«Εἰ δὲ τὸν χόρτον τοῦ ἀγροῦ, σήμερον ὄντα καὶ αὔριον εἰς κλίβανον βαλλόμενον, ὁ Θεὸς οὕτως ἀμφιέννυσιν, οὐ πολλῷ μᾶλλον ὑμᾶς, ὀλιγόπιστοι;» (Ματθ. στ΄, 30). (: Ἐὰν δὲ ὁ Θεὸς τόσον μεγαλοπρεπῶς ἐνδύῃ τὰ ἀγριόχορτα, ποὺ φυτρώνουν μόνα των εἰς τὸν ἀγρόν, καὶ ποὺ δὲν ἔχουν προορισμὸν νὰ ζήσουν αἰώνια, ὅπως σεῖς, ἀλλὰ σήμερον ὑπάρχουν καὶ αὔριον ρίπτονται εἰς τὸν φοῦρνον ὡς καύσιμον ὑλικόν, δὲν θὰ δώσῃ ἔνδυμα πολὺ περισσότερον εἰς σᾶς, ὦ ὀλιγόπιστοι;).
- Ἡ ὀλιγοπιστία ὁδηγεῖ στὴν ἀπελπισία. Δὲν ὑπάρχει μεγαλύτερη συμφορὰ ἀπὸ τὴν ἀπελπισία. Εἶναι μιὰ παγίδα τοῦ διαβόλου.
Ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος μᾶς διδάσκει:
«Σέ παρακαλῶ, πρίν ἀκόμη καταποντιστεῖς βίαια ἀπ’ τή μέθη τῆς ἀπογνώσεως, νὰ ἀνανήψης καὶ νὰ ἐγερθῆς, καὶ νὰ ἐκδιώξης τὴ σατανικὴ κραιπάλη κι ἄν δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ τὸ κάνης διὰ μιᾶς νὰ τὸ κάνης τοὐλάχιστον κατ’ ὀλίγον καὶ μὲ ἤρεμο τρόπο. Σ’ ἐμένα ὅμως φαίνεται εὐκολώτερο νὰ ἀποδεσμευθῆ κανεὶς ἀπ’ ὅλα μαζί τὰ σχοινιὰ ποὺ τὸν περισφίγγουν καὶ νὰ μετατεθῆ στὸν ἀγῶνα τῆς μετανοίας. Ἄν ὅμως τοῦτο σοῦ φαίνεται δύσκολο, ἀνάλαβε τὴν ὁδὸ ποὺ ὁδηγεῖ στὰ ἀνώτερα, ὅπως κι ἄν θελήσης, ἀλλὰ μόνο ἀνάλαβε καὶ φρόντισε γιὰ τὴν αἰώνια ζωή» [Ἀπ’ τὸ «ΠΡΟΣ ΘΕΟΔΩΡΟΝ ΕΚΠΕΣΟΝΤΑ»].
- Ὁ Ὅσιος Σεραφεὶμ τοῦ Σάρωφ λέγει:
«Ὑπάρχει ἀπόγνωση», γράφει ὁ Ὅσιος Ἰωάννης ὁ Σιναΐτης, «ποὺ ὀφείλεται στό πλῆθος τῶν ἁμαρτιῶν, στὸ βάρος τῆς συνειδήσεως καὶ στὴν ἀφόρητη λύπη. Τότε ἡ ψυχὴ γεμάτη τραύματα καταποντίζεται ἀπὸ τὸ βάρος τους στὸν βυθὸ τῆς ἀπογνώσεως. Ὑπάρχει καὶ ἀπόγνωση ποὺ ὀφείλεται στὴν ὑπερηφάνεια καὶ τὴν ἔπαρσή μας, ὅταν δηλαδὴ ἁμαρτάνουμε καί, ἔχοντας μεγάλη ἰδέα γιὰ τὸν ἑαυτό μας, πιστεύουμε ὅτι δὲν ἀξίζαμε νὰ πάθουμε τέτοια πτώση. Παρατηρώντας καὶ τὶς δύο μορφὲς ἀπογνώσεως, θὰ βροῦμε τὸ χαρακτηριστικὸ γνώρισμα τῆς καθεμιᾶς: Ἡ πρώτη ρίχνει τὸν ἄνθρωπο στὴν ἀδιαφορία γιὰ τὴν ἄσκηση, ἐνῶ ἡ δεύτερη τὸν κάνει νὰ συνεχίζη τὴν ἄσκηση μὲ ἀπόγνωση, πρᾶγμα ἐπιζήμιο. Ἡ πρώτη θεραπεύεται μὲ τὴν ἐγκράτεια καὶ τὴν ἀγαθὴ ἐλπίδα, ἐνῶ ἡ δεύτερη μὲ τὴν ταπείνωση καὶ τὴν ἀποφυγὴ τῆς κατακρίσεως».
- Στὸ Ἀνθολόγιο (Ἁγ. Πορφυρίου) διαβάζουμε:
«Γέροντα σᾶς παρακαλῶ, θέλω κάτι νὰ μοῦ πεῖτε, ὅ,τι ἐσεῖς νομίζετε, εἶπε ὁ ἐπισκέπτης μοναχός.
Τότε ἐκεῖνος τὸν ρώτησε:
– Τώρα ποὺ θὰ φύγης ἀπὸ ’δῶ ποῦ θὰ πᾶς;
– Ὁ γέροντάς μου, μοῦ εἶπε νὰ ἐπισκεφθῶ τοὺς δικούς μου, ποὺ εἶναι στὴν Εὔβοια.
– Ποιοὺς δικούς σου;
– Τοὺς γονεῖς μου, τοὺς συγγενεῖς μου κατὰ σάρκα.
Ἄρχισε τότε νὰ μὲ ρωτᾶ γιὰ τοὺς συγγενεῖς μου.
– Ὁ τάδε συγγενής σου ξέρεις τὶ πρόβλημα ἔχει;
– Ἐγώ, Γέροντα, δὲν ξέρω τὶ μοῦ γίνεται! Ποῦ νὰ ξέρω τί προβλήματα ἔχει ὁ τάδε συγγενής;
– Ἐγώ, ὅμως, μὲ τὴ βοήθεια τῆς Χάριτος τοῦ Θεοῦ τὰ γνωρίζω. Ἔχει αὐτό…, αὐτό… κι αὐτό… καὶ μάλιστα, τὸ χειρότερο ἀπ’ ὅλα εἶναι ὅτι ἔχει τέτοιο λογισμό.
Κι ἔκανε μιὰ κίνηση μὲ τὸ χέρι, ὅπως ὅταν λέμε ὅτι θὰ κάνουμε βουτιά. Μοῦ ἐξήγησε ὅτι εἶχε κάποιους λογισμοὺς αὐτοκτονίας. Τὸν ρώτησα:
– Τώρα, ποὺ θὰ πάω, νὰ τοῦ τὰ πῶ αὐτὰ ποὺ μοῦ εἴπατε;
– Ἔ, γι’ αὐτὸ σοῦ τὰ εἶπα, γιὰ νὰ τοῦ τὰ πῆς καὶ νὰ μπῆ στὴν Ἐκκλησία, γιὰ νὰ τοῦ φύγουν ὅλα καὶ νὰ σωθῆ! Καὶ νὰ μὴ καθίσης πολὺ ἐκεῖ στοὺς δικούς σου, ἀλλὰ νὰ τοὺς πῆς πὼς ἐσὺ μέσα στὴν προσευχή σου τοὺς βλέπεις συνεχῶς· κι ἄν αὐτοὶ ἐπιθυμοῦν καὶ σὲ θέλουν κοντά τους, νὰ κάνουν καὶ αὐτοὶ προσευχή, γιὰ νὰ εἶσθε μαζὶ ἑνωμένοι μὲ τὴν προσευχή.
Ἔφυγα ἀπὸ τὸν Γέροντα Πορφύριο καὶ πῆγα στοὺς δικούς μου καὶ εἶπα σ’ ἐκεῖνον τὸ συγγενῆ μου ὅσα μοῦ ἀποκάλυψε ὁ Γέροντας γι’ αὐτόν. Ξαφνιάσθηκε. Μετὰ ἀπὸ λίγες μέρες ἐπισκέφθηκε τὸν Γέροντα. Τοῦ εἶπε:
– Γέροντα, εἶμαι ὁ τάδε, ποὺ εἴπατε στὸν π. Χριστόδουλο αὐτό… κι αὐτό…
– Ἐγὼ τοῦ τὰ εἶπα αὐτά; ρώτησε μὲ ἀπορία ὁ Γέροντας.
– Ναί, τοῦ εἶπε ὁ…
– Ἔ, παιδάκι μου, ἐγὼ δὲν θυμᾶμαι νὰ εἶπα αὐτὰ τὰ πράγματα.
Κι ὁ Γέροντας εἶχε ἀπόλυτο δίκιο, γιατὶ μέσα του ἐνεργοῦσε ὁ Χριστὸς καὶ ἐκεῖνος ἁπλῶς μιλοῦσε.
Ἀπὸ τότε ὁ… ἄρχισε νὰ πηγαίνη στὴν ἐκκλησία, ἀποφάσισε νὰ ἐξομολογηθῆ καὶ μὲ τὴν βοήθεια τοῦ Γέροντα τοῦ ἔφυγαν ὅλα τὰ προβλήματα ποὺ εἶχε».
