Τι να απαντούμε σε αυτούς που αμφισβητούν την ύπαρξη του Θεού με «λογικά» επιχειρήματα;
Πολλές φορές συμμαθητές ή γενικά συνομήλικοί μας, δεν πιστεύουν στην ύπαρξη του Θεού και μας φέρνουν επιχειρήματα όπως:
Αφού υπάρχει Θεός, γιατί παιδιά στην
Αφρική διψούν και πεθαίνουν, λέτε ότι ο Θεός είναι Θεός Αγάπης, γιατί
τότε τα παιδάκια αυτά πεθαίνουν έτσι άδικα; Δεν τα αγαπάει ο Θεός;
Επίσης λένε ότι προερχόμαστε από
τους πιθήκους έχοντας το εξής επιχείρημα: Αφού οι νεάντερταλ που ήταν οι
πρώτοι άνθρωποι στη Γη και από τους οποίους εμείς προερχόμαστε, ήταν
ολόιδιοι με τους πιθήκους πώς εσύ λες ότι δεν προερχόμαστε από τους
πιθήκους;
Κατά καιρούς ακούμε πολλών ειδών λογικά επιχειρήματα κατά της ύπαρξης του Θεού. Τις περισσότερες φορές όντως ακολουθείται μία λογική πορεία σκέψης της οποίας όμως η αφετηρία, η βάση, είναι λανθασμένη με αποτέλεσμα το τελικό συμπέρασμα να είναι και αυτό λανθασμένο.Παράδειγμα:
Αφετηρία (λανθασμένη): Αν ο Θεός είναι παντοδύναμος και πανάγαθος λογικά δεν πρέπει να υπάρχει κακό στον κόσμο.
Συμπέρασμα (λανθασμένο): άρα Θεός δεν υπάρχει.
Η αφετηρία είναι λάθος διότι δεν έχει ληφθεί υπόψη το μείζον αγαθό της ελευθερίας που παρέχει ο παντοδύναμος και πανάγαθος Θεός στα λογικά πλάσματά του (άνθρωποι, άγγελοι) με την οποία αποκτούν τη δυνατότητα άρνησης του Θεού και διάπραξης του κακού. Ο παντοδύναμος Θεός λόγω της αγαθότητάς του δίνει τη δυνατότητα στα πλάσματα Του να Τον αρνηθούν, να απορρίψουν το αγαθό και να ενεργήσουν το κακό.Κάθε φορά που καλούμαστε να απαντήσουμε σε κάποιον που μας παρουσιάζει ένα τέτοιο λογικό ή φαινομενικά λογικό επιχείρημα ας προσπαθούμε:
- όχι απλώς να ακούμε, αλλά να αφουγκραζόμαστε τον συνομιλητή μας. Να κατανοήσουμε τι πραγματικά ψάχνει, τι πραγματικά τον προβληματίζει. Ας μη βιαστούμε να τον “αποστομώσουμε” με επιχειρήματα αλλά ας προσπαθήσουμε πρώτα να μπούμε στη θέση του, στην οπτική του γωνία, να καταλάβουμε τα βιώματά του, να νιώσουμε την αγωνία του. Παρατηρείται πολλές φορές ότι κάτι άλλο είναι αυτό που αναζητά κάποιος και άλλο τελικά διατυπώνει ως ερώτηση.
- να μην υποτιμούμε ή προσβάλλουμε τον συνομιλητή μας ως “παράλογο”, “άσχετο”, “ασεβή” κλπ. Να σεβόμαστε τη σκέψη του. Υπάρχουν άνθρωποι που αναζητούν με καλή διάθεση αλλά με τρόπο που ίσως εμείς δεν κατανοούμε ή παρεξηγούμε!
Μπορούμε να απαντήσουμε και εμείς με λογικά επιχειρήματα. Η λογική δεν είναι αντίθετη στην πίστη ούτε η πίστη μας παράλογη. Η υγιής βιωματική πίστη πορεύεται οπωσδήποτε μαζί με την υγιή λογική που χάρισε ο Θεός στον άνθρωπο. Και τα δύο στην αυθεντική μορφή τους είναι δώρα του Θεού και δεν θα ήταν δυνατό το ένα να ανταγωνίζεται το άλλο.Μήπως οι Άγιοι και η διδασκαλία της Εκκλησίας μας είναι παράλογοι; Βασίζονται όμως σε, μη κοσμικά, υπέρλογα δεδομένα τα οποία προσεγγίζονται βιωματικά και χαρισματικά.Παράδειγμα αποτελεί η αγία Αικατερίνη, η οποία αναμετρήθηκε δημόσια, κατόπιν διαταγής του έπαρχου, με πολλούς φιλοσόφους και ρήτορες της εποχής σχετικά με τη χριστιανική λατρεία και τη λατρεία των ειδώλων. Κατά τη δημόσια αυτή αντιπαράθεση η αγία Αικατερίνη, νεαρό κορίτσι στην εφηβεία, με το φωτισμό του αγίου Πνεύματος, αποστόμωσε με λογικά επιχειρήματα τους ειδωλολάτρες φιλοσόφους μεταστρέφοντας αρκετούς στη Χριστιανική πίστη και εκπληρώνοντας το λόγο του ευαγγελίου «θέσθε οὖν εἰς τὰς καρδίας ὑμῶν μὴ προμελετᾶν ἀπολογηθῆναι· ἐγὼ γὰρ δώσω ὑμῖν στόμα καὶ σοφίαν, ᾗ οὐ δυνήσονται ἀντειπεῖν οὐδὲ ἀντιστῆναι πάντες οἱ ἀντικείμενοι ὑμῖν» (Ιω. κα΄ 14-15).Πρώτα απ’ όλα, και πριν μιλήσουμε, ας προσευχηθούμε και ας ζητήσουμε τον φωτισμό του Θεού. Αρχίζοντας τη συζήτησή μας, καλό είναι να βρούμε μια κοινή βάση αναφοράς με το συνομιλητή μας. Υπάρχει κάτι που αποδεχόμαστε από κοινού με το συνομιλητή μας; αν ναι, ποιο είναι αυτό; είναι για παράδειγμα η αξιοπιστία των ευαγγελίων; τα θαύματα του Χριστού; η ιστορική ύπαρξη του Χριστού; σύγχρονες μορφές αγίων; κάποια επιστημονική θεωρία; κάποιο γεγονός; κλπ. Εφόσον βρεθεί η ορθή αυτή κοινή βάση μπορούμε ξεκινώντας από εκεί να προσφέρουμε κάποια λογικά επιχειρήματα.Ας μην εκνευριζόμαστε αν δε φαίνεται να μας καταλαβαίνουν. Αν ίσως διαπιστώνουμε πολύ αντίδραση ας μην επιμένουμε πεισματικά. Σκοπός δεν είναι να επικρατήσουμε μέσα σε μια λογομαχία αλλά μέσω ημών να ακουστεί ο Λόγος του Θεού, η μαρτυρία για την Αλήθεια. Μπορεί να απορρίπτουν τα όσα λέμε αλλά αυτά τα λίγα, φτωχά λόγια μας φτάνουν στα αυτιά όσων μας ακούνε και από εκεί εισχωρούν στην καρδιά τους και ακόμη και μετά από χρόνια ο σπόρος που έπεσε μπορεί όντως να καρποφορήσει! Να θυμόμαστε: Τα εμπόδια δεν είναι στη λογική! Τα εμπόδια είναι στην προαίρεση!Μη βιαζόμαστε, απογοητευόμαστε ή αγχωνόμαστε αν δεν δούμε άμεση ανταπόκριση. Το τι απαντήσαμε πολύ πιθανόν μετά από καιρό να ξεχαστεί. Το ποιοι είμαστε και πώς απαντήσαμε, όμως, δεν θα ξεχαστεί τόσο εύκολα.«Ἀρχὴ σοφίας φόβος Κυρίου» (Παρ. α΄ 7). Είναι καλή η ανθρώπινη λογική, αλλά δεν είναι τίποτα μπροστά στη Σοφία του Θεού την οποία χαρίζει σε όσους τον ακολουθούν πιστά και φωτίζονται από Εκείνον. «Ἡ γὰρ σοφία τοῦ κόσμου τούτου μωρία παρὰ τῷ Θεῷ ἐστι» (Α΄Κορ. γ΄ 19). Πρέπει επομένως να έχουμε συνέπεια έργων και λόγων και να απαντάμε με αγάπη και διάκριση.
