Ὁ εὐαγγελιστής Ἰωάννης, ὁ ὁποῖος εἶναι καί ὁ τελευταῖος ἐκ τῶν δώδεκα Ἀποστόλων εἰς τόν κόσμον αὐτόν, στήν Ἀποκάλυψί του μᾶς ἀναφέρει δυό κατηγορίες αἱρέσεων, ἐκ τῶν ὁποίων προῆλθαν δύο ρεύματα αἱρέσεων. Καί καλόν εἶναι νά γνωρίζωμε τίς κατηγορίες αὐτές, γιά νά ξέρωμε νά κατατάσσωμε καί νά χαρακτηρίζουμε μίαν αἵρεσιν, ἡ ὁποία ἐμφανίζεται εἰς τόν κόσμον, σ’ ὅλη τήν Ἱστορία ἐννοεῖται.
Ὅπως μᾶς γράφει ὁ εὐαγγελιστής Ἰωάννης στήν Ἀποκάλυψι, ὁ Κύριος ἀποτείνεται εἰς τόν ἄγγελον τῆς Σμύρνης, τόν ἐπίσκοπον τῆς Σμύρνης, καί τοῦ λέγει: «καὶ τὴν βλασφημίαν ἐκ τῶν λεγόντων Ἰουδαίους εἶναι ἑαυτούς, καὶ οὐκ εἰσίν, ἀλλὰ συναγωγὴ τοῦ σατανᾶ» . Εἴδατε παρακαλῶ ὁ ἴδιος ὁ Χριστός πῶς χαρακτηρίζει ἐδῶ μίαν αἵρεσιν; Συναγωγή τοῦ Σατανᾶ! Πῶς εἶναι δυνατόν ποτέ νά συνυπάρχη ἡ συναγωγή τοῦ Σατανᾶ μέ τήν Ἐκκλησίαν...!
Νά ὁ λόγος, ἀμέσως-ἀμέσως, νά μήν παρανοήσωμε τήν παραβολή πού εἶπα προηγουμένως, ν’ ἀφήσωμε δηλαδή τόν αἱρετικό νά ὑπάρχη. Δέν θά πᾶμε νά τόν σκοτώσουμε! δέν θά πᾶμε νά τοῦ βγάλωμε τά μάτια! ὄχι! θά τόν ἀφήσουμε τόν ἄνθρωπο. «Μά, λέγει, βρίζει !» Θά τόν κόψωμε ἀπό τήν Ἐκκλησία· δέν θά τόν κόψωμε ἀπό τήν ζωή. Τό καταλάβατε σᾶς παρακαλῶ; Δέν θά τόν βάλωμε ἐπάνω στήν πυρά νά τόν κάψωμε γιατί εἶναι αἱρετικός! θά τόν ἀφήσουμε. «Μά, βλασφημᾶ!». Ἀφῆστε τον. Θά ἀποκοπῆ ὅμως ἀπό τήν Ἐκκλησίαν. Ἀπό τήν Ἐκκλησία, πάει...! Δέν μπορεῖ νά ὑπάρχη μέσα στήν Ἐκκλησία.
Λοιπόν, τί λέγει ἐδῶ ὁ Κύριος στήν ἐπιστολήν του αὐτή; «καί τήν βλασφημίαν ἐξ ἐκείνων πού λέγουν ὅτι εἶναι Ἰουδαῖοι, πού δέν εἶναι, ἀλλά εἶναι συναγωγή τοῦ Σατανᾶ». Πῶς τώρα μπορεῖ κάποιος νά χαρακτηρισθῆ ὅτι εἶναι Ἰουδαῖος, καί νά εἶναι ταυτοχρόνως ὁ ἄνθρωπος τῆς συναγωγῆς τοῦ Σατανᾶ; Τί εἶναι ἡ συναγωγή τοῦ Σατανᾶ; Εἶναι ἡ ἐκκλησία τοῦ Σατανᾶ –ἐκ τοῦ συνάγω· συναγωγή τοῦ Σατανᾶ. Ποιοί εἶναι αὐτοί οἱ Ἰουδαῖοι; Μέ τό νά εἶναι Ἰουδαῖος κανείς, αὐτομάτως εἶναι καί ἀνήκει εἰς τήν συναγωγή τοῦ Σατανᾶ;... Ὄχι. Ὄχι! Ἀλλά αὐτοί «λέγουν ὅτι εἶναι Ἰουδαῖοι».
Ἄν αὐτοί ἦσαν πραγματικά Ἰουδαῖοι, δηλαδή κάτω ἀπό τόν νόμο τοῦ Θεοῦ, θά ἐπίστευαν εἰς τόν Ἰησοῦν Χριστόν. Ἴσως ἀκόμη νά μήν εἶχε ἔλθη ἡ ὥρα νά πιστεύσουν· θά ἐπίστευαν ὅμως. Δέν θά ἠδύνατο λοιπόν νά χαρακτηρισθοῦν συναγωγή τοῦ Σατανᾶ. Ἀλλά πρόκειται γιά αἱρετικούς οἱ ὁποῖοι, ὅταν ἄκουσαν τό κήρυγμα τοῦ Εὐαγγελίου, ἐπίστευσαν εἰς τόν Χριστόν, ἀλλά δέν θέλησαν νά ἀφήσουν καί τό ἰουδαϊκόν πνεῦμα· καί συνεπῶς ἀνέμειξαν Ἰουδαϊσμόν καί Χριστιανισμόν. Ἀπό αὐτήν τήν μεῖξιν προέκυψαν ὁμάδες αἱρετικές, ὅπως εἶναι οἱ Ναζιραῖοι, ἤ Ναζωραῖοι, οἱ Ἐ βιωνῖται, οἱ Ἑλκεσαΐται καί ἄλλοι.
