«Πνευματική φαρέτρα τοῦ Ὀρθοδόξου Χριστιανοῦ»
Ὀνομάζομαι μον. Δαμασκηνός καί ἀνήκω στήν ἱερά Μονή Ὁσίου Γρηγορίου Ἁγίου Ὄρους ἀπό τό ἔτος τῆς ἐγκαταστάσεως μου (1975) ἕως σήμερον (2013).
Μέ πρότασι καί εὐλογία τοῦ σεβαστοῦ μου Γέροντος ἀρχιμ. π. Γεωργίου, Καθηγουμένου τῆς ἱερᾶς Μονῆς μας, ἔμαθα μόνος μου ἀπό τό 1982 ἀρκετά καλά τήν ρουμανική γλῶσσα, προκειμένου νά διευκολύνουμε τίς ἐπισκέψεις τῶν ρουμάνων προσκυνητῶν στό Ἅγιον Ὄρος.
Κατόπιν καί πάλι μέ εὐλογία τοῦ Γέροντός μου μετέβην στήν Ρουμανία γιά πρώτη φορά τό 1984, προκειμένου νά μάθω καλλίτερα τήν γλῶσσα καί νά γνωρίσω τόν συγγραφέα τοῦ Ρουμανικοῦ Γεροντικοῦ καί ἄλλων ἀσκητικῶν καί ἱεραποστολικῶν βιβλίων, τόν ἱερομ. π. Ἰωαννίκιο Μπάλαν, Πνευματικόν τῶν ἱερῶν Μονῶν Συχαστρίας καί Μπίστριτσα τῆς Μολδαβίας. Ἐπίσης μετέβην γιά νά γνωρίσω τούς τόπους, τίς σπηλιές καί τά ἀσκητήρια τῶν ἁγίων ρουμάνων μοναχῶν, τῶν ὁποίων τόν βίον ἤδη εἶχα μεταφράσει ἀπό τό Ρουμανικό Γεροντικό.
Τό πρῶτο κιόλας βράδυ, ἀφοῦ ἔφθασα στό Βουκουρέστιο, μαζί μέ τόν π. Ἰωαννίκιο, ἐπισκεφθήκαμε τόν κορυφαῖο τῆς Ὀρθοδοξίας θεολόγο καί ἀκούραστον ἐργάτην τοῦ Εὐαγγελίου, τόν πρωτοπρεσβύτερο π. Δημήτριο Στανιλοάε. Ἔμενε μέ τήν πρεσβυτέρα του Μαρία στήν ὁδό Τσερνίκα 7 σ᾿ ἕνα διαμέρισμα τῶν δύο δωματίων. Στό ἕνα ὑπῆρχαν τά ἄφθονα βιβλία του σέ διάφορες γλῶσσες, οἱ σημειώσεις, οἱ μεταφράσεις, τά θεολογικά του δοκίμια, ἐνῶ τό ἄλλο ἦταν ἡ κρεββατοκάμαρά τους.
Μᾶς ὑποδέχθηκε μέ ἕνα ἁπλοϊκό καί εὐγενικό παιδικό χαμόγελο. Ὅπως μᾶς εἶπε, παρά τά 83 χρόνια τῆς ἡλικίας του, τότε ἀσχολεῖτο μέ τήν μετάφρασι ἑλληνικῶν πατερικῶν κειμένων, διά νά διαθοθῆ ὁ πλοῦτος τῆς ὀρθοδόξου πνευματικότητος καί στούς ὁμογενεῖς του. Ἐκεῖνο τόν καιρό μετέφραζε τό «Περί τῶν δύο θελήσεων τοῦ Χριστοῦ», ἔργο τοῦ ἁγίου Μαξίμου τοῦ Ὁμολογητοῦ, ἀφοῦ προηγουμένως εἶχε τελειώσει τό βιβλίο τοῦ ἀββᾶ Βαρσανουφίου.
Τοῦ προσέφερα ἁγιορείτικο θυμίαμα, τό βιβλίο «Ὁ ἅγιος Σάββας ὁ Βατοπαιδινός» καί θεολογικές ἐργασίες τοῦ Γέροντός μου. Τά δέχθηκε μέ πρωτοφανῆ χαρά καί μέ ἀνοικτές τίς ἀγκάλες μέ ἀσπάσθηκε. Στήν συνέχεια μοῦ εἶπε: «Ἀγαπῶ τόν π. Γεώργιο, (Καθηγούμενο τῆς ἱερᾶς Μονῆς Γρηγορίου) καί χαίρομαι γιά τό ἔργο πού ἔκανε, τόσο στόν κόσμο, ὅσο καί στό μοναστήρι μέ τήν ἐπάνδρωσί του. Πολύ μέ χαροποιεῖ ἡ ἐπάνδρωσις τοῦ Ἁγίου Ὄρους».
Τόν ἐρώτησα:
-Πάτερ Δημήτριε, πέστε μου κάποιο ψυχωφελῆ λόγον νά τόν μεταφέρω ὡς εὐλογία στόν Γέροντά μου καί στούς πνευματικούς μου Ἀδελφούς.
-Νά εἰπῆτε ὅτι ἀγαπῶ καί ἐκτιμῶ τόν Γέροντά σας καί εὔχομαι οἱ Πατέρες τῆς Μονῆς σας καί ὁλοκλήρου τοῦ Ἁγίου Ὄρους νά ἐπαυξήσουν τήν πίστι τους γιά νά λάβουν ἀξία καί ζωή τά ἔργα τους καί νά γίνουν λαμπρό παράδειγμα καί στούς ἄλλους.
-Τί ἔχετε νά μᾶς εἰπῆτε γιά τόν σημερινό κόσμο, πάτερ Δημήτριε;
-Ὁ κόσμος μέ τόν τρόπο πού ζῆ σήμερα δέν θά μπορέση νά ζήση περισσότερο ἀπό δέκα χρόνια. Ἕνας μεγάλος πόλεμος θά ξεσπάση καί θά ἀλλάξη τήν παροῦσα κατάστασι. Ὅταν ἡ Ἐκκλησία διωκόταν ἀπό τούς ρωμαίους τυράννους καί ἄλλους ἐχθρούς της, οἱ μοναχοί ἐξεσηκώνοντο κατά χιλιάδες καί ἐπήγαιναν στίς πόλεις. Ἐκεῖ ἐδίδασκαν τόν λαό, ὡμολογοῦσαν τόν Χριστό, ὑπερασπίζοντο τήν πίστι καί, ὅταν ἐκόπαζε ὁ σάλος τῶν διωγμῶν καί τῶν αἱρέσεων, ἐπέστρεφαν στήν ἔρημο. Ἔτσι καί ἡ Ἐκκλησία σήμερα ἔχει τήν ἀνάγκη τῆς παρουσίας τοῦ μοναχισμοῦ κοντά της. Τώρα δέν εἶναι καιρός νά μένουμε ὅλοι στά μοναστήρια. Πρέπει νά ἐξέλθουν οἱ κατάλληλοι καί χαρισματοῦχοι γιά νά βοηθήσουν τόν λαόν τοῦ Κυρίου, τόν ὁποῖον λυμαίνονται οἱ ἐχθροί τῆς πίστεως.
-Πάτερ Δημήτριε, τί θέλετε νά κάνη ἡ δική μας Ἑλληνική Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία σάν εὐγνωμοσύνη γιά τήν προσφορά σας στήν Πατερική θεολογία;
-Ἐπιθυμῶ νά μεταφράσετε τήν Δογματική μου στήν ἑλληνική γλῶσσα.
Πῶς ἐμάθατε, πάτερ Δημήτριε, τήν ἑλληνική γλῶσσα;
-Μετέβην στήν Ἀθήνα μόνο γιά ὀκτώ μῆνες, ὅπου καί ἀσκήθηκα στήν ἐκμάθησι τῆς ἑλληνικῆς γλώσσης. Τήν ἀρχαία ἑλληνική τήν ἤξερα ἀρκετά ἀπό φοιτητής θεολογίας, ὅπου διδασκόταν στήν θεολογική μας σχολή, παράλληλα μέ ἄλλες εὐρωπαϊκές γλῶσσες.
* * *
Θεωρεῖται ὁ εἰσηγητής τῆς φιλοκαλίας στόν ὀρθόδοξο ρουμανικό μοναχισμό, διότι μετέφρασε τήν Φιλοκαλία τῶν ἀγίων ἀσκητῶν καί Νηπτικῶν Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας μας σέ 12 τόμους. Στήν πρότασί μου πῶς ἠμπορῶ νά τούς προμηθευτῶ γιά τήν βιβλιοθήκη τῆς Μονῆς μας, προθυμοποιήθηκε ὁ ἴδιος νά μοῦ δώση ὅλη τήν σειρά τῶν τόμων, ἡ ὁποία ἤδη ἀπό τότε κοσμεῖ τήν βιβλιοθήκη μας.
Κατόπιν τοῦ ἐπρότεινα νά βγάλουμε μία ἀναμνηστική φωτογραφία. Ἐπήγαμε μέ τά πόδια σέ ἕνα κοντινό φωτογραφεῖο καί ἐβγάλαμε μαζί. Μοῦ εὐχήθηκε καλό προσκύνημα στήν Ρουμανία καί στά μοναστήρια της.
Μαζί μέ τόν π. Ἰωαννίκιο Μπάλαν ἐπισκεφθήκαμε κατόπιν τήν μονή Συχαστρία, ὅπου ἐπί 20 ἡμέρες, τά ἀπογεύματα, ἀκούγαμε τά ἐμπνευσμένα κηρύγματα τοῦ μακαριστοῦ Γέροντος π. Κλεόπα, ἐκεῖ πάνω ἀπό τήν μονή, στούς κοντινούς λόφους. Κατόπιν ἐπισκεφθήκαμε στήν Σκήτη Σύχλα τόν τυφλόν τότε π. Παΐσιο Ὀλάρου, Πνευματικόν τοῦ Γέροντος Κλεόπα, τόν καθηγητή ἱερέα π. Κωνσταντῖνο Γαλέριου καθώς καί ἄλλες μεγάλες προσωπικότητες τῆς Ὀρθοδόξου Ρουμανικῆς Ἐκκλησίας. Μετά ἐπί δύο ἑβδομάδες ἐπισκεφθήκαμε περί τά 50 μοναστήρια. Τό Ὁδοιπορικό μου αὐτό τό ἔγραψα καί ἐκτυπώθηκε σάν βιβλίο στήν Ἑλλάδα τό 1986 μέ τίτλο: «Ὁδοιπορικό τῆς Ὀρθοδόξου Ρουμανικῆς Ἐκκλησίας». Τό ἔτος ἐκεῖνο 1984 ἔμεινα στήν Ρουμανία δύο μῆνες, Σεπτέμβριος καί Ὀκτώβριος. Ἀξιώθηκα νά συμμετέχω καί στά δύο μεγάλα προσκυνήματα, τῆς 14ης Ὀκτωβρίου, μνήμη τῆς ἁγίας Παρασκευῆς στό Ἰάσιο καί τῆς 26ης τοῦ ἰδίου μηνός πρός τιμήν τοῦ ἁγίου μεγαλομάρτυρος Δημητρίου στό Βουκουρέστιο.
Εἶμαι εὐτυχής διότι ἐγνώρισα ἀπό κοντά καί συνωμίλησα μέ τόν ἀξιοσέβαστο καθηγητή καί ἱερέα π. Δημήτριο Στανιλοάε. Μέ ἐντυπωσίασε ἡ ἁπλότης του, ἡ εὐγένειά του, ἡ ἀγάπη του γιά τόν μοναχισμό μας καί ὁ ζῆλος του γιά τήν διατήρησι τῆς ὁρθοδόξου Πίστεως καί ζωῆς. Ἀφιέρωσε ὁλόκληρη τήν ζωή του στήν διακονία τοῦ Θεοῦ, τῆς Ἐκκλησίας του καί τοῦ ἀνθρώπου, ὡς ἱερεύς, καθηγητής, ἱεροκῆρυξ, παιδαγωγός, συγγραφεύς, μεταφραστής καί οἰκογενειάρχης.
Τόν εὐχαριστοῦμε θερμῶς γιά τήν πολύτιμη αὐτή κληρονομία, τήν ὁποία μᾶς ἄφησε. Πολλά ἀπό τά ἔργα του ἔχουν μεταφρασθῆ ἤ καί ἀκόμη μεταφράζονται στήν ἑλληνική μας γλῶσσα. Θεωρεῖται ἕνας ἀπό τούς μεγαλυτέρους πατερικούς καί γνησίους ὀρθοδόξους θεολόγους τῆς Ὀρθοδοξίας μας διά μέσου τῶν αἰώνων. Αἰωνία του ἡ μνήμη. Νά ἔχουμε τήν ἁγία εὐχή του.
Ὁ φίλος του καί ἀδελφός ἐν Χριστῶ.
Μοναχός Δαμασκηνός Γρηγοριάτης
Ἰούλιος 2013.
Μέ τήν εὐλογία τοῦ πατρός Δαμασκηνοῦ Γρηγοριάτου
