εἶναι ἐκείνη τοῦ ἄρθρου 8, ὁρίζουσα τά ἀκόλουθα: «ὅτι «Δωρεά γεννητικοῦ ὑλικοῦ μεταξύ συγγενῶν εἶναι ἐπιτρεπτή μόνο μεταξύ συγγενῶν σέ πλάγια γραμμή».
Τό γεννητικό ὑλικό πού χρησιμοποιεῖται στίς μεθόδους τεχνητῆς γονιμοποίησης μπορεῖ νά ἀνήκει, εἴτε στά πρόσωπα πού ἐπιθυμοῦν νά ἀποκτήσουν τέκνο, εἴτε σέ τρίτο δότη. Μέ τό Ν. 4859/2022, γιά πρώτη φορά στά χρονικά, ὁ νόμος ὁρίζει ὅτι τό πρόσωπο πού ἐπιθυμεῖ νά ἀποκτήσει τέκνο καί ὁ τρίτος δότης μποροῦν νά εἶναι συγγενεῖς σέ πλάγια γραμμή, δηλαδή ἀδέλφια (β’ βαθμός συγγένειας ἐκ πλαγίου), θεῖος/α καί ἀνεψιά/ος (γ’ βαθμός συγγένειας ἐκ πλαγίου), πρῶτα ἐξαδέλφια (δ’ βαθμός συγγένειας ἐκ πλαγίου) κ.ο.κ. Ἡ δικαιολογία γιά τή θέσπιση τῆς διάταξης αὐτῆς ἦταν, τό ὅτι ἔχει παρατηρηθεῖ πώς κάποιες γυναῖκες θέλουν νά τεκνοποιήσουν μέ τεχνητή γονιμοποίηση, χρησιμοποιῶντας τό ὠάριο τῆς ἀδελφῆς τους! Ὁ νόμος ὅμως δέν κάνει διάκριση φύλου, οὔτε διάκριση βαθμοῦ συγγένειας, οὔτε διάκριση μεταξύ συγγένειας ἐξ αἵματος καί συγγένειας ἐξ ἀγχιστείας. Ἑπομένως, ἐπιτρέπει σέ μία γυναίκα νά τεκνοποιήσει μέ τεχνητή γονιμοποίηση χρησιμοποιῶντας τό σπέρμα τοῦ ἀδελφοῦ της! Δέν θά εἶναι αὐτό αἱμομιξία;
Ὁρισμένοι ἀπαντοῦν ἀρνητικά στό ἐρώτημα αὐτό μέ τή δικαιολογία, ὅτι ἡ αἱμομιξία προϋποθέτει σαρκική συνάφεια, ἡ ὁποία ἐλλείπει στήν τεχνητή ἀναπαραγωγή. Πράγματι, κοινό χαρακτηριστικό ὅλων τῶν μεθόδων τεχνητῆς γονιμοποίησης εἶναι ἡ ἀποσύνδεση τῆς τεκνοποίησης ἀπό τή σαρκική σχέση. Τό νά λέμε ὅμως, ὅτι ἡ δωρεά γεννητικοῦ ὑλικοῦ μεταξύ στενῶν συγγενῶν ἐξ αἵματος δέν εἶναι αἱμομιξία συνιστᾶ ὑποκρισία καί ἐθελοτυφλία!
Πρῶτα ἀπό ὅλα, ὅταν ἀπαγορεύτηκε ἡ αἱμομιξία, ὁ μόνος νοητός τρόπος ἀπόκτησης ἀπογόνων ἦταν ἡ σαρκική σχέση. Δέν ὑπῆρχε ἡ τεχνητή γονιμοποίηση, ἡ ὁποία πρωτοεμφανίστηκε μόλις τή δεκαετία τοῦ 1970.
Καί δεύτερον, μέ τή θέσπιση τῆς δωρεᾶς γεννητικοῦ ὑλικοῦ μεταξύ ἐκ πλαγίου συγγενῶν καταστρατηγοῦνται ὕπουλα, ὅλοι οἱ λόγοι γιά τούς ὁποίους ἀπαγορεύτηκε ἡ αἱμομιξία καί οἱ αἱμομικτικοί γάμοι:
α) Οἱ σχέσεις μεταξύ τῶν συγγενῶν παύουν νά εἶναι ἀμιγῶς πνευματικές.
β) Τό παιδί πού θά γεννηθεῖ κινδυνεύει νά πάθει αἱμοφιλία καί ἄλλες σοβαρές γενετικές ἀσθένειες.
γ) Ἐπέρχεται σύγχυση τῶν οἰκογενειακῶν σχέσεων. Ἄς σκεφτοῦμε πώς, ἄν ὁ ἀδελφός δωρίσει τό σπέρμα του στήν ἀδελφή του, τότε τό παιδί πού θά γεννηθεῖ θά εἶναι ταυτόχρονα παιδί του καί ἀνίψι του. Μία τέτοια κατάσταση εἶναι ἀπαράδεκτη ψυχολογικά, θεολογικά καί κοινωνικά.
Ἑπομένως, ἡ δωρεά γεννητικοῦ ὑλικοῦ μεταξύ ἐκ πλαγίου συγγενῶν, δέν εἶναι τίποτα ἄλλο παρά αἱμομιξία νέου τύπου! Ἡ ὁποία μᾶς φέρνει ἐνώπιον ἑνός ἀκόμα νομικοῦ τραγέλαφου, μίας ἀξιολογικῆς ἀντινομίας, γιά νά χρησιμοποιήσουμε τή νομική ὁρολογία: Ἀπό τή μία μεριά, ἰσχύουν τά κωλύματα γάμου καί τιμωρεῖται ποινικά ἡ αἱμομιξία. Ἀπό τήν ἄλλη μεριά, τά πρόσωπα πού ἀπαγορεύεται νά τελέσουν γάμο, μποροῦν νά ἀποκτήσουν ἀπογόνους μέ δωρεά γεννητικοῦ ὑλικοῦ[4]!
Ἡ διάταξη πού δημιούργησε ὅλο αὐτό τό χάος δέν δημιουργήθηκε ἀπό νομοπαρασκευαστική ἐπιτροπή, ἀλλά ὑπηρεσιακά. Συμπεριλήφθηκε μάλιστα στό ἄρθρο 1455 τοῦ Ἀστικοῦ Κώδικα (τελευταῖο ἐδάφιο), καί ἀποτελεῖ τή μόνη διάταξη στά χρονικά τῆς ἰσχύος τοῦ Ἀστικοῦ Κώδικα, πού θεσπίστηκε χωρίς νομοπαρασκευαστική ἐπιτροπή. Σημειωτέον, ὅτι ὁ Ἀστικός Κώδικας τέθηκε σέ ἐφαρμογή στίς 23 Φεβρουαρίου 1946! Σωστά παρατήρησε, ὁ κ. Νικολόπουλος ὅτι οἱ κυβερνῶντες, ἐνῶ διακήρυξαν ὅτι στηρίχθηκαν πολύ στίς γνῶμες τῶν ἐμπειρογνωμόνων γιά τήν προστασία ἀπό τόν κορῶνα-ἰό, σέ ὅ,τι ἀφορᾶ τόν ν. 4958/2022 «ἐπιδεικτικά ἀγνόησαν τούς ἐμπειρογνώμονες νομικούς!»
Μέ λίγα λόγια, οἱ κυβερνῶντες μᾶς κοροϊδεύουν ἀσύστολα! Καί ἐμεῖς τούς ψηφίζουμε!!! Δέν εἴμαστε, λοιπόν, ἄξιοι τῆς τύχης μας;
Κάποιοι θά ἀναρωτιοῦνται εὔλογα, τί ἆραγε μένει νά δοῦμε ἀκόμα; Ἴσως τήν ἀποποινικοποίηση τῆς αἱμομιξίας ἤ καί τήν κατάργηση τῶν κωλυμάτων γάμου. Τό ἐρώτημα εἶναι: Θά ὑποστοῦμε τό μέλλον πού σχεδιάζουν οἱ ἐργάτες τῆς ἀνομίας ἤ θά ἀντιδράσουμε, ἐπιτέλους, ἔστω καί τούτη τήν ἔσχατη ὥρα;
Ὑποσημειώσεις:
1. Ἡ φράση αὐτή ἀποδίδεται στό Γάλλο ἀνθρωπολόγο, Claude Levi-Strauss καί μᾶς τό ὑπενθύμισε ὁ Ἀναπληρωτής καθηγητής τῆς Νομικῆς Σχολῆς Ἀθηνῶν, κ. Πάνος Νικολόπουλος, σέ ὁμιλία του πού πραγματοποίησε στίς 13 Ἰανουαρίου ἐ.ἔ., στό πλαίσιο ἐπιστημονικῆς ἐκδήλωσης μέ τίτλο «Οἱ τροποποιήσεις στό Δίκαιο τῆς Ἰατρικά Ὑποβοηθούμενης Ἀναπαραγωγῆς». Ἡ ἐκδήλωση πραγματοποιήθηκε ὑπό τήν αἰγίδα τῆς Ἕνωσης Ἀστικολόγων, τῆς Ἑταιρείας Οἰκογενειακοῦ Δικαίου, τοῦ Ἐργαστηρίου Ἰατρικοῦ Δικαίου καί Βιοηθικῆς τῆς Νομικῆς Σχολῆς τοῦ Α.Π.Θ, καί τοῦ Ὁμίλου Μελέτης Ἰατρικοῦ Δικαίου καί Βιοηθικῆς, στήν αἴθουσα ἐκδηλώσεων τῶν ἐκδόσεων «Νομική Βιβλιοθήκη». 2. Βλ. τήν ὑποσημείωση. 1 ἀνωτέρω. 3. Ἀπό τήν ἐκπομπή τοῦ π. Βασιλείου Βολουδάκη, «Κοιτάζοντας τή γῆ ἀπό τόν Οὐρανό», τῆς Κυριακῆς 16 Φεβρουαρίου ἐ.ἔ, στό ραδιόφωνο τῆς Πειραϊκῆς Ἐκκλησίας. 4. Βλ. καί Παν. Νικολόπουλου, Ἀλλάζουν οἱ οἰκογενειακές σχέσεις μέ τό Νομοσχέδιο γιά τήν Ὑποβοηθούμενη Ἀναπαραγωγή, huffingtonpost.gr
Πηγή: ΕΝΟΡΙΑΚΗ ΕΥΛΟΓΙΑ
