Πέμπτη 19 Ιανουαρίου 2023

ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΔΙΑΛΟΓΟΥ ΜΕ ΤΟΥΣ ΕΤΕΡΟΔΟΞΟΥΣ

Ο ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ᾿Αθηνῶν κ. Χριστόδουλος  σὲ ὁμιλία του κατὰ τὸν κατανυκτικὸ ἑσπερινὸ τῆς Τυρινῆς ξέσπασε σὲ σφοδρὴ ἐπίθεσι ἐναντίον τῶν πιστῶν, οἱ ὁποῖοι ἀντιτίθενται στοὺς συγχρωτισμοὺς τῶν ᾿Ορθοδόξων μὲ τοὺς ἑτεροδόξους, καὶ μάλιστα τοὺς Παπικούς. Ὃ Μακαριώτατος ὡμίλησεν ὡς ὑπέρμαχος τοῦ διαλόγου μὲ τοὺς ἑτεροδόξους, γιὰ νὰ μὴν ἀπομονώνεται, ὅπως εἶπεν, ἡ ᾽Ορθοδοξία, γιὰ νὰ μὴ κατηγοροῦνται οἱ ἡγέτες της ὡς φανατικοί, ὡς ταλιμπάν, καὶ γιὰ νὰ προβάλλεται ἡ ᾿Ορθοδοξία. Ἔπλεξε δὲ τὸ ἐγκώμιο τοῦ μεγάλου προμάχου τῆς ᾿Ορθοδοξίας ᾿Επισκόπου᾿Εφέσου ἁγίου Μάρκου τοῦ Εὐγενικοῦ, διότι κατὰ τὴν Σύνοδο Φερράρας - Φλωρεντίας ἀνέπτυξε συντριπτικὴ ἐπιχειρηματολογία ἐναντίον τῶν Παπικῶν.
᾿Αγαποῦμε τὸν ᾿Αρχιεπίσκοπο. Καὶ τὸν ἀγαποῦμε μὲ χριστιανικὴ ἀγάπη, ἁγνὴ ἀγάπη, ὄχι μὲ κοσμικὴ καὶ ἰδιοτελῆ ἀγάπη. ᾿Αγαποῦμε τὸν ᾿Αρχιεπίσκοπο καὶ τὸν θαυμάζουμε γιὰ τὸ χάρισμα τοῦ λόγου του, μὲ τὸ ὁποῖον ἡ ᾿Εκκλησία τῆς Ελλάδος ἀπέκτησε λόγο, ποὺ πολλὲς φορὲς ἐνοχλεῖ χριστομάχους καὶ ἐκκλησιομάχους ἄρχοντες τοῦ τόπου, δημοσιογράφους, ψευτοδιανοουμένους καὶ ἄλλους. Ἐπίσης ἐκτιμοῦμε τὴ δραστηριότητα τοῦ ᾿Αρχιεπισκόπου. Εἶνε ἀεικίνητος, ἀκάματος.
᾿Αλλ᾽ ἐπειδὴ ἀγαποῦμε τὸν ᾿Αρχιεπίσκοπο καὶ θέλουμε τὸ καλό του, καὶ ὑπεράνω τοῦ ᾿Αρχιεπισκόπου ἀγαποῦμε τὴν ᾿Εκκλησία καὶ θέλουμε τὸ καλὸ τῆς ᾿Εκκλησίας, γι᾿ αὐτὸ δὲν κολακεύουμε τὸν Μακαριώτατο, ἀλλὰ τὰ καλά του δικαίως ἐπαινοῦμε καὶ τὰ σφάλματά του δικαίως ἐπικρίνουμε, ἔστω καὶ ἂν οἱ ἐπικρίσεις προκαλοῦν δυσαρέσκειες καὶ πικρίες. Ὑπενθυμίζουμε τὸν θεόπνευστο λόγο: «Κρείσσους ἔλεγχοι ἀποκεκαλυμμένοι κρυπτομένης φιλίας. ᾿Αξιοπιστότερά εἰσι τραύματα φίλου ἢ ἑκούσια φιλήματα ἐχθροῦ» (Παροιμ. 27:5-6).
Κατ᾽ ἀρχήν, Μακαριώτατε, εἴμεθα καὶ ἐμεῖς ὑπὲρ τοῦ διαλόγου μὲ τοὺς ἑτεροδόξους. Ὄχι δὲ μόνο γιὰ νὰ προβληθῇ ἡ ᾿Ορθοδοξία καὶ διαλάμψῃ ἡ ἀλήθεια, ἀλλὰ καὶ γιὰ νὰ διαφωτισθοῦν καὶ μετανοήσουν καὶ ἐγκαταλείψουν τὶς κακοδοξίες τους καὶ σωθοῦν οἱ ἑτερόδοξοι, οἱ αἱρετικοί.
Πολλὲς δὲ φορὲς ἔγιναν διάλογοι μὲ τοὺς ἑτεροδόξους. Καὶ στὶς ἡμέρες μας ἐπὶ πολλὰ ἔτη ἔγινε διάλογος μὲ τοὺς Παπικούς. ᾿Αλλὰ τί ἀπέδωσεν ὁ διάλογος; Μηδὲν εἰς τὸ πηλίκον! Οἱ Παπικοὶ δὲν ὑποχώρησαν σὲ καμμία δογματικὴ κακοδοξία τους, δὲν ἐγκατέλειψαν καμμία καινοτομία καὶ αἵρεσί τους. Ὁ Πάπας δὲν παραιτήθηκε ἀπὸ καμμία ὑπερφίαλη ἀξίωσί του, οὔτε ἀπὸ τὸ ἀνόητο καὶ γελοῖο ἀλάθητό του, ἐνεργεῖ δὲ καὶ προθάλλεται ὡς θρησκευτικὸς πλανητάρχης.
Ὄχι δὲ μόνο δὲν προέκυψεν ὠφέλεια ἀπὸ τὸν διάλογο μὲ τοὺς Παπικούς, ἀλλὰ καὶ προέκυψε ζημία εἰς βάρος τῶν Ὀρθοδόξων. Στὸ Μπάλαμαντ τοῦ Λιβάνου τὸ 1993 οἱ ἐκπρόσωποι τῶν 9 ἀπὸ τὶς 15 Ορθόδοξες ᾿Εκκλησίες ὑπέγραψαν ἐπαίσχυντη συμφωνία, κατὰ τὴν ὁποία ἡ ᾿Ορθοδοξία δὲν ἔχει τὴν μοναδικότητα ὡς ᾿Εκκλησία. Δὲν εἶνε ἡ «Μία, ἁγία, καθολικὴ καὶ ἀποστολικὴ Ἐκκλησία», ὅπως ὁμολογοῦμε μὲ τὸ Σύμβολο τῆς Πίστεως, ἀλλὰ καὶ ὁ Παπισμὸς εἶνε Ἐκκλησία, ἀδελφὴ ᾿Εκκλησία, καὶ μάλιστα μὲ προτεραιότητα καὶ προβάδισμα ἔναντι τῆς ᾿Ορθοδοξίας! Ὡμιλήσατε ποτέ, Μακαριώτατε, δημοσίως καὶ ἐπισήμως γι᾿ αὐτὴ τὴν προδοσία, ποὺ συντελέσθηκε στὶς ἡμέρες μας στὸ Μπάλαμαντ τοῦ Λιβάνου στὰ πλαίσια τοῦ διαλόγου Ορθοδόξων καὶ Παπικῶν;... Ὁ ἀτελέσφορος καὶ ἐπιζήμιος διάλογος μὲ τοὺς Παπικοὺς σκανδάλισε τοὺς εὐσεβεῖς καὶ διήρεσε τοὺς ᾿Ορθοδόξους σὲ ἑνωτικοὺς καὶ ἀνθενωτικούς. ᾿Επιτυχία καὶ αὐτὸ τοῦ Παπισμοῦ. Μία μόνον ὠφέλεια προκύπτει ἀπὸ τὰ συνέδρια καὶ τοὺς διαλόγους μὲ τοὺς ἑτεροδόξους. Οἱ μετέχοντες σ᾽ αὐτὰ κάνουν ὡραῖα ταξείδια σὲ διάφορες χῶρες, τρώγουν καὶ πίνουν σὲ πλούσια τραπέζια, διαμένουν σὲ πολυτελῆ ξενοδοχεῖα καὶ διασκεδάζουν τὴν ἀνία τους!...
Γιὰ νὰ ἔχῃ νόημα ὁ διάλογος, πρέπει νὰ ὑπάρχῃ εἰλικρινὴς διάθεσι καὶ ἀπὸ τὶς δύο πλευρές, ἀλλιῶς ὁ διάλογος εἶνε μάταιος. ᾿Αλλ᾽ ὑπάρχει εἰλικρινὴς διάθεσι ἀπὸ τὴν πλευρὰ τῶν Παπικῶν; Ὄχι βεθαίως. ᾿Αντὶ εἰλικρινείας ὑπάρχει πονηρία. Τρανὴ δὲ ἀπόδειξι τούτου, τρανοτάτη, εἶνε ἡ συντήρησι ἀπὸ τὸν Πάπα καὶ ἡ ἐπέκτασι τῆς Οὐνίας.
Γιὰ νὰ ἔχῃ νόημα ὁ διάλογος, οἱ μετέχοντες σ᾽αὐτὸν πρέπει νὰ εἶνε πρόσωπα κατάλληλα. ᾿Αλλ᾽ ἐκπληρώνεται αὐτὸς ὁ ὅρος ἀπὸ τὴν πλευρὰ τῶν ᾿Ορθοδόξων; Ὅλοι οἱ ἐκπρόσωποι τῶν Ορθοδόξων στὸν διάλογο εἶνε ἱκανοὶ καὶ εὐσεβεῖς θεολόγοι καὶ ζηλωταὶ τῆς Πίστεως; ᾿Εκπροσωποῦν ἐπαξίως τὴν ᾿Ορθοδοξία; Καὶ ποιός τοὺς ὁρίζει ὡς ἐκπροσώπους τῆς ᾿Εκκλησίας στὸν διάλογο; Μερικοὶ βεβαίως εἶνε κατάλληλοι. ᾿Αλλ᾽ ἄλλοι, οἱ περισσότεροι, εἶνε ἀκατάλληλοι. Καὶ τοὺς ὁρίζουν γιὰ τὸν διάλογο συνήθως οἰκουμενισταὶ ἡγέτες τῶν ᾿Ορθοδόξων ᾿Εκκλησιῶν μὲ πρωτοστάτη τὸν ἀρχιοικουμενιστὴ Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως.
᾿Εγκωμιάσατε, Μακαριώτατε, τὸν ἅγιο Μᾶρκο τὸν Εὐγενικό. ᾿Αλλ᾽ ἐρωτοῦμε: Μεταξὺ τῶν ἐκπροσώπων τῶν ᾿Ορθοδόξων ᾿Εκκλησιῶν στὸν διάλογο ὑπῆρξε κατὰ τὶς ἡμέρες μας ὅμοιος τοῦ ἁγίου Μάρκου τοῦ Εὐγενικοῦ; 'Ο πρώην Φλωρίνης Αὐγουστῖνος εἶνε σύγχρονη πατερικὴ μορφή, καὶ περισσότερο ἀπ᾽ ὅλους τοὺς ᾿Επισκόπους ἀπολαύει τῆς ἐμπιστοσύνης τοῦ πιστοῦ λαοῦ, πλήρους ἐμπιστοσύνης. Σεῖς, Μακαριώτατε, τοῦ πλέξατε τὸ ἐγκώμιο περισσότερο ἀπ᾽ ὅλους τοὺς ἐγκωμιαστάς του. ᾿Αλλ᾽ ἐρωτοῦμε: 'Ωρίσθηκε ἢ θὰ ὡριζόταν ποτὲ γιὰ τὸν διάλογο πρόσωπο σὰν τὸν Αὐγουστῖνο; Νὰ εἰποῦμε τὴν πικρὴ ἀλήθεια: ᾿Ακραιφνεῖς ᾿Ορθόδοξοι, ζηλωταὶ τῆς Πίστεως καὶ ἀγωνισταὶ θεωροῦνται ἀκατάλληλοι γιὰ τὸν διάλογο. Καὶ θεωροῦνται κατάλληλοι γιὰ τὸν διάλογο πρόσωπα σὰν τὸν Αὐστραλίας Στυλιανό. Αὐτὸς θεωρήθηκε κατάλληλος καὶ γιὰ τὴν προεδρία τῶν ᾿Ορθοδόξων στὸν διάλογο...
Πρὸ ἐτῶν σὲ θεολογικὸ συνέδριο στὴν Ἱερὰ Μονὴ Πεντέλης, ὅπου μετὰ τὶς εἰσηγήσεις ἀκολουθοῦσε συζήτησι, εὐσεθὴς θεολόγος, ἐγκρατὴς τῆς Θεολογίας, ἀνήκων στὴ θρησκευτικὴ Κίνησι τοῦ π. Αὐγουστίνου, σήκωσε τὸ χέρι του γιὰ νὰ μιλήσῃ. Καὶ ἀμέσως στὸ Προεδρεῖο ἐπῆλθε διαταραχὴ μεγάλη. ᾿Αρχιερεῖς καὶ καθηγηταί, ποὺ
κάθονταν στὶς ἕδρες, διαταράχθηκαν σὰν νὰ κάθονταν σὲ ἀναμμένα κάρθουνα! Καὶ ὅπωςοἱ δικασταὶ πρὸ τῆς ἐκδόσεως δικαστικῆς ἀποφάσεως, κοίταζαν ὁ ἕνας τὸν ἄλλο καὶ ψιθύριζαν μεταξύ τους: «Καντιωτικός, Καντιωτικός! Νὰ τὸν ἀφήσωμε νὰ μιλήσῃ;»...
Αὐτὴ εἶνε ἡ δημοκρατία καὶ ἡ δικαιοσύνη στὸ θρησκευτικὸ χῶρο, καὶ μ᾽ αὐτὴ τὴ δημοκρατία καὶ τὴ δικαιοσύνη γίνονται συνέδριακαὶ διάλογοι.
᾿Επαναλαμβάνουμε, Μακαριώτατε, ὅτι κατ᾽ ἀρχὴν εἴμεθα ὑπὲρ τοῦ διαλόγου μὲ τοὺς ἑτεροδόξους. ᾿Αλλ᾽ ἀφοῦ δὲν ἐκπληροῦνται οἱ ἀπαραίτητοι γιὰ τὸν διάλογο ὅροι, καὶ ἀντὶ ὠφελείας προκύπτει ζημία, ὁ πιστὸς λαὸς δὲν ἐγκρίνει τὸν διάλογο. Τέτοιος διάλογος, ὅπως αὐτὸς μὲ τοὺς Παπικούς, ὁμοιάζει μὲ τὸν διάλογο, ποὺ ἔκανε ἡ Εὔα μὲ τὸν ὄφι τὸν ἀρχαῖο, τὸν Διάβολο καὶ Σατανᾶ, διάλογο, ποὺ στοίχισε τὴ μεγάλη συμφορὰ τῆς ἀνθρωπότητος. Τὴν Κυριακὴ τῆς Τυρινῆς, Μακαριώτατε, ποὺ ἐπιτεθήκατε λάβρως ἐναντίον τῶν ἀποδοκιμαζόντων τὰ «σῦρ᾽ τα - φέρ᾽ τα» μὲ τοὺς αἱρετικούς, καὶ ὑπερμαχήσατε τοῦ διαλόγου μὲ αὐτούς, καλὸ θὰ ἦταν νὰ σκεφθῆτε ἐπικαίρως καὶ τὸν διάλογο τῆς Εὔας μὲ τὸν ὄφι, κατόπιν τοῦ ὁποίου ἔγινε ἡ ἔξωσι ἀπὸ τὸν Παράδεισο καὶ ὁ ᾿Αδὰμ ἐκάθησεν ἀπέναντι τοῦ Παραδείσου καὶ θρηνοῦσε.
Μακαριώτατε! Ἐλπίσαμε σὲ σᾶς. Καὶ δὲν θέλουμε νὰ μᾶς ἀπελπίσετε. Τὸ θέμα τῆς Πίστεως εἶνε τὸ πρῶτο. Καὶ σᾶς θέλουμε ἀκραιφνῆ καὶ αὐστηρὸ ᾿Ορθόδοξο ἡγέτη. Μὴν ὑπολογίζετε, ἂν ἀλλότριοι τῆς Πίστεως σᾶς χαρακτηρίσουν φανατικὸ καὶ ταλιμπάν. Φέρετε γενναίως τὸν ὀνειδισμὸ τοῦ Χριστοῦ! Τὸ κριτήριο τῆς ἀληθείας εἶνε ὁ πιστὸς λαός. Καὶ ὀφείλετε νὰ λαμβάνετε σοβαρῶς ὑπ’ ὄψιν τὸ φρόνημα καὶ τὸ αἴσθημα τοῦ πιστοῦ λαοῦ, ὄχι τῶν κοσμικῶν, τῶν μεγάλων μαζῶν, ποὺ ἔχουν μεσάνυχτα στὰ πνευματικὰ θέματα. Σᾶς δηλώνουμε σαφῶς καὶ ἀπεριφράστως: Δὲν ἔχουμε ἐμπιστοσύνη σὲ ἐκκλησιαστικοὺς ἡγέτες, ποὺ περιφρονοῦν καὶ θέτουν σὲ δυσμένεια καὶ ποικιλοτρόπως διώκουν ἀγωνιζομένους ᾿Ορθοδόξους, καὶ ἀγκαλιάζουν ἀδιαφόρους «Ὀρθοδόξους» καὶ ἑτεροδόξους καὶ ἀλλοθρήσκους. Δὲν πιστεύουμε σὲ διαλόγους, στοὺς ὁποίους τὴν Ορθοδοξία «ἐκπροσωποῦν» πρόσωπα τύπου ᾿Αρχιεπισκόπου Αὐστραλίας Στυλιανοῦ. Δὲν πιστεύουμε σὲ διαθρησκειακὲς συναντήσεις. «Τίς κοινωνία φωτὶ πρὸς σκότος: Τίς συμφώνησις Χριστῷ πρὸς Βελίαλ; Τίς μερὶς πιστῷ μετὰ ἀπίστου;» (Β΄ Κορ. 6:14-15). Ἔπαυσαν νὰ κάνουν ἐντύπωσι τὰ λόγια τῆς Γραφῆς; ᾿Αποδοκιμάζουμε, μὲ ὅλη τὴ δύναμι τῆς ψυχῆς μας, τὸν Οἰκουμενισμὸ ὡς παναίρεσι καὶ πανθρησκεία. ᾿Αποδοκιμάζουμε τοὺς οἰκουμενιστάς, φανεροὺς καὶ κρυφούς. Ὁ Οἰκουμενισμὸς συμπορεύεται μὲ τὴν παγκοσμιοποίησι, ἡ ὁποία ὁδηγεῖ σὲ παγκόσμια δικτατορία καὶ καταστροφή. Μακαριώτατε, εἶσθε ᾿Αρχιεπίσκοπος, ἀλλ᾽ ὡς ᾿Αρχιεπίσκοπος δὲν εἶσθε τὸ πᾶν, καὶ ἡ ᾿Ορθοδοξία δὲν εἶνε ὑπόθεσι ἀποκλειστικῶς δική σας, εἶνε ὑπόθεσι ὅλου τοῦ πιστοῦ λαοῦ, ὁ ὁποῖος εἶνε ὁ φύλαξ τῆς Πίστεως, καὶ ὁ ὁποῖος ἀποτελεῖ τὴν ζῶσα ᾿Εκκλησία τοῦ ζῶντος Θεοῦ. Γι᾿ αὐτὸ προσέξετε, κατὰ τὸ λόγο τοῦ ᾿Αποστόλου, τὸ «πῶς δεῖ ἐν οἴκῳ Θεοῦ ἀναστρέφεσθαι, ἥτις ἐστὶν ᾿Ἐκκλησία Θεοῦ ζῶντος, στῦλος καὶ ἑδραίωμα τῆς ἀληθείας» (Α΄ Τιμ. 3:15).
ΝΙΚΟΛΑΟΥ Ι. ΣΩΤΗΡΟΠΟΥΛΟΥ Θεολόγου - Φιλολόγου
«ἈΝΤΙΟΙΚΟΥΜΕΝΙΣΤΙΚΑ»,  ΕΚΔΟΣΙΣ Β΄, Ἔκδοσις ᾿Ορθοδόξου Ἱεραποστολικῆς ᾿Αδελφότητος «Ο ΣΤΑΥΡΟΣ», ΑΘΗΝΑΙ 2005