Ἡ Βαϊάννα Στάϊμπολ (Vianna Stibal), μᾶς προέκυψε τὸ 1995 ὅταν ἵδρυσε τὸν ὀργανισμὸ THINK, μὲ σκοπὸ νὰ διαδώσει σὲ ὅλο τὸν κόσμο τὴν γνώση καὶ τὶς τεχνικὲς τῆς Μεθόδου Θήτα (Thetahealing) ποὺ ἡ ἴδια ἵδρυσε μέσα ἀπὸ τὴν ἐμπειρία της καὶ τὴν διαισθητική της ἱκανότητα [sic][1]. Ἡ Στάϊμπολ δηλώνει: Φυσιοπαθητικός, Θεραπεύτρια Μασάζ καί -κατὰ τοὺς ἰσχυρισμούς της- Διαισθητικὴ Θεραπεύτρια.
Ἡ Στάϊμπολ -πάντα κατὰ τοὺς ἰσχυρισμούς της-, διαγνώστηκε μὲ καρκίνο ὁ ὁποῖος μὲ γοργοὺς ρυθμοὺς κατέστρεφε τὸ ὀστό τοῦ δεξιοῦ της μηροῦ. Ὅ,τι κι ἂν εἶχε δοκιμάσει ἀπὸ τὶς γνωστὲς συμβατικὲς καὶ ἐναλλακτικὲς θεραπεῖες, λέει, εἶχε ἀποτύχει. Ἀνακάλυψε τότε ὅτι ἡ ἁπλή τεχνικὴ τὴν ὁποία χρησιμοποιοῦσε γιὰ τὶς διαισθητικὲς ἀναγνώσεις της μποροῦσε ἐπίσης νὰ θεραπεύσει καὶ ἔτσι τὸ πόδι της θεραπεύθηκε στιγμιαία, ὅπως ἰσχυρίζεται ἡ ἴδια.
Πρόσθεσε αὐτὴ τὴ θεραπευτικὴ γνώση στὶς συνεδρίες της μὲ πελάτες καὶ στὶς τάξεις στὶς ὁποῖες δίδασκε. Περίεργη ὡς πρὸς τὸ γιατί εἶχαν ἐπιτυχία, ἡ Στάϊμπολ ζήτησε τὴ συνεργασία φυσικοῦ καὶ μὲ τὴ βοήθεια ηλεκροεγκεφαλογράφου κατάλαβαν ὅτι αὐτὴ ἡ τεχνικὴ ἀξιοποιοῦσε τὰ κύματα Θήτα[2].
Πέραν ἀπὸ τὴν παραπάνω παραφιλολογία θὰ πρέπει νὰ διευκρινίσουμε ὅτι τὰ ἐγκεφαλικὰ κύματα Θήτα εἶναι μία ὑπαρκτὴ κι ἐπιστημονικὰ ἐντοπισμένη πραγματικότητα.
Τὰ ἐγκεφαλικὰ κύματα εἶναι ρυθμικὰ ἢ ἐπαναλαμβανόμενα πρότυπα νευρικῆς δραστηριότητας στὸ κεντρικὸ νευρικὸ σύστημα[3]. Ὑπάρχουν ἑπτὰ συχνότητες ἐγκεφαλικῶν κυμάτων. Οἱ κυριότερες πέντε εἶναι: Βῆτα, Ἄλφα, Θήτα, Δέλτα καὶ Γάμα. Ὁ ἐγκέφαλος παράγει σταθερὰ κύματα σὲ ὅλες τὶς συχνότητες. Ὁτιδήποτε κάνουμε ρυθμίζεται ἀπὸ τὴ συχνότητα τῶν ἐγκεφαλικῶν κυμάτων. Ὅταν μιλᾶμε μὲ ἄλλους γιὰ παράδειγμα, τὸ μυαλό μας λειτουργεῖ στὰ κύματα Βῆτα (Beta wave), ποὺ ἔχουν συχνότητα 16 - 31 Hz (κύκλους ἀνὰ δευτερόλεπτο). Βῆτα εἶναι ἡ κατάσταση κατὰ τὴν ὁποία εἴμαστε ἐνεργοὶ καὶ σὲ ἑτοιμότητα.
Στὴ συχνότητα Ἄλφα, τὰ κύματα τοῦ ἐγκεφάλου μας κινοῦνται μὲ 8 - 15 Hz. Ἡ συχνότητα Ἄλφα δημιουργεῖ μιὰ ψυχικὴ κατάσταση βαθιᾶς χαλάρωσης· τήν ἐκμεταλλεύονται στόν διαλογισμό. Τὰ κύματα Ἄλφα εἶναι ἡ κατάσταση μεταξὺ τῶν κυμάτων Βῆτα καὶ Θήτα.
Ἡ συχνότητα Θήτα εἶναι ἡ κατάσταση πολὺ βαθιᾶς χαλάρωσης. Τήν χρησιμοποιοῦν στὸν ὑπνωτισμὸ καὶ ἐκδηλώνεται κατὰ τὴ διάρκεια τοῦ ὕπνου REM[4]. Τὰ κύματα τοῦ ἐγκεφάλου τότε ἐπιβραδύνονται στή συχνότητα 4-7 Hz.
Τώρα, πῶς ἐκμεταλλεύεται τὰ παραπάνω ἐπιστημονικὰ δεδομένα ὁ ὁλιστικός, «συμπληρωματικός», ἐνεργειακός, ἐναλλακτικός, ἀποκρυφιστικὸς καὶ νεοεποχίτικος χῶρος; Ἡ ἴδια ἡ Στάϊμπολ ἰσχυρίζεται ὅτι ἔχει «διαισθητικὴ ἱκανότητα» καὶ αὐτοτιτλοφορεῖται, μεταξὺ ἄλλων, «Διαισθητικὴ Θεραπεύτρια». Ἀσκεῖ στούς πελάτες της ὑπνωτισμό, φυσιοπαθητική (naturopathy)[5] -μία ἀκόμη ἐναλλακτικὴ πρακτική- καὶ διαλογισμό, ποὺ στὴν οὐσία εἶναι τεχνικὴ αυτοΰπνωσης.
Θὰ πρέπει ἴσως νὰ ὑπογραμμίσουμε ὅτι ἡ «εἴσοδος» στὶς βαθύτερες περιοχὲς τοῦ ψυχισμοῦ -μιὰ ἔκπαλαι ἐπιδίωξη τοῦ ἀποκρυφισμοῦ- μέσῳ ὕπνωσης εἶναι μία ἀπὸ τὶς πλέον ἐπικίνδυνες μεθοδεύσεις καθῶς καί ἀσκεῖται ἔλεγχος ἐπί τῆς προσωπικότητας τοῦ ἀνθρώπου καὶ ὁ ὑπνωτιζόμενος συχνὰ καταλήγει μέ βαρύτατα ψυχοσωματικὰ προβλήματα. Τὸ νὰ προσπαθεῖ κάποιος νὰ διεισδύσει συνειδητὰ σὲ κατάσταση Θήτα -μὲ στόχο «ἐξωσωματικὲς» ἐμπειρίες («ἀστρικά ταξίδια» κ.ἄ.)- ἀποτελεῖ ἀπὸ μόνη της μία καταστροφικὴ διαδικασία, ποὺ ὅμως εἶναι γιὰ τὸν ἀποκρυφισμὸ καὶ τὴ Νέα Ἐποχὴ μιὰ ἐπιθυμητὴ ἐπιδίωξη.
Στὴ χώρα μας τὶς διδαχὲς καὶ πρακτικὲς τῆς Στάϊμπολ ἀσκεῖ κυρίως ἡ Μαρία Τελίδου (Maria Telidou)[6], καθηγήτρια Φυσικῆς Ἀγωγῆς καὶ Ἀθλητισμοῦ, ποὺ δηλώνει, μεταξὺ ἄλλων: «Σύμβουλος Εὐεξίας» καὶ ὁδηγὸς Σεμιναρίων ΤhetaHealing καί πού ἵδρυσε ἀρχικὰ τὴν ὀργάνωση «ThetaHealing Greece» καὶ στὴ συνέχεια τὴν ὀργάνωση «Θήτα Χῶρος».
Πέραν τῆς Μαρίας Τελίδου τὴ «μέθοδο» ἀσκοῦν διάφοροι «ἐναλλακτικοί», μεταξὺ τῶν ὁποίων καὶ οἱ Πάρης Καλογιάννης[7], Παναγιώτης Μοναχός, Ἰωάννα Μπακρατσά[8] κ.ἄ.
Ὅπως ἤδη ἀναφέραμε, ἡ «Θεραπεία Θήτα» (ThetaHealing) εἶναι μία ψευδοεπιστημονική ἐναλλακτική, ὁλιστικὴ ἢ ἂν προτιμᾶτε, ἐνεργειακὴ πρακτικὴ ἐντασσόμενη στὸ «δίκτυο τῆς Νέας Ἐποχῆς τοῦ Ὑδροχόου».
Κατὰ τὴ διεθνῆ βιβλιογραφία, τὸ ThetaHealing ἔχει ἐπικριθεῖ λόγῳ τοῦ ὅτι βασίζεται σὲ «εσωτεριστικές» διδασκαλίες καὶ στὴ «δυναμικὴ τῆς πίστης» (placebo), καθὼς καὶ στὴν συντριπτικὴ ἔλλειψη στοιχείων γιὰ τὴν ἀποτελεσματικότητα τῆς μεθόδου[9].
Ἡ μέθοδος ThetaHealing ἔχει ἀκόμη ἐπικριθεῖ ὡς «ἐγκληματικὴ» καὶ «ὅτι δὲν ὑποστηρίζεται ἀπὸ κανένα εἶδος ἀποδεικτικῶν στοιχείων» ἀπὸ τὸν Ἔντζαρντ Ἔρνστ (Edzard Ernst) εἰδικὸ στὴν συμπληρωματικὴ καὶ ἐναλλακτικὴ «ἰατρική»[10].
Ἀκόμη, τὸ Τμῆμα «Ἐπιστήμης καὶ Κοινωνιολογίας» τοῦ Πανεπιστημίου Μάκ Γκίλ (McGill) ἐπισημαίνει ὅτι -κατά τή διάρκεια πειραμάτων- τὸ ThetaHealing δὲν αὔξησε τὴ δραστηριότητα τῶν κυμάτων Θήτα (Theta) τοῦ ἐγκεφάλου, ἀλλὰ ἀκριβῶς τὸ ἀντίθετο. Μετὰ ἀπὸ ἐφαρμογὴ τῆς «μεθόδου», ἡ δραστηριότητα Θήτα τοῦ ἐγκεφάλου παρατηρήθηκε ὅτι μειώθηκε συνολικά[11].
Τὸ ThetaHealing χρησιμοποιεῖ συχνὰ τὴ μέθοδο «Ἐφαρμοσμένης Κινησιολογίας» (Applied Kinesiology), ἀφοῦ ὑποβάλει πρῶτα τούς ἀσθενεῖς σὲ βαθὺ διαλογισμό. Ὅμως καὶ ἡ πρακτικὴ τῆς Ἐφαρμοσμένης Κινησιολογίας ἔχει ἐπικριθεῖ ἰδιαίτερα καὶ μελέτες ἔχουν δείξει ὅτι στερεῖται κλινικῆς ἀξίας.
Ἡ δημιουργὸς τοῦ ThetaHealing, Βαϊάννα Στάϊμπολ, ἰσχυρίστηκε -ὅπως ἤδη ἀναφέραμε- ὅτι χρησιμοποίησε αὐτὴν τὴν πρακτικὴ γιὰ νὰ θεραπεύσει τὸν καρκίνο τῶν ὀστῶν τοῦ μηροῦ της· ὡστόσο, ὁ πρώην σύζυγός της ἔχει καταθέσει σὲ δικαστήριο ὅτι στὴν πραγματικότητα δὲν εἶχε ποτὲ διαγνωστεῖ μὲ καρκίνο, ὁπότε δὲν ὑπῆρχε τίποτα γιὰ νὰ θεραπευτεῖ[12].
Τὸ ThetaHealing ἔχει ἐπίσης ἐπικριθεῖ εὐρέως ὅτι ἔχει ὡς κίνητρο τὸ χρῆμα κι ὄχι τὴν εὐεξία. Γιὰ νὰ ἐγγραφεῖ κανεὶς σὲ ἕνα Τμῆμα (course) ThetaHealing ποὺ διδάσκει πώς «τὸ χρῆμα εἶναι μιὰ ψευδαίσθηση», πρέπει νὰ πληρώσει συνολικὰ ἑπτακόσια πενῆντα δολάρια, ἐνῶ ἄλλα Τμήματα (courses) ThetaHealing περιλαμβάνουν μαθήματα ποὺ διδάσκουν πῶς νὰ «ἐνεργοποιοῦνται οἱ 12 κλῶνοι τοῦ DNA σὲ κάθε συμμετέχοντα», παρὰ τὶς ἐπιστημονικὲς μελέτες ποὺ δείχνουν ὅτι τὸ DNA τοῦ ἀνθρώπου δὲν χωρίζεται σὲ 12 κλώνους.
Λόγῳ τῆς σοβαρῆς ἔλλειψης στοιχείων, τὸ ThetaHealing βασίζεται στὶς «μαρτυρίες» τῶν χρηστῶν του γιὰ νὰ ὑποστηρίξει τοὺς ἰσχυρισμούς του. Ἡ ἐξάρτηση ἀπὸ ἀνεπίσημα στοιχεῖα εἶναι συχνὰ βασικὸς δείκτης ψευδοεπιστημονικῆς πρακτικῆς.
Ἐνῶ οἱ ἐπίσημοι ἱστότοποι ThetaHealing φαίνεται νὰ προσπαθοῦν νὰ ἔχουν ἐπιλεγμένες θετικὲς μαρτυρίες ἢ ἂν ὄχι, νὰ τὶς κατασκευάζουν, μιὰ γρήγορη ἀναζήτηση στὸ Google μπορεῖ νὰ ἀποκαλύψει ἀντίθετους ἰσχυρισμοὺς ὅπου ἀσκούμενοι τοῦ ThetaHealing πέθαναν ἀπὸ διάφορες ἀσθένειες, γεγονὸς ποὺ θέτει ὑπὸ ἀμφισβήτηση τὴν ἐγκυρότητα τῶν θετικῶν μαρτυριῶν[13].
Ἀξίζει ἐδῶ νὰ προσθέσουμε καὶ τὴν κριτική, μὲ βαρύτατους χαρακτηρισμούς, ποὺ ἀσκεῖ ἄλλη ἀποκρυφιστικὴ ὀργάνωση -τὸ House of Light Hellas (Οἶκος τοῦ Φωτὸς Ἑλλάδος) τῶν Ἀλέξανδρου Πφὰφ (Alexander Pfaff) καὶ Μαρίας Ἀγγελῆ- στὴν «Θεραπεία Θήτα» γιὰ τὴν ὁποία δηλώνεται: «Ἐπειδὴ ὅμως γεγονότα-ἀλήθειες δὲν μποροῦν νὰ καλυφτούν μὲ μανδύες ἀπὸ ψέματα, μιὰ καὶ ἡ ἀλήθεια εἶναι φῶς καὶ τὸ ψέμα εἶναι ἁπλά ἡ ἀπουσία τοῦ φωτός, δηλαδὴ σκοτάδι, ἡ Μαρία Τελίδου καὶ κάθε ἄλλος ταγμένος καὶ πουλημένος στὸν “Creator“ (τὴν ὀντότητα ποὺ κατευθύνει καὶ ἐλέγχει τὸ κάθε τί ποὺ σχετίζεται μὲ τὴ μέθοδο θήτα) εἶναι φυσικὸ πὼς δὲν μπαίνει κἂν στὸν κόπο νὰ καλύψει τὰ ψέματά τους»[14].
Ὅσον ἀφορᾶ στὴν Ἐκκλησία, ἡ Μέθοδος Θήτα -ὅπως καὶ κάθε ἄλλη ὁλιστικὴ ἢ ἐναλλακτικὴ πρακτικὴ- εἶναι ἀσυμβίβαστη μέ τὴν πίστη μας καὶ δὲν ἔχει θέση στὴ ζωὴ τῶν Χριστιανῶν.
Ὁλοκληρώνοντας τόν σχολιασμό θά θέλαμε νά ὑπογραμμίσουμε ὅτι δέν στοχεύουμε στήν προσβολή ἤ στήν ἀπομείωση τῆς τιμῆς καί τῆς ὑπολήψεως τῶν προσώπων πού ἐμπλέκονται στά ἀνωτέρῳ ὡς «Ὁδηγοί Σεμιναρίων» ἤ ὡς πελάτες. Θά θέλαμε ὅμως νά προστατεύσουμε τό κοινό τῆς Πατρίδας μας, ἀπό τό ψυχοφθόρο δηλητήριο, δηλώνοντας ὅτι ὁ ἄνθρωπος δέν «θεραπεύεται» μέ τίς πρακτικές τοῦ ἀποκρυφισμοῦ καί τῆς Νέας Ἐποχῆς· βοηθᾶται καί σώζεται μόνο μέσα στή μία ποίμνη, τήν ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ, τήν Ἐκκλησία.
