Γέροντας Ἐφραὶμ Φιλοθεΐτης
Μεγάλον κακόν ἡ καταλαλιά· ὅπως ἀκριβῶς τό μικρόν τιμόνι τοῦ καραβιοῦ ὁδηγεῖ ὅπου θέλει τό καράβι, ἔτσι καί ἡ γλῶσσα ὁδηγεῖ τόν ἄνθρωπον εἴτε εἰς τό καλόν εἴτε εἰς τό κακόν. Οἱ ἅγιοι πατέρες τό κρίνειν τά ξένα ἁμαρτήματα ἤ ἐλαττώματα ἤ τάς κακάς συνηθείας πολύ τό ἐλέγχουν.
Ὅταν κρίνωμεν τόν ἀδελφόν μας, κατακρίνομεν τόν ἑαυτόν μας εἰς μεγάλο ἁμάρτημα. Ὅταν λοιπόν σκεπάζωμε τόν ἀδελφό μας, θά μᾶς σκεπάσῃ καί ἡμᾶς ὁ Θεός ἀπό μεγάλα ἁμαρτήματα· ὅταν ξεσκεπάζωμε τόν ἀδελφόν μας, διώκομεν ἀπό ἐπάνω μας τήν χάριν τοῦ Θεοῦ καί παραχωρούμεθα νά πέσωμεν εἰς τά ἴδια καί ἡμεῖς, διά νά μάθωμεν ὅτι ὅλοι μας εἴμεθα ἀδύνατοι καί ὅτι ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ μᾶς βαστάζει. Ὅποιος φυλάττει τήν γλῶσσαν του, ἐκεῖνος φυλάττει τήν ψυχήν του ἀπό μεγάλα ἁμαρτήματα καί πτώσεις.
Τό κύριον αἴτιον τῆς κατακρίσεως καί καταλαλιᾶς εἶναι ἡ ὑπερηφάνεια καί ὁ ἐγωϊσμός, διότι ἔχει ὁ ἄνθρωπος καλύτερον τόν ἑαυτόν του. Διά τοῦτο ὠφέλιμον πολύ εἶναι κανείς νά λογίζεται τόν ἑαυτόν του μικρότερον ἀπό ὅλους, ὥστε νά θεωρῇ τόν ἀδελφόν καλύτερον, διά νά ἠμπορέσῃ μέ τήν βοήθειαν τοῦ Θεοῦ, νά λυτρωθῇ ἀπό αὐτό τό κακόν.
2α. Ἄν κάτι σέ ὠθῇ εἰς κατάκρισιν διά οἱανδήποτε ὑπόθεσιν ἀδελφοῦ ἤ μοναστηρίου, ἐσύ προσπάθησε μᾶλλον νά προσευχηθῇς διά τήν ὑπόθεσιν, παρά νά τήν περάσῃς ἀπό τό κριτήριον τοῦ λογικοῦ σου.
Ἄν κλεισθῇς εἰς τόν ἑαυτόν σου διά τῆς προσευχῆς, τῆς ταπεινώσεως καί τοῦ πένθους, θά εὕρῃς θησαυρόν πνεύματος· μόνον μακράν σου ἔστω ἡ ὑπερηφάνεια καί ἡ κατάκρισις.
3η. Πρόσεχε, παιδί μου, νά μή κρίνῃς οὐδεμίαν ψυχήν· διότι εἰς τόν κρίνοντα τόν πλησίον παραχωρεῖ ὁ Θεός καί πίπτει, διά νά μάθῃ νά συμπαθῇ τόν ἀσθενῆ ἀδελφόν του.
Ὅλους μᾶς στηρίζει τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ καί ἐάν ὑπερηφανευθῶμεν, σηκώνει ὁ Θεός τήν χάριν Του καί γινόμεθα ἡμεῖς χειρότεροι τῶν ἄλλων.
Ἄλλο τό νά κατακρίνῃ κανείς καί ἄλλο τό νά πολεμῆται εἰς τήν κατάκρισιν. Τό νά κατακρίνῃ εἶναι δεινόν πάθος· τό νά πολεμῆται ὅμως καί νά ἀντιπολεμῇ τοῦτο στεφάνων αἰτία.
4η. Μή κρίνετε ὁ ἕνας τόν ἄλλον, διότι παραβαίνετε τόν εὐαγγελικόν νόμον καί “πᾶσα παράβασις καί παρακοή ἔλαβεν ἔνδικον μισθαποδοσίαν” (Ἑβρ. 2,2). “Τίς εἶ σύ ὁ κρίνων ἀλλότριον οἰκέτην;” (Ρωμ. 14,4). Οὐκ οἴδατε, ὅτι ὁ κρίνων πλανᾶται ἐξ ὑπερηφανείας καί ὅτι “πᾶς ὁ ὑψῶν ἑαυτόν ταπεινωθήσεται” (Λουκ. 14,11) ὑπό τοῦ Κυρίου, ὅταν τόν καταλάβῃ ὁ πειρασμός;
5η. Πρέπει νά ὑπομένῃ ὁ εἷς τάς ἀδυναμίας τοῦ ἄλλου· ποῖος εἶναι τέλειος; Ποῖος ἠμπορεῖ νά καυχηθῇ, ὅτι ἐτήρησε τήν καρδίαν του ἀμόλυντον; Ἄρα εἴμεθα ὅλοι ἄρρωστοι καί ὅποιος κατακρίνει τόν ἀδελφόν του, δέν αἰσθάνεται ὅτι εἶναι ἄρρωστος· διότι ὁ ἄρρωστος τόν ἄρρωστον δέν τόν κατακρίνει.
Ἡ κατάκρισις εἶναι σοβαρόν ἁμάρτημα· καθώς ἐπίσης εἶναι σοβαρόν, τό νά μή ὑπομένῃ κανείς τοῦ πλησίον του τάς ἀδυναμίας.
Ἀγαπᾶτε, ὑπομένετε, παραβλέπετε, μή θυμώνετε, μήν ἐξάπτεσθε, ἀλληλοσυγχωρεῖτε, ἵνα ὁμοιάσητε τοῦ Χριστοῦ μας καί ἀξιωθῆτε νά εἶσθε κοντά Του εἰς τήν βασιλείαν Του.
Ἀποφεύγετε, παιδιά μου, τήν κατάκρισιν· πολύ μεγάλη ἁμαρτία· πολύ λυπεῖται ὁ Θεός ὅταν κατακρίνωμεν καί συχαινώμεθα τούς ἀνθρώπους. Μόνον διά τά ἰδικά μας σφάλματα νά μεριμνῶμεν· δι᾿ αὐτά νά πονοῦμεν· τόν ἑαυτόν μας νά κατακρίνωμεν καί τότε θά εὕρωμεν ἔλεος καί χάριν ἀπό τόν Θεόν.
ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΕΦΡΑΙΜ ΚΑΘΗΓΟΥΜΕΝΟΥ ΙΕΡΑΣ ΜΟΝΗΣ ΦΙΛΟΘΕΟΥ
ΠΑΤΡΙΚΑΙ ΝΟΥΘΕΣΙΑΙ
ΕΚΔΟΣΙΣ: ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΦΙΛΟΘΕΟΥ, ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ
Πηγή: https://www.panagiaglykofilousa.com/l/peri-katakriseos-meros-1o/
