Τι συμβαίνει στην ανάπτυξη ενός παιδιού, όταν οι γονείς χωρίζουν; Έρευνα σε περισσότερα από 62.000 παιδιά, 3–5 ετών, αναδεικνύει σαφή σημάδια αναπτυξιακής επιβράδυνσης σε κρίσιμους τομείς
Το διαζύγιο δεν είναι εύκολη υπόθεση. Πρόκειται για μια διαδικασία που επηρεάζει όχι μόνο το ζευγάρι που αποφασίζει να ακολουθήσει χωριστούς δρόμους, αλλά κυρίως τα παιδιά. Για δεκαετίες, η επιστημονική κοινότητα προσπάθησε να κατανοήσει τον τρόπο με τον οποίο επηρεάζει την ψυχολογική και κοινωνική ανάπτυξη των παιδιών.
Ωστόσο, οι περισσότερες μελέτες βασίζονταν σε μικρά δείγματα, σε εθελοντές που διέφεραν σημαντικά μεταξύ τους, ενώ αφορούσαν κυρίως μεγαλύτερες ηλικίες. Το αποτέλεσμα ήταν να προκύπτουν συχνά αντικρουόμενα συμπεράσματα, εξηγεί ο Sebastian Ocklenburg στο Psychology Today.
Μια νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε στο BMJ Pediatrics Open επιχειρεί να καλύψει αυτό το κενό και να δώσει μια πιο αξιόπιστη εικόνα για το πώς επηρεάζονται τα μικρά παιδιά από τον χωρισμό των γονιών τους. Πρόκειται για μία από τις μεγαλύτερες έρευνες που έχουν διεξαχθεί μέχρι σήμερα, με ανάλυση δεδομένων από περισσότερα από 62.000 παιδιά ηλικίας 3 έως 5 ετών και τους φροντιστές τους στην Κίνα.
Πιο αναλυτικά, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν τον Human Capability Index, έναν σύνθετο δείκτη που αποτυπώνει την ανάπτυξη μέσα από 9 (συνολικά) διαφορετικούς τομείς: ανάγνωση, ομιλία, γραφή, μάθηση, επιμονή, αριθμητικές γνώσεις, πολιτισμικές γνώσεις, κοινωνικές και συναισθηματικές δεξιότητες, καθώς και σωματική υγεία. Επιπλέον, κατέγραψαν αν τα παιδιά θεωρούνταν «εντός αναπτυξιακής πορείας» σε σχέση με τους συνομηλίκους τους.
Τι έδειξαν τα αποτελέσματα
Συνολικά, το 3,83% των γονιών (2.409 περιπτώσεις) είχε πάρει διαζύγιο. Τα παιδιά αυτών των οικογενειών παρουσίασαν χαμηλότερες συνολικές επιδόσεις στον Human Capability Index, ενώ ήταν λιγότερο πιθανό να βρίσκονται αναπτυξιακά στο ίδιο επίπεδο συγκριτικά με τα παιδιά από οικογένειες χωρίς διαζύγιο.
Αναλυτικότερα, οι πιο έντονες επιπτώσεις καταγράφηκαν:
- στις κοινωνικές και συναισθηματικές δεξιότητες,
- στη σωματική υγεία,
- και στην ικανότητα ανάγνωσης.
Μέτριες επιδράσεις σημειώθηκαν στην επικοινωνία, στην επιμονή και στις αριθμητικές και πολιτισμικές γνώσεις, ενώ λιγότερο έντονες ήταν οι διαφορές στη γραφή και στη μάθηση.
Συμπέρασμα
Συνολικά, τα στοιχεία δείχνουν ότι τα μικρά παιδιά που βιώνουν το διαζύγιο των γονιών τους έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να παρουσιάσουν βραδύτερη ψυχολογική, κοινωνική και σωματική ανάπτυξη σε σχέση με τους συνομηλίκους τους. Τα αποτελέσματα δεν σημαίνουν ότι κάθε παιδί θα αντιμετωπίσει απαραίτητα προβλήματα, αλλά υπογραμμίζουν πως το διαζύγιο αποτελεί σημαντικό παράγοντα κινδύνου που χρειάζεται προσεκτική διαχείριση.
