«Περί προστασίας τῆς ἀνθρώπινης ζωῆς καί ἀποφυγῆς τῶν ἀμβλώσεων»
(8/9/2022).
Πρωτ. 4008
Ἀριθ. Διεκπ. 1586
Ἀθήνα, 25 Αὐγούστου 2022
ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ 3062
Πρός
τό Χριστεπώνυμο Πλήρωμα τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος
Ἀγαπητοί μας χριστιανοί, τέκνα τοῦ Θεοῦ ἀγαπημένα,
Ἡ ἑορτή τοῦ Γενεσίου τῆς Θεοτόκου, ἡ πρώτη μεγάλη ἑορτή τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ ἔτους, σηματοδοτεῖ τήν ἀπαρχή τῆς θείας οἰκονομίας, δηλαδή τοῦ θεϊκοῦ σχεδίου τῆς σωτηρίας μας. Οἱ πιστοί τιμοῦμε τή γέννηση τῆς Παναγίας Μητέρας τοῦ Κυρίου μας, ὕστερα ἀπό τή θαυμαστή σύλληψή Της ἀπό τή θεοπρομήτορα Ἄννα, τή γηραιά μητέρα της.
Ἡ Ἐκκλησία μας, ἐνῶ τιμᾶ τή μνήμη τῶν Ἁγίων μας κατά τήν ἡμέρα τῆς κοιμήσεως ἤ τοῦ μαρτυρίου τους, στόν Κύριο καί Σωτῆρα μας Χριστό, στήν Ὑπεραγία Θεοτόκο καί στόν Τίμιο Πρόδρομο τιμᾶ καί ἑορτάζει καί τίς ἡμέρες τῆς γεννήσεως, ἀλλά καί τῆς συλλήψεώς τους, θεωρῶντας τά γεγονότα αὐτά ὡς ἰδιαιτέρως σημαντικά γιά τή σωτηρία μας, ἔχοντας ἄμεση σχέση μέ τήν ἐνανθρώπηση τοῦ Θεοῦ.
Μεταξύ λοιπόν τῶν ἄλλων θεολογικῶν ἀληθειῶν, ἡ ἑορτή αὐτή φέρνει στήν ἐπιφάνεια καί μεγάλες ἀλήθειες γιά τήν ἀνθρώπινη ταυτότητα καί ὕπαρξη∙ ἡ ζωή τοῦ ἀνθρώπου ὡς ψυχοσωματικῆς ὀντότητος ἀρχίζει μέ τό θαῦμα τῆς γονιμοποίησης, μέ τή σύλληψη —«ἐξ ἄκρας συλλήψεως», ὅπως λέμε στή θεολογική γλῶσσα—, δηλαδή ἀπό τή στιγμή πού ἀρχίζει καί ἡ ἀνάπτυξη τοῦ ὑλικοῦ σώματος.
Τό ἔμβρυο εἶναι τέλειος ἄνθρωπος κατά τήν ταυτότητα, ὁ ὁποῖος ἐξελίσσεται καί ἀναπτύσσεται κατά τή διάρκεια τῆς ἐγκυμοσύνης στά μητρικά σπλάγχνα, προσδοκῶντας τή γέννηση, γιά νά συνεχίσει τήν ἀνάπτυξη κατά τή βιολογική πορεία του, μετά δέ καί τόν βιολογικό θάνατο, νά μεταβεῖ στήν αἰώνια Ὄντως Ζωή, ἀναμένοντας τήν κοινή Ἀνάσταση.
Ὁ ἄνθρωπος δέν πεθαίνει ὅταν σταματᾶ ἡ ἀναπνοή του οὔτε ὅταν παύει νά χτυπᾶ ἡ καρδιά του. Ὁ ἄνθρωπος συνεχίζει. Οὔτε πάλι γεννιέται ὅταν ἀρχίζει ἡ πρώτη του ἀναπνοή μέ τόν τοκετό. Ἔχει ἤδη ξεκινήσει τό ταξίδι του ἀπό τή στιγμή τῆς σύλληψής του. Ἡ ἀρχή τῆς ὕπαρξής του, ἡ ἀπόκτηση τῆς ἱερῆς ταυτότητάς του, ἡ δημιουργία τοῦ προσώπου του, μάλιστα «κατ’ εἰκόνα Θεοῦ», ταυτίζεται μέ αὐτήν τή μοναδική στιγμή⸱ τότε δημιουργεῖται «ὑπό τοῦ Κυρίου ἐκ τοῦ μή ὄντος εἰς τό εἶναι», τότε μεταβαίνει ἀπό τήν ἀνυπαρξία στήν ὕπαρξη, τότε ἀποκτᾶ τήν οὐσία τῆς ἀξίας του. Καί ἀπό τότε τοῦ ὀφείλουμε τόν σεβασμό καί τήν προστασία μας. Ἰδίως τότε πού δέν φαίνεται, πού δέν ἔχει φωνή οὔτε δύναμη, ἔχει ὅμως ζωή, ὕπαρξη καί, ἄρα, ἀξία. Πρός ἐπίρρωση τούτων ἀρκεῖ νά ἀναλογισθοῦμε ὅτι σύμφωνα μέ τήν πίστη τῆς Ἐκκλησίας, ὁ Ἰησοῦς Χριστός εἶναι τέλειος Θεός καί τέλειος ἄνθρωπος· καί στό Θαβώρ μεταμορφούμενος ἐν δόξῃ, καί ὡς βρέφος κενούμενος στή Βηθλεέμ, ἀλλά καί ὡς ἔμβρυο σαρκούμενος στή Ναζαρέτ!
Δυστυχῶς, ὅμως, στίς μέρες μας ὑπάρχουν ἐπιστημονικές δῆθεν θεωρήσεις πού ἀμφισβητοῦν αὐτήν τήν ἀξία τοῦ ἐμβρύου, ὑπάρχουν κοινωνικές ἀντιλήψεις πού τό ἐγκαταλείπουν ἀπροστάτευτο, στερῶντας του τό προνόμιο τῆς ζωῆς, ὑπάρχει νομολογία πού θωρακίζει νομικά τίς ἐκτρώσεις, ἀλλά ὄχι καί τό δικαίωμα τοῦ ἐμβρύου στή ζωή, δικαιολογῶντας ἔτσι τήν ἀνθρώπινη ἀγριότητα.
Καί φθάσαμε στό σημεῖο ὁ ἐτήσιος ἀριθμός τῶν δηλωμένων ἐκτρώσεων παγκοσμίως νά ξεπερνᾶ τά 50 ἑκατομμύρια, νά πλησιάζει αὐτόν τῶν θανάτων ἀπό ὅλες τίς ὑπόλοιπες αἰτίες, νά εἶναι σχεδόν πενταπλάσιος ἀπό τόν ἀριθμό τῶν θανάτων ἀπό τήν ἀσθένεια τοῦ καρκίνου. Μάλιστα καί στήν πατρίδα μας, πού πληθυσμιακά φθίνει μέ γοργούς ρυθμούς, ὑπερβαίνει κατά πολύ, σύμφωνα μέ τά ὑπάρχοντα στοιχεῖα, τόν ἀριθμό τῶν γεννήσεων. Κάτι ἀντίστοιχο ἰσχύει γιά ὅλες τίς λεγόμενες ἀνεπτυγμένες περιοχές τοῦ πλανήτη, στίς ὁποῖες παρατηρεῖται διαρκῶς αὐξανόμενη γήρανση τοῦ πληθυσμοῦ.
Ἡ Ἐκκλησία μας ὡς μητέρα τῆς πνευματικῆς ζωῆς, πού μέ θέρμη προσεύχεται γιά τήν ὑγεία, τή μακροζωΐα καί τήν ἀναγέννηση τῶν γεννημένων, δέν μπορεῖ νά θεωρήσει τήν ἐπιλογή τῆς ἄμβλωσης ἁπλῶς καί μονομερῶς σάν ἕνα νομικό ζήτημα ἤ ἀπόλυτο ἀνθρώπινο δικαίωμα τῆς κυοφορούσας ἤ κεκτημένο τῆς σύγχρονης κοινωνίας.
Γι’ αὐτό καί ὑψώνει τή φωνή της γιά τήν προστασία τῆς ζωῆς καί τῆς γέννησης τῶν ἀγέννητων καί, ἀντικρίζοντας τήν ἱερότητα τῆς ἀνθρώπινης ὕπαρξης καί ζωῆς, ζητεῖ ἀπό τίς εὐλογημένες μέ τή δυνατότητα τῆς μητρότητος γυναῖκες νά προστατεύσουν μέ κάθε τρόπο τόν θησαυρό τῆς ζωῆς πού κρατοῦν στά σπλάγχνα τους καί, παρά τίς συχνά ἀντίξοες συνθῆκες ἤ τήν πιεστική γνώμη τῶν ἄλλων, νά δεχθοῦν μέ ἐμπιστοσύνη καί πίστη τό δῶρο τοῦ Θεοῦ.
Ἐπιπλέον, ἀπευθύνεται στό σύνολο τοῦ πολιτικοῦ κόσμου καί κάνει ἔκκληση γιά τή θωράκιση τοῦ ἱεροῦ θεσμοῦ τῆς οἰκογένειας καί ἰδίως τή στήριξη τῆς πολύτεκνης οἰκογένειας.
Παράλληλα, ἀναλαμβάνει καί ἡ Ἴδια τίς εὐθύνες Της γιά νά ἀναδείξει τήν πνευματική σημασία αὐτοῦ τοῦ θεσμοῦ, νά ἐνημερώσει συστηματικά τόν πιστό λαό μας γιά τό δημογραφικό πρόβλημα καί τήν προστασία τοῦ ἀγέννητου παιδιοῦ, καθώς καί νά ἀναλάβει πρωτοβουλίες γιά τήν ἔμπρακτη στήριξη τῆς ἄγαμης μητέρας καί τήν οὐσιαστική μέριμνα γιά τίς μονογονεϊκές οἰκογένειες.
Τέκνα ἐν Κυρίῳ εὐλογημένα,
Ἡ Ἱερά Σύνοδος τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλαδος ἀπευθύνει πρός ὅλους ἔκκληση γιά διαρκῆ προσευχή καί μετάνοια, ὥστε ἡ ζωή νά μή νικηθεῖ ἀπό τίς θανάσιμες ἐπιλογές τῶν ἀνθρώπων. Ἡ ἐσκεμμένη καί ἄκριτη ἀφαίρεση μιᾶς ζωῆς εἶναι ἀντίθετη πρός τόν ὀφειλόμενο σεβασμό μας στήν ἱερότητα τῆς θείας δημιουργίας καί μάλιστα στήν κορωνίδα αὐτῆς, τόν ἄνθρωπο, ἀπομακρύνει τήν ἐνέργεια τοῦ Θεοῦ ἀπό τή ζωή μας καί φυγαδεύει τή χάρη Του.
Ἄς ἀγωνιζόμαστε νά δεχόμαστε μέ χαρά καί ἐλπίδα τή γέννηση κάθε παιδιοῦ ὡς μέρος τῆς οἰκονομίας τοῦ Θεοῦ γιά τή σωτηρία τοῦ κόσμου καί τήν ἀπαλλαγή ἀπό τή φθορά τοῦ θανάτου, ὅπως ὁλοφάνερα φαίνεται τοῦτο καί στήν ὑμνογραφία τῆς ἑορτῆς τοῦ Γενεθλίου τῆς Θεοτόκου:
«Ἡ γέννησίς σου Θεοτόκε, χαράν ἐμήνυσε πάσῃ τῇ οἰκουμένῃ, ἐκ σοῦ γάρ ἀνέτειλεν ὁ Ἥλιος τῆς δικαιοσύνης, Χριστός ὁ Θεός ἡμῶν, καί λύσας τήν κατάραν, ἔδωκε τήν εὐλογίαν, καί καταργήσας τόν θάνατον, ἐδωρήσατο ἡμῖν ζωήν τήν αἰώνιον».
Μετά πατρικῶν εὐχῶν καί ἀγάπης
† Ὁ Ἀθηνῶν Ι Ε Ρ
Ω Ν Υ Μ Ο Σ, Πρόεδρος
† Ὁ Σάμου καί Ἰκαρίας Εὐσέβιος
† Ὁ Φλωρίνης, Πρεσπῶν καί Ἐορδαίας Θεόκλητος
† Ὁ Κασσανδρείας Νικόδημος
† Ὁ Σερρῶν καί Νιγρίτης Θεολόγος
† Ὁ Σιδηροκάστρου Μακάριος
† Ὁ Ἐδέσσης, Πέλλης καί Ἀλμωπίας Ἰωήλ
† Ὁ Ἀργολίδος Νεκτάριος
† Ὁ Θεσσαλιώτιδος καί Φαναριοφερσάλων Τιμόθεος
† Ὁ Μεγάρων καί Σαλαμῖνος Κωνσταντῖνος
† Ὁ Κεφαλληνίας Δημήτριος
† Ὁ Τρίκκης, Γαρδικίου καί Πύλης Χρυσόστομος
† Ὁ Καρπενησίου Γεώργιος
Ὁ Ἀρχιγραμματεύς
† Ὁ Ὠρεῶν Φιλόθεος