π. Κωνσταντίνου Στρατηγόπουλου
Ἀπομαγνητοφωνημένο ἀπόσπασμα ὁμιλίας πού ἔγινε στά πλαίσια τῶν κατηχητικῶν ἀναλύσεων τῆς πρός Τίτον ἐπιστολή τοῦ Ἀποστόλου Παύλου, στό χωρίο Κεφάλαιο 1, στίχος 10, στόν Ἱερό Ναό Κοιμήσεως Θεοτόκου, Δικηγορικῶν Γλυφάδας, τήν Πέμπτη 12-3-2015.
[…]
Ἐμεῖς τί λέμε; Προσευχόμαστε γιά τόν ἄλλο. Ὑπάρχει κάτι βαθύτερο πού κάνει ὁ Θεός. Τά πάντα μπορεῖ νά κάνει. Ἐμεῖς φτάνουμε στά ὅρια. Ἄν δέν γίνεται ὁ λόγος μας τίποτε, ὄχι γιά νά σταματήσουμε, θά καταλήξουμε στό ἀκραῖο καί παιδαγωγικό ἐκφραστικό μέγεθος πού λέγεται προσευχή. Αὐτό τό λέω πάντα, τό ξεχνᾶμε ὅμως, γιατί σέ πολλές ἀγωνιώδεις καταστάσεις πού ζοῦμε καί, πολλές φορές, ἔχουμε μιά σωστή ἄποψη καί θέλουμε νά προστατεύσουμε τόν ἄλλο, καί τό λέμε, τό ξαναλέμε, κι ἐπειδή τό εἴπαμε παραπάνω ἀπ᾽ ὅ,τι πρέπει, παραπάνω ἀπ᾽ ὅσο τό λέει ὁ Θεός, καί ξεπεράσαμε καί τά μέτρα τοῦ Θεοῦ, καί κάναμε μιά -γιά καλά πράγματα- πλύση ἐγκεφάλου, κι ὁ ἄλλος ἀντιδρᾶ, εἶναι καλύτερα νά σωπάσουμε καί νά καταλήξουμε στό μέγεθος πού πιστεύουμε καί δέν πιστεύουμε· πού εἶναι ἡ προσευχή. Τήν πιστεύουμε ὅλοι. Ἀλλά τήν πιστεύουμε, ἤ μᾶλλον καλύτερα, τήν πιστεύουμε, ἀλλά τήν ἐμπιστευόμαστε; Γιατί στά δύσκολα, πού ὅταν δέν γίνεται κάτι, πόσες φορές τό λέω; Λέω, «νά προσεύχεσαι». Οἱ ἄλλοι μ᾽ ἀκοῦνε μ᾽ ἕνα ὕφος ἱλαρό, γελοιοποιητικό, «ἔ, αὐτό τό ξέρουμε, νά προσευχόμαστε. Καλή ἰδέα μᾶς ἔδωσες». Μά εἶναι τό μεῖζον. Λέει, «μή μοῦ πεῖς νά προσεύχομαι, τί νά κάνω». Λέω, «νά προσεύχεσαι» καί λέει, «αὐτό τό ξέρω». Ἔ, κάν᾽ το. Ἄν τό ξέρεις καί τό κάνεις, καί τό κάνεις ἱλαρῶς, καί τό κάνεις ὅπως πρέπει, εἶναι σίγουρο ἕνα πράγμα, πού ὁ Θεός θά δώσει ἀπάντηση. Πῶς, πότε, μέ ποιό τρόπο, δέν τό ξέρω. Ἀλλά ὁ Θεός δίνει ἀπαντήσεις.
Μήν καταλήξουμε λοιπόν, καί φρεναπάτες νά γίνουμε καί νά μήν πιστεύουμε στή δύναμη τῆς προσευχῆς. Γιατί ὅποιος δέν γνωρίζει καί δέν πιστεύει στή δύναμη τῆς προσευχῆς, γίνεται φρεναπάτης. Ἀπό ἕνα σημεῖο καί μετά δέν μπορεῖ νά κάνει κάτι. Ἐδῶ σταματᾶμε. Καί γίνεται πιά μιά λανθασμένη παιδαγωγία. Αὐτό μπορεῖ νά τό κάνουν φορεῖς, κρατικά μεγέθη, ἀλλά ἐμεῖς οἱ χριστιανοί δέν μποροῦμε νά τό κάνουμε σέ μιά διαπροσωπική παιδαγωγία. Βλέπετε ἡ φρεναπάτη τί φέρει μέσα της δηλαδή, πού ᾽ναι μιά ἰσχυρή, βλαβερή καί βέβηλη παρέμβαση στήν προσωπικότητα τοῦ ἄλλου. Κι αὐτή τήν προσωπικότητα ὁ Θεός τήν κρατάει ἀλώβητη. Γι᾽ αὐτό ἡ λέξη ἐλευθερία εἶναι πολύ ἰσχυρή λέξη. Ἐμεῖς μπορεῖ νά μήν τήν καταλάβαμε κι ἐκφράζεται μ᾽ ὅλα τά μεγέθη. Δέν εἶναι μονάχα ἐλευθερία ἀπό τίς κινήσεις μας, πῶς κινούμεθα στόν χῶρο καί δέν εἴμαστε φυλακισμένοι, εἶναι ἐλευθερία τοῦ νοός, κι αὐτή εἶναι δῶρο τοῦ Θεοῦ.
Ἔστω λοιπόν καί γιά καλούς λόγους δέν μποροῦμε νά παρεμβαίνουμε. Καί φυσικά, ἄν εἶναι κακοί οἱ λόγοι πού κάνει ὁ ἄλλος, θά τοῦ ποῦμε μιά-δυό φορές, ὅπως τό λέει ἡ Ἁγία Γραφή, καί πάλι θά καταλήξουμε στήν προσευχή. Δίνω ἔμφαση λοιπόν, ὡς ἀποτέλεσμα μιᾶς τέτοιας διεργασίας, στή βαθιά ἐμπιστοσύνη τοῦ πιστοῦ στήν προσευχή. Μή μοῦ λέτε πού τό ξέρετε, εἶναι θέμα ἐμπειρίας πού πρέπει νά τό δοκιμάσετε. Καί στά πολύ δύσκολα πράγματα ἀντί νά κλαῖτε, νά ὠρύεσθε, νά ἀπογοητεύεστε, νά παίρνετε χαπάκια· νά καταλήξετε στήν προσευχή.
Κι ἐκεῖ εἶναι ἡ μεγάλη δύναμη τοῦ ὀρθοδόξου χριστιανοῦ. Εἰδάλλως καί φρεναπάτης εἶσαι καί γιά λανθασμένα πράγματα μάχεσαι.
[…]
Κι ἄν δέν γίνεται τίποτε τό τονίζω καί πάλι, γιά νά ᾿χω στόν νοῦ σας πάντα ὁλοκληρωμένο τό σχῆμα, ὑπάρχει ἡ δυναμική καί τό δυνατό στοιχεῖο τῆς προσευχῆς. Κρατῆστε ὅλο αὐτό τό μοντέλο στόν νοῦ σας. Γιατί βλέπω καθημερινά ἀνθρώπους σ᾿ ἀπελπισία, σ᾿ ἀπόγνωση. Γιατί προσπαθοῦν κάτι, ἔστω γιά τό καλό, γι᾿ ἀνθρώπους κοντινούς τους καί δέν γίνεται. Δέν ἐπιτρέπεται ἡ ἀπελπισία. Γιατί ἐάν δέν γίνει τό δικό μου καί μέ πιάσει ἀπελπισία, ἤδη ἁμάρτησα, γιατί μοῦ ἦλθε ἀπελπισία. Γιατί κάτι ἀπό αὐτά πού λέω δέν τά κάνω. Γιατί στό τέλος- τέλος δέν ἐμπιστεύομαι τόν Θεό! Πού Ἐκεῖνος στό τέλος-τέλος ξέρει τί θά κάνει!
Κρατῆστε κι αὐτό, δηλαδή. Ἐάν μέσα ἀπό μιά τέτοια διεργασία καταστροφολογίας, τήν ὁποία περνοῦν οἱ ἄνθρωποι οἱ δικοί μας, καί δυσκολευόμαστε καί λυπόμαστε καί περάσουμε ἐμεῖς ἀπελπισία, τότε δέν προσφέρουμε τίποτε!
Ξέρεις, οἱ ἄρρωστοι δέν μποροῦν νά γιατρέψουν τόν ἀσθενή. Πρέπει νά εἶσαι ὑγιής. Καί νά δώσεις τή μάχη σου μέχρι τέλους. Καί ἡ μάχη μέχρι τέλους ποιά εἶναι; Νά μήν καμφθεῖς… καί τουλάχιστον βαθιά νά ἐμπιστεύεσαι ὅτι ἡ Χάρις τοῦ Θεοῦ θά ἐξαρτηθεῖ καί ἀπό τό μέγεθος τῆς προσευχῆς σου.
Αὐτό γιά νά μήν ὑπάρχουν χριστιανοί ἀπελπισμένοι…
[…]
