Αρχιμανδρίτου Τύχωνος Σταυρονικητιανού
«Γνόντες τον Θεόν, μάλλον δε γνωσθέντες υπό Θεού» (Γαλ. 4, 9). «Η γνώση του Θεού πραγματοποιείται, όταν ο ίδιος ο Θεός γνωρισθεί στον άνθρωπο» (Γ. Ματζαρίδη, Όρθ. Πνευμ. Ζωή, σ. 30, Θεσ/νίκη 1986).
Ο άνθρωπος πάντα, από την αρχή της ιστορίας του, ψάχνει για να βρει τον πνευματικά θησαυρό και προσπαθεί να αναπληρώσει το κενό που δημιούργησε στην ψυχή του η απώλεια του Παραδείσου. Του λείπει η πνοή του Θεού, η Χάρη του Παναγίου Πνεύματος που έλαβε κατά τη δημιουργία του από το Θεό και έχασε με την πτώση των πρωτοπλάστων. Η αναζήτηση αυτή της χαμένης επικοινωνίας του Θεού, είναι που οδηγεί τον άνθρωπο στη δημιουργία των διαφόρων θρησκειών. Από αυτές τις θρησκείες, άλλες δεν καταφέρνουν να ξεπεράσουν τον υλικό κόσμο, τα κτίσματα, και λατρεύουν την κτίση παρά τον κτίσαντα, είναι δηλ. ειδωλολατρικές. Άλλες καταφέρνουν να εννοήσουν το Θεό ως πνευματική ύπαρξη, υπερβατική και απρόσιτη, παραμένοντας όμως μακριά από την αληθινή γνώση Του και χωρίς ποτέ να μπορέσουν να βρουν μια πραγματικά προσωπική επαφή μαζί Του, και άλλες κινούνται σε διάφορες ενδιάμεσες περιοχές με ποικιλία εκφράσεων.
Αλλά ο άνθρωπος είναι πλασμένος ως εικόνα του Θεού, είναι πρόσωπο, και μόνο σε μια προσωπική σχέση-κοινωνία με τον Πλάστη του μπορεί να ικανοποιηθεί. Αυτό δεν ήταν δυνατό να επιτευχθεί με μόνη την ανθρώπινη προσπάθεια. Γι’ αυτό ο φιλάνθρωπος Θεός εταπείνωσε τον εαυτό του και ήρθε και έγινε τέλειος άνθρωπος, ο τέλειος Θεός, έγινε Θεάνθρωπος. Και παραμένει Θεός απρόσιτος, αόρατος και ακατάληπτος και συγχρόνως προσιτός, δίνοντάς μας τη δυνατότητα να Τον γνωρίσουμε και να έρθουμε σε προσωπική επικοινωνία μαζί Του. Αυτό είναι ένα μυστήριο που ξεπερνά το νου μας και συγχρόνως είναι μια πραγματικότητα που την αισθανόμαστε με όλη μας την ύπαρξη. Και αισθανόμαστε να μας αναπαύει αληθινά και να εκπληρώνει ανθρώπινες προσδοκίες και αναζητήσεις αιώνων. Αυτό είναι το Μυστήριο της Εκκλησίας, το Σώμα του Θεανθρώπου Χριστού, ο τόπος της αληθινής, πραγματικής και αυθεντικής καταξιώσεως του ανθρώπου.
Η Εκκλησία δεν είναι μια θρησκεία πλάι στις άλλες ή έστω και καλύτερη από τις άλλες, δεν είναι μια ακόμη ανθρώπινη προσπάθεια, δεν είναι αποτέλεσμα κάποιας ανθρώπινης πρωτοβουλίας, είναι κάτι το τελείως διαφορετικό, το μοναδικό στην ανθρώπινη ιστορία: είναι η Αποκάλυψη του Θεού, η φανέρωση του ίδιου του Θεού στους ανθρώπους. Είναι ο χώρος όπου πραγματοποιείται η επανένωση των ανθρώπων με το Θεό, όπου δίνεται η θετική απάντηση στην πρόσκληση του Θεού για σωτηρία. Έτσι, ενώ όλες οι θρησκείες έχουν σαν κοινό χαρακτηριστικό ότι αποτελούν ανθρώπινες προσπάθειες για να φθάσουν το Θεό, η Εκκλησία είναι η κατάβαση και ενανθρώπιση του Θεού για να κάνει με τη Χάρη Του τον άνθρωπο Θεό.
Γι’ αυτό η Ορθόδοξη Εκκλησία δεν ανταγωνίζεται τις θρησκείες και τις αιρέσεις με μισαλλοδοξία και φανατισμό, παρά μόνο με το όπλο της Αλήθειας, με τον πόνο και την αγάπη για τη σωτηρία του ανθρώπου.
Η δύναμη της Ορθόδοξης Εκκλησίας δεν είναι η κοσμική ισχύς και δύναμη, αλλά η δύναμη της Αλήθειας. Έτσι στην Κωνσταντινούπολη σήμερα π.χ., μετά από αιώνες που έχει επικρατήσει ένας άλλος πολιτισμός και άλλη θρησκεία, τα σπουδαιότερα μνημεία παραμένουν ο Ιερός Ναός της ΑγιαΣοφιάς και η Ιερά Μονή της Χώρας, με τις θαυμάσιες ψηφιδωτές εικόνες της. Επειδή δεν είναι απλά καλλιτεχνικά δημιουργήματα, αλλά δημιουργήματα της Εκκλησίας, που εμπεριέχουν όλη την Αλήθεια της Εκκλησίας και το σωτήριο βίωμά Της, προσφέρονται αδιάκοπα προς ανάπαυση κάθε αληθινού αναζητητή και υποδηλώνουν άφωνα και διαρκώς τον αληθινό νικητή.
Ανάμεσα στην πολυεθνική σημερινή κοινωνία με τον τεχνοκρατικό, εγωιστικό και ατομικιστικό Δυτικό Πολιτισμό και ανάμεσα στις ποικίλες θρησκείες και αιρέσεις, η Ορθόδοξη Εκκλησία, ανθρώπινα ασθενής και αδύναμη, παραμένει η Οδός, η Αλήθεια και η Ζωή για κάθε άνθρωπο που θέλει να είναι τίμιος με τον εαυτό του και να ποθεί την Αλήθεια.
Αρχιμανδρίτου Τύχωνος Σταυρονικητιανού
Η Χώρα των Ζώντων
Αγγλική μετάφραση υπό ι. Ι.Σ.
Πρώτη έκδοση: Άγιον Όρος, 1987
Πρώτη επανέκδοση: Άγιον Όρος, 1991
ΨΗΦΙΟΠΟΙΗΣΗ : Ι.Ν.ΑΓΙΩΝ ΤΑΞΙΑΡΧΩΝ ΙΣΤΙΑΙΑΣ
