– Γέροντα, παλιά πῶς ἄντεχαν οἱ ἄνθρωποι περισσότερο στὴν ἄσκηση καὶ ἦταν πιὸ ὑγιεῖς; Βοηθοῦσαν καὶ οἱ τροφές;
– Ναί, γιατί ἦταν οἱ τροφές καθαρές τότε. Αὐτὸ χρειάζεται συζήτηση; Καὶ ὅλα τὰ ἔτρωγαν ὥριμα. Τώρα ὅλα τὰ κόβουν ἄγουρα, γιὰ νὰ μή χαλάσουν, καὶ τὰ ἀφήνουν στὸ ψυγεῖο. Τὰ μαζεύουν πράσινα‐πράσινα καὶ τὰ ἀφήνουν νὰ ὡριμάσουν. Ἐνῶ πρῶτα ὡρίμαζε τὸ φροῦτο, ἔπεφτε κάτω ἀπὸ τὸ Δὲνδρο ἤ, μόλις τὸ ἐπίανες, κοβόταν. Ἀλλά ἐκτός ποὺ ἔτρωγαν καλές, ὑγιεινές τροφές – ψωμί καὶ βούτυρο ἤ γάλα ἦταν γιὰ τὸ παιδί γερή τροφή –, δούλευαν καὶ τὸ μυαλό τούς οἱ ἄνθρωποι καὶ καταλάβαιναν, ὅταν πάθαιναν κάτι, ἄν ἦταν ἀπὸ τὶς τροφές. Τώρα καὶ οἱ τροφές εἶναι νοθευμένες καὶ τὸ μυαλό δὲν τὸ δουλεύουν.
Καὶ πόσα ἀπὸ αὐτὰ ποὺ φτιάχνει τώρα ὁ ἄνθρωπος εἶναι ἄχρηστα. Τὸ μαλλί σιγά‐σιγὰ τὸ καταργοῦν. Δύσκολα νὰ βρής μάλλινη φανέλλα νὰ κρατᾶ τὸν ἱδρώτα. Φορῶ μία φανέλλα μάλλινη καὶ ἀμέσως καταλαβαίνω ἄν ἔχη συνθετικό, γιατί δὲν μπορῶ νὰ πάρω ἀναπνοή, μὲ πιάνει δυσφορία, πάω νὰ σκάσω! Καὶ τὸ θεωροῦν στέρεο, πιὸ καλό! Τὸ θεωροῦν πρόοδο! Εἶναι ὅμως ὑγιεινά αὐτά; ἔτσι ὅπως τὰ κάνουν εἶναι ἀνθυγιεινά. Καὶ γράφουν «ἁγνό παρθένο μαλλί»! Καὶ θὰ βροῦν καὶ ἄλλες καθαρώτερες λέξεις, γιὰ νὰ τὰ διαφημίζουν! Τὰ πρόβατα τώρα νὰ τὰ ἔχουμε μόνο γιὰ τὸ κρέας, ἀφοῦ φτιάχνουμε μαλλί ἀπὸ πετρέλαιο. Καὶ οἱ μεταξοσκώληκες λένε: «Ἀφοῦ θέλετε καλύτερο μετάξι, φτιάξτε τὸ ἐσεῖς»!
– Ναί, γιατί ἦταν οἱ τροφές καθαρές τότε. Αὐτὸ χρειάζεται συζήτηση; Καὶ ὅλα τὰ ἔτρωγαν ὥριμα. Τώρα ὅλα τὰ κόβουν ἄγουρα, γιὰ νὰ μή χαλάσουν, καὶ τὰ ἀφήνουν στὸ ψυγεῖο. Τὰ μαζεύουν πράσινα‐πράσινα καὶ τὰ ἀφήνουν νὰ ὡριμάσουν. Ἐνῶ πρῶτα ὡρίμαζε τὸ φροῦτο, ἔπεφτε κάτω ἀπὸ τὸ Δὲνδρο ἤ, μόλις τὸ ἐπίανες, κοβόταν. Ἀλλά ἐκτός ποὺ ἔτρωγαν καλές, ὑγιεινές τροφές – ψωμί καὶ βούτυρο ἤ γάλα ἦταν γιὰ τὸ παιδί γερή τροφή –, δούλευαν καὶ τὸ μυαλό τούς οἱ ἄνθρωποι καὶ καταλάβαιναν, ὅταν πάθαιναν κάτι, ἄν ἦταν ἀπὸ τὶς τροφές. Τώρα καὶ οἱ τροφές εἶναι νοθευμένες καὶ τὸ μυαλό δὲν τὸ δουλεύουν.
Καὶ πόσα ἀπὸ αὐτὰ ποὺ φτιάχνει τώρα ὁ ἄνθρωπος εἶναι ἄχρηστα. Τὸ μαλλί σιγά‐σιγὰ τὸ καταργοῦν. Δύσκολα νὰ βρής μάλλινη φανέλλα νὰ κρατᾶ τὸν ἱδρώτα. Φορῶ μία φανέλλα μάλλινη καὶ ἀμέσως καταλαβαίνω ἄν ἔχη συνθετικό, γιατί δὲν μπορῶ νὰ πάρω ἀναπνοή, μὲ πιάνει δυσφορία, πάω νὰ σκάσω! Καὶ τὸ θεωροῦν στέρεο, πιὸ καλό! Τὸ θεωροῦν πρόοδο! Εἶναι ὅμως ὑγιεινά αὐτά; ἔτσι ὅπως τὰ κάνουν εἶναι ἀνθυγιεινά. Καὶ γράφουν «ἁγνό παρθένο μαλλί»! Καὶ θὰ βροῦν καὶ ἄλλες καθαρώτερες λέξεις, γιὰ νὰ τὰ διαφημίζουν! Τὰ πρόβατα τώρα νὰ τὰ ἔχουμε μόνο γιὰ τὸ κρέας, ἀφοῦ φτιάχνουμε μαλλί ἀπὸ πετρέλαιο. Καὶ οἱ μεταξοσκώληκες λένε: «Ἀφοῦ θέλετε καλύτερο μετάξι, φτιάξτε τὸ ἐσεῖς»!
Ἁγ. Παϊσίου Ἁγιορείτου: ΛΟΓΟΙ Α’ «Μὲ Πόνο καὶ Ἀγάπη»
