«Πνευματική φαρέτρα τοῦ Ὀρθοδόξου Χριστιανοῦ»
ΠΑΝΗΓΥΡΙΚΟΙ ΛΟΓΟΙ ΤΟΥ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΥΑΚΙΝΘΟΥ
'Ηγουμένου τῆς 'Ιερᾶς Μονῆς Πούτνα Μολδαβίας Ρουμανίας
(1924-1998)
Μετάφρασις ἀπό τά ρουμανικά π. Δαμασκηνός Γρηγοριάτης
'Αγαπητοί Χριστιανοί,
'Ολίγη ἡ λύπη καί πάλι ἡ χαρά. 'Ολίγη ἡ σιωπή καί πάλι λόγος γιά τήν δόξα. 'Ολίγη ἡσυχία καί πάλι λόγος γιά τά μεγαλεῖα τῆς Τριάδος. 'Ολίγη ἡσυχία καί πάλι φωνή ἀγαλλιάσεως. Πάλι πανήγυρις ἐπί τῆς γῆς, πάλιν εὐθυμία, πάλιν ἑορταστικά στολίδια, πάλιν ἀκοές καμπάνων, πάλι χαρά τοῦ Χριστιανισμοῦ!
Πόσο μεγάλα εἶναι τά μυστήρια τοῦ Θεοῦ καί πόσο ἀνεξερεύνητα τά κρίματά Του! Πόσο μεγάλο εἶναι τό ἔλεός Του πρός ἐμᾶς! ῎Ας μή κλαίη λοιπόν ἡ γῆ, ἄς μή λυπῆται ὁ ἄνθρωπος, διότι σέ πολλά μυστήρια ἔλαβε μέρος καί ἀπ' ὅλα κοινώνησε τόν Πολυέλεο Θεό.
Χθές ὑψώθηκε στούς οὐρανούς ὁ Υἱός, σήμερα κατῆλθε ἐπί τῆς γῆς τό ῞Αγιο Πνεῦμα. Χθές ὁ 'Ιησοῦς Χριστός ὡς Θεός ἀνῆλθε ἐν ἀλλαλαγμῶ καί ἐν φωνῆ σάλπιγγος, σήμερα τό Πανάγιο Πνεῦμα κατέβηκε ἀπό τόν οὐρανό μέ τήν μορφή πυρίνων γλωσσῶν, <ὥσπερ φερομένης πνοῆς βιαίας> (Πράξ.2,2). Χθές ὁ Υἱός εἰσῆλθε στήν δόξα Του, σήμερα τό ῞Αγιο Πνεῦμα τοῦ ἐφανέρωσε τήν δόξα Του. Χθές ὁ Υἱός εἰσῆλθε στήν ἀνάπαυσί Του, σήμερα τό ῞Αγιο Πνεῦμα ἄρχισε μέ ἐξουσία νά ἐργάζεται.
Πανήγυρις στόν οὐρανό, πανήγυρις στήν γῆ, ὕμνοι ἀγγελικοί, σάλπιγγες ἀρχαγγελικές, ἔκπληξις τῶν Χερουβείμ, ἀναγέννησις στήν γῆ καί θάμβος στόν οὐρανό. Πάλιν οἱ ῎Αγγελοι βλέπουν τά θαυμαστά ἔργα, πάλιν οἱ σάλπιγγες θά ἠχήσουν καί θά σκορπίσουν χαρά στόν οὐρανό καί στήν γῆ. Θεῖοι ἄνθρακες τοποθετήθηκαν στόν θρόνο τῶν Σεραφείμ, ἐνῶ ἡ φλόγα τοῦ Πνεύματος ἀναπαύεται στίς καρδιές τῶν ἁλιέων.
'Ο ἥλιος ὑψώνεται, ἀλλά τό φῶς του σ' ἐμᾶς ἐπιστρέφει. 'Ο Αὐγερινός τό πρωῒ ὑψώνεται πρός τόν οὐρανό, ἐνῶ ἡ ἀκτῖνα Του σ' ἐμᾶς παραμένει. 'Ο 'Ιησοῦς Χριστός ὑψώνεται στόν Πατέρα, ἐνῶ τό ῞Αγιο Πνεῦμα στέλλεται στούς ἀνθρώπους.
Πόσο θαυμάσια εἶναι τά μεγαλεῖα τοῦ Θεοῦ! 'Ο Υἱός σῶμα ἔλαβε, ἐνῶ τό ῞Αγιο Πνεῦμα ὡς περιστερά ἐμφανίσθηκε. 'Ο Υἱός στήν κοιλία τῆς Παρθένου κατώκησε, ἐνῶ τό ῞Αγιο Πνεῦμα στήν καρδιά τοῦ Χριστιανοῦ ἔρχεται νά κατοικήση. 'Ο Υἱός ὀλίγα ἔτη ἔμεινε μαζί μας ἐδῶ στήν γῆ, ἐνῶ τό ῞Αγιο Πνεῦμα μαζί μας παραμένει στόν αἰῶνα. 'Ο Υἱός ἐξάπλωσε στήν φάτνη τῶν κτηνῶν, ἐνῶ ἡ φλόγα τοῦ Πνεύματος στόν θρόνο τῆς καρδιᾶς μας κατεσκήνωσε. 'Ο Υἱός ἔγινε Μάρτυς γιά τόν ἄνθρωπο, ἐνῶ τό ῞Αγιο Πνεῦμα κάνει ἐμᾶς μάρτυρες τοῦ Χριστοῦ. 'Ο Υἱός μᾶς ἀνήγγειλε τόν Λόγο τῆς ζωῆς, τό ῞Αγιο Πνεῦμα μᾶς ἑρμηνεύει τήν ἔννοιά του. 'Ο Υἱός μᾶς ἔφερε τά Μυστήρια, τό ῞Αγιο Πνεῦμα μᾶς ἀποκαλύπτει τό βάθος τους. 'Ο Υἱός ὁμοιάζει μέ τόν καλό σπόρο, ἐνῶ ἡ δρόσος τοῦ Πνεύματος τό κάνει νά φυτρώση. 'Ο γεωργός ὀλίγο χωράφι καλλιεργεῖ καί μόνο σ' ἕνα τόπο ρίχνει τόν σπόρο, ἐνῶ ἡ φλόγα τοῦ 'Αγίου Πνεύματος, διά τῶν 'Αποστόλων, σ'ὁλόκληρο τόν κόσμο μέ τό ἀλέτρι τοῦ λόγου τό ἀνασκάλευσε καί ὁ καρπός τοῦ Εὐαγγελίου πολλαπλασιάσθηκε.
Πόσο μεγάλα καί πανένδοξα εἶναι τά Μυστήρια τοῦ Θεοῦ!
'Ο Χριστός ὑποσχέθηκε στόν ἄνθρωπο τόν Πατέρα, ἐνῶ τό ῞Αγιο Πνεῦμα κρύβει τόν καιρό τῆς ἐνσαρκώσεως. 'Ο Υἱός ἀναγγέλθηκε ἀπό τήν Παρθένο, ἐνῶ τό ῞Αγιο Πνεῦμα τελειοποιεῖ τό Μυστήριο. 'Ο Υἱός γεννᾶται στό σπήλαιο, ἐνῶ τό ῞Αγιο Πνεῦμα διδάσκει τούς ἀγγέλους καί τούς ποιμένας νά ψάλλουν. 'Ο Υἱός κατέρχεται ὡς Βρέφος στήν Αἴγυπτο, ἐνῶ τό ῞Αγιο Πνεῦμα Τόν σκεπάζει στήν πορεία Του. 'Ο Υἱός στόν 'Ιορδάνη βαπτίζεται, ἐνῶ τό ῞Αγιο Πνεῦμα ἀναπαύεται ἐπάνω Του. 'Ο Υἱός ἐξέρχεται στό κήρυγμα, ἐνῶ τό ῞Αγιο Πνεῦμα παραμένει κοντά Του. 'Ο Υἱός διδάσκει τήν ἀλήθεια, ἐνῶ τό ῞Αγιο Πνεῦμα Τόν ἐνισχύει μέ τά θαύματα. 'Ο Υἱός σταυρώνεται ἀπό τούς ἀνθρώπους, ἐνῶ τό ῞Αγιο Πνεῦμα Τόν συντροφεύει δίπλα στόν Σταυρό. 'Ο Υἱός τίθεται στόν τάφο, ἐνῶ τό ῞Αγιο Πνεῦμα ἀγρυπνεῖ δίπλα στήν πέτρα. 'Ο οὐρανός ἐξίσταται, ἡ κτίσις λυπεῖται, τό καταπέτασμα σχίζεται, ἐνῶ τό ῞Αγιο Πνεῦμα Τόν ἀνασταίνει ἀπό τόν τάφο (Ματ.27,52). 'Η πέτρα ἀποκυλίσθηκε, ὁ Χριστός ἀναστήθηκε, ἐνῶ τό ῞Αγιο Πνεῦμα σκεπάζει τά πάντα μέ τό φῶς.
'Ο 'Ιησοῦς Χριστός ἐξηγόρασε τόν ἄνθρωπο, ἐνῶ τό ῞Αγιο Πνεῦμα τελειοποιεῖ τό μυστήριο τῆς σωτηρίας μας. 'Ενῶ μετά τήν ἀνάστασι ὁ Υἱός ἀνῆλθε εἰρηνικά στούς οὐρανούς, τό ῞Αγιο Πνεῦμα σάν μιά χιονοθύελλα πού ἔρχεται, ξεχύθηκε γρήγορα στήν γῆ. Οἱ κλειστές πύλες ἄνοιξαν, οἱ ἁλιεῖς γίνονται 'Απόστολοι, οἱ φοβισμένοι ἀνδρειώνονται, οἱ καρδιές τους πιστεύουν, ὁ νοῦς τους φωτίζεται, οἱ γλῶσσες τους κηρύττουν ἄφοβα, τά βήματα ξεκινοῦν σταθερά γιά τήν ἱεραποστολική πορεία, ὁ Λόγος τῆς Ζωῆς μέ δύναμι παντοῦ διδάσκεται, τά δρομάκια γεμίζουν πάλι ἀπό τό θρόϊσμα τῶν φύλλων, ἡ 'Ιερουσαλήμ πάλι ἀναταράσσεται, οἱ ἀρχιερεῖς καταδιώκουν τούς 'Αλιεῖς, οἱ Γραμματεῖς ἐπιδιώκουν νά τούς συμβουλεύσουν, καί ὁ ναός τοῦ Σολομῶντος πάλι εὑρίσκεται σέ κίνησι.
'Αλλά γιατί θορυβεῖται ἡ 'Ιερουσαλήμ καί οἱ ἀρχιερεῖς καί οἱ Γραμματεῖς καί οἱ Γέροντες καί ὁ ναός τοῦ Σολομῶντος; Διότι σήμερα ἐκπληρώνεται ἡ προθεσμία τῆς ὑποσχέσεως. Σήμερα κατέρχεται στήν γῆ τό ῞Αγιο Πνεῦμα, ὁ Παράκλητος, μέ τήν μορφή πυρίνων γλωσσῶν. Σήμερα ὁ οὐρανός πάλι ἀδειάζεται στήν γῆ. Σήμερα ἡ φλόγα τοῦ Πνεύματος σάν μιά πύρινη λαμπάδα πού ἔρχεται γρήγορα, ξεχύνεται παντοῦ. Σήμερα οἱ ἁλιεῖς τῆς Γαλιλαίας γίνονται 'Απόστολοι τοῦ κόσμου. Σήμερα τά μυστήρια τῆς πίστεως ἀποσαφηνίζονται, ὁ σταυρός ὑψώνεται, ἡ 'Εκκλησία θεμελιώνεται, ὁ σπόρος τοῦ λόγου σπείρεται, τά ἔθνη πλησιάζουν τήν Χάρι, οἱ εἰδωλολάτρες ἐξημερώνονται, οἱ ξένοι ἐπιστρέφουν, οἱ χαμένοι ἀνευρίσκονται, οἱ υἱοί ἔρχονται στό πατρικό σπίτι.
Σήμερα τά ἔθνη γίνονται λαός ἐκλεκτός. Σήμερα οἱ θεοί τοῦ κόσμου συντρίβονται, τά εἰδωλεῖα γκρεμίζονται, οἱ τυφλοί βλέπουν τό φῶς τῆς ζωῆς, οἱ καίσαρες ἀκούουν τόν Χριστό, οἱ σοφοί θέλουν ν' ἀκούσουν τούς 'Αλιεῖς, ἡ 'Αθήνα καί ἡ Ρώμη ταπεινώνονται. Σήμερα ὁ Λόγος τῆς Ζωῆς ὁμιλεῖ ἀπό τό ὑπερῶο καί ὅλοι ἀκροάζονται, ὅλοι πιστεύουν, ὅλοι χαίρονται χαρά μεγάλη. Μόνο καί μόνη ἡ 'Ιερουσαλήμ ταράσσεται. Γιατί πάλι ταράσσεται; Ταράχθηκε ὅταν γεννήθηκε ὁ Χριστός στήν Βηθλεέμ (Ματ. 2, 3)· ταράχθηκε ὅταν μπῆκε ὡς νικητής ἐπάνω σέ χρονιάρικο πουλάρι (Ματ. 21, 10)· ταράχθηκε πάλι ὅταν ἀναστήθηκε ὁ Χριστός ἐκ τῶν νεκρῶν καί ζητοῦσαν μέ ἀργύρια νά καλύψουν τόν φόνο (Ματ. 28, 10-13). Ταράχθηκε καί τώρα ὅταν κατῆλθε ἐπί τούς 'Αποστόλους τό Πανάγιο Πνεῦμα. 'Αλλά γιατί ταράχθηκε; Διότι δέν ἤθελε ν' ἀκούση πάλι γιά τόν Χριστό. Διότι εἶχε ντροπιασθῆ μ' αὐτά πού εἶχαν συμβῆ. Ντροπιάσθηκε, ἀλλά δέν ταπεινώθηκε. Τώρα πάλι θορυβεῖται, ἀλλά δέν πιστεύει. 'Οργίζεται, ἀλλά ματαίως ἀπειλεῖ.
῞Ολοι ἀκούουν τούς 'Αλιεῖς τοῦ κόσμου, καί μόνον ἡ 'Ιερουσαλήμ ταράσσεται, μόνον οἱ 'Εβραῖοι ἀμφιβάλλουν, μόνον ὁ ναός τοῦ Σολομῶντος παραμένει ἀμετάπειστος. Οἱ ἀκούοντες τά βλάσφημα λόγια, βλασφημοῦν πάλι καί κράζουν: <Οὐκ ἰδού πάντες οὗτοι εἰσιν οἱ λαλοῦντες Γαλιλαῖοι;ὅἀκούομεν αὐτῶν λαλούντων ταῖς ἡμετέραις γλώσσαις τά μεγαλεῖα τοῦ Θεοῦ> (Πράξ. 2, 7-8, 11).
῞Ολα τά πέρατα τοῦ κόσμου πιστεύουν, ἐνῶ οἱ υἱοί τοῦ 'Ισραήλ ταράσσονται καί ἀποροῦν λέγοντες ὁ ἕνας πρός τόν ἄλλον: <Τί ἄν θέλοι τοῦτο εἶναι; ῞Ολοι ἀκούουν τόν Πέτρο νά ὁμιλῆ, ἐνῶ αὐτοί χλευάζοντες λέγουν ὅτι <γλεύκους μεμεστωμένοι εἰσι>. 'Αλλά ὁ μοῦστος θερμαίνει καί νέο κρασί γίνεται. 'Ακούγεται σάλευμα τοῦ ἀνέμου καί ἀνεμοθύελλα μεγάλη γίνεται. Μιά μικρή φλόγα γρήγορα γίνεται μεγαλύτερη. 'Αλλά ποιός θά σταματήση τόν μοῦστο νά μή θερμανθῆ (ὑποστῆ τήν ζύμωσι), τόν ἄνεμο νά μή πνεύση, τήν φλόγα νά μήν ἀνάψη, τήν πηγή τοῦ νοητοῦ νεροῦ νά μή τρέξη ἀπό τήν κοιλάδα ἤ τήν πέτρα νά μή κατρακυλίση ἀπό τό βουνό; Ποιός θά ἠμπορέση νά σταματήση τό ῞Αγιο Πνεῦμα νά μή κατέλθη ἐπάνω στήν γῆ; ῎Η τόν Πέτρο νά μή κηρύξη καί τόν Παῦλο νά μήν εὐαγγελισθῆ;
'Η 'Ιερουσαλήμ συνταράσσεται, ἀλλ' εἰς μάτην. Τώρα πλέον εἶναι πολύ ἀργά. 'Η σκιά τοῦ Παλαιοῦ Νόμου παρέρχεται καί μιά ἄλλη νομοθεσία ἀναγγέλλεται. 'Ο παλαιός ναός τῆς 'Ιερουσαλήμ ἐγκαταλείπεται καί δίπλα του μία νέα καί αἰώνια 'Εκκλησία ὑψώνεται. 'Η 'Εκκλησία ζῆ, ἡ 'Εκκλησία μεγαλουργεῖ γιατί εἶναι ἐκλεκτή καί ὡραία. Εἶναι ἡ Χριστιανική 'Εκκλησία!
'Από τώρα πλέον ματαίως ὀργίζεται ἡ Σιών. Πόσο ὑπερένδοξα εἶναι τά μυστήρια τοῦ Θεοῦ! Τί θαυμαστά πράγματα συνέβησαν σήμερα στήν 'Ιερουσαλήμ! Διότι αὐτοστιγμεί συναντήθηκαν πρόσωπο μέ πρόσωπο δύο 'Εκκλησίες, δύο ἑορτές, δύο Νόμοι, δύο εἴδη πιστῶν. Μιά ἐκκλησία πού γκρεμίζεται καί μιά ἄλλη πού ἀνατέλλει. Μιά ἑορτή πού καταργεῖται καί μιά ἄλλη πού θεμελιώνεται. ῞Ενας νόμος πού ἐγκαταλείπεται κι ἕνας ἄλλος πού μέ τήν πύρινη φλόγα καταγράφεται.
'Από σήμερα τό πανηγύρι τοῦ Παλαιοῦ Νόμου διαλύεται καί ἡ Πεντηκοστή τοῦ Χριστιανισμοῦ ἀναφαίνεται. Οἱ ταραχές τῆς 'Ιερουσαλήμ καταπαύουν καί οἱ χαρές τῆς νέας Σιών περιβάλλουν τήν γῆ. Οἱ τελευταῖοι Φαρισαῖοι διασκορπίζονται καί οἱ πρῶτοι Χριστιανοί συναντιῶνται. Οἱ τελευταῖοι Γραμματεῖς κοιμοῦνται καί οἱ πρῶτοι 'Απόστολοι ξεκινοῦν γιά τό κήρυγμα. Οἱ τελευταῖες λύπες ἐξαφανίζονται καί οἱ πρῶτες χαρές ἀπό τώρα γεννῶνται.
Πόσο μεγάλα εἶναι τά κατορθώματα τοῦ 'Αγίου Πνεύματος! Διότι σήμερα ὅλα βαπτίζονται μέσα στήν φωτιά, ὅλα ἀλλάζουν, ὅλα ἀναγεννῶνται, ὅλα ἀνακαινίζονται. Καί σ'αὐτή τήν μεγάλη μεταμόρφωσι τοῦ κόσμου συμβάλλει καί ὁ Θεός καί ὁ ἄνθρωπος, καί ὁ οὐρανός καί ἡ γῆ καί τό Πνεῦμα καί ἡ ὕλη· ὁ Θεός δίνει τό Πνεῦμα καί ὁ ἄνθρωπος δίνει τήν καρδιά του. 'Ο Θεός ἀνάβει τό φῶς καί ὁ ἄνθρωπος ἀναπνέει μέ τήν θεία φλόγα. 'Ο Θεός δίνει τό κρασί καί ὁ ἄνθρωπος τό δοχεῖο.
'Η γῆ δίνει τό νερό. 'Ο οὐρανός δίνει τό ῞Αγιο Πνεῦμα. 'Ο κόσμος δίνει τούς ἁλιεῖς. 'Ο Θεός τό χάρισμα στούς 'Αποστόλους. 'Ο ἄνθρωπος δίνει τόν νοῦ, ἐνῶ ὁ Θεός δαψιλεύει στόν καθένα τό πνεῦμα τῆς σοφίας καί τῆς κατανοήσεως τῶν Γραφῶν. 'Ο ἄνθρωπος δίνει καρδιά καί ὁ Θεός τήν γεμίζει μέ τό πνεῦμα τοῦ θείου φόβου ('Ησ.11, 3). 'Ο ἄνθρωπος δίνει τήν θέλησί του καί ὁ Θεός στέλλει ἐπάνω του <πνεῦμα σοφίας καί συνέσεως, πνεῦμα βουλῆς καί ἰσχύος, πνεῦμα γνώσεως καί εὐσεβείας) ('Ησ. 11, 2). 'Ο ἄνθρωπος δίνει κάθε τι πού ἔχει καί ὁ Θεός δίνει σ'αὐτόν ὅ,τι δέν ἔχει. 'Ο ἄνθρωπος δίνει κάθε τι πού ἠμπορεῖ, ἐνῶ ὁ Θεός τοῦ δίνει αὐτό πού δέν ἠμποροῦσε νά ἔχη, τό Πανάγιό Του Πνεῦμα. 'Ο ἄνθρωπος δίνει τά κάτω, ὁ Πατήρ τοῦ προσφέρει τά ἄνω. Κι ἔτσι ἐπιτελεῖται τό μυστήριο, τό θαῦμα ἐκπληρώνεται, ὁ Παράκλητος ἔρχεται στήν γῆ, οἱ 'Απόστολοι ἐργάζονται, ὁ κόσμος ἀναγεννᾶται, ἡ 'Εκκλησία θεμελιώνεται, ὅλα ἐνδύονται τό φῶς τοῦ Χριστοῦ, ὁ 'Οποῖος φωτίζει ὅλους καί ὅλα.
'Αγαπητοί Χριστιανοί,
'Αλλά τί εἶναι τό ῞Αγιο Πνεῦμα; Τό ῞Αγιο Πνεῦμα εἶναι τό τρίτο Πρόσωπο τῆς 'Αγίας Τριάδος, τό ὁποῖο ἐκπορεύεται ἀπό τόν Πατέρα, ἀναπαύεται στόν Υἱό καί δι' Αὐτοῦ γίνεται γνωστό καί σ' ἐμᾶς τούς ἀνθρώπους στόν κόσμο. Τό ῞Αγιο Πνεῦμα εἶναι δύναμις τοῦ Θεοῦ πού ἐξουσιάζει ὅλα τά οὐράνια καί τά ἐπίγεια. Αὐτό εἶναι πανταχοῦ παρών καί πληροῖ μέ τήν παρουσία Του τά πάντα. Τό ῞Αγιο Πνεῦμα εἶναι φλόγα πού ἀνάβει στίς καρδιές, εἶναι τό φῶς πού φωτίζει τούς ὀφθαλμούς, εἶναι ἡ γλυκύτης πού παρηγορεῖ τήν ἀκοή, ἡ σοφία πού γεμίζει ὅλο τόν ἀνθρώπινο νοῦ. Τό ῞Αγιο Πνεῦμα ἡ θεία ἐκείνη δύναμις πού μᾶς ἐνισχύει, μᾶς ἀνδρειώνει, ὁ ἄρτος πού μᾶς τρέφει τίς ψυχές, ἡ πηγή πού μᾶς ποτίζει, ἡ λαμπάδα πού μᾶς καθοδηγεῖ, τό ἔνδυμα πού μᾶς σκεπάζει. Τό ῞Αγιο Πνεῦμα εἶναι τό Ζῶν ῞Υδωρ, ὁ ἀσύλητος θησαυρός, ὁ μυστικός μαργαρίτης, ἡ πηγή πού ζωοποιεῖ τούς πάντες. Εἶναι ὁ θεῖος ἄνεμος πού φυσσᾶ στόν κόσμο, ἡ δροσιστική νεφέλη, ἡ θερμότης πού κάνει τά πάντα νά ἀναπτύσσωνται. Τό ῞Αγιο Πνεῦμα εἶναι ἡ ψυχή τῆς 'Εκκλησίας, ἡ ἐλπίς τῆς σωτηρίας μας, ἡ σφραγίς τοῦ 'Αγίου Βαπτίσματος, τό βάθος τῆς σοφίας, ἡ ἀνδρεία τῶν 'Αποστόλων, τό σθένος τῶν μαρτύρων, ἡ χαρά τῶν 'Οσίων, ἡ παρηγορία τῶν μητέρων, ἡ δύναμις τῶν συζύγων, ἡ εὐθυμία τῶν βρεφῶν, ἡ καλλονή τῶν παρθένων, τό στολίδι τῶν μοναχῶν.
῎Αν θέλετε νά γνωρίσετε καί πῶς ἐργάζεται Αὐτό στόν κόσμο, ἀκοῦστε: Τό ῞Αγιο Πνεῦμα κάνει τούς ἀγγέλους Του πνεύματα καί τούς λειτουργούς αὐτοῦ πυρός φλόγα (Ψαλμ. 103). Τό ῞Αγιο Πνεῦμα γεμίζει μέ καυστική φλόγα τά Σεραφείμ καί τά πολυόμματα Χερουβείμ. Αὐτό ἀναγγέλλει μυστικά τά ἀνεκλάλητα μυστήρια στούς 'Αρχαγγέλους. Αὐτό ἔστειλε τόν Γαβριήλ στήν Παρθένο Μαρία τῆς Ναζαρέτ. Αὐτό ἐνέπνευσε τούς Προφῆτες. Αὐτό ἔδωσε μετάνοια στόν Δαβίδ καί σοφία στόν Σολομῶντα. Αὐτό ἀναγγέλλει τά ἀπόρρητα καί ἀποκαλύπτει τά μέλλοντα. Αὐτό κάνει τούς ἁλιεῖς ἀποστόλους, τούς εἰδωλολάτρες χριστιανούς. Αὐτό ἐκλέγει μέσα ἀπό τούς βαρβάρους τούς μάρτυρες, μέσα ἀπό τούς ἀδυνάτους τούς μεγάλους ὁσίους, ἀπό τούς βασιλεῖς κάνει τούς ταπεινούς ἱκέτες καί ἀπό τούς πτωχούς ὑψώνει τούς βασιλεῖς· ἀπό τά εἰδωλικά ἐρείπια ὑψώνει μεγαλοπρεπεῖς ἐκκλησίες καί ἀνάμεσα ἀπό ἁπλοῦς ἀνθρώπους ἐκλέγει ἱερεῖς καί προφῆτες.
Τό ῞Αγιο Πνεῦμα μαζί μέ τόν Πατέρα καί τόν Υἱό ἐδημιούργησε ὅλα τά ὁρατά καί τά ἀόρατα. Τό ῞Αγιο Πνεῦμα ἁγιάζει τά πάντα-τόν οὐρανό καί τήν γῆ, τά ἄνω καί κάτω καί τά ὑποκάτω τῆς γῆς. Αὐτό ἁγιάζει τούς ἀγγέλους στόν οὐρανό καί τούς ἱερεῖς στήν γῆ. Αὐτό γεμίζει μέ χάρι τούς ἀρχιερεῖς καί ἐκχέεται μέσῳ τῶν χεριῶν τους καί πρός τόν λαό τοῦ Θεοῦ. Αὐτό ἁγιάζει καί ἐκλέγει τούς Πνευματικούς, ἁγιάζει τά ῎Αχραντα Μυστήρια στήν Θεία Λειτουργία. Αὐτό ἁγιάζει τό ἁγιασμένο ὕδωρ, τό ἁγιασμένο ἔλαιο, τίς ἐκκλησίες, τίς κατοικίες, τίς εἰκόνες, τούς καρπούς τοῦ ἀγροῦ, τά ἄμφια, τά σκεύη, τίς πηγές. Αὐτός πληροῖ τά πάντα ἀπό ἁγιότητα καί εὐλογία.
Τό ῞Αγιο Πνεῦμα καθαρίζει καί θεραπεύει τά πάντα. Αὐτό δένει καί λύνει τίς ἁμαρτίες τῶν ἀνθρώπων. Αὐτό καθαρίζει τίς καρδιές ἀπό τά πάθη, θεραπεύει τά σώματα ἀπό τίς ἀσθένειες. 'Απαλλάσσει τόν αἰθέρα, τήν γῆ καί τά σπίτια ἀπό τήν ἐπήρεια τῶν δαιμόνων, φυλάγει τόν νοῦ ἀπό τήν λήθη καί τήν συνείδησι ἀπό τήν ἀναισθησία. Αὐτό θεραπεύει τίς ἀνίατες ἀρρώστειες. Αὐτό ἀνακουφίζει τούς ἀφορήτους πόνους, τούς ἀνεκλάλητους στεναγμούς καί τίς μεγάλες δερματικές πληγές.
Τό ῞Αγιο Πνεῦμα στολίζει τά πάντα. Καί τά μάτια μέ τά δάκρυα, τό σῶμα μέ τίς καλλονές του, τίς καρδιές μέ τόν φόβο τοῦ Θεοῦ, τόν νοῦ μέ τήν σοφία, τήν συνείδησι μέ τίς τύψεις καί τήν ψυχή μέ τό δῶρο τοῦ παραδείσου. Αὐτό στολίζει τόν οὐρανό μέ τούς ἀγγέλους, τό σύμπαν μέ τούς ἀστέρες, τόν αἰθέρα μέ τά σύννεφα, τήν γῆ μέ τήν πρασινάδα, τά βουνά μέ τίς πηγές, ὁλόκληρη τήν φύσι μέ τά λουλούδια, μέ τόν σῖτο, καί τά ἀναρίθμητα εἴδη ζωϊκῶν ὀργανισμῶν. Τό ῞Αγιο Πνεῦμα συντηρεῖ τά πάντα. Προφυλάσσει τούς λαούς ἀπό τούς πολέμους, τούς ἀνθρώπους ἀπό τό μῖσος καί κάθε εἶδος κακίας. Αὐτό φυλάσσει τούς οὐράνιους ἀστερισμούς καί τίς ἀνθρώπινες ψυχές. Αὐτό φυλάσσει τά σπίτια ἀπό τίς διχόνοιες, τά σώματα ἀπό τίς ἀσθένειες, τίς ψυχές ἀπό τούς δαίμονες. Γιά ὅλα φροντίζει ὁ φύλαξ ἄγγελος. Τό ῞Αγιο Πνεῦμα δίνει στούς μεγάλους τήν καλωσύνη, στούς μικρούς τήν ὑποταγή, στούς ἀσθενεῖς τἠν ὑπομονή. Αὐτό δίνει στίς μητέρες ἀγάπη γιά τά παιδιά τους καί στά παιδιά ἀγάπη καί σεβασμό γιά τούς γονεῖς τους. Αὐτό διδάσκει τούς Χριστιανούς ὑπακοή στήν 'Εκκλησία. Αὐτό παρέχει τήν ἀνδρεία στούς μάρτυρες τῆς πίστεως, τήν χαρά στούς ὁσίους, τήν ἐλπίδα στούς πειραζομένους. Αὐτό δίνει τά δάκρυα στούς ὀφθαλμούς, τήν πραότητα στήν καρδιά, τήν σοφία στόν νοῦ, τήν λεπτότητα τῆς ψυχῆς, τήν δύναμι τοῦ σώματος.
Τό ῞Αγιο Πνεῦμα γεννᾶ, αὐξάνει, φωτίζει, δροσίζει, πλένει, σοφίζει καί φυλάσσει. Αὐτό σκεπάζει ὅ,τι εἶναι καλό, σβήνει ὅ,τι εἶναι κακό, ἀφανίζει ὅ,τι εἶναι ἀκάθαρτο, παρηγορεῖ τίς κλονισμένες καρδιές, συγκεντρώνει τίς διασκορπισμένες ψυχές. ῞Ολα τά ἐπιτελεῖ, ὅλα τά ἐπαυξάνει, ὅλα τά τελειοποιεῖ τό ῞Αγιο Πνεῦμα.
'Αγαπητοί μου Χριστιανοί,
τό ῞Αγιο Πνεῦμα εἶναι Θεός, δύναμις Θεοῦ καί σοφία στόν κόσμο. Εἶναι ἡ ζωή καί ἐλπίς τῆς σωτηρίας μας. Χωρίς τόν Παράκλητο κανείς ἄνθρωπος δέν ἠμπορεῖ νά εἶναι χριστιανός, δέν ἠμπορεῖ ν' ἀποκτήση τήν αἰώνιο ζωή. Αὐτό προσφέρει στόν ἄνθρωπο τό Βάπτισμα καί τό Χρῖσμα διά τοῦ ὁποίου σφραγίζεται στό ὄνομά Του. Εἶναι Βοηθός στά καλά ἔργα τοῦ Χριστιανοῦ. Κατοικεῖ καί ἀναπαύεται πλούσια μέσα στήν καρδιά του καί τόν προικίζει μέ τά θεῖα χαρίσματά Του. Τό ῞Αγιο Πνεῦμα ἀνακαινίζει τόν ἄνθρωπο κατά ἕνα ἰδιαίτερο τρόπο, μέσῳ τῆς ἀληθινῆς μετανοίας, τῆς προσευχῆς καί ἰδιαίτερα τῆς μεταλήψεως τῶν Παναχράντων Μυστηρίων τοῦ Χριστοῦ μας. Τό ῞Αγιο Πνεῦμα διατηρεῖ τήν καρδιά τοῦ ἀνθρώπου καθαρή, ἀναμάρτητη, τῆς ἐπαυξάνει τήν ταπείνωσι καί τήν τελειοποιεῖ στήν θεία ἀγάπη. Αὐτό ἀποκαλύπτεται σ' ἐμᾶς μέσῳ τῶν διαφόρων πνευματικῶν καί σωματικῶν χαρισμάτων, δοξάζεται μέσα μας μέσῳ τῶν μυστικῶν θαυμάτων, κηρύττεται μέσα μας διά τοῦ ζωντανοῦ λόγου καί τῆς πνευματικῆς ζωῆς.
'Αντιθέτως, τό ῞Αγιο Πνεῦμα, λόγῳ τῶν ἔργων τῆς ἁμαρτίας μας, ἀπομακρύνεται ἀπό τίς καρδιές μας, καί προπαντός λόγῳ τῶν ἀκολάστων παθῶν μας καί τῆς ὑπερηφανείας μας. 'Αναχωρεῖ ἐπίσης ἀπό τίς καρδιές μας, λόγῳ τῆς ἀπιστίας μας, τῆς βλασφημίας καί ἀπελπισίας μας, ἀπό τά ὁποῖα εἴθε νά μᾶς φυλάξη ἡ Χάρις τοῦ Παναγίου Πνεύματος.
'Ο Χριστιανός πού ἔχει τήν φλόγα τοῦ 'Αγίου Πνεύματος διατηρεῖ καθαρές τίς πέντε αἰσθήσεις του γιά νά μή λυπήση τόν Θεό. Αὐτό τό Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ σκεπάζει τήν γλῶσσα του νά μή κατακρίνη, τά μάτια του νά μή βλέπη τά μάταια, τά αὐτιά του νά μήν ἀκούη τά κακά ἀκούσματα, τήν σκέψι του γιά νά μήν ἐπιθυμῆ ἀσεβῆ πράγματα, τό σῶμα του νά μή κυριεύεται ἀπό ἀκάθαρτες ἐπιθυμίες, τήν ψυχή του-τόν πλέον ἀξιοτίμητο θησαυρό του-νά μή ἁρπάζεται ἀπό τούς νοητούς ἐχθρούς του. 'Ενῶ ὁ τεμπέλης χριστιανός εὔκολα ὑποχωρεῖ στόν πειρασμό, γλυστρᾶ ταχύτερα στό κακό, κάνει τό σῶμα του οἶκο τῆς ἀκολασίας, γεμίζει ἀπό πάθη, χάνει τήν Χάρι τοῦ 'Αγίου Πνεύματος, γίνεται δοῦλος τοῦ διαβόλου καί, ἐάν δέν μετανοήση ἀμέσως, θά χάση τήν ψυχή του.
'Ο Χριστιανός πού ὑπακούει στό θέλημα τοῦ Θεοῦ δέν εἶναι μόνος του, ἀλλά μεταφέρει σάν ἅρμα τό ῞Αγιο Πνεῦμα μέσα στήν καρδιά του. Εἶναι εὐχαριστημένος γιά ὅλα, παντοῦ καί πάντοτε ἔχει εἰρήνη στήν ψυχή του, δέν φοβᾶται ἀπό τίποτε καί ὅλους τούς ἀγαπᾶ. Αὐτός εἶναι ἕνας ἐπίγειος ἄγγελος, διότι τό ῞Αγιο Πνεῦμα ζῆ μέσα του. Εἶναι ἕνας ἀπόστολος, διότι δέν ζῆ πλέον γιά τόν ἑαυτό του, ἀλλά γιά τό καλό τῶν ἄλλων. Ζῆ γιά νά δοξάζη τόν Θεό, γιά νά ἀναγγέλλη τά μεγαλεῖα τοῦ Θεοῦ, νά ὑπηρετῆ τήν 'Εκκλησία καί νά ὠφελῆ τόν πλησίον. Αὐτός ζῆ συνεπῶς μέσα στήν καρδιά τῶν ἀδελφῶν του. Μακάριος εἶναι ἕνας τέτοιος Χριστιανός γεμᾶτος ἀπό τήν χάρι τοῦ 'Αγίου Πνεύματος, διότι θά περάση μέ τόν Χριστό στήν αἰωνιότητα! 'Ενῶ ὁ ἁμαρτωλός θά ὑποφέρη ἀπό τά βάσανα καί, ὅσο ἀκόμη εἶναι καιρός, ἄς μετανοήσει.
'Εν κατακλείδι, σᾶς παρακαλῶ ἀκόμη μία φορά, ἀδελφοί, ἄς μή λυποῦμε τό ῞Αγιο Πνεῦμα, τό 'Οποῖο ἀναχωρεῖ ἀπό ἐμᾶς, λόγῳ τῆς ἁμαρτίας, τῆς ἀκράτειας, τοῦ μίσους, τῆς μέθης, τῆς διαμάχης καί τῆς κάθε κακῆς ἐπιθυμίας. Τό ῞Αγιο Πνεῦμα παρακαλεῖ μέσα μας μέ στεναγμούς ἀλαλήτους γιά τήν σωτηρία μας, ἀλλά ἐμεῖς μέ βιασύνη νά Τό χαροποιοῦμε μέ τά καλά μας ἔργα. Κανείς ἄς μή παραμένη στό σκοτάδι, διότι τό φῶς ἦλθε ἀπό τόν οὐρανό. Κανείς ἄς μή νομίζη ὅτι εἶναι ἔρημος ἐπάνω στήν γῆ, διότι τό ῞Αγιο Πνεῦμα κατέβηκε γιά ἐμᾶς ἐδῶ στήν γῆ. Κανείς ἄς μήν αἰσθάνεται ὀρφανός, διότι σήμερα ἡ 'Εκκλησία τοῦ Χριστοῦ μᾶς υἱοθέτησε. 'Εάν ὅμως αἰσθανώμεθα ἀκόμη ἔρημοι, κακοί, ἐγκαταλελειμμένοι ἀπό τήν παρηγορία τοῦ Οὐρανίου Πνεύματος, ἄς μετανοοῦμε περισσότερο, ἄς λαμβάνουμε συχνότερα τά ῞Αγια Μυστήρια τοῦ Χριστοῦ μας, ἄς συγχωροῦμε, ἄς συμφιλιωνόμεθα, ἄς ἀγαποῦμε ὁ ἕνας τόν ἄλλον περισσότερο καί, πηγαίνοντας ὅλοι στίς ἅγιες ἐκκλησίες μας, ἄς προσευχώμεθα ἀπό τήν καρδιά μας ὡς ἑξῆς: <Βασιλεῦ Οὐράνιε, Παράκλητε, τό Πνεῦμα τῆς ἀληθείας, ὁ πανταχοῦ παρών καί τά πάντα πληρῶν, ὁ θησαυρός τῶν ἀγαθῶν καί ζωῆς χορηγός, ἐλθέ καί σκήνωσον ἐν ἡμῖν, καί καθάρισον ἡμᾶς ἀπό πάσης κηλίδος καί σῶσον, 'Αγαθέ, τάς ψυχάς ἡμῶν>.
Μέ τήν εὐλογία τοῦ πατρός Δαμασκηνοῦ Γρηγοριάτου
