«Χριστός γεννάται»[1]
– Σε ένα τροπάριο, Γέροντα,
λέει ότι η Υπεραγία Θεοτόκος βλέποντας τον νεογέννητο Χριστό, «χαίρουσα
ομού και δακρύουσα» αναρωτιόταν: «Ἐπιδώσω σοι μαζόν, τῷ τὰ σύμπαντα
τρέφοντι, ἢ υμνήσω σε, ὡς Υἱὸν καὶ Θεόν μου; ποίαν εὕρω ἐπὶ σοί
προσηγορίαν;»[2].
– Αυτά είναι τα μυστήρια του Θεού, η πολύ μεγάλη συγκατάβαση του Θεού, την οποία δεν μπορούμε εμείς να συλλάβουμε!
– Γέροντα, πώς θα μπορέσουμε να ζήσουμε το γεγονός της Γεννήσεως, ότι δηλαδή ο Χριστός «Σήμερον γεννᾶται ἐκ Παρθένου»[3];
– Για να ζήσουμε αυτά τα θεία γεγονότα, πρέπει ο νούς να είναι στα θεία νοήματα. Τότε αλλοιώνεται ο άνθρωπος. «Μέγα καὶ παράδοξον θαῦμα, τετέλεσται σὴμερον»[4], ψάλλουμε. Άμα ο νους μας είναι εκεί, στο «παράδοξον», τότε θα ζήσουμε και το μεγάλο μυστήριο της Γεννήσεως του Χριστού.
Εγώ θα εύχομαι η καρδιά σας να γίνει Αγία Φάτνη και το Πανάγιο Βρέφος της Βηθλεέμ να σάς δώσει όλες τις ευλογίες Του.
Η νύχτα της Γέννησης του Χριστού
– Γέροντα, μετά την Αγρυπνία των Χριστουγέννων δεν κοιμόμαστε;
– Χριστούγεννα και να κοιμηθούμε! Η
μητέρα μου έλεγε: «Απόψε μόνον οι Εβραίοι κοιμούνται». Βλέπεις, την
νύχτα που γεννήθηκε ο Χριστός οι άρχοντες κοιμόνταν βαθιά, και οι
ποιμένες «αγραυλούσαν»[5]. Φύλαγαν τα πρόβατα την νύχτα παίζοντας την φλογέρα. Κατάλαβες; Οι ποιμένες που αγρυπνούσαν είδαν τον Χριστό.
– Πώς ήταν, Γέροντα, το σπήλαιο;
– Ήταν μια σπηλιά
μέσα σε έναν βράχο και είχε μια φάτνη· τίποτε άλλο δεν είχε. Εκεί
πήγαινε κανένας φτωχός και άφηνε τα ζώα του. Η Παναγία με τον Ιωσήφ,
επειδή όλα τα χάνια ήταν γεμάτα και δεν είχαν που να μείνουν[6], κατέληξαν σε αυτό το σπήλαιο. Εκεί ήταν το γαϊδουράκι και το βοϊδάκι, που με τα χνώτα τους ζέσταναν τον Χριστό! «Ἔγνω βοῦς τὸν κτησάμενον καὶ ὄνος τὴν φάτνην τοῦ κυρίου αὐτοῦ»[7], δεν λέει ο Προφήτης Ησαΐας;
Δάκρυα δοξολογίας
– Ναι, με πλημμύρα από δάκρυα, από ευγνωμοσύνη!
– Δηλαδή, Γέροντα, μπορεί να κλαίει κανείς, όταν δοξολογεί τον Θεό;
– Ναι, αισθάνεται μία ανέκφραστη αγαλλίαση από
ευγνωμοσύνη, που δεν κρατιέται ο άνθρωπος, τινάζεται. Αυτό είναι το
πραγματικό ξέσπασμα δοξολογίας. Να κινηθείτε στην πνευματική σφαίρα,
στην δοξολογία. «Δόξα σοι ὁ Θεός, δόξα σοι ὁ Θεός» να λέτε
συνέχεια. Μετά όλα θα σάς συγκινούν, για όλα θα νιώθετε μεγάλη
ευγνωμοσύνη προς τον Θεό, και ο Θεός θα σάς τρελάνει με τις πολλές Του
ευλογίες.
«Ἑορτάσωμεν, πιστοί, ἑορτήν πνευματικήν…»[9]
Ο Χριστός με την μεγάλη Του αγάπη και με
την μεγάλη Του αγαλλίαση που σκορπάει στις ψυχές των πιστών με όλες τις
άγιες γιορτές Του μας ανασταίνει αληθινά, αφού μας ανεβάζει ψηλά
πνευματικά. Αρκεί να συμμετέχουμε και να έχουμε όρεξη πνευματική να τις
πανηγυρίζουμε πνευματικά· τότε τις γλεντάμε πνευματικά και μεθάμε
πνευματικά από το παραδεισένιο κρασί που μας φέρνουν οι Άγιοι και μας
κερνούν.
– Γέροντα, πώς μπορεί να ζήσει κανείς πνευματικά τις γιορτές;
– Τις γιορτές για να τις ζήσουμε, πρέπει
να έχουμε το νου μας στις άγιες ημέρες και όχι στις δουλειές που έχουμε
να κάνουμε για τις άγιες ημέρες. Να σκεφτόμαστε τα γεγονότα της κάθε
άγιας ημέρας (Χριστούγεννα, Θεοφάνεια, Πάσχα κ.λπ.) και να λέμε την ευχή
δοξολογώντας τον Θεό. Έτσι θα γιορτάζουμε με πολλή ευλάβεια κάθε
γιορτή.
Οι κοσμικοί ζητούν να
καταλάβουν τα Χριστούγεννα με το χοιρινό, το Πάσχα με το αρνί, τις
Αποκριές με το κομφετί. Οι αληθινοί μοναχοί όμως κάθε μέρα ζουν τα θεία
γεγονότα και αγάλλονται συνέχεια. Κάθε εβδομάδα ζουν την Μεγάλη
Εβδομάδα. Κάθε Τετάρτη, Πέμπτη, Παρασκευή ζουν την Μεγάλη Τετάρτη, την
Μεγάλη Πέμπτη, την Μεγάλη Παρασκευή, δηλαδή τα Πάθη του Χριστού, και
κάθε Κυριακή το Πάσχα, την Ανάσταση. Τί, θα πρέπει να έρθει η Μεγάλη
Εβδομάδα, για να θυμηθεί κανείς τα Πάθη του Χριστού; Πρέπει να έρθει το
Πάσχα με το αρνί, για να καταλάβω το «Χριστός ἀνέστη» σαν τους κοσμικούς; Ο Χριστός τί είπε; «Ἕτοιμοι γίνεσθε»[10] είπε. Δεν είπε, «ετοιμασθείτε τώρα!». Από τη στιγμή που λέει ο Χριστός, «ἕτοιμοι γίνεσθε», πρέπει ο άνθρωπος, και ιδίως ο μοναχός, να είναι έτοιμος συνέχεια. Να μελετάει και να ζει τα θεία γεγονότα συνέχεια.
Όταν κανείς μελετά τα γεγονότα της κάθε
γιορτής, φυσιολογικά θα συγκινηθεί και με ιδιαίτερη ευλάβεια θα
προσευχηθεί. Έπειτα στις Ακολουθίες ο νους να είναι στα γεγονότα που
γιορτάζουμε και με ευλάβεια να παρακολουθούμε τα τροπάρια που ψάλλονται.
Όταν ο νους είναι στα θεία νοήματα, ζει τα γεγονότα ο άνθρωπος, και
έτσι αλλοιώνεται.
Στην γιορτή, για να νιώσει κανείς το
γεγονός, δεν πρέπει να δουλεύει. Όπως και μετά το Αγγελικό Σχήμα η
εβδομάδα της ησυχίας που ακολουθεί, βοηθάει, γιατί ποτίζει η θεία Χάρις
την ψυχή και καταλαβαίνει ο μεγαλόσχημος τι έγινε, έτσι και στις γιορτές
η ησυχία πολύ βοηθάει. Μας δίνεται περισσότερη ευκαιρία να
ξεκουρασθούμε λίγο, να μελετήσουμε και να προσευχηθούμε. Θα έρθει ένας
καλός λογισμός, θα εξετάσουμε τον εαυτό μας, θα πούμε λίγο την ευχή και
θα νιώσουμε έτσι κάτι από το θείο γεγονός της ημέρας.
Επιλεγμένα αποσπάσματα από τα βιβλία:
Αγ. Παϊσίου Αγιορείτου: ΛΟΓΟΙ
Α’ «Με πόνο και αγάπη για το σύγχρονο άνθρωπο»,
ΣΤ’ «Περί Προσευχής»
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ «ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ»
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
Αγ. Παϊσίου Αγιορείτου: ΛΟΓΟΙ
Α’ «Με πόνο και αγάπη για το σύγχρονο άνθρωπο»,
ΣΤ’ «Περί Προσευχής»
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ «ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ»
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
