Πέμπτη 13 Αυγούστου 2020

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΣΤΟΝ ΓΕΡΟΝΤΑ ΘΕΟΚΛΗΤΟ, ΗΓΟΥΜΕΝΟ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΜΟΝΗΣ ΑΓΙΟΥ ΑΡΣΕΝΙΟΥ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ.

Και η μετάνοια δώρο της Θείας Χάριτος δεν είναι;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Αυτό λέει ο Άγιος. Αλλά για να έχουμε μετάνοια, θέλει και προϋπόθεση. Να ρωτήσω, πόσοι από εμάς κάνουμε μετάνοιες; Είπα προηγουμένως, «να κάνετε και μετάνοιες» Οι μετάνοιες είναι σωματική χριστιανική γυμναστική, θα μπορούσαμε να πούμε. Οπότε, βοηθείτε όλο το σώμα και γυμνάζεται το μυαλό. Και οι μετάνοιες χρειάζονται και εφόσον είναι με την ευλογία του πνευματικού. Γιατί το λέω αυτό. Αν τυχόν κρατήσετε στα χέρια σας το βιβλιαράκι από τις αγιορείτικες μορφές που έχει γράψει ο πατήρ Χερουβίμ αναφέρει για τον πατέρα Δανιήλ, που δημιουργήθηκε η αδελφότητα των Δανιηλαίων στα Κατουνάκια, ο ιδρυτής της αδελφότητος αυτής, όταν ήταν ακόμη μοναχός στη Μονή του Αγίου Παντελεήμονος, εκεί έκανε υπακοή σε έναν Βούλγαρο ιερομόναχο, τον γέροντα Γαβριήλ, τον ιερομόναχο και τον έβαλε να καθαρίσει το εκκλησάκι. Ο καημένος, με την υπομονή και την αγάπη του ο πατήρ Δανιήλ, το καθάρισε, αλλά κάπου πάει με το μαντήλι του ο γέροντας και κάνει λίγο έτσι, και βλέπει μια γωνία λερωμένη. Και τον προσέβαλε.

 «Τι καθαριότητα έκανες εδώ, δεν ντρέπεσαι, δεν βλέπεις τι είναι αυτό; Να το ξανακάνεις. Να ξανασφουγγαρίσεις». Τέλος πάντων, και την Τρίτη φορά του έκανε παρατήρηση και όταν διάβαζε, αυτός είχε τελειώσει τη σχολή της Σμύρνης οπότε ήξερε πολύ καλά γράμματα και δεν είχε ανάγκη να τον δασκαλέψει ο Βούλγαρος που δεν ήξερε τα Ελληνικά, και όταν διάβαζε ο Βούλγαρος τον διόρθωνε. «Αυτό θα το λες έτσι» και το έλεγε λάθος. Δεν αντιδρούσε. Εκεί λοιπόν στο μοναστήρι που ήταν, ήταν ένας μοναχός που έκανε χίλιες, δυο χιλιάδες μετάνοιες και έλεγε στους άλλους «Να κάνετε μετάνοιες. Μετάνοιες να κάνετε.». Οπότε, κάποιος εκ των πατέρων πάει στον Ρώσο τον ηγούμενο και του λέει «Γέροντα, πόσες μετάνοιες του είπες να κάνει αυτός εκεί ο μοναχός;» και του λέει «ο,τι λέει ο κανόνας» εκατό μετάνοιες ας πούμε. Τον καλεί ο γέροντας και του λέει «Τι ακούω; Πόσες μετάνοιες κάνεις;». Αυτός, δήθεν από ντροπή, από συστολή πήγε να το κρύψει και τελικά το ομολόγησε και του λέει «Δεν θα κάνεις τόσες. Θα κάνεις τόσες. Θα κάνεις μόνον εκατό». Δεν μπόρεσε να κάνει εκατό γιατί ήταν με υπακοή. Ο πονηρός του έβαζε «κάνε και παραπάνω, κάνε και παραπάνω» για να τον πιάσει η υπερηφάνεια. Να και η κρυφή υπερηφάνεια. Ό,τι λοιπόν θέλουμε, είτε είμαστε στον κόσμο, είτε στο μοναστήρι, οφείλουμε αυτό που κάνουμε να το κάνουμε εν υπακοή στον πνευματικό. Έτσι δεν είναι; Για αυτόν τον λόγο λοιπόν, από την υπακοή ξεκινάει και η προκοπή η πνευματική.
Μήπως κάτι άλλο; Περιμένω μια απάντηση από αυτό που θα κάνω τώρα, έχει ευλογία; Ποιο είναι πιο εύκολο; Να αγαπάς ή να σε αγαπάνε; Ξαναρωτάω, μήπως δεν το είπα καλά, ποιο είναι πιο εύκολο, να αγαπάς ή να σε αγαπάνε;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΠΟΙΜΝΙΟΥ: Να σε αγαπάνε.
ΓΕΡΟΝΤΑΣ.
Τι ωραία! Δεν μου λέτε, έναν γκρινιάρη μπορείς να τον αγαπήσεις; Ε; Η εντολή λέει «αγαπάτε τους εχθρούς υμών». Να εύχεστε και για αυτούς που σας καταδιώκουν και σας βρίζουν. Δεν λέει να μαλώνετε. Επομένως, ποιο είναι πιο εύκολο, να αγαπάς ή να σε αγαπάνε; Να το κάνω αλλιώς. Ποιο είναι πιο δύσκολο, να αγαπάς ή να σε αγαπάνε;
Άμα δείτε το βιβλίο Πάθη και Αρετές της Σουρωτής, του Αγίου Παΐσίου, στο κεφάλαιο περί αγάπης λέει ότι έχουμε τριών ειδών αγάπες. Να τις πω; Η σαρκική αγάπη, η κοσμική αγάπη και η πνευματική αγάπη. Η πνευματική αγάπη είναι αδερφωμένη με τη ταπείνωση. Η ταπείνωση και η αγάπη είναι αρετές αδερφωμένες. Επομένως, δεν μπορείς να αγαπάς αν δεν έχεις ταπείνωση. Και δεν μπορούν να σε αγαπήσουν οι άλλοι αν δεν έχεις ταπείνωση. Άρα, έχουμε δουλειά να κάνουμε μέσα μας.
Να κάνω και μια τελευταία ερώτηση, και την απάντηση την δίνετε του χρόνου. Ξέρεις να δέχεσαι; Ξέρεις να λες ευχαριστώ; Δεν είναι εύκολο ούτε να δεχόμαστε, αν δεν έχουμε προκοπή πνευματική. Ο Απόστολος Παύλος στην Α΄ προς Θεσσαλονικείς, στο πέμπτο κεφάλαιο «Πάντοτε χαίρετε, αδιαλείπτως προσεύχεσθε, εν παντὶ ευχαριστείτε• τούτο γαρ θέλημα Θεού εν Χριστώ Ιησού εἰς υμάς». Άρα, δεν είναι εύκολο να πούμε το ευχαριστώ στο Θεό αν δεν έχουμε ταπείνωση. Δεν είναι εύκολο να σιωπούμε όταν μας συκοφαντούν. Επομένως, έχουμε ανάγκη εργασίας πνευματικής. Έχουμε ανάγκη ταπεινώσεως. Έχουμε ανάγκη μετανοίας για να μπορούμε να πάρουμε αναπνοή πνευματική και να είμαστε ένα φωτεινό παράδειγμα στο περιβάλλον.
Άρα, ο κινέζος ιός που ήρθε, ο βιολογικός πόλεμος που έχουμε, μας βοηθεί να προετοιμαστούμε για τον αγιασμό μας και για την προκοπή μας την πνευματική. Λοιπόν, συγγνώμη γιατί σας κούρασα. Ευλογείτε. Αν έχετε κάτι να ρωτήσετε, να είναι ευλογημένο.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Αν βλάψω κάποιον. Την καρδιά του, τέλος πάντων, τον βλάψω κι αυτός μ’ αγαπάει πολύ και το ανέχεται, με βοηθάει να εξελιχθώ; Δηλαδή ένα γεγονός μπορεί τον έναν να τον κάνει Άγιο και τον άλλον να χάσει την ψυχή του. Τι σημαίνει αγαπώ; Δηλαδή μέχρι ποιο σημείο; Όταν κάποιος εμένα μου κάνει κάτι και δεν πάω να του κάνω τεμενάδες αλλά ούτε θέλω και το κακό του, σημαίνει ότι δεν τον αγαπώ; Τι πρέπει να κάνω; Πρέπει και ο άλλος να βοηθηθεί. Ευχαριστώ.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΓΕΡΟΝΤΑ: Στο 13ο κεφάλαιο της Α’ προς Κορινθίους επιστολής, υπάρχει συγκεκριμένη, ας πούμε, απάντηση επί του θέματος αυτού «Η αγάπη πάντα στέγει, πάντα πάντα ελπίζει, πάντα υπομένει, ουκ περπερεύεται, ουκ φυσιούται, ουκ ασχημονεί». Ουκ ασχημονεί, τι σημαίνει αυτό; Πόσοι δεν λένε ότι σ’ αγαπώ, σε λατρεύω. Τα ερωτευμένα ζευγάρια, στο τέλος την παρατούν την κοπέλα ή τον μεν γιατί δεν τους αρέσει. Μα, τώρα τον λέγαν τον αγαπούσαν, τώρα γιατί χώρισαν; Η αγάπη έχει θυσία. Ταπείνωση και αγάπη είναι αρετές αδερφωμένες. Υποχωρώ , έλεγε ένας αγιορείτης πνευματικός, υποχωρώ για να κερδίσω τον αδερφό.
Να πω κάτι ακόμη, σας κούρασα λίγο αλλά θα κάνετε λίγη υπομονή. Κάποιος επίσκοπος στην Καστοριά πριν από χρόνια, ο πατήρ Γρηγόριος, σε κάποια ραδιοφωνική εκπομπή, έθεσε ένα πρόβλημα. Σε οικογενειακή εκπομπή, για την ωφέλεια της οικογενείας. Όταν ο άνδρας σου είναι αδιάφορος και σου θέλει Τετάρτη, Παρασκευή, μεγάλη σαρακοστή και κάποια νηστίσιμη μέρα να του κάνεις μπριζόλα, να του ψήσεις την μπριζόλα ή ψάρι, τι θα κάνεις; Θα την ψήσεις κανονικά την μπριζόλα ή το ψάρι κ.λ.π., θα του κάνεις μια πολύ ωραία σαλάτα. Χωρίς να γκρινιάξεις, έτσι; Ξέρεις να δέχεσαι; Ξέρεις να λες ευχαριστώ; Θα του τα προσφέρεις, θα καθίσετε στο τραπέζι μαζί, εσύ θα φας το νηστίσιμο και το αρτύσιμο θα το φάει εκείνος, χωρίς να διαμαρτυρηθείς. Αυτή είναι η αγάπη, υποχωρώ για να κερδίσω τον αδερφό. Πόσα ζευγάρια δεν χαλάνε από την γκρίνια της πεθεράς, από την γκρίνια του ανδρός ή από την γκρίνια της γυναικός γιατί δεν υπάρχει αγάπη. Σαρκική αγάπη μπορεί να υπάρχει, πνευματική αγάπη δεν υπάρχει. Αλλά αν δεν έχουμε ταπείνωση, η αγάπη την οποία πάμε να εκφράσουμε δεν είναι κατά Θεόν. Λοιπόν, να μη σας κουράζω περισσότερο γιατί βάλαμε πολλά προβλήματα τώρα, αλλά θα τα λύσετε στο λεωφορείο μέσα. Ευχαριστώ πολύ για την υπομονή σας και ευχαριστώ τους αγίους πατέρες που έκαναν και αυτοί τα αδύνατα να επικοινωνήσουμε όλοι μαζί και ελπίζω να δοθεί ευκαιρία να τα ξαναπούμε.
π. Αλέξιος: Εμείς ευχαριστούμε για τον πνευματικό λόγο ωφέλειας όλων μας και να μας συγχωρείτε που σας κουράσαμε.
πηγή