τοῦ Ἰωάννου Μηλιώνη, ἐκπαιδευτικοῦ, μέλους τῆς Π.Ε.Γ.
Ἄνοιξη τοῦ 1981 βρέθηκα στή Θεσσαλονίκη. Εἶχα σταλεῖ ἀπό τό «Κέντρο Γνωστικῆς Ἀνθρωπολογίας» στή συμπρωτεύουσα γιά νά ἱδρύσω τό δεύτερο Κέντρο τῆς σέκτας αὐτῆς, τοῦ Σαμαέλ Ἀούν Βεόρ, τή διδασκαλία τοῦ ὁποίου εἶχε φέρει στή χώρα μας πρό διετίας τότε, ἐρχόμενος ἀπό Ἱσπανία ὁ ἐκ Σαλβαδόρ καταγόμενος Ρομπέρτο Ἐρρέρα.
Ἡ σέκτα αὐτή τῶν «Γνωστικῶν» χρησιμοποιεῖ ἕνα κράμα ἀπό διδασκαλίες καί πρακτικές ὅλων σχεδόν τῶν χώρων καί τάσεων τοῦ ἀποκρυφισμοῦ καί τῆς Νέας Ἐποχῆς· παρά ταῦτα καταχρᾶται τόν τίτλο τοῦ Ἀρχαίου Γνωστικισμοῦ, ἐνῶ ἀπό τήν Ἐκκλησία κατατάσσεται στίς Νεογνωστικές σέκτες.
Ἡ ἵδρυση τοῦ Κέντρου Γνωστικῆς Ἀνθρωπολογίας στή «Νύφη τοῦ Θερμαϊκοῦ» εἶχε, δυστυχῶς, μεγάλη ἐπιτυχία -κάτι γιά τό ὁποῖο αἰσθάνομαι, ἀπό τήν ἀπομάκρυνσή μας καί μέχρι σήμερα, μεγάλη ντροπή κι εὐθύνη-, ἔχοντας συγκεντρώσει πάνω ἀπό 50 πρόσωπα τόν πρῶτο χρόνο σέ διάφορα ἐπίπεδα διδασκαλίας καί ἐκπαίδευσης (διαλέξεις, πρακτικές, διαλογισμοί, γιόγκα, ἐξωσωματικά, ἀφύπνιση Κουνταλίνι[1] κ.λπ.).
Στή διάρκεια αὐτῆς τῆς δραστηριότητας ἤλθαμε συχνά σέ ἐπαφή καί μέ πρόσωπα ἐξοικειωμένα μέ διδασκαλίες καί πρακτικές τοῦ ἀποκρυφισμοῦ, πού εἶχαν ἐπισκεφθεῖ παρόμοιες «σχολές» τῆς συμπρωτεύουσας καθώς καί ἡ «Νέα Ἀκρόπολις» εἶχε ὑποκατάστημα στήν πόλη κι ἄλλες σέκτες.
Ἦταν τήν περίοδο αὐτή πού ἄκουσα, ἀπό πρόσωπα, πού τήν εἶχαν γνωρίσει, νά ἀναφέρεται «μία δασκάλα στό Λιτόχωρο, στήν Κατερίνη», πού στή Σχολή της γίνονταν πρακτικές παρόμοιες μέ τίς δικές μας, τή Σοφία Ἄντζακα. Ἕνα μάλιστα ἀπό τά πρόσωπα αὐτά, πού εἶχε προφανῶς θητεύσει ἐπί μακρόν κοντά της, μᾶς ἀνέφερε ὅτι «ἡ δασκάλα ἐπικοινωνοῦσε μέ τόν "προσωπικό, ἐσωτερικό της διδάσκαλο", τόν ὁποῖον ἰσχυριζόταν ὅτι σέ κατάσταση βαθέως διαλογισμοῦ ἔβλεπε "ὡς ἕνα τεράστιο μαῦρο λίνγκαμ" (φαλλό) μετεωριζόμενο μερικές πιθαμές ἐπάνω ἀπό τό κεφάλι της».
Μία ἄλλη φορᾶ -ἐνῶ εἴχαμε ἀποχωρήσει πλέον οἰκογενειακῶς ἀπό τούς «Γνωστικούς» κι εἴχαμε ἐπιστρέψει στήν Ἐκκλησία-, τό 1984 στήν Ἀθήνα, προσήλκυσε τήν προσοχή μου εὐρεία ἀφισοκόλληση κυρίως στήν περιοχή Νεάπολης-Ἐξαρχείων, πού ἀφοροῦσε ἕνα βιβλίο τῆς Σοφίας Ἄντζακα καί λίγα χρόνια ἀργότερα, σέ προθήκη ὑποκαταστήματος τῆς Ἐθνικῆς Τραπέζης -στήν Πατησίων, ἄν θυμοῦμαι καλά-, μέ ἔκπληξη ἐντόπισα βιβλία τοῦ Κάρλ Γιούνκ σέ μετάφραση Σοφίας Ἄντζακα.
Αὐτά τά ὀλίγα περί Σοφίας Ἄντζακα ἀπό ἐμένα, γιά νά δώσουμε τόν λόγο στόν κ. Δημήτρη Γαβαλά[2], πού ὑπῆρξε μαθητής της καί τήν γνώρισε ἀπό κοντά.
«Γνωρίζω τή Σοφία Ἄντζακα στίς ἀρχές τῆς δεκαετίας τοῦ ’70», διηγεῖται ὁ κ. Γαβαλᾶς, «τήν ἐποχή πού ἔχει ξεκινήσει τή συγγραφική, μεταφραστική καί ἐκδοτική της προσπάθεια. Αὐτή εἶναι ἡ μία πλευρά τοῦ ἔργου της, ἡ ἄλλη εἶναι οἱ ὁμάδες "ἐσωτερικῆς ἐργασίας". Ἔτσι ἀποκαλεῖ τή συλλογική προσπάθεια νέων ἀνθρώπων γιά ψυχολογική καί πνευματική αὐτογνωσία καί ἐξέλιξη, πού γίνεται μέ τήν καθοδήγησή της. Διάβαζα τότε, ἐνδιαφερόμενος γιά τό ἔργο τοῦ Γιούνκ, τά πρῶτα βιβλία πού ἔχει ἐκδώσει καί μοῦ κάνει ἐντύπωση ἡ βαθύτερη κατανόησή της καί ἡ ζωντάνια τῆς μεταφραστικῆς της ἀπόδοσης σέ αὐτά. Σκέφτομαι ὅτι δέν πρόκειται γιά ἁπλή μετάφραση, ἀλλά ὅτι αὐτή ἡ γυναίκα "κάτι ξέρει", ἔχει μίαν εὐρύτερη γνώση καί συνείδηση πιό οὐσιαστικῶν κατευθύνσεων τῆς ζωῆς, πέρα ἀπό τήν ἐπιφανειακότητα καί τήν καθημερινότητα. Αὐτή ἡ σκέψη μέ ὁδηγεῖ νά ἔρθω σέ ἐπαφή μαζί της».
Ἔτσι, ἦλθε ὁ κ. Γαβαλᾶς σέ ἐπαφή μέ τή «Δασκάλα» καί ἐμβαπτίστηκε στόν ἀποκρυφισμό θεωρώντας ὅτι «ἐργάζεται» γιά τήν ψυχολογική καί πνευματική του αὐτογνωσία καί ἐξέλιξη...
Καί συνεχίζεται ἡ ἀφήγηση: «Συμπαθής στήν ἐμφάνιση, μία γυναίκα περίπου πενήντα χρόνων τότε, ἀλλά πού δείχνει πολύ νεότερη. Δέν ἔχει κάνει ἰδιαίτερες σπουδές, εἶναι ὅμως ἄτομο προικισμένο μέ πολλά ταλέντα. Ἐργάζεται ὡς μεταφράστρια στό Ὑπουργεῖο Ἐθνικῆς Οἰκονομίας στήν πλατεία Συντάγματος καί ὅλο τόν ἐλεύθερο χρόνο της ἀσχολεῖται μέ τό γράψιμο: Γράφει ἡμερολόγιο, ὄχι ἐξωτερικῶν γεγονότων, ἀλλά ἐσωτερικῶν, κυριολεκτικά νυχθημερόν, μεταφράζει τούς συγγραφεῖς πού θέλει νά ἐκδώσει, γράφει δικά της κείμενα, κυρίως δοκίμια καί ἕνα τεράστιο δωδεκάτομο μυθιστόρημα, καί ἐπίσης σχόλια καί παρατηρήσεις γιά τίς ὁμάδες πού καθοδηγεῖ».
Θά πρέπει νά σημειώσουμε ὅτι στό «ἡμερολόγιο» αὐτό, κοινό χαρακτηριστικό πολλῶν σχετικῶν «ὁμάδων αὐτογνωσίας» (σεκτῶν) περιλαμβάνει μεταξύ ἄλλων καί τά ὄνειρα, καταγεγραμμένα μέ κάθε λεπτομέρεια, καθώς ἀποτελοῦν «βασικά στοιχεῖα γιά τήν ἐπίτευξη αὐτογνωσίας». Ἀκόμη, τό ἀναφερόμενο «τεράστιο δωδεκάτομο μυθιστόρημα» εἶναι τό ἔργο της «Ἱερός Γάμος», πού χαρακτηρίζεται ὡς «Βιωματική Μυθιστορία» σέ 12 τόμους, γραμμένο τήν περίοδο 1978-1985. Εἶναι γνωστό στούς ἀντίστοιχους χώρους ὅτι μέ τό ὄνομα αὐτό χαρακτηρίζεται ἡ πρακτική Μαϊτούνα (Maithuna)[3], σεξουαλική πρακτική ἐν χρήσῃ στόν ἀνατολικό κυρίως, ἀλλά καί στόν δυτικό ἀποκρυφισμό, πού χαρακτηρίζεται καί μέ τά ὀνόματα «τέλειος γάμος», «σεξουαλική μαγεία», «ἀλχημεία» κ.ἄ.
Καί συνεχίζει ὁ κ. Γαβαλᾶς περί Σοφίας Ἄντζακα: «Ὅταν δέν γράφει ... ζωγραφίζει διάφορα γεωμετρικά σχήματα/ μαντάλα, ... τά ὁποία εἶναι ἀπόρροια τῶν ἐσωτερικῶν ἐμπειριῶν της. Ὅταν ἔχει καλό καιρό, μέ τίς ὁμάδες της πηγαίνει σέ διάφορα ὄμορφα μέρη τῆς Ἀθήνας, ὅπως στό Μοναστήρι τῆς Καισαριανῆς, στήν Ἀκρόπολη, στήν Πλάκα, στή Μονή Δαφνίου καί ἀλλοῦ καί ἐργάζονται στό ὕπαιθρο».
Ἄς σημειωθεῖ ἐδῶ ὅτι «τά μαντάλα» ἤ «οἱ μάνταλες» (Mandala)[4] -ὁμόκεντρα γεωμετρικά σχέδια- κατά τόν ἰνδουϊσμό καί τίς «ἐσωτερικές» παραδόσεις λαῶν μέ μή χριστιανική θεολογία, κοσμολογία καί ἀνθρωπολογία, ἀντιπροσωπεύουν τήν ὁλότητα, τήν ἑνότητα καί τήν ἁρμονία. Πιστεύεται ὅτι κάθε μάνταλα ἔχει ἕνα μοναδικό νόημα. Ἀντιπροσωπεύουν, κατά τόν Κάρλ Γιούνκ, τήν ψυχολογική ἰσορροπία, κατά τόν Ταοϊσμό, τήν κοσμική τάξη, κατά τούς Σαμάνους «Θεραπευτές», τήν ἀκαταστασία στή ζωή, ἐνῶ κατά τήν Νέα Ἐποχή γενικά, τήν «Ἐνέργεια», πού χρήζει «ἐξισορρόπησης»...
Ὅσον ἀφορᾶ δέ τήν «ἐργασία στό ὕπαιθρο», κοινή πρακτική τῶν ἀποκρυφιστικῶν καί νεοεποχίτικων ὁμάδων, προϋποθέτει συνήθως διαλογισμό -σήμερα πλέον καί ἀσκήσεις γιόγκα- ὑποβοηθούμενο κι ἀπό τά «στοιχειώδη» τῆς δῆθεν «ἐμψυχωμένης φύσης», τούς «ντέβας» (Deva, Devata) ἤ «ἀθώους ἀγγέλους», συνήθως τά «πνεύματα» τῶν φυτῶν.
Καί συνεχίζει τό κείμενο: «Κι ἔτσι –πρόσφατα- 40 χρόνια μετά βρέθηκα ἐκεῖ στήν ἀνακαινισμένη Μονή [τή Μονή Δαφνίου] καί στά δέντρα της πού μοῦ θύμισαν ὅλα αὐτά. Κάποτε ἐδῶ ἐννόησα ὅτι ὁ Ἀπόλλων (Δαφναῖος ἐν προκειμένῳ) εἶναι ἡ προεικόνιση τοῦ Χριστοῦ, ὄχι Διόνυσέ μου καί Χριστέ μου, πού λέει ὁ Σικελιανός, ἀλλά γιά μένα Ἀπόλλων καί Χριστέ μου· ἴσως ὅλα ἔχουν μία ἐσωτερική συνοχή πού δέν διακρίνεται πάντα ἐξωτερικά».
Καί ἡ συνέχεια: «Συγκεντρωνόμαστε δυό βραδιές τή βδομάδα στό σπίτι της καί ἀσχολούμαστε μέ ὅ,τι ὀνομάζαμε ἐσωτερική ἐργασία. Εἶναι μία προσπάθεια αὐτογνωσίας, κάτι σάν ... ὁμαδική ψυχανάλυση, ἀλλά μέ περισσότερο πνευματικούς στόχους.
»Αὐτές οἱ ὁμάδες ἀλλάζουν συχνά, ἀνάλογα μέ τίς συνθῆκες, δηλαδή ἄλλοι φεύγουν γιά διάφορους λόγους καί ἄλλοι ἔρχονται. Πολλοί, μετέπειτα ἤ ἤδη, γνωστοί ἄνθρωποι περνοῦν ἀπό αὐτό τό group καί συζητοῦν μαζί μας. Μεταξύ αὐτῶν ἡ ποιήτρια Μελισσάνθη, ὁ ἱδρυτής τῆς ὁμοιοπαθητικῆς στήν Ἑλλάδα Βυθούλκας, λογοτέχνες, ψυχολόγοι καί ψυχίατροι»...
Ἀλλά ἐπειδή ὁ χῶρος δέν ἐπαρκεῖ γιά περισσότερα, θά κλείσουμε τό σημερινό σημείωμα μέ μικρό βιογραφικό τοῦ κ. Δημήτρη Γαβαλά, «... Σπούδασε μαθηματικά καί ἔκανε μεταπτυχιακές σπουδές στήν κυβερνητική. Παράλληλα, ἀσχολήθηκε μέ τήν ψυχολογία τοῦ Γιούνκ, τήν ψυχανάλυση, τόν Γκουρτζίεφ[5] καί τό Ζέν [Βουδισμό]. Ἔκανε ἐπίσης μεταπτυχιακές σπουδές σέ θέματα μαθηματικῶν καί διδακτικῆς (διδακτορική διατριβή). Ἐργάζεται ὡς καθηγητής μαθηματικῶν στή δευτεροβάθμια ἐκπαίδευση (Βαρβάκειος Σχολή) καί εἶναι συνεργάτης τοῦ Παιδαγωγικοῦ Ἰνστιτούτου. Δημοσιεύσεις: Ἐργασίες σέ ... σχολικά βιβλία, καθώς καί κεφάλαια σέ ἐκπαιδευτικά βιβλία ... Μετέφρασε τό βιβλίο τοῦ Nicoll "Ψυχαναλυτικά σχόλια στή διδασκαλία τοῦ Γκουρτζίεφ"»[6].
Μέ βάση τό ἀνωτέρω βιογραφικό ὁ κ. Γαβαλᾶς, πέραν τῆς «ἐκπαίδευσής» του στίς ὁμάδες «ἐργασίας» τῆς Σοφίας Ἄντζακα, «ἀσχολήθηκε μέ τήν "ψυχολογία" τοῦ Γιούνκ, τήν ψυχανάλυση, τόν Γκουρτζίεφ καί τό Ζέν»· σήμερα ἐργάζεται ὡς καθηγητής στό Βαρβάκειο καί εἶναι συνεργάτης τοῦ Παιδαγωγικοῦ Ἰνστιτούτου. Ἔχει δηλαδή ἄμεση ἐπαφή μέ παιδιά γυμνασίου ἤ Λυκείου ἐνῶ μέσω τοῦ Παιδαγωγικοῦ Ἰνστιτούτου ἔχει μετοχή στή συγγραφή τῶν βιβλίων τους...
Δεδομένου ὅτι οἱ θιασῶτες τῆς Νέας Ἐποχῆς τοῦ Ὑδροχόου θεωροῦν καθῆκον τους νά εἰσάγουν τά παιδιά μας σέ «Μαθητεία στή Νέα Ἐποχή», πόσο ἥσυχοι μποροῦν νά κοιμοῦνται οἱ γονεῖς ὅταν δεκάδες καθηγητές, δάσκαλοι καί νηπιαγωγοί ἔχουν ἐκπαιδευθεῖ στήν ἀντίχριστη κοσμοθεωρία τῆς Νέας Ἐποχῆς;
Τὰ περιεχόμενα τοῦ ἐν λόγῳ ἄρθρου ἐκφράζουν θέσεις ἐκκλησιαστικὲς καὶ ἀντιαιρετικές καὶ δὲν ἔχουν τὴν πρόθεση νὰ προσβάλουν τὴν τιμὴ καὶ τὴν ὑπόληψη κανενός, τὶς ὁποῖες δηλώνουμε ὅτι σεβόμεθα δεόντως.
[1] Ἡ κουνταλίνι γιόγκα εἶναι πρακτική κυρίως τοῦ Ἰνδουϊσμοῦ καί Βουδισμοῦ. Στή Δύση ἔγινε γνωστή ἀπό τόν Κάρλ Γιούνκ. https://www.omorfizoi.gr/eisagwgi-sthn-kundalini