«Πνευματική φαρέτρα τοῦ Ὀρθοδόξου Χριστιανοῦ»
206. Ὁ ἅγιος Μᾶρκος ὁ Ἀσκητής μᾶς ἐπεξηγεῖ: Ὁ Χριστός διά τοῦ Σταυροῦ καί διά τῆς Χάριτος τοῦ Βαπτίσματος μᾶς ἀπηλευθέρωσε ἀπό κάθε βία καί ἔκλεισε τήν ὁδό τῶν λογισμῶν νά κατεβαίνουν στήν καρδιά. Ἔτσι, ἐπειδή μερικά ἀπ᾿ αὐτά μᾶς εἶναι μισητά, ἀμέσως τά διώχνουμε, ἐνῶ ἄλλοτε μᾶς εἶναι ἀγαπητά, καί στό μέτρο τό ὁποῖο τά ἀγαποῦμε, παραμένουν μέσα μας καί ἔτσι ἀποδεικνύεται καί ἡ Χάρις τοῦ Θεοῦ καί ἡ θέλησις τοῦ ἀνθρώπου, ὁ ὁποῖος συγκεκριμένα ἀγαπᾶ: Τούς κόπους γιά χάριν τῆς Χάριτος ἤ τούς λογισμούς χάριν τῶν ἁμαρτωλῶν ἀπολαύσεων.
207. Οἱ δοκιμασίες καί ἀναταραχές στήν ζωή μας ἔχουν κι αὐτές ἕνα σκοπό στήν ζωή μας: Μᾶς προκαλοῦν στήν ἀναζήτησι τοῦ νοήματος πού ἔχουμε γιά τόν Θεό, σάν τό ἔσχατο καί αἰώνιο ἔρεισμα τῆς ἡσυχίας, ἐνῶ ἀπό τό ἄλλο μέρος μᾶς ὁδηγοῦν στήν γνωριμία τοῦ ἰδίου τοῦ ἑαυτοῦ μας, σάν πράξεις πού μᾶς ἀναγεννοῦν ἐν Χριστῷ καί μᾶς βοηθοῦν νά φθάσουμε στήν ἐλευθερία τοῦ πνεύματος.
208. Ὅσο καιρό βαδίζουμε στό θέλημά μας, στό θέλημα τῆς κλονισμένης φύσεώς μας πρός τήν ἁμαρτία, δέν ἔχουμε κανένα πόλεμο, δέν ἐνοχλούμεθα ἀπό τίς παγίδες τοῦ ἐχθροῦ (Β΄ Τιμ.2,26). Μένουμε μέ τήν ἐντύπωσι ὅτι ἀκολουθοῦμε τήν ἀληθινή μας πίστι, κατορθώνουμε νά ζοῦμε καθημερινά μέ εὐτυχία καί κατεβαίνουμε μέ εἰρήνη, στό τέλος , καί στόν ἄδη! Ἀλλά ἀπό τήν ἄλλη μεριά μαθαίνουμε τί δωρεές πνευματικές ἔχουμε καί ἀνησυχοῦμε γιά τό πῶς πρέπει νά εἴμεθα, οἱ δυνάμεις τοῦ ἄδου θά σκιρτήσουν ἀπό χαρά νά μᾶς ζητήσουν λογαριασμό γιά ἀνυποταξία. Ἀλλά δέν θά χοροπηδήσουν μέ ὅλη τήν μανία τῆς κακίας τους, διότι δέν τούς ἀφήνει ὁ Θεός, ἀλλά μέ πονηριές καί παγίδες, μέ ψευτιές καί φοβέρες καί μέ ἀπερίγραπτες φασαρίες. Ἀπό τό ἄλλο μέρος θά ὠφεληθοῦν ἀπό τίς μεθοδεῖες τους (Ἰωάν.8,44) οἱ ἄνθρωποι πού πληγώνονται ἀπ᾿ αὐτούς, οἱ ὁποῖοι θά θέλουν νά κάνουν ὅλα, ὅσα τούς διδάσκουν οἱ δαίμονες-ἐάν εἶναι δυνατόν μετά ἀπ᾿ αὐτούς. Γι᾿ αὐτό λέγει καί ὁ σοφός Σειράχ: «Τέκνον, εἰ προσέρχῃ δουλεύειν τῷ Θεῷ, ἑτοίμασον τήν ψυχήν σου εἰς πειρασμόν» (Σοφία Σειράχ 2,1).
209. Λέγει ἕνας ἅγιος πατήρ: Ἀπομάκρυνε τούς πειρασμούς καί ἀμέσως κανείς πλέον δέν ἠμπορῆ νά σώζεται». Ὁ πόλεμος τῶν πειρασμῶν εἶναι φωτιά, ἡ ὁποία μᾶς ξεκαθαρίζει τί εἴμεθα ὁ καθένας: Ξύλο, πέτρα, χαλκός, ἄχυρο, ἀκατέργαστο μαλλί ἤ «γῆ καί σποδός» (Γέν.18,27), ἤ χρυσός ταπεινώσεως, πού εἶναι τό ἔνδυμα τοῦ Θεοῦ;
210.Ὁ πνευματικός πόλεμος ὁμοιάζει κἄπως μέ τόν πόλεμο τοῦ κόσμου. Καί ὁ ἕνας καί ὁ ἄλλος διεξάγονται σ᾿ αὐτή τήν ζωή. Μόνον οἱ πειρασμοί, οἱ δοκιμασίες καί κάθε εἶδος στενοχώριες τοῦ ἀοράτου αὐτοῦ πολέμου ἐπιτυγχάνουν νά μᾶς ἀμβλύνουν τήν ἐπιθυμία γιά τίς χαρές αὐτοῦ τοῦ κόσμου καί νά μᾶς φέρουν σ᾿ ἕνα εἶδος θανάτου, ἐνώπιον τοῦ κόσμου, ἀπό τόν ὁποῖον μόνο ἡ μεγάλη ταπείνωσις καί ἡ ἀδιάκοπη προσευχή μποροῦν νά μᾶς βοηθήσουν.
211. Ἐάν ὁ νοῦς κλίνει πρός κάποιο κοσμικό δόλωμα καί σέ πονηρή συμβουλή, θά κλονίση τήν ἰσορροπία τῆς ἐπιλογῆς ἐλευθερίας πρός τό δόλωμα καί τήν ξένη συμβουλή. Ἔτσι ἀνοίγεται ρωγμή στό φρούριο καί ὁρμοῦν οἱ χείμαρροι τοῦ ἐχθροῦ, οἱ ὁποῖοι στέκονται κρυμμένοι ἔξω. Καί γρήγορα ἀκολουθεῖ ἡ ἐλεεινή ἐρήμωσις τοῦ φρουρίου τῆς ψυχῆς: ἡ ἐκπλήρωσις μέ τό ἔργο καί ἡ ἐπανάληψις αὐτοῦ τοῦ ἔργου πολλές φορές, μέχρι νά φθάση στήν συνήθεια.
212. Ἀπό ποῦ προέρχεται αὐτή ἡ ἐρήμωσις τῆς ψυχῆς; Ἀπό τήν στιγμή πού μένει ὁ νοῦς μόνος, χωρίς τόν Θεό, ὁπότε ὁ ἐχθρός τόν ἁρπάζει ἀπό τόν λαιμό παρουσιάζοντας μέ τέχνη τό δόλωμα ἑνός ἔργου αὐτοῦ ἐδῶ τοῦ κόσμου. Ὁ ἐχθρός διάβολος πειράζει μέ τό δόλωμα τῶν ἀπολαύσεων κάθε ἄνθρωπο, τόν ὁποῖον μετά ὁδηγεῖ στό πάθος, στό ὁποῖον καί τόν αἰχμαλωτίζει, διότι ἡ κλίσις πρός τό πάθος ἔχει ἤδη γίνει μεγαλύτερη. Αὐτός πού σωματικά ὑποτάχθηκε στήν ἀκολασία, πού ὑπέκυψε στούς λογισμούς του, ἀκολούθησε τήν σοφία αὐτοῦ τοῦ αἰῶνος (Α΄Κορ.1,20), ὅπου πολλοί ἄνθρωποι ἐπλανήθησαν ἀπό τόν δρόμο τοῦ Θεοῦ καί πολύ ὀλίγοι ἐπέστρεψαν. Ὑπάρχουν καί ἄλλοι πού χαίρονται νά διαβάζουν τόν λόγο τοῦ Θεοῦ ἀπό τήν Ἁγία Γραφή, ἀλλά, εἶναι γνωστό, ὅτι πολλοί ταξιδιῶτες αὐτῆς τῆς ζωῆς στίς ἡμέρες μας, θά πᾶνε μέ τήν Βίβλο στό χέρι στήν κόλασι. Ὅλοι αὐτοί βαδίζουν σύμφωνα μέ τίς ἐπιθυμίες τους, ὁποιουδήποτε εἴδους εἶναι αὐτές, δέν θά λυτρωθοῦν ἀπό τούς κινδύνους, διότι κάτω ἀπό κάθε ἀπόλαυσι τοῦ βίου, κρύβεται καί ἕνα φίδι.
213. Ὁ πονηρός διαθέτει δύο εἰδῶν δολώματα, σύμφωνα μέ τήν ἀγάπη τοῦ ἀνθρώπου, ἡ ὁποία κλίνει εἴτε πρός ἀπώλεια, εἴτε πρός σωτηρίαν. Εἶναι καί ὁ «πειρασμός τῆς σωτηρίας», στόν ὁποῖον ἔπεσαν πολλοί πλανεμένοι, λέγοντας ὅτι θά σωθοῦν, ὅταν ὅμως δέν ἐπιτελοῦν μέ ζῆλο καί σύμφωνα μέ τόν νόμο τοῦ Θεοῦ τά ἔργα τους, Ὁπότε δέν ἀγωνίζονται σωστά. Ὑπάρχει καί ὁ «πειρασμός τοῦ ἁγιασμοῦ», ὁ ὁποῖος εἶναι πειρασμός γιά ἱεραποστολή δῆθεν ἀπό τόν Θεό, ὅπως εἶναι καί ὁ πειρασμός τοῦ μαρτυρίου. Σ᾿ ὅλους αὐτούς τούς πειρασμούς πίπτουν αὐτοί πού ἀποφεύγουν τόν κόπο, τά στενά μονοπάτια καί λέγουν ὅτι δέν ἔχουν τίποτε νά κάνουν, παρά μόνο νά πιστεύουν καί νά ὑπολογίζουν μόνοι τους ὅτι ἔφθασαν σέ μέτρα ἁγιασμοῦ, ἱεραποστολικῶν ἔργων, μαρτυρίου καί ἄλλων φαντασιῶν τοῦ πλανεμένου νοῦ τους.
214. Μερικοί ἄλλοι μέ συνεπαρμένα τά μυαλά τους, εἴτε ἀπό τήν φύσι τους, εἴτε ἀπό ἀσθένειές τους, μή ἔχοντας τήν δυνατότητα διακρίσεως, κράζουν ἐγκαρδίως μέσῳ τῶν ὑπερφυσικῶν, ὅπως νομίζουν, χαρισμάτων τους, ἐκδηλώνοντας ὄχι κάποια ἀρετή τους, ἀλλά τήν φιλαυτία τους. Ἔχοντας αὐτή τήν παράλογη ἀγάπη, τήν ὁποίαν θέλουν νά τιμήσουν μέ ὑπερφυσικές δωρεές, ὁ Θεός ἐπιτρέπει στό πονηρό πνεῦμα νά τούς πληγώση κατάβαθα (Β΄Θεσ.2,11), διότι τολμοῦν νά πλησιάσουν τόν Θεό, ἐνῶ εἶναι ἀκάθαρτοι στήν καρδιά. Γι᾿ αὐτό, γιά τήν τόλμη τους αὐτή, παραχωρεῖται νά ἔλθη ὁ διάβολος καί νά τούς παιδεύση. Ἔτσι, ὅταν κρέμεται ἀπό τόν Θεό μία τέτοια παίδευσις γιά τόν ὁποιονδήποτε, τόν ἐπισκέπτεται ὁ σατανᾶς παίρνοντας τήν ἀπατηλή μορφή τοῦ Χριστοῦ καί ὁμιλῶντας μέ μεγάλη πραότητα, τοῦ βροντοφωνεῖ ἕνα ἔπαινο, μέ τόν ὁποῖον τόν κερδίζει ἀστραπιαῖα καί ἴσως γιά πάντα, σάν ἐκεῖνον πού τόν συνήντησε σέ στενή ὁδό (Ματθ.7,14) καί μέ βάσανα τόν φέρνει στήν Βασιλεία ὅπου θά εὕρη τίς «πνευματικές ἀπολαύσεις». Ἰδού πῶς τόν ἔχει συλλάβει μέ τό δόλωμα ἀπό τόν λαιμό! Ἀπό ἐδῶ καί στό ἑξῆς, μετά τήν συγκεκριμένη σχολή τῆς πλάνης, ὅπου ἤδη ἐφοίτησε, ὅταν θά κερδίση τελείως τήν ἐμπιστοσύνη του καί θά ἐνισχυθῆ, μέ κατάλληλα προαγγελτικά σημεῖα τόν ὁδηγεῖ στό νά ἔχη ἀπόλυτη ἐμπιστοσύνη στόν ἑαυτό του καί στόν ἰδικό του τόν Χριστό, ὥστε καί θάνατος τοῦ ἀνθρώπου νά ἐπέλθη, γιά τόν ὁποῖον θά πιστεύη ὅτι εἶναι θεμελιωμένος ἐπάνω στήν Ἁγία Γραφή.
215. Ἀγαπώντας τό κακό καί τήν νοοτροπία αὐτοῦ τοῦ κόσμου, ἐπιτρέπουμε νά μπῆ μέσα αὐτό φρούριο τῆς ψυχῆς μας ὁ διάβολος καί νά μᾶς σβήση μέ τήν κακία του, τό φῶς τῆς Χάριτος τοῦ Χριστοῦ μας. Ὅταν ὅμως ἰδῆ ὁ διάβολος ὅτι δέν ἠμπορεῖ μέ τίς τέχνες του αὐτές νά πνίξη τόν ἄνθρωπο, πηδᾶ ἀπό ἄλλη κατεύθυνσι μέσα, ἀπό τά δεξιά ζητῶντας νά τόν ἐξαπατήση καί ὁ ἄνθρωπος νά τόν ἐμπιστευθῆ τελείως. Τοῦ σφυρίζει στ᾿ αὐτιά ἕνα ἔπαινο, γιά τήν πληρότητα τῆς πίστεώς του πρός τόν Χριστό καί τῆς ἐναρέτου πολιτείας του καί τόν προτρέπει, χωρίς ἐρωτήσεις στούς ἄλλους καί χωρίς δισταγμούς νά ἐπιχειρήση καί αὐτό τό ἔργο πού τόν παρακινεῖ νά κάνη. Τόν ἕνα τόν διεγείρει στήν προσευχή, ἐκβιάζοντάς τον νά δεχθῆ στόν νοῦ καί στήν καρδιά μιά μεγάλη ἰδέα γιά τόν ἑαυτό του, καθ᾿ ὅσον τόν σηκώνουν γιά τόν κανόνα τῆς προσευχῆς του οἱ «ἄγγελοι»! Ἤ, ἐάν ὁ σκοπευτής γιά τήν παραπλάνησί του, δέν τόν βρῆκε ἀρκετά πρόσχαρο στίς προτάσεις του, τόν πείθει νά καπνίζη, νά μεθᾶ, νά λέγη λόγια σάν νἆναι μέγας πολιτικός καί νά τοῦ λέγη ὅτι ὅλα αὐτά δέν εἶναι ἁμαρτία. Τόν ἕνα τόν σαγηνεύει δείχνοντάς του ὅτι ἔχει τήν μορφή τοῦ Χριστοῦ καί τοῦ λέγει: «Γιά σένα ἀνατέλλει ἀκόμη ὁ ἥλιος κάθε ἡμέρα»! Ἐπί 25 χρόνια στήν συνέχεια τόν ἐδίδαξε νά φθάση νά πιστεύη στόν ἑαυτό του ὅτι αὐτός εἶναι ὁ Υἱός τοῦ ἀνθρώπου ἀπό τήν Γραφή καί ὁ δίκαιος κριτής, ὁ ὁποῖος θά ξεχωρίση τά πρόβατα ἀπό τά ἐρίφια καί θά θεμελιώση τήν βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἐπί τῆς γῆς καί ὅτι στίς ἡμέρες του θά γίνη τό τέλος καί ἡ κρίσις, ἡ ὁποία καί θά γίνη δι᾿ αὐτοῦ! (Τό γεγονός ἦτο ὅτι τό τέλος τῆς κρίσεως πού εἶδε, δέν τό εἶδε στόν ἑαυτό του, ἀλλά ἔξω γιά ὅλο τόν ἄλλο κόσμο). Καί κάθε φορά, πού τόν ἔσπρωχνε αὐτή ἡ πίστις του γι᾿ αὐτά, μετά ἀπό κάθε κατόρθωμά του, ἐγύριζε στό σπίτι του τρελλός!
ΜΑΚΑΡΙΣΤΟΥ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΑΡΣΕΝΙΟΥ ΜΠΟΚΑ ΡΟΥΜΑΝΟΥ ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ (+1910-1989) «ΜΕΓΑΣ ΚΑΘΟΔΗΓΟΣ ΨΥΧΩΝ», ΑΠΑΝΘΙΣΜΑ ΣΟΦΩΝ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΩΝ ΛΟΓΩΝ ΣΕ 500 ΚΕΦΑΛΑΙΑ, ΜΕΤΑΦΡΑΣΙΣ - ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ Μον. Δαμασκηνός Γρηγοριάτης.
