Τρίτη 29 Αυγούστου 2023

Και το πιο οδυνηρό είναι πως το σύγχρονο σχολείο δεν καλλιεργεί ήθος...

 ΣΑΡΑΝΤΟΣ ΚΑΡΓΑΚΟΣ


[...] Βέβαια, όπως σε κάθε εποχή έτσι και σήμερα, το σχολείο διδάσκει. Διδάσκει, αλλά δεν εμπνέει. Προσφέρει στα παιδιά ιδανικά «μιας χρήσης». Δεν έχει να τους δώσει μια «Ιθάκη», έναν προσανατολισμό.
Κάποτε ιδεολογικός άξονας της παιδείας μας ήταν ο ελληνικός ανθρωπισμός. Σήμερα όλα είναι ρευστά και συγκεχυμένα. Το σχολείο έχασε την καθοδηγητική του αποστολή. Για να οδηγήσει τα παιδιά, πρέπει να ξέρει πού να τα πάει. Έτσι, μέσα στον κυκεώνα των ιδεών, το σχολείο υποτάσσεται σε κάποιες αναγκαιότητες, που επιτείνουν την κρίση του. Οδηγεί τα παιδιά σε μια αντίληψη πως οι υλικές ανάγκες είναι βασικότερες και ότι οι άλλες (πνευματικές, ηθικές) έπονται. Κι ακόμη ότι ο προβληματισμός των νέων πρέπει να περιορίζεται στην κάλυψη αυτών και μόνο των αναγκών, χωρίς να χρειάζεται να γίνουν άρτιοι άνθρωποι, με ολόπλευρα καλλιεργημένη προσωπικότητα. Αρκεί να μπορέσουν να γίνουν «στελέχη» κάποιου μηχανισμού.
Το ιδανικό της «στελεχοποίησης» δημιούργησε στον τόπο μας μια ιδιότυπη αμάθεια, ένα κοινωνικό στρώμα «αγραμμάτων πτυχιούχων», που πλαισιώνουν όλους τους τομείς της ζωής μας. Έχουμε «εγγραμμάτους», που παγώνουν μπροστά σε μια πολυκύμαντη νοηματικά φράση, που μένουν απαθείς σαν αγάλματα του Βούδα, όταν ακούσουν τη «Μαρίνα των Βράχων», αφού η πνευματικότητά τους είναι εφάμιλλη μ’ εκείνη των βράχων.
Και το πιο οδυνηρό είναι πως το σύγχρονο σχολείο δεν καλλιεργεί ήθος. Υψηλές έννοιες γίνονται αντικείμενο χλευασμού μέσα στις σχολικές αίθουσες. Το σχολείο δεν ανεβάζει τις αξίες· τις κατεβάζει. [...]



31-1-2010, Αίθουσα «Ολυμπία» Εθνικής Λυρικής Σκηνής, Ημερίδα για την Παιδεία, οργάνωση Ενορίας Αγ. Νικολάου Πευκακίων
https://sarantos-kargakos.gr/.../%ce%b7-%ce%ba%cf%81%ce.../