Κατήχησις μυσταγωγικὴ Δ΄:
«ΠΕΡΙ ΣΩΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΑΙΜΑΤΟΣ ΧΡΙΣΤΟΥ»
Ἁγίου Κυρίλλου Ἱεροσολύμων
1ον
«Ἐγὼ γὰρ παρέλαβον ἀπὸ τοῦ Κυρίου ὃ καὶ παρέδωκα ὑμῖν (:ἐγὼ παρέλαβα ἀπὸ τὸν Κύριο, αὐτὸ τὸ ὁποῖο σᾶς παρέδωσα)»[Α΄Κορ.11,23].
Α΄. Καὶ μόνη αὐτὴ ἡ διδασκαλία τοῦ μακαρίου ἀποστόλου Παύλου εἶναι ἀρκετὴ καὶ μπορεῖ νὰ σᾶς ἐνημερώσει γιὰ τὰ Θεῖα Μυστήρια, τὰ ὁποῖα σᾶς ἀξίωσε ἡ Χάρη τοῦ Θεοῦ νὰ λάβετε καὶ ἔτσι νὰ γίνετε σύσσωμοι καὶ σύναιμοι τοῦ Χριστοῦ.
Γιατί λίγο πρὶν ὁ ἀπόστολος Παῦλος μᾶς εἶπε μεγαλόφωνα ὅτι: «ὁ Κύριος Ἰησοῦς ἐν τῇ νυκτὶ ᾗ παρεδίδοτο ἔλαβεν ἄρτον καὶ εὐχαριστήσας ἔκλασε καὶ εἶπε· λάβετε φάγετε· τοῦτό μού ἐστι τὸ σῶμα τὸ ὑπὲρ ὑμῶν κλώμενον· τοῦτο ποιεῖτε εἰς τὴν ἐμὴν ἀνάμνησιν. ὡσαύτως καὶ τὸ ποτήριον μετὰ τὸ δειπνῆσαι λέγων· τοῦτο τὸ ποτήριον ἡ καινὴ διαθήκη ἐστὶν ἐν τῷ ἐμῷ αἵματι· τοῦτο ποιεῖτε, ὁσάκις ἂν πίνητε, εἰς τὴν ἐμὴν ἀνάμνησιν (:ὁ Κύριος Ἰησοῦς τὴ νύχτα ποὺ παραδιδόταν πῆρε ἄρτο καὶ ἀφοῦ ἔκανε εὐχαριστήρια προσευχή, τὸν ἔκοψε σὲ τεμάχια καὶ εἶπε: ”Λάβετε φάγετε· αὐτὸ εἶναι τὸ σῶμα μου ποὺ θυσιάζεται καὶ τὴ στιγμὴ αὐτὴ κόβεται σὲ κομμάτια γιὰ χάρη σας καὶ γιὰ τὴ σωτηρία σας. Αὐτὸ ποὺ κάνω τώρα μαζί σας νὰ τὸ κάνετε συνεχῶς, γιὰ νὰ θυμᾶστε μὲ εὐγνωμοσύνη τὴ θυσία τοῦ σταυροῦ, ποὺ τὴν πρόσφερα γιὰ νὰ σᾶς σώσω”· παρόμοια πῆρε καὶ τὸ ποτήρι, ἀφοῦ τελείωσε τὸ δεῖπνο καὶ εἶπε: “Αὐτὸ τὸ ποτήριο ἐμπεριέχει τὸ αἷμα μου καὶ γι’ αὐτὸ εἶναι ἡ Νέα Διαθήκη ποὺ συνάπτεται καὶ ἐπισφραγίζεται μὲ τὸ αἷμα μου· νὰ τὸ κάνετε αὐτὸ πάντοτε, γιὰ νὰ θυμᾶστε ἐμένα καὶ τὴ θυσία μου. Καὶ κάθε φορά ποὺ θὰ πίνετε ἀπὸ τὸ ἁγιασμένο αὐτὸ ποτήριο, θὰ τὸ κάνετε γιὰ ἀνάμνησή μου”)»[:Α΄Κορ.11,23-25· πρβ. Ματθ.26,26-28: «Ἐσθιόντων δὲ αὐτῶν λαβών ὁ Ἰησοῦς τὸν ἄρτον καὶ εὐχαριστήσας ἔκλασε καὶ ἐδίδου τοῖς μαθηταῖς καὶ εἶπε· λάβετε φάγετε· τοῦτό ἐστι τὸ σῶμά μου· καὶ λαβών τὸ ποτήριον καὶ εὐχαριστήσας ἔδωκεν αὐτοῖς λέγων· πίετε ἐξ αὐτοῦ πάντες· τοῦτο γὰρ ἐστι τὸ αἷμά μου τὸ τῆς καινῆς διαθήκης τὸ περὶ πολλῶν ἐκχυνόμενον εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν (:καὶ ἐνῷ ἔτρωγαν, πῆρε ὁ Ἰησοῦς στὰ χέρια του τὸν ἄρτο, κι ἀφοῦ εὐχαρίστησε, τὸν ἔκοψε σὲ κομμάτια κι ἄρχισε νὰ τὸν μοιράζει στοὺς μαθητὲς λέγοντας: “Λάβετε, φάγετε, αὐτὸ εἶναι τὸ σῶμά μου”. Καὶ ἀφοῦ πῆρε τὸ ποτήριο καὶ εὐχαρίστησε, τὸ ἔδωσε σὲ αὐτοὺς καὶ εἶπε: “Πιεῖτε ἀπ’ αὐτὸ ὅλοι· διότι αὐτὸ εἶναι τὸ αἷμα μου, ποὺ ἐπικυρώνει τὴ νέα Διαθήκη καὶ χύνεται γιὰ τὴ σωτηρία πολλῶν, γιὰ νὰ τοὺς συγχωρηθοῦν οἱ ἁμαρτίες τους”)»]. Ἀφοῦ λοιπὸν ὁ Ἴδιος ὁ Χριστὸς εἶπε ξεκάθαρα γι’ αὐτὸν τὸν ἄρτο: «αὐτὸ ἐδῶ εἶναι τὸ Σῶμα μου», ποιὸς θὰ τολμήσει στὸ ἑξῆς νὰ ἀμφιβάλλει; Καὶ ὅταν ὁ Ἴδιος Αὐτὸς βεβαίωσε καὶ εἶπε: «αὐτὸ εἶναι τὸ Αἷμα μου», ποιὸς θὰ ἀμφισβητήσει καὶ θὰ πεῖ ὅτι δὲν εἶναι αὐτὸ τὸ Αἷμα Του;
Β΄. Ἐκεῖνος ποὺ τὸν παλιὸ καιρό, στὴν πόλη Κανὰ τῆς Γαλιλαίας, μὲ ἕνα Του νεῦμα, μετέβαλε τὸ νερὸ σὲ κρασί, δὲν εἶναι καὶ τώρα ἀξιόπιστος, ποὺ μὲ τὴν Ἀρχιερατικὴ εὐχὴ Του μετέβαλε τὸ κρασὶ σὲ Αἷμα; Ἐκεῖνος πού, ὅταν προσκλήθηκε σὲ ἀνθρώπινο γάμο, ἔκανε αὐτὸ τὸ τόσο παράδοξο θαῦμα, δὲν εἶναι πολὺ πιὸ εὔλογο νὰ ὁμολογεῖται ὅτι χάρισε στοὺς υἱοὺς τοῦ Νυμφώνα Του τοῦ πνευματικοῦ, στὰ μέλη τῆς Ἐκκλησίας Του, τὴν ἀπόλαυση τοῦ Σώματος καὶ Αἵματός Του [πρβ. Ματθ.9,15: «Μὴ δύνανται οἱ υἱοὶ τοῦ νυμφῶνος πενθεῖν ἐφ’ ὅσον χρόνον μετ’ αὐτῶν ἐστιν ὁ νυμφίος; ἐλεύσονται δὲ ἡμέραι ὅταν ἀπαρθῇ ἀπ’ αὐτῶν ὁ νυμφίος, καὶ τότε νηστεύσουσιν (:Μήπως εἶναι δυνατὸν οἱ φίλοι τοῦ γαμπροῦ οἱ καλεσμένοι στὸν γάμο του νὰ πενθοῦν καὶ νὰ νηστεύουν γιὰ ὅσο διάστημα εἶναι μαζί τους ὁ γαμπρὸς καὶ συνεχίζει ἡ ἑορταστικὴ ἀτμόσφαιρα τοῦ γάμου; Ἔτσι καὶ οἱ μαθητές μου, γιὰ ὅσο διάστημα ἐγὼ ὁ Νυμφίος τῆς Ἐκκλησίας εἶμαι μαζί τους, δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ πενθοῦν. Θὰ ἔλθουν ὅμως ἡμέρες ποὺ θὰ πάρουν ἀπὸ κοντὰ τους τὸν Νυμφίο, καὶ τότε θὰ νηστέψουν καὶ θὰ πενθήσουν καὶ θὰ κακοπαθήσουν)»· βλ. καὶ Μᾶρκ. 2, 19: «Μὴ δύνανται οἱ υἱοὶ τοῦ νυμφῶνος, ἐν ᾧ ὁ νυμφίος μετ’ αὐτῶν ἐστι, νηστεύειν; ὅσον χρόνον μεθ’ ἑαυτῶν ἔχουσι τὸν νυμφίον, οὐ δύνανται νηστεύειν (:μήπως εἶναι δυνατὸν οἱ καλεσμένοι φίλοι τοῦ γαμπροῦ νὰ πενθοῦν καὶ νὰ νηστεύουν ὅσο χρόνο ὁ γαμπρὸς εἶναι μαζί τους καὶ γιορτάζουν τὸ γάμο τους; Ὅσον καιρὸ ἔχουν μαζί τους τὸν γαμπρὸ δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ νηστεύουν. Ἔτσι καὶ οἱ μαθητές μου. Ἐφόσον ἐγώ, ὁ Νυμφίος τῆς Ἐκκλησίας, εἶμαι μαζί τους, δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ πενθοῦν καὶ νὰ νηστεύουν)»· Λουκ. 5,34: «Μὴ δύνασθε τοὺς υἱοὺς τοῦ νυμφῶνος, ἐν ᾧ ὁ νυμφίος μετ’ αὐτῶν ἐστι, ποιῆσαι νηστεύειν; (:μήπως μπορεῖτε νὰ ἐπιβάλετε στοὺς φίλους τοῦ γαμπροῦ νὰ νηστεύουν, ἐνῷ αὐτοὶ εἶναι καλεσμένοι σὲ γάμο, γιὰ ὅσο χρόνο ὁ γαμπρὸς εἶναι μαζί τους καὶ γιορτάζουν τὴ χαρὰ τοῦ γάμου του; Ἔτσι καὶ οἱ μαθητές μου. Ἐφόσον ἐγώ, ὁ Νυμφίος τῆς Ἐκκλησίας, εἶμαι μαζί τους, δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ πενθοῦν καὶ νὰ νηστεύουν)»].
Γ΄. Ὥστε λοιπὸν μὲ κάθε βεβαιότητα μεταλαμβάνουμε τὸν ἄρτο καὶ τὸν οἶνο ὡς Σῶμα καὶ Αἷμα Χριστοῦ. Γιατί μὲ τὴ μορφὴ τοῦ ἄρτου σοῦ δίνεται τὸ Σῶμα τοῦ Χριστοῦ καὶ μὲ τὴ μορφὴ τοῦ οἴνου σοῦ δίνεται τὸ Αἷμα Του. Ὥστε, ἀφοῦ μεταλάβεις τὸ Σῶμα καὶ τὸ Αἷμα τοῦ Χριστοῦ, νὰ γίνεις ἕνα σῶμα καὶ ἕνα αἷμα μὲ τὸν Χριστό. Μὲ τὸν τρόπο αὐτὸν γινόμαστε καὶ χριστοφόροι, ἐφόσον ἔτσι διαδίδεται καὶ κυκλοφορεῖ σὲ ὅλα τὰ μέλη τοῦ σώματός μας, τὸ δικό Του Σῶμα καὶ τὸ δικό Του Αἷμα. Καί, ὅπως λέει ὁ μακάριος ἀπόστολος Πέτρος, γινόμαστε «θείας κοινωνοὶ φύσεως (:μέτοχοι τῆς θείας φύσεως)» [πρβ. Β΄ Πέτρ.1,4: «δι’ ὧν τὰ τίμια ἡμῖν καὶ μέγιστα ἐπαγγέλματα δεδώρηται, ἵνα διὰ τούτων γένησθε θείας κοινωνοὶ φύσεως ἀποφυγόντες τῆς ἐν κόσμῳ ἐν ἐπιθυμίᾳ φθορᾶς (:μὲ τὴν ἔνδοξη αὐτὴ τελειότητά Του μᾶς ἔχει χαρίσει τὶς πιὸ πολύτιμες καὶ μεγάλες ὑποσχέσεις, γιὰ νὰ γίνετε κι ἐσεῖς, καθὼς θὰ παρακινεῖστε καὶ θὰ ἐνισχύεστε ἀπὸ αὐτές, μέτοχοι τῆς θείας φύσεως. Νὰ γίνετε δηλαδὴ ἅγιοι καὶ μέτοχοι τῆς ζωῆς τοῦ Χριστοῦ, ἀφοῦ ἀπαλλαγεῖτε ἀπὸ τὴ διαφθορὰ τοῦ κόσμου, ἡ ὁποία προέρχεται ἀπὸ κάθε ἁμαρτωλὴ ἐπιθυμία)»].