Κυριακή 8 Αυγούστου 2021

Ὁ ἄνθρωπος: «κατ’ εἰκόνα Θεοῦ ἤ μασκαράς»;

Ἀρχιμανδρίτου Παύλου Ντανᾶ, Ἱεροκήρυκος

Σύμφωνα μέ τή διδασκαλία τῆς Ἐκκλησίας μας ὁ ἄνθρωπος πλάστηκε ἀπό τόν Τριαδικό μας Θεό «κατ’ εἰκόνα καί καθ’ ὁμοίωσιν» (Γεν.1, 26-27). Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός λέει τά ἑξῆς: «Ὁ Θεός δημιουργεῖ τόν ἄνθρωπο ἀπό ὁρατή καί ἀόρατη φύση, μέ τά ἴδια του τά χέρια… Τό «κατ’ εἰκόνα» φανερώνει τή νοερή καί αὐτεξούσια φύση, ἐνῶ τό «καθ’ ὁμοίωσιν» τήν κατά τό δυνατόν ὁμοίωση στήν ἀρετή».

Ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ θεολόγος ἐπισημαίνει, ὅτι ὁ ἄνθρωπος εἶναι σύνδεσμος «ὁρατῆς καί ἀοράτου φύσεως» (PE,36,321LD). Καί ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Νύσσης ἑρμηνεύει: «Τό μέν «κατ’ εἰκόνα» τῇ κτίσει ἔχομεν τό δέ «καθ’ ὁμοίωσιν» ἐκ προαιρέσεως κατωρθοῦμεν. (Εἰς τό ποιήσωμεν ἄνθρωπον).

Τό «κατ’ εἰκόνα καί καθ’ ὁμοίωσιν» ἀπό πολλούς ἐντοπίζεται στή λογική καί νοερή φύση τοῦ ἀνθρώπου, ἀλλά αὐτό δέν σημαίνει ὅτι δέν ἀναφέρεται στόν ὅλο ἄνθρωπο. Ὅταν ὁμιλοῦμε γιά τό «κατ’ εἰκόνα» πρέπει νά γνωρίζουμε ὅτι ἔχει σχέση μέ τήν ψυχή καί τό σῶμα, μέ τήν ὁλότητα καί τήν ἁρμονική τους σχέση. Τό σῶμα ἀνήκει στό Θεό καί καλούμαστε νά τό ἀναδείξουμε «σκεῦος ἁγιασμοῦ» (Θεσ,4,4) καί νά μήν τό παραδίδουμε σέ πάθη ἀτιμίας» (Ρωμ.1,26).

Ἡ εἰκόνα ἀνήκει στήν κατηγορία τῆς φύσεως, ἡ ὁμοίωση ἀνήκει στήν κατηγορία τοῦ προσώπου καί σφραγίζει τήν τελείωση τοῦ ἀνθρώπου, ἐπισημαίνει ὁ Παναγιώτης Χρήστου στό βιβλίο του: «Τό μυστήριο τοῦ ἀνθρώπου».

Μέ τή χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος καί τά χαρίσματα ὅπως: τή νοερή καί λογική φύση, τό αὐτεξούσιο, τήν ἐλευθερία τῆς βουλήσεώς του, ὁ ἄνθρωπος μπορεῖ νά γίνει κατά χάριν θεός. Ὅταν ὅμως χάσει τήν πνευματική ἐλευθερία, τή χάρη τοῦ Θεοῦ καί τήν πορεία πρός τήν τελείωση, ἀναπότρεπτα γίνεται ὑποχείριο τῶν παθῶν καί τῶν δαιμόνων.

Τί σχέση ἔχει, λοιπόν, ἡ μάσκα μέ τόν κατά Θεόν πλασθέντα ἄνθρωπο;

· Ἡ μάσκα σύμφωνα μέ τό λεξικό τοῦ Γ. Μπαμπινιώτη εἶναι κάλυμμα τμήματος ἤ ὁλοκλήρου τοῦ προσώπου πού φορᾶ κανείς, γιά νά μήν ἀποκαλύπτεται ἡ ταυτότητά του: οἱ ληστές φοροῦσαν μάσκες.

· Ἡ μάσκα πού χρησιμοποιεῖται γιά μεταμφίεση στίς ἀπόκριες ἤ στό θέατρο.

· Ἡ μάσκα πού καλύπτει γιά λόγους προστασίας ἀπό διάφορα ἀέρια καί στήν περίπτωση πού ὑπάρχουν ἰοί θανατηφόροι.

· «Βγάζω τή μάσκα» σημαίνει ὅτι ἀποκαλύπτω τίς πραγματικές μου προθέσεις.

· Μάσκα φοράνε οἱ κουκουλοφόροι γιά νά δείξουν τήν ἀπειθαρχία. Ἀλήθεια! Πῶς ἐξαφανίστηκαν οἱ κουκουλοφόροι; Μήπως τελικά εἶναι μέρος τοῦ συστήματος;

· Ἡ μάσκα καλύπτει τήν ἔκφραση τοῦ προσώπου γιά νά μήν ἀποτυπώνονται τά πραγματικά συναισθήματα.

· Ἡ μάσκα εἶναι συνυφασμένη μέ τήν ὑποκρισία. Ὁ Κύριός μας ἐλέγχει δριμύτατα τούς Γραμματεῖς καί Φαρισαίους μέ ἐκεῖνα τά φρικτά «Οὐαί ὑμῖν, Γραμματεῖς καί Φαρισαῖοι ὑποκριταί, ὅτι κλείετε τήν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων…Οὐαί ὑμῖν, Γραμματεῖς καί Φαρισαῖοι ὑποκριταί, ὅτι περιάγετε τήν θάλασσαν καί τήν ξηράν ποιῆσαι ἕναν προσήλυτον, καί ὅταν γένηται, ποιεῖτε αὐτόν υἱόν γεέννης διπλότερον ὑμῶν. Οὐαί ὑμῖν, ὁδηγοί τυφλοί …(Ματθ. κγ΄,13-29). Τό ἀποκορύφωμα τῆς ὑποκρισίας εἶναι τό φίλημα τοῦ Ἰούδα.

Λυπηθήκαμε καί σκανδαλισθήκαμε ὅταν εἴδαμε τήν Διαρκή Ἱερά Σύνοδο νά φοράει μάσκα – Ἀρχιεπίσκοπος καί Συνοδικοί Ἱεράρχες – στήν πρώτη Συνεδρίαση τοῦ Σεπτεμβρίου ἤ τόν Οἰκουμενικό Πατριάρχη καί ἄλλους Ἀρχιερεῖς σέ διάφορες ἐκδηλώσεις. Μᾶς ἔκανε δέ ἀλγεινή ἐντύπωση, ὅτι ἡ μάσκα πού ἔφερε ὁ Πατριάρχης στήν πρόσφατη συνάντησή του μέ τόν παναιρετικό Πάπα καί πρόδρομο τοῦ Ἀντιχρίστου εἶχε τό σημεῖο τοῦ Σταυροῦ. Ὦ τῆς βλασφημίας! Πιστεύουμε ἤ δέν πιστεύουμε ὅτι ὁ «Σταυρός εἶναι ὁ φύλαξ πάσης τῆς Οἰκουμένης»;

Λυπηθήκαμε, πάλι, μέ τούς Ἀρχιερεῖς μας πού ὑποχώρησαν στήν κυβερνητική ἐντολή, μέ ἀποτέλεσμα νά ἐπιβάλουν στούς χριστιανούς νά φοροῦν μάσκα στόν Ἱερό Ναό καί νά κλείσουν γιά δεύτερη φορά οἱ Ἐκκλησίες μας.

Σκανδαλισθήκαμε μέ τόν Μητροπολίτη πού ἐξομοίωσε τή μάσκα μέ «τήν ζακετούλα!». καί μέ τόν ἁγιορείτη πού ὀνόμασε τόν ἰό «ἡσυχαστή!».

Σκανδαλισθήκαμε, ἐπίσης, μέ τίς δηλώσεις τοῦ Ἡγουμένου τῆς Μονῆς Βατοπαιδίου Γέροντος Ἐφραίμ: «Ἡ μάσκα δέν ἐπηρεάζει τό ἦθος καί τό δόγμα τῆς Ἐκκλησίας. Μήν μένετε σέ αὐτά. Εἶπε τό κράτος βάλτε μάσκα, ἔ βάλτε τή μάσκα σας, βρέ παδιά.»

Καί ἐγώ στό ἀεροδρόμιο πού πῆγα ἦταν ἐκεῖ ἡ διευθύντρια τοῦ ἀεροδρομίου πού τήν ξέρω στή Θεσσαλονίκη καί μοῦ λέει:

-Γέροντα ἐπειδή σᾶς ξέρω καί σᾶς συνοδεύω κιόλας πρέπει νά ἔχετε μάσκα γιατί θά ἐκτεθῶ.

Καί τῆς εἶπα:

Κόρη μου, νά εἶναι εὐλογημένο.

Καί μοῦ ἔδωσε μιά μάσκα καί ἔβαλα μέχρι τό ἀεροπλάνο, τί νά κάνουμε. Τί νά κάνω, τί νά πῶ;

Δέν φορῶ μάσκα διότι ἀντίκειται στίς διδασκαλίες τῆς Ἐκκλησίας;

Ποῦ τό βρίσκουν αὐτό ὅτι ἡ μάσκα ἀντίκειται στίς διδασκαλίες τῆς Ἐκκλησίας;

Εἶναι μερικές ὑπερβολές πού γίνονται καί δέν εἶναι σωστό. Πάρε ἐκεῖ μιά μάσκα ἐκεῖ ταπεινώσου καί σιώπα”.

Φυσικά καί ἀντίκειται ἡ μάσκα στή θεολογία τῆς Ἐκκλησίας ὅταν παραμορφώνεται τό ἀνθρώπινο πρόσωπο τό ὁποῖο ἀντικατοπτρίζει τήν εἰκόνα τῆς θείας ὀμορφιᾶς. Ἄλλωστε μή λησμονοῦμε ὅτι στό ὄρος Θαβώρ «ἔλαμψε τό πρόσωπο αὐτοῦ (τοῦ Κυρίου) ὡς ὁ ἥλιος…» (Ματθ. 17,2). Στή Βασιλεία τοῦ Θεοῦ ὅσοι ἀξιωθοῦν νά γίνουν κληρονόμοι θά δοῦν τόν Χριστόν «πρόσωπον πρός πρόσωπον» (Α΄Κορ.13,12).

Τόν 8ο μ.Χ. αἰώνα ἡ Ἐκκλησία καταδίκασε τήν ὁποιανδήποτε ἀποτύπωση συμβόλου «ἐπί τοῦ σώματος τῶν πιστῶν». Ὁ Κων/νος Βαθιώτης, ἀναπληρωτής καθηγητής τῆς Νομικῆς Σχολῆς Δ.Π.Θ. λέει τά ἑξῆς: «Ἕνας πόλεμος διεξάγεται πάντοτε μέ ὅπλα, σύμβολα, λάβαρα καί ἐμβλήματα. Στόν πόλεμο κατά τοῦ «ἀοράτου ἐχθροῦ», sic ἡ περίφημη μάσκα, ἐκτός ἀπό ἀμυντικό ὅπλο-ἀσπίδα γιά τήν «αὐτό-» καί ἑτεροπροσωπία τῶν ἀπειλουμένων ἀπό τόν ἐν λόγῳ «ἐχθρό», εἶναι καί πολυσήμαντο σύμβολο…Ἡ μάσκα θυμίζει φίμωτρο καί, ἄρα, παραπέμπει στήν προσπάθεια νά ἀποκρουσθεῖ ὡς συνωμοσιολογική ἤ ὡς προϊόν fake news κάθε ἀντίθετη ἄποψη πού ἀμφισβητεῖ τήν ὕπαρξη πανδημίας, καθώς καί τήν ὀρθότητα τῶν ἐφαρμοζόμενων μέτρων».

Ὁ Δῆμος Θανάσουλας δικηγόρος παρ’ Ἀρείῳ Πάγῳ ἀναφέρει ὅτι: «Χρειάστηκε νά περάσουν 10 περίπου χρόνια ὅταν ἡ Economist, φέτος στίς 28 Μαρτίου ἐν μέσῳ κορωνοϊοῦ καί ὑποτιθέμενης ἀβεβαιότητας, πανηγύριζε μέ ἕνα ἐξώφυλλο τήν ὁλοκλήρωση τοῦ ἐγχειρήματος. “Everything is under control” δηλαδή «Ὅλα εἶναι ὑπό ἔλεγχο», δείχνοντας στό ἐξώφυλλό του ἕνα μεγάλο ἄνωθεν χέρι νά κρατᾶ ἀπό τό λουρί ἕναν ἄνθρωπο μέ μάσκα, πού μέ τή σειρά του κρατᾶ ἕναν σκύλο πού ἐπίσης φορᾶ μία μάσκα ἀντί γιά φίμωτρο».

Σημεῖον ἀντιλεγόμενον σ’ ὅλη αὐτή τήν ἱστορία εἶναι ὁ κ. Σωτήρης Τσιόδρας, λοιμωξιολόγος ὁ ὁποῖος μέ τήν εἰκόνα τοῦ εὐσεβοῦς ἀνθρώπου, παραπλάνησε πολλούς ἀνθρώπους τῆς Ἐκκλησίας. Ἀλήθεια! Ἀφοῦ εἶναι ἄνθρωπος τῆς Ἐκκλησίας, πῶς ἐπιτρέπει τή μάσκα μέσα στό Ναό καί μάλιστα σέ ὅσους προσέρχονται νά κοινωνήσουν τό Σῶμα καί τό Αἷμα τοῦ Χριστοῦ; Πῶς δέχεται νά κλείσουν τίς Ἐκκλησίες γιά δεύτερη φορά; Θεωροῦμε, ὅτι ἡ χριστιανική του ἰδιότητα θά ἔπρεπε νά τόν βοηθήσει ὥστε νά συνειδητοποιήσει ὅτι ἡ ἄκτιστη χάρη τοῦ Θεοῦ εἶναι ἀνώτερη ἀπό τήν Ἐπιστήμη καί τόν Ὀρθό Λόγο. Κατά τήν ταπεινή μας γνώμη θά ἔπρεπε καί ὁ ἴδιος νά ἀφορισθεῖ.

Ὁ καταξιωμένος θεολόγος καί ἐκδότης τῆς ἐφημερίδος «Στύλος Ὀρθοδοξίας» Διονύσης Μακρῆς ἀναφέρει: «Ὁ κ.Τσιόδρας ἐπισκέφθηκε τόν Γέροντα Εὐθύμιο στήν Καψάλα καί προσπάθησε νά τόν μεταπείσει, νά μήν ἔχει αὐτές τίς ἀπόψεις γιά τό ἐμβόλιο πού θά βγεῖ, ἀλλά ὁ γέροντας τοῦ τά ἔψαλλε σέ τόνο βαρύ καί ἀσήκωτο καί ἔβαλε τήν οὐρά κάτω ἀπό τά σκέλια καί ἔφυγε… μετά πῆγε στήν Ἀθωνιάδα νά δεῖ τούς μαθητές ἄν τηροῦσαν τά μέτρα, ἄν φοροῦσαν μάσκα καί κανένας μαθητής δέν φοροῦσε μάσκα καί τούς ρώτησε γιατί τό κάνουν αὐτό, γιατί δέν φοροῦν μάσκα… καί οἱ μαθητές τοῦ ἀπάντησαν ὅτι δέ μᾶς ἀφήνουν οἱ Πνευματικοί μας… Ἔχουμε τέτοια ἐντολή ἀπό τούς Πνευματικούς μας νά μήν ντυνόμαστε καρναβάλια…».

Πολλοί χριστιανοί σκανδαλίσθηκαν βλέποντας Ἐπισκόπους καί Κληρικούς μέ μάσκες νά παρίστανται στή Δοξολογία γιά τήν 28η Ὀκτωβρίου στόν Μητροπολιτικό Ναό Ἀθηνῶν. Ὀρθῶς ἐλέχθη, ὅτι οἱ ἥρωες τοῦ 1940 εἶχαν ὡς σύνθημά τους τό «Ἐλευθερία ἤ θάνατος», ἐνῶ στήν ἐποχή μας γιά χάρη τῆς εὐδαιμονιστικῆς ζωῆς καί τῆς ἀδιαφορίας τό σύνθημα εἶναι «ἐλευθερία ἤ ζωή». Τί νόημα ἔχει ὅμως μιά ζωή μέσα στή σκλαβιά πού ἀπεργάζονται οἱ ἀπάτριδες καί οἱ ἀρνησίχριστοι πολιτικοί μας ἤ ἡ Νέα Τάξη Πραγμάτων καί ἡ παγκόσμια δικτατορία τοῦ Ἀντιχρίστου;

Μήπως στά πλαίσια τῆς ἰσλαμοποίησης τῆς Πατρίδος μας ἡ μάσκα μᾶς ἐξομοιώνει μέ τούς μουσουλμάνους; Γιατί ποτέ οἱ χριστιανοί δέν κάλυψαν τά πρόσωπά τους, ἐνῶ οἱ μουσουλμάνοι πάντοτε εἶχαν κρυμμένα τά πρόσωπά τους.

Ἡ Ἀγγελική, μαθήτρια τῆς Γ΄ Γυμνασίου πού ἦταν Σημαιοφόρος κατά τήν 28η Ὀκτωβρίου -καί πρός τιμήν της- δέν φόρεσε μάσκα παρά τήν πίεση ἀπό τούς ἐκπαιδευτικούς της, ὁμολογεῖ: «Ἡ μάσκα εἶναι βολική, γιατί μπορεῖς νά τρῶς, νά μιλᾶς μέσα στό μάθημα καί ὁ Καθηγητής νά μή σέ βλέπει. Δέν εἶναι, ὅμως, στ’ ἀλήθεια βολική, γιατί δέν μπορεῖς νά ἀναπνεύσεις καί δέν εἴμαστε ἐγκληματίες γιά νά κρύβουμε τό πρόσωπό μας. Τό πρόσωπό μας εἶναι «κατ’ εἰκόνα» τοῦ Θεοῦ, ἄρα δέν πρέπει νά τό κρύβουμε».

Ἄς διδαχθοῦμε ἀπό τήν παρρησία τῆς Ἀγγελικῆς. Ἄς ἀφυπνισθοῦμε καί ἄς ξεσηκωθοῦμε πρίν εἶναι ἀργά…

aktines