Γράφει ὁ Σεβ. Ἀντινόης Παντελεήμων,
Ἐφησυχάζων Μητροπολίτης Πατριαρχείου Ἀλεξανδρείας καὶ πάσης Ἀφρικῆς
Προβληματισμοὺς καὶ κάποιες ἀνησυχίες διεγείρει ἡ ἐπίσημη πρόσκληση τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου Βαρθολομαίου Α΄ πρὸς τὸν Πάπα τῆς Ρώμης Λέοντα ΙΔ’ νὰ συμμετάσχει στὶς ἑορταστικὲς ἐκδηλώσεις στὴν Νίκαια τῆς Βιθυνίας (σημερινὴ Τουρκία) γιὰ τὴν ἐπέτειο τῶν 1700 χρόνων ἀπὸ τὴν σύγκληση τῆς Α΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου (325 μ.Χ.).
Ἡ Α΄ Οἰκουμενικὴ Σύνοδος, ὅπως εἶναι γνωστὸ σ’ ὅλους, ἀντιμετώπισε τὴν αἵρεση τοῦ Ἀρείου, ὁ ὁποῖος ὑποβάθμιζε τὴν θεότητα τοῦ δευτέρου Προσώπου τῆς Ἁγίας Τριάδας. Δίδαξε ὅτι ὁ Υἱὸς καὶ Λόγος τοῦ Θεοῦ Πατρὸς δὲν εἶναι “ὁμοούσιος” (δηλαδή, δὲν εἶναι ἐκ τῆς αὐτῆς Θείας Οὐσίας) μὲ τὸν Πατέρα. Ἀλλά, ὅτι εἶναι τὸ πρῶτο καὶ τὸ πιὸ τέλειο δημιούργημα ὅλης τῆς κτήσεως. Ἔτσι, εἰσήγαγε χρονικὴ διαφορὰ μεταξὺ τοῦ Πατέρα καὶ τοῦ Υἱοῦ, ἐφ’ ὅσον ἔλεγε ὅτι “ὑπῆρχε χρόνος ὅπου δὲν ὑπῆρχε ὁ Υἱός”. Ἑπομένως, ὁ Ἄρειος δίδαξε ὅτι ὁ Υἱὸς εἶναι “ὁμοιούσιος” (δηλαδὴ μοιάζει κάπως, ἀλλὰ ὄχι ἴδιος).
Αὐτὴ ἡ αἱρετικὴ διδασκαλία κλονίζει ὅλη τὴν Σωτηριολογία τῆς Χριστιανικῆς Ἐκκλησίας, διότι, ἐὰν ὁ Υἱὸς δὲν εἶναι τέλειος Θεός, “ὁμοούσιος”, “συνάναρχος”, “συναΐδιος” καὶ ἐκ τῆς αὐτῆς Οὐσίας μὲ τὸν Θεὸ Πατέρα, τότε ἐμεῖς οἱ ἄνθρωποι δὲν σωζόμαστε! Διότι, ἡ θυσία τοῦ Χριστοῦ ἐπὶ τοῦ Σταυροῦ ὑπῆρξε μία ἁπλὴ θανατικὴ καταδίκη ἑνὸς ἁπλοῦ ἠθικοῦ ἀνθρώπου καὶ ὄχι θυσία τοῦ Θεανθρώπου Ἰησοῦ Χριστοῦ τοῦ Υἱοῦ καὶ Λόγου τοῦ Θεοῦ.
Ἡ Α΄ Οἰκουμενικὴ Σύνοδος καὶ ὅλοι οἱ 318 θεοφόροι Πατέρες, μετὰ ἀπὸ λεπτομερῆ ἐξέταση τῶν Θείων Γραφῶν, διακήρυξαν ὅτι ὁ Υἱὸς καὶ Λόγος, ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός, εἶναι τέλειος Θεός, “Φῶς ἐκ Φωτός, Θεὸς ἀληθινὸς ἐκ Θεοῦ ἀληθινοῦ”, ποὺ γεννήθηκε πρὸ πάντων τῶν αἰώνων ἀνάρχως ἐκ τοῦ Θεοῦ Πατρὸς καὶ δὲν δημιουργήθηκε μέσα σὲ κάποιο χρόνο (“γεννηθέντα καὶ οὐ ποιηθέντα”).
Τὸ ἴδιο διακήρυξε καὶ ἡ Β’ Οἰκουμενικὴ Σύνοδος τῆς Κωνσταντινουπόλεως τὸ 381 μ.Χ., ἡ ὁποία ἀντιμετώπισε τὴν αἵρεση τοῦ Μακεδονίου, ὁ ὁποῖος στράφηκε ἐναντίον τοῦ τρίτου Προσώπου τῆς Ἁγίας Τριάδας, δηλαδὴ ἐναντίον τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, καὶ τόλμησε νὰ τὸ ἀποκαλεῖ “μία ἁπλὴ δύναμη” τοῦ Θεοῦ Πατέρα καὶ ὄχι Θεὸν τέλειον.
Μὲ λίγα λόγια, ὁ ἑορτασμὸς τῆς ἐπετείου τῆς Α΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου, εἶναι καθαρὰ θέμα τοῦ θριάμβου τῆς ὀρθῆς Πίστεως ἐναντίον τῆς αἱρέσεως καὶ δὲν θὰ πρέπει νὰ εἶναι ἕνα ἁπλὸ τυπικὸ γεγονὸς πανηγυρισμῶν “πρὸς τὸ θεαθῆναι τοῖς ἀνθρώποις” ἢ πρὸς σύσφυξη τῶν σχέσεων ἢ ἐκπληρώσεων ἄλλων συμφερόντων.
Ἡ πρόσκληση τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου πρὸς τὸν αἱρετικὸ Πάπα ὀφείλει νὰ ἀποβλέπει σὲ “κάλεσμα πρὸς μετάνοια καὶ τὴν ἀποκήρυξη ὅλων τῶν αἱρετικῶν διδασκαλιῶν” τοῦ Ρωμαιοκαθολικισμοῦ καὶ τὴν ἐπιστροφὴ τῆς Δύσεως στὴν ὀρθὴ Ἀποστολικὴ Παράδοση.
Ὁ δὲ Πάπας τῆς Ρώμης, ἐὰν ἔχει εἰλικρινῆ διάθεση καὶ ταπείνωση, κατὰ τὶς ἐκδηλώσεις, ἂς ἀποκηρύξει ἐπισήμως ὅλες τὶς διαστρεβλωμένες διδασκαλίες καὶ παρεκκλήσεις ποὺ δημιούργησαν τὸ Μεγάλο Σχίσμα μεταξὺ Ἀνατολῆς καὶ Δύσεως. Ἐξάλλου, οἱ παρεκκλήσεις αὐτές, ἂς μὴ ξεχνᾶμε, ὅτι δημιούργησαν τὸν Προτεσταντισμὸ καὶ ὅλες τὶς νέες σύγχρονες αἱρέσεις.
Ἂς προσευχηθοῦμε στὸν Κύριό μας Ἰησοῦ Χριστό,τὸν Ἀρχηγὸν καὶ Τελειωτὴ τῆς Πίστεως ἡμῶν, νὰ φωτίζει ὅλως ἰδιαιτέρως τοὺς Πατριάρχες, τοὺς Ἐπισκόπους καὶ ὅλους ἐμᾶς, ὥστε νὰ ὑπεραμυνόμεθα τὴν Ἀλήθεια τῆς Μίας, Ἁγίας, Καθολικῆς καὶ Ἀποστολικῆς Ἐκκλησίας, ποὺ διαφύλαξε, διαφυλάττει καὶ θὰ διαφυλάξει στὸ μέλλον καὶ μέχρις τῆς Δευτέρας Παρουσίας τοῦ Χριστοῦ ἡ κατὰ Ἀνατολὰς Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία.
Αὐτὴν τὴν Πίστη ἐκήρυξαν οἱ Ἅγιοι Ἀπόστολοι, γι’ αὐτὴν τὴν Πίστη ὑπέστησαν φρικτὰ μαρτυρία οἱ Ἅγιοι Μάρτυρες, γι’ αὐτὴν τὴν Πίστη δίδαξαν οἱ Ἅγιοι καὶ Θεοφόροι Πατέρες. Αὐτὴν τὴν Πίστη τῶν Ὀρθοδόξων κρατοῦμε καὶ διακηρύττουμε μέχρι τελευταίας μας ἀναπνοῆς.
Ἐλάχιστος ἐν Ἐπισκόποις.
Ἅγιος Στέφανος, Ἀττικῆς, 17 Ὀκτωβρίου, 2025
