Στό
δωδέκατο (12ο) ἄρθρο τοῦ «Συμβόλου τῆς Πίστεως», πού εἶναι καί τό
τελευταῖο ἄρθρο, ὁμολογοῦμε τήν πίστη μας στόν μέλλοντα αἰώνα.
Ὁμολογοῦμε: «Καί ζωήν τοῦ μέλλοντος αἰῶνος, Ἀμήν», δηλαδή προσδοκοῦμε
τήν ἀνάσταση τῶν νεκρῶν καί τήν ζωή τοῦ μέλλοντος αἰῶνος. Μέ ἄλλα λόγια,
ὁμολογοῦμε ὅτι ἀναμένουμε τήν ἡμέρα πού θά ἀναστηθοῦν τά σώματά μας, θά
δοῦμε τόν Χριστό, θά γίνη ἡ κρίση τῶν ἀνθρώπων καί θά ἀρχίση ἡ μέλλουσα
ζωή.
Εἶναι
μεγαλειῶδες νά ἀπαγγέλλουμε στό «Σύμβολον τῆς Πίστεως» τήν πίστη μας
στήν μέλλουσα ζωή ἐνῶ ἀκόμη ζοῦμε. Ὅταν αὐτό τό πιστεύουμε ἐνσυνειδήτως,
τότε στήν πραγματικότητα ὑπερβαίνουμε τήν παροῦσα ζωή, ὑπερβαίνουμε τόν
θάνατο, ἔχουμε τήν ἀπόλυτη βεβαιότητα στόν Χριστό, ἐπιθυμοῦμε νά Τόν
συναντήσουμε καί θέλουμε νά συμμετάσχουμε στήν αἰώνια ζωή μέσα στήν δόξα
τοῦ Θεοῦ.
Αὐτά
δείχνουν ὅτι ἡ Ἐκκλησία δέν εἶναι τοῦ παρόντος αἰῶνος, δέν εἶναι ἕνα
φιλανθρωπικό σωματεῖο, δέν εἶναι μιά κοινωνική ὀργάνωση καί μιά
Φιλοσοφική Σχολή, ἀλλά εἶναι τό Σῶμα τοῦ Χριστοῦ, πού ἑτοιμάζει τόν
ἄνθρωπο γιά τήν μέλλουσα ζωή, καί ταυτόχρονα τόν κάνει ἀπό τώρα νά
προγεύεται τῆς δόξης τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ.
Ἡ πίστη
στόν μέλλοντα αἰώνα φανερώνει ὅτι ἡ ζωή τοῦ ἀνθρώπου δέν ἐξαντλεῖται σέ
αὐτήν τήν ζωή. Ἐπίσης φανερώνει ὅτι καί ἡ ψυχή τοῦ ἀνθρώπου μετά τήν
ἔξοδό της ἀπό τό σῶμα, μέ τόν σωματικό θάνατο, δέν ἐξαφανίζεται. Ὁ
ἄνθρωπος δημιουργήθηκε ἀπό τόν Θεό γιά νά εἶναι ἀθάνατος. Βέβαια, αὐτή ἡ
ἀθανασία εἶναι κατά Χάρη καί δέν εἶναι κατά φύση, ἀφοῦ ἀθάνατος κατά
φύση εἶναι μόνον ὁ Θεός, ἐνῶ ἡ ψυχή τοῦ ἀνθρώπου εἶναι κατά Χάρη
ἀθάνατη. Ἐπίσης, αὐτό δείχνει ὅτι στόν μέλλοντα αἰώνα θά συμμετάσχη καί
τό σῶμα τοῦ ἀνθρώπου, ὁπότε δέν ἰσχύει ἡ ἄποψη τῆς φιλοσοφίας ὅτι τό
σῶμα εἶναι ἡ φυλακή τῆς ψυχῆς. Καί οὔτε ἰσχύει ὅτι, ὅταν ἡ ψυχή
ἐξέρχεται ἀπό τό σῶμα, ἐπανέρχεται δῆθεν στόν κόσμο τῶν ἰδεῶν, καί τό
σῶμα ἐξαφανίζεται.
Ἡ μέλλουσα
ζωή ἔχει δύο τρόπους μετοχῆς. Εἶναι ἡ ζωή μέ τήν μέθεξη τοῦ Φωτός τοῦ
Θεοῦ, πού θά ἀπολαύσουν οἱ δίκαιοι, καί εἶναι ἡ ζωή μέ τήν μέθεξη τοῦ
πυρός τοῦ Θεοῦ. Αὐτό εἶναι ἕνα κρίσιμο θέμα, τό ὁποῖο ἀναπτύσσουν οἱ
Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας, ὅπως τό εἴδαμε στήν ἀνάλυση ἑνός ἄλλου ἄρθρου τοῦ
«Συμβόλου τῆς Πίστεως».
Αὐτό τό
βλέπουμε στήν διδασκαλία τοῦ Χριστοῦ γιά τήν μέλλουσα κρίση. Ὅπως εἶπε ὁ
Χριστός, θά ἔλθη κατά τήν Δευτέρα Παρουσία Του, θά συγκεντρωθοῦν
ἐνώπιόν Του ὅλα τά ἔθνη, θά χωρισθοῦν μεταξύ τους, ὅλοι θά Τόν δοῦν καί
θά συνομιλήσουν μαζί Του, ἀλλά οἱ δίκαιοι θά ζήσουν τήν αἰώνια ζωή, ἐνῶ
οἱ ἁμαρτωλοί θά καταδικασθοῦν. «Καί ἀπελεύσονται οὗτοι (ἁμαρτωλοί) εἰς
κόλασιν αἰώνιον, οἱ δέ δίκαιοι εἰς ζωήν αἰώνιον (Ματθ, κε΄, 46).
Τήν
διδασκαλία αὐτήν τήν παρουσιάζει μέ θαυμαστό τρόπο ἡ ὀρθόδοξη ἁγιογραφία
τῆς Δευτέρας Παρουσίας τοῦ Χριστοῦ. Στήν ἁγιογραφία αὐτή ὁ Χριστός
βρίσκεται στόν θρόνο, ἀπό τόν ὁποῖο ἐξέρχεται τό Φῶς πού φωτίζει τούς
δικαίους, καί αὐτό εἶναι ὁ Παράδεισος, καί ἀπό τόν ἴδιο θρόνο τοῦ Θεοῦ
ἐξέρχεται ὁ πύρινος ποταμός, μέσα στόν ὁποῖο εἶναι οἱ ἀμετανόητοι
ἁμαρτωλοί, πού εἶναι ἡ κόλαση.
Πάντως, ἡ
μέλλουσα ζωή εἶναι αἰώνια, πού σημαίνει δέν θά τελειώση ποτέ. Ὁ Θεός θά
κυριαρχῆ σέ αὐτήν τήν ζωή, ἐνῶ οἱ ἄνθρωποι θά ζοῦν αἰωνίως ἀνάλογα μέ
τήν κατάσταση πού ἔζησαν κατά τήν βιολογική τους ζωή. Ἄν ἔζησαν τηρώντας
τίς ἐντολές τοῦ Χριστοῦ ἤ μέ μετάνοια, τότε θά ζοῦν αἰωνίως μέσα στό
ἄκτιστο Φῶς τοῦ Θεοῦ, ἄν, ὅμως, ἔζησαν μέ τά πάθη καί μέ τόν σκοτασμό
τοῦ νοῦ καί δέν ἀπέκτησαν πνευματικό ὀφθαλμό, τότε θά ζοῦν αἰωνίως μέσα
στό πῦρ, πού εἶναι ἄκτιστο. Αὐτό σημαίνει ὅτι τά λίγα χρόνια πού θά
ζήσουμε στόν κόσμο αὐτό, θά καθορίσουν τό αἰώνιο μέλλον μας. Ὁπότε, ἡ
Ἐκκλησία εἶναι πνευματικό θεραπευτήριο, γιά νά ἀποκτήσουμε πνευματικό
ὀφθαλμό, νά μετατραποῦν τά διαβλητά πάθη σέ ἀδιάβλητα, τό γνωμικό θέλημα
σέ φυσικό θέλημα καί νά ἀποκτήσουμε τήν ἀνιδιοτελῆ ἀγάπη.
Μέ τό
ἄρθρο αὐτό τελειώνει τό «Σύμβολον τῆς Πίστεως». Ἀπό ὅσα εἴδαμε στίς
ἀναλύσεις ὅλων τῶν ἄρθρων, φαίνεται ποιά εἶναι ἡ πίστη τῆς Ἐκκλησίας γιά
τόν Θεό, τήν ἐνανθρώπηση τοῦ Υἱοῦ καί Λόγου τοῦ Θεοῦ, τήν Ἐκκλησία, τό
Βάπτισμα, τήν ἀνάσταση τῶν νεκρῶν καί τήν αἰώνια ζωή. Αὐτό τό κείμενο
τοῦ «Συμβόλου τῆς Πίστεως» εἶναι ἡ περίληψη ὅλων τῶν Οἰκουμενικῶν
Συνόδων, γι’ αὐτό πρέπει νά τό ἀπαγγέλλουμε συχνά, νά τό λέμε μέ ἀπόλυτη
πίστη καί νά προσαρμόζουμε τήν ζωή μας στό θαυμαστό περιεχόμενό του.
Δυστυχῶς,
ὅλη ἡ σύγχρονη κοινωνική ζωή στρέφει τήν προσοχή μας σέ ἕνα ἄλλο
«πιστεύω» μέ ἀντίθετα ἄρθρα καί ἀντίθετο περιεχόμενο, πού ἀναφέρεται σέ
ἕναν συγκρητισμό καί στήν ἐνδοκοσμικότητα.
Ἐμεῖς πρέπει νά προσανατολίζουμε τήν ζωή μας σέ αὐτήν τήν διδασκαλία τῆς Ἐκκλησίας καί αὐτή νά γίνη ἡ σταθερή ὁμολογία μας.
Ὁ Μητροπολίτης
† Ὁ Ναυπάκτου καί Ἁγίου Βλασίου ΙΕΡΟΘΕΟΣ
† Ὁ Ναυπάκτου καί Ἁγίου Βλασίου ΙΕΡΟΘΕΟΣ