Питанов В.Ю.
Η ΛΑΜΨΗ ΚΑΙ Η ΕΝΔΕΙΑ ΤΗΣ
«ΣΑΤΑΝΙΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ» ΤΟΥ ΛΑΒΕΪ
Anton Szandor LaVey
εισαγωγικό από entaksis: Το κείμενο που ακολουθεί είναι ένα ξεσκέπασμα του έργου του Λαβέι «Η Σατανική Βίβλος». Πρόκειται για μια νηφάλια ματιά σε όσα ο Λαβέι παρουσίασε ως επαναστατική διδασκαλία. Θα διαπιστώσετε ότι πίσω από τη λαμπερή του «βιτρίνα» κρύβεται ένας κενός ηδονισμός, μια φιλοσοφία βασισμένη στον εγωισμό, την άρνηση της μετάνοιας και την αποδοχή της εκδίκησης. Μέσα από τη δική του βιογραφία, γεμάτη από ανακρίβειες και μύθους, ο Λαβέι προσπάθησε να οικοδομήσει μια «θρησκεία» που δικαιώνει κάθε ανθρώπινο πάθος. Ωστόσο, όπως αποκαλύπτει η ανάλυση, αυτό που πουλάει ως «φως» είναι στην πραγματικότητα βαθύ σκοτάδι. Διαβάστε με προσοχή και διάκριση. Αυτό το κείμενο θα σας βοηθήσει να κατανοήσετε γιατί η «Σατανική Βίβλος» δεν αποτελεί έναν δρόμο πνευματικής ελευθερίας, αλλά έναν οδηγό προς την ηθική και ψυχική ένδεια.
Ο Άντον Σάντορ Λαβέι (Anton Szandor LaVey) – ο άνθρωπος που ο Τύπος αποκαλούσε «Μαύρο Πάπα». Ο Λαβέι έβγαλε τον σατανισμό από την παρανομία και πρώτος χρησιμοποίησε επίσημα τον όρο «εκκλησία» για την οργάνωση που ίδρυσε. Είναι συγγραφέας πολλών βιβλίων, από τα οποία τα πιο γνωστά είναι τρία: «Σατανικές Τελετουργίες» (The Satanic Rituals), «Η Τέλεια Μάγισσα» (The Complete Witch) και το πιο φημισμένο του έργο, «Η Σατανική Βίβλος» (The Satanic Bible). Για πολλούς χριστιανούς ο Λαβέι και η διάσημη «Σατανική Βίβλος» του αποτελούν σύμβολα του σατανισμού. Πλήθος ανθρώπων σε πολλές χώρες τον θεωρούν είδωλο, ενώ άλλοι τον καταριούνται. Για πολύ καιρό η πνευματική του κληρονομιά, λόγω του «σιδηρού παραπετάσματος», δεν έφθανε στη Ρωσία· σήμερα η κατάσταση είναι διαφορετική, και για πολλούς συμπατριώτες μας το ζήτημα του πνευματικού αυτοπροσδιορισμού είναι οξύ, ενώ ο Λαβέι, ως εναλλακτική του χριστιανισμού, εξετάζεται πολύ σοβαρά. Το παρόν άρθρο απευθύνεται πρωτίστως σε αυτούς, αλλά και σε όσους ενδιαφέρονται για το θέμα. Ποιος ήταν ο Λαβέι; Γιατί απέκτησε τόσους οπαδούς; Μπορεί κανείς να εμπιστευθεί τα έργα του και να οικοδομήσει σε αυτά τη δική του πνευματική ζωή; Σε αυτά και σε άλλα ερωτήματα θα προσπαθήσουμε να απαντήσουμε. Κύριο αντικείμενο ανάλυσης θα είναι η «Σατανική Βίβλος», για την οποία θα πούμε λίγα λόγια προτού περάσουμε στη βιογραφία του Λαβέι.
Η «Σατανική Βίβλος» γράφτηκε το 1969 στις ΗΠΑ και τον ίδιο χρόνο εκδόθηκε από τον εκδοτικό οίκο «Avon Books». Έκτοτε επανεκδόθηκε πολλές φορές. Το κύριο κείμενο παρέμενε το ίδιο· αλλαγές γίνονταν στο τμήμα με τις ευχαριστίες, ενώ η εισαγωγή τροποποιήθηκε αρκετές φορές. Την εισαγωγή της πρώτης έκδοσης έγραψε ο Μπάρτον Γουλφ, αλλά σε μεταγενέστερες εκδόσεις αφαιρέθηκε και αντικαταστάθηκε με νέα εισαγωγή γραμμένη από τον Πίτερ Γκίλμορ. Στο παρόν άρθρο χρησιμοποιήθηκε η έκδοση με την εισαγωγή του Γουλφ. Ο συγγραφέας δεν κατάφερε να βρει έντυπο αντίτυπο της «Σατανικής Βίβλου» και κατέφυγε στο διαδίκτυο. Συγκρίνοντας διάφορες εκδοχές της που αναρτήθηκαν σε ιστοσελίδες, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι κύριες διαφορές εντοπίζονται στην ύπαρξη ή μη της εισαγωγής του Γουλφ, καθώς και στην ποιότητα της μετάφρασης. Προφανώς έγιναν αρκετές μεταφράσεις, οι οποίες διαφέρουν σε λεπτομέρειες, χωρίς όμως να αλλάζει το νόημα του βιβλίου. Οι τίτλοι των κεφαλαίων μπορεί να αποδίδονται ελαφρώς διαφορετικά, αλλά παραμένουν αναγνωρίσιμοι. Η «Σατανική Βίβλος» χωρίζεται σε τέσσερα μέρη: «Το Βιβλίο του Σατανά», «Το Βιβλίο του Εωσφόρου», «Το Βιβλίο του Βελίαλ» και «Το Βιβλίο του Λεβιάθαν». Στις υποσημειώσεις ο συγγραφέας δεν τα αναφέρει, θεωρώντας πως για τον εντοπισμό μιας παραπομπής αρκεί ο τίτλος του κεφαλαίου. Δεδομένου ότι η «Σατανική Βίβλος» στα ρωσικά βρίσκεται εύκολα στο διαδίκτυο (κατά τη γνώμη του συγγραφέα υπάρχουν ακόμη και πάρα πολλές εκδοχές), δεν κρίθηκε αναγκαίο να παρατεθούν συγκεκριμένοι ιστότοποι. Όποιος θέλει μπορεί να τη βρει εύκολα – εφόσον του απομείνει η διάθεση να τη διαβάσει μετά την ανάγνωση του παρόντος άρθρου.
Ας δούμε τώρα τη βιογραφία του Λαβέι, έτσι όπως παρουσιάζεται από τους οπαδούς του. Αυτή παρατίθεται στο βιβλίο του μαθητή του και ιερέα της «Εκκλησίας του Σατανά» Μπάρτον Γουλφ «Ο Εκδικητής του Διαβόλου» (Burton H. Wolfe, The Devil’s Avenger, 1974), καθώς και στο βιβλίο της προσωπικής του γραμματέως και ερωμένης Μπλανς Μπάρτον «Η Μυστική Ζωή ενός Σατανιστή» (Blanche Barton, Secret Life of a Satanist, 1990). Ο Άντον Σάντορ Λαβέι γεννήθηκε στις 11 Απριλίου 1930 στο Σικάγο, στην πολιτεία Ιλινόις, σε οικογένεια εμπόρου οινοπνευματωδών. Ανάμεσα στους προγόνους του υπήρχαν Γεωργιανοί, Ρουμάνοι, Αλσατοί· η γιαγιά του από τη μεριά της μητέρας είχε τσιγγάνικη καταγωγή και από παιδί τού διηγούνταν ιστορίες για βρικόλακες και μάγους. Από μικρός ο Λαβέι έδειξε ενδιαφέρον για τη μυστικιστική λογοτεχνία. Το 1942, σε ηλικία δώδεκα ετών, στράφηκε στη στρατιωτική θεματολογία. Κατά τη διάρκεια της φοίτησής του στο σχολείο αφιέρωσε πολύ χρόνο στη μελέτη του αποκρυφισμού. Στα δέκα του έμαθε μόνος του πιάνο, ενώ στα δεκαπέντε έγινε δεύτερος ομποϊστής στη Μεγάλη Συμφωνική Ορχήστρα του Σαν Φρανσίσκο. Στην τελευταία τάξη εγκατέλειψε το σχολείο, όπως υποστηρίζεται, επειδή βαρέθηκε το πρόγραμμα. Έφυγε από το σπίτι και εντάχθηκε στο τσίρκο του Κλάιντ Μπίτι, όπου εργαζόταν στα κλουβιά των ζώων. Σύντομα, χάρη στην έλλειψη φόβου απέναντι στα θηρία, έγινε βοηθός του θηριοδαμαστή. Μια μέρα, όταν ο μουσικός του τσίρκου μέθυσε πριν από μια παράσταση, ο Λαβέι τον αντικατέστησε· από τότε ανέλαβε τη θέση του μουσικού. Στα δεκαοχτώ έφυγε από το τσίρκο και πήγε σε καραβάνι, όπου έγινε βοηθός ταχυδακτύλου και έμαθε υπνωτισμό.
Το 1951, σε ηλικία είκοσι ενός ετών, παντρεύτηκε. Μετά τον γάμο εγκατέλειψε το καραβάνι και γράφτηκε στη Σχολή Εγκληματολογίας του Κολεγίου Σαν Φρανσίσκο. Κατά τους οπαδούς του, για σύντομο διάστημα υπήρξε εραστής της Μέριλιν Μονρόε. Έπειτα εργάστηκε ως φωτογράφος στο Αστυνομικό Τμήμα του Σαν Φρανσίσκο. Εκεί, βλέποντας καθημερινά βία, άρχισε να αναρωτιέται πώς είναι δυνατόν ο Θεός να επιτρέπει την ύπαρξη του κακού. Αναζητώντας απαντήσεις, αφοσιώθηκε ολοκληρωτικά στον αποκρυφισμό, και τη νύχτα της 30ής Απριλίου 1966 (παραμονή της Βαλπουργίας), σύμφωνα με την παγανιστική παράδοση, ξύρισε το κεφάλι του και ανακοίνωσε την ίδρυση της «Εκκλησίας του Σατανά». Για να δηλώσει τη θέση του ως «κληρικού» της νέας του «εκκλησίας», άρχισε να φοράει κολάρο πάστορα και μαύρο κοστούμι. Στα πρώτα χρόνια μοιραζόταν τον χρόνο του ανάμεσα στη διεξαγωγή σατανικών τελετών (δικής του έμπνευσης) και στη μελέτη του αποκρυφισμού. Αργότερα, αφού η «εκκλησία» του ισχυροποιήθηκε, έγραψε τα διάσημα βιβλία του. Οι βιογράφοι του λένε πως υπήρξε σύμβουλος σε ταινίες τρόμου και ακόμη και ηθοποιός. Ολόκληρη η ζωή του συνοδευόταν από σκάνδαλα, και ο ίδιος αποτελούσε αγαπημένο θέμα για τον κοσμικό Τύπο. Στις 31 Οκτωβρίου 1997, κατά τη διάρκεια του Χάλοουιν, ο Λαβέι πέθανε.
Στη συνέχεια θα εξετάσουμε το δόγμα που άφησε κληρονομιά στους μαθητές του.
Ας ξεκινήσουμε με την παράθεση των εννέα σατανικών «εντολών», με τις οποίες ο Λαβέι αρχίζει το βιβλίο του. Ο συγγραφέας τις παραθέτει χωρίς κανένα σχόλιο.
- Ο Σατανάς προσωποποιεί την ικανοποίηση, και όχι την αποχή!
- Ο Σατανάς προσωποποιεί την ουσία της ζωής αντί για άπιαστα πνευματικά όνειρα.
- Ο Σατανάς προσωποποιεί την αμόλυντη σοφία αντί για την υποκριτική αυτοεξαπάτηση!
- Ο Σατανάς προσωποποιεί το έλεος προς εκείνους που το αξίζουν, αντί για αγάπη σπαταλημένη σε κόλακες!
- Ο Σατανάς προσωποποιεί την εκδίκηση και όχι το «γύρισμα και της άλλης παρειάς»!
- Ο Σατανάς προσωποποιεί την ευθύνη προς τους υπεύθυνους, αντί για συμμετοχή προς πνευματικά βαμπίρ.
- Ο Σατανάς παρουσιάζει τον άνθρωπο ως ένα ακόμη ζώο, μερικές φορές ανώτερο, συχνότερα όμως χειρότερο, από εκείνα που περπατούν στα τέσσερα· ζώο που, λόγω της «θείας, πνευματικής και διανοητικής του ανάπτυξης», έχει γίνει το πιο επικίνδυνο από όλα τα ζώα!
- Ο Σατανάς προσωποποιεί όλες τις λεγόμενες αμαρτίες, διότι οδηγούν σε σωματική, πνευματική και συναισθηματική ικανοποίηση!
- Ο Σατανάς υπήρξε ο καλύτερος φίλος της Εκκλησίας σε όλες τις εποχές, στηρίζοντας τις δουλειές της όλα αυτά τα χρόνια!
Ο Λαβέι ήταν σατανιστής. Τι ήταν ο σατανάς για αυτόν;
Όπως έγραφε ο ίδιος: «Οι περισσότεροι σατανιστές δεν δέχονται τον
Σατανά ως ανθρωπόμορφο ον με σχιστές οπλές, ουρά με φούντα και κέρατα.
Απλώς προσωποποιεί τις δυνάμεις της φύσης – τις Δυνάμεις του Σκότους,
που ονομάστηκαν έτσι μόνο επειδή καμία θρησκεία δεν μπήκε στον κόπο να
τις αφαιρέσει από το σκοτάδι. Η επιστήμη επίσης δεν μπόρεσε να τους
δώσει τεχνική ορολογία. Είναι σαν ένα δοχείο χωρίς βρύση, το οποίο
χρησιμοποίησαν πολύ λίγοι άνθρωποι, επειδή δεν έχουν όλοι την ικανότητα
να εφαρμόσουν ένα εργαλείο χωρίς πρώτα να το αποσυναρμολογήσουν και να
δώσουν ονόματα σε όλα τα μέρη που το κάνουν να λειτουργεί».
Όπως
βλέπουμε, για τον Λαβέι ο σατανάς είναι μια φυσική δύναμη, απρόσωπη στη
φύση της. Ο ίδιος θεωρούσε ότι στον σατανά αποδόθηκε ρόλος κακού
χαρακτήρα μόνο επειδή προσωποποιούσε τις σαρκικές, σωματικές πτυχές της
ανθρώπινης ζωής. Ο σατανάς, ως προσωπική δύναμη, «άγγελος του σκότους»,
εφευρέθηκε από τους ηγέτες των χριστιανών ώστε να εξουσιάζουν τους
πιστούς, τρομοκρατώντας τους με την ύπαρξή του. Αξιοσημείωτο είναι ότι ο
Λαβέι απέρριπτε την ιδέα του «πουλήματος της ψυχής» στον σατανά από
τους οπαδούς του· κατά την άποψή του, και αυτός ο ισχυρισμός ήταν μύθος,
εφευρεμένος από τους χριστιανούς ηγέτες για να ελέγχουν το ποίμνιό τους
με «παραμύθια» περί σατανισμού.
Ποια ήταν η άποψη του Λαβέι για τον Θεό; Έγραφε: «Μια πολύ διαδεδομένη πλάνη είναι η αντίληψη ότι ο σατανιστής δεν πιστεύει στον Θεό. Οι έννοιες του “Θεού” στην ερμηνεία του ανθρώπου άλλαξαν τόσο πολύ μέσα στους αιώνες, ώστε ο σατανιστής απλώς υιοθετεί εκείνη που του ταιριάζει περισσότερο».
Κατά
την πεποίθηση του Λαβέι, οι άνθρωποι επινοούν τους θεούς. Γι’ αυτό για
τον σατανιστή «ο Θεός», με οποιοδήποτε όνομα κι αν ονομαστεί ή και χωρίς
όνομα, θεωρείται ένας εξισορροπητικός παράγοντας της φύσης, και δεν
έχει σχέση με την ευτυχία ή τη δυστυχία των όντων από σάρκα και αίμα,
που ζουν σε μια «μπάλα λάσπης» που είναι το σπίτι μας. Πρόκειται για μια
ισχυρή δύναμη που διαπερνά και διατηρεί την ισορροπία όλου του
σύμπαντος, υπερβολικά απρόσωπη για να νοιάζεται για την τύχη των
πλασμάτων.
Η
διδασκαλία για τον Θεό στη «Σατανική Βίβλο» είναι πολύ ασαφής, αλλά
φαίνεται ότι πλησιάζει τις θεοσοφικές αντιλήψεις: ο Θεός ως απρόσωπη
ενέργεια διαχυμένη στο σύμπαν. Για όλα όσα συμβαίνουν στον κόσμο
ευθύνονται μόνο οι άνθρωποι και οι δυνάμεις «δράσης και αντίδρασης του
σύμπαντος».
Στη διδασκαλία του Λαβέι δεν υπάρχει ούτε κόλαση ούτε παράδεισος· όλα όσα έχει ο άνθρωπος τα έχει «εδώ και τώρα». Ο Λαβέι απέρριπτε τον νόμο της μετενσάρκωσης. Έγραφε: «Αν σε αυτή τη ζωή δεν υπάρχει τίποτα στο οποίο ο άνθρωπος να μπορούσε να εκφράσει την αξία του, παρηγοριέται με τη σκέψη για τις “επερχόμενες ζωές”. Στον πιστό στη μετενσάρκωση δεν περνά από το μυαλό ότι, αν ο πατέρας του, ο παππούς του, ο προπάππους του κ.ο.κ. δημιούργησαν “καλό κάρμα” με την προσήλωσή τους στις ίδιες πεποιθήσεις και στην ίδια ηθική, τότε γιατί ζει ο ίδιος μέσα στη στέρηση και όχι σαν μαχαραγιάς; Η πίστη στη μετενσάρκωση προσφέρει έναν θαυμαστό κόσμο φαντασίας, όπου ο άνθρωπος μπορεί να βρει τρόπο να εκφράσει το εγώ του, ισχυριζόμενος ταυτόχρονα ότι το διαλύει». Η πίστη στη μετενσάρκωση, κατά τον Λαβέι, είναι απλώς αυτοεξαπάτηση.
Ωστόσο, δεν μπορεί να ειπωθεί ότι η διδασκαλία του αρνείται εντελώς τη ζωή μετά θάνατον. Ο Λαβέι πιστεύει ότι είναι δυνατόν να υπάρχει ζωή μετά τον θάνατο, αν και δεν ανέπτυξε αυτό το μέρος της διδασκαλίας του, παρά το άγγιξε ελαφρά. Έγραφε: «Ο σατανισμός… ενθαρρύνει τους οπαδούς του να αναπτύξουν ένα καλό, ισχυρό εγώ, που θα τους δώσει τον αυτοσεβασμό, απαραίτητο για την καθημερινή ύπαρξη σε αυτή τη ζωή. Αν ο άνθρωπος υπήρξε ικανοποιημένος με τη ζωή του και πάλεψε μέχρι τέλους για την ύπαρξή του, τίποτα άλλο παρά το εγώ του δεν θα δεχτεί να πεθάνει, ακόμη και μετά την κατάρρευση της σάρκας που το περιέβαλε».
Ο Λαβέι απέρριπτε τον θάνατο ως πνευματική αφύπνιση σε μια νέα ζωή. Έγραφε: «Ο θάνατος σε πολλές θρησκείες παρουσιάζεται ως μεγάλο πνευματικό ξύπνημα (φυσικά για όσους ετοιμάστηκαν για τη μετά θάνατον ζωή). Αυτή η ιδέα είναι πολύ ελκυστική για όσους η ζωή τους δεν τους ικανοποιεί, αλλά για εκείνον που γνώρισε όλες τις χαρές που μπορεί να προσφέρει η ζωή, ο θάνατος εμφανίζεται ως ένας μεγάλος και τρομερός κατακλυσμός, φόβος της ύψιστης αρχής. Έτσι πρέπει να είναι. Και ακριβώς η δίψα για ζωή επιτρέπει στον σαρκικό άνθρωπο να συνεχίσει να ζει μετά τον αναπόφευκτο θάνατο του σώματός του».
Τι είναι λοιπόν ο σατανισμός κατά τον Λαβέι; Έγραφε: «Ο σατανισμός είναι μια απροκάλυπτα εγωιστική, αδυσώπητη φιλοσοφία. Βασίζεται στην πεποίθηση ότι τα ανθρώπινα όντα είναι από τη φύση τους εγωιστικά και σκληρά· ότι η ζωή είναι μια δαρβινική φυσική επιλογή, ένας αγώνας για επιβίωση, όπου κερδίζουν οι πιο προσαρμοσμένοι· ότι η Γη ανήκει σε εκείνους που μάχονται μέχρι τη νίκη στον αδιάκοπο ανταγωνισμό που υπάρχει σε κάθε ζούγκλα, ακόμη και στην αστικοποιημένη κοινωνία».
Ο σατανισμός είναι είδος «ελεγχόμενου εγωισμού» και βασίζεται στα «φυσικά ανθρώπινα ένστικτα».
Κύριος σκοπός του είναι η ικανοποίηση αυτών των «φυσικών ενστίκτων» του
σατανιστή. Ουσιαστικά, ο σατανισμός είναι μια μορφή ηδονισμού
αναμεμειγμένου με μηδενισμό. Ο Λαβέι έγραφε: «Ο σατανισμός εγκρίνει τις
πράξεις των οπαδών του, όταν αυτοί δίνουν ελεύθερη διέξοδο στις φυσικές
τους επιθυμίες. Μόνο έτσι μπορεί κανείς να γίνει απολύτως ικανοποιημένος
άνθρωπος χωρίς απογοητεύσεις, που μπορούν να βλάψουν τον ίδιο και τους
γύρω του. Αυτή η φράση περιέχει την πιο απλοποιημένη περιγραφή του
νοήματος της Σατανικής πίστης».
Ένας
από τους κύριους σκοπούς του σατανισμού είναι η υλική επιτυχία. Στην
«εκκλησία» του Λαβέι υπάρχουν μάλιστα ειδικές τελετές που αποσκοπούν
στην οικονομική ευημερία.
Πρέπει ο σατανιστής να πράττει μόνο κακό; Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Λαβέι απορρίπτει την χριστιανική έννοια του καλού και του κακού. Στη διδασκαλία του υπάρχουν μόνο «φυσικά ένστικτα», ενώ το καλό και το κακό είναι φαντασίες «αδύναμων» ανθρώπων, που τους αποκαλεί «μαζοχιστές». Έτσι, ο σατανιστής δεν υποχρεούται να πράττει ούτε το κακό ούτε το καλό· απλώς κάνει ό,τι θέλει, χωρίς να ανησυχεί υπερβολικά για το πόσο ηθικές ή ανήθικες είναι οι πράξεις του. Όπως έγραφε ο Λαβέι: «Ο σατανισμός δεν είναι θρησκεία του λευκού φωτός· είναι σαρκική, κοσμική, σωματική θρησκεία – όλα όσα κυβερνά ο Σατανάς είναι προσωποποίηση της Αριστερής Οδού… Ο σατανισμός είναι η μόνη γνωστή στον κόσμο θρησκεία που αποδέχεται τον άνθρωπο όπως είναι πραγματικά και προσφέρει λογική αιτιολόγηση για το πώς το κακό μπορεί να μετατραπεί σε καλό, αντί να επινοεί τρόπους να καταστρέψει το κακό».
Λογικό επακόλουθο αυτής της φιλοσοφίας είναι η αποδοχή ως κανόνα όσων στο χριστιανισμό θεωρούνται αμαρτία. Ο Λαβέι έγραφε: «Η χριστιανική πίστη καθορίζει επτά θανάσιμες αμαρτίες: απληστία, υπερηφάνεια, φθόνο, θυμό, λαιμαργία, επιθυμία και τεμπελιά. Ο σατανισμός, αντίθετα, υποστηρίζει την ικανοποίηση καθεμιάς από αυτές, αν αυτό οδηγεί σε σωματική, πνευματική και συναισθηματική ικανοποίηση». Η αμαρτία για τον Λαβέι είναι φυσική· έγραφε: «Ο Σατανάς ποτέ δεν χρειάστηκε κώδικα κανόνων, διότι οι φυσικές δυνάμεις της ζωής υποστηρίζουν τον άνθρωπο “στην αμαρτία”, με στόχο τη διατήρηση της ζωής και των συναισθημάτων του».
Πώς πρέπει να συμπεριφέρεται ο σατανιστής προς τους άλλους σύμφωνα με τη «Σατανική Βίβλο»; Ο Λαβέι έγραφε για την ανταπόδοση: «Ο σατανισμός υιοθετεί μια τροποποιημένη μορφή του Χρυσού Κανόνα. Η δική μας ερμηνεία είναι: “Ανταπόδωσε στους άλλους όπως σου ανταποδίδουν αυτοί”, γιατί αν “ανταποδίδεις σε κάθε άνθρωπο όπως θα σου ανταπέδιδαν αυτοί” και εκείνοι σε αντιμετωπίζουν κακώς, η ανθρώπινη φύση δεν αντέχει να συνεχίσει να τους σέβεται. Μπορείς να ανταποδώσεις όπως θα το έκαναν αυτοί, αλλά αν η ευγένειά σου δεν επιστραφεί, πρέπει να τους αντιμετωπίσεις με την οργή που τους αξίζει».
Ο Λαβέι απέρριπτε την έννοια της μετάνοιας. Έγραφε: «Όταν ο σατανιστής κάνει κάτι λάθος, συνειδητοποιεί ότι είναι απολύτως φυσιολογικό να κάνει λάθη – και αν πραγματικά μετανοήσει για ό,τι έκανε, θα μάθει το μάθημά του και δεν θα το επαναλάβει. Αν όμως δεν μετανοεί και γνωρίζει ότι θα συνεχίσει να πράττει το ίδιο ξανά και ξανά, δεν έχει λόγο να εξομολογηθεί ή να ζητήσει συγχώρεση». Κατά τον Λαβέι, η μετάνοια δεν έχει νόημα αν ο άνθρωπος γνωρίζει ότι θα συνεχίσει να αμαρτάνει. Το μέγιστο για το οποίο μπορεί να μετανοήσει ένας σατανιστής είναι ένα λάθος, και μόνο αν το επιθυμεί.
Η αγάπη για τον Λαβέι είναι απλώς ένα συναίσθημα. Στο βιβλίο του δίνει μεγάλη έμφαση στη σεξουαλική ελευθερία. Έγραφε: «Ο σατανισμός προάγει τη σεξουαλική ελευθερία, αλλά μόνο με την πραγματική έννοια αυτών των λέξεων. Η ελεύθερη αγάπη, κατά την σατανική αντίληψη, μπορεί να σημαίνει την ελευθερία να είσαι πιστός σε ένα άτομο ή να δίνεις διέξοδο στα σεξουαλικά σου πάθη με όσους θεωρείς απαραίτητο για την ικανοποίηση των προσωπικών σου αναγκών». Στη διδασκαλία του δεν υπάρχει αυστηρή εντολή για οργιαστική δράση· αντίθετα, καλεί τους μαθητές του να πράττουν ό,τι τους ευχαριστεί σεξουαλικά. Ο Λαβέι συνεχίζει: «Ο σατανισμός δεν υποστηρίζει οργιαστικές δραστηριότητες ή εξωσυζυγικές σχέσεις για όσους δεν είναι φυσική τους τάση. Για πολλούς θα ήταν αφύσικο και επιζήμιο να μην είναι πιστοί στους εκλεκτούς τους. Για άλλους η σεξουαλική αφοσίωση σε ένα άτομο θα ήταν απογοήτευση. Κάθε άνθρωπος πρέπει να αποφασίσει ποια μορφή σεξουαλικής δραστηριότητας ταιριάζει καλύτερα στις ατομικές του ανάγκες… Ο σατανισμός αποδέχεται οποιαδήποτε μορφή σεξουαλικής δραστηριότητας που ικανοποιεί σωστά τις ανάγκες σας, είτε ετερόφυλες, ομοφυλοφιλικές, αμφιφυλόφιλες ή ακόμη και ασεξουαλικές, κατ’ επιλογή σας. Εγκρίνει επίσης οποιοδήποτε φετίχ ή παρέκκλιση που βελτιώνει ή εμπλουτίζει τη σεξουαλική σας δραστηριότητα». Το μόνο όριο είναι να μην προκαλεί ζημιά σε άλλους· οποιαδήποτε σεξουαλική απόκλιση είναι αποδεκτή, εφόσον ο σύντροφος συμφωνεί. Κατά τον Λαβέι, ο πραγματικός σατανιστής ενδιαφέρεται για το σεξ όσο και για οποιαδήποτε άλλη επιθυμία του.
Ιδιαίτερη θέση στη «Σατανική Βίβλο» κατέχουν οι λεγόμενοι «πνευματικοί βρικόλακες». Τι σημαίνει αυτό; Ο Λαβέι διδάσκει ότι «οι πνευματικοί βρικόλακες είναι άτομα που απομυζούν τη ζωτική ενέργεια των άλλων». Αυτοί υπάρχουν σε όλα τα στρώματα της κοινωνίας. «Ο πνευματικός βρικόλακας ποτέ δεν ζητά τίποτα από τα θύματά του· μπορεί μάλιστα να τους βοηθά, προσφέροντας υλικά αγαθά χωρίς αντάλλαγμα. Απλώς σας δείχνει τις επιθυμίες του με μυστικούς τρόπους, προστατεύοντάς τον από κατηγορίες παρασιτισμού». Λογικά, ο «πνευματικός βρικόλακας» είναι ο άνθρωπος απέναντι στον οποίο ο σατανιστής αισθάνεται οποιαδήποτε υποχρέωση. Ο Λαβέι έγραφε: «…προσέχετε αυτούς που δεν έχουν πραγματικούς φίλους και εμφανές ενδιαφέρον στη ζωή (εκτός από εσάς). Πάντα θα λέει ότι είναι πολύ επιλεκτικός στην επιλογή φίλων ή δεν συνάπτεται εύκολα με ανθρώπους λόγω των υψηλών προτύπων του. (Για να αποκτήσει και να διατηρήσει φίλους, πρέπει να είναι έτοιμος να δώσει τον εαυτό του, κάτι που ο πνευματικός βρικόλακας δεν μπορεί να κάνει.) Και θα σπεύσει να προσθέσει ότι εσείς ικανοποιείτε όλες τις απαιτήσεις του και είστε μια αξιοσημείωτη εξαίρεση: είστε ένας από τους λίγους που αξίζουν τη φιλία του».
Πώς πρέπει να συμπεριφέρεται ο σατανιστής όταν συναντά έναν «πνευματικό βρικόλακα»; Ο Λαβέι συνιστά: «Για τον πραγματικό σατανιστή, ο μόνος τρόπος να έχει σχέση με πνευματικούς βρικόλακες είναι να “παίζει τον χαζό” και να συμπεριφέρεται σαν να είναι πραγματικά αλτρουιστές και να μην περιμένουν τίποτα σε αντάλλαγμα. Μαθαίνετε το μάθημά τους, αποδεχόμενοι ευγενικά ό,τι σας προσφέρουν, ευχαριστώντας τους αρκετά δυνατά ώστε να το ακούσουν όλοι, και φεύγετε! Έτσι γίνεστε νικητής. Και τι τους μένει να πουν; Αν συνεχίσουν να περιμένουν ότι θα ανταποδώσετε για τη “γενναιοδωρία” τους (εδώ είναι το δύσκολο μέρος!), λέτε “ΟΧΙ” – αλλά πάλι ευγενικά! Όταν αισθανθούν ότι ξεφεύγετε από τη λαβή τους, θα συμβούν δύο πράγματα. Πρώτον, θα παίξουν την “καταπίεση”, ελπίζοντας ότι θα ενεργοποιηθούν τα συναισθήματα χρέους και συμπόνιας σας, και αν αυτό δεν συμβεί, θα σας δείξουν την ΑΛΗΘΙΝΗ φύση τους και θα γίνουν κακοήθεις και εκδικητικοί».
Στην ουσία, ο σατανιστής μπορεί να θεωρεί κάθε προσοχή ή συμμετοχή άλλων στη ζωή του ως «πνευματικό παρασιτισμό», γεγονός που ενισχύει την απομόνωση, την ψυχολογική του απομάκρυνση και τη διαρκή επιφυλακτικότητα απέναντι στους ανθρώπους, καθιστώντας δύσκολη τη δημιουργία σχέσεων. Τα κριτήρια για το ποιος χαρακτηρίζεται «πνευματικός βρικόλακας» είναι τόσο υποκειμενικά που ο σατανιστής μπορεί να κηρύξει οποιονδήποτε ως τέτοιο, αν το επιθυμεί. Η διδασκαλία περί «πνευματικού παρασιτισμού» επιτρέπει στους σατανιστές να δικαιολογούν στον εαυτό τους κάθε έλλειψη ευγνωμοσύνης απέναντι σε όσους συναναστρέφονται. Στην ουσία, πρόκειται για ιδεολογία παρασίτου που χρησιμοποιεί τους άλλους χωρίς να προσφέρει τίποτα σε αντάλλαγμα, κατηγορώντας ταυτόχρονα αυτούς για παρασιτισμό.
Πώς αντιμετώπιζε ο Λαβέι τις θυσίες; Αξίζει να σημειωθεί ότι ο συντάκτης του άρθρου, πριν το γράψει, αφιέρωσε αρκετό χρόνο εξετάζοντας διάφορα σατανιστικά φόρουμ και ιστοσελίδες, από τα οποία έμαθε ότι ο σατανισμός δεν αποτελεί ενιαίο, ομοιογενές κίνημα, αλλά μάλλον ένα σύνολο διαφορετικών ομάδων που συχνά έχουν διαφορετικές απόψεις για τα ίδια ζητήματα. Αναμφίβολα υπάρχουν σατανιστές που καταφεύγουν σε αιματηρές θυσίες, συνήθως ζώων, αν και φαίνεται ότι υπάρχουν και περιπτώσεις ανθρωποκτονιών, χωρίς όμως να υπάρχουν συγκεκριμένοι περιορισμοί στην ιδεολογία τους. Όσον αφορά όμως τον Λαβέι, η στάση του απέναντι στις θυσίες ήταν διττή. Από τη μία τις αρνιόταν: «Σε καμία περίπτωση ο σατανιστής δεν θυσιάζει ζώο ή παιδί!» Από την άλλη, υποστήριζε ότι «συμβολικά η θυσία καταστρέφεται μέσω ξορκιού ή κατάρας, η οποία με τη σειρά της οδηγεί σε φυσική, πνευματική ή συναισθηματική καταστροφή της “θύσης” με τρόπους που δεν μπορούν να αποδοθούν στον μάγο. Ο σατανιστής θυσιάζει άνθρωπο μόνο όταν αυτό μπορεί να εξυπηρετήσει δύο στόχους ταυτόχρονα: για την απελευθέρωση του μάγου από το κακό με τη μορφή κατάρας και, πιο σημαντικά, για την εξάλειψη ενός ιδιαίτερα αποκρουστικού και άξιου ατόμου… έχετε πλήρη δικαιώματα να τους (συμβολικά) καταστρέψετε, και αν η κατάρα σας οδηγήσει σε πραγματική καταστροφή, να παρηγορηθείτε με τη σκέψη ότι γίνατε εργαλείο για την απελευθέρωση του κόσμου από τον βλαβερό (ποιος είναι ο βλαβερός, ο σατανιστής το αποφασίζει σύμφωνα με την επιθυμία του)! Αν κάποιος εμποδίζει την επιτυχία ή την ευτυχία σας, δεν είστε υποχρεωμένοι σε τίποτα απέναντί του! Αξίζει να συντριβεί κάτω από το τακούνι!»
Σύμφωνα με τον Λαβέι, ο σκοπός του τελετουργικού της θυσίας (για όσους το τελούν) είναι η απελευθέρωση ενέργειας που υπάρχει στο αίμα της θυσιασμένης ύπαρξης. Το σημαντικότερο σε αυτό το έθιμο δεν είναι τόσο η ροή αίματος, όσο ο βασανισμός της θύματος πριν από το θάνατο. Είναι πιθανόν ότι ο Λαβέι δεν τελούσε θυσίες ζώων, πόσο μάλλον ανθρώπων, αλλά δεν απέρριπτε την πιθανότητα να εξοντώσει μαγικά οποιονδήποτε θεωρεί εχθρό του σατανιστή.
Πώς αντιμετώπιζε ο Λαβέι τη «μαύρη λειτουργία»; Την θεωρούσε λογοτεχνικό μύθο. Δεδομένου ότι η μαύρη λειτουργία υποτίθεται ότι απαιτούσε τη χρήση κεριών από λίπος μη βαπτισμένων παιδιών, οι ιερείς, κατά τη γνώμη του, χρησιμοποιούσαν αυτόν τον «μύθο» για να τρομοκρατούν τις «άπορες» μητέρες και να τις πιέζουν να βαπτίσουν τα παιδιά τους, πλουτίζοντας έτσι την Εκκλησία. Ο Λαβέι έγραφε: «Υπάρχει η αντίληψη ότι η σατανική τελετή ή η λειτουργία ονομάζεται πάντα Μαύρη Λειτουργία. Η Μαύρη Λειτουργία ΔΕΝ είναι τελετή που τελείται από σατανιστές· ο σατανιστής θα της έβρισκε μόνο μία χρήση – ως ψυχοδραματική παράσταση. Επιπλέον, η Μαύρη Λειτουργία δεν σημαίνει απαραίτητα ότι όλοι οι συμμετέχοντες είναι σατανιστές. Στην ουσία της, η Μαύρη Λειτουργία είναι παρωδία της θρησκευτικής λειτουργίας της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας, αλλά μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί ελεύθερα ως σάτιρα για οποιαδήποτε άλλη θρησκευτική τελετή».
Οι κυριότερες σατανιστικές γιορτές είναι η νύχτα της Βαλπούργειας (1 Μαΐου) και το Χάλοουιν (παραμονή της γιορτής όλων των Αγίων, 31 Οκτωβρίου), καθώς και τα γενέθλια του σατανιστή. Ο Λαβέι έγραφε: «Ο σατανιστής σκέφτεται: “Γιατί να μην είμαι ειλικρινής με τον εαυτό μου, και αν ο θεός δημιουργείται κατ’ εικόνα και ομοίωσή μου, γιατί να μην θεωρήσω τον εαυτό μου θεό;” Κάθε άνθρωπος είναι θεός αν το θεωρεί έτσι. Έτσι, ο σατανιστής γιορτάζει τα γενέθλιά του ως τη σημαντικότερη γιορτή της χρονιάς».
Ιδιαίτερη θέση στη διδασκαλία του Λαβέι κατέχει η μαγεία. Τη ορίζει ως «την αλλαγή καταστάσεων και γεγονότων σύμφωνα με τη θέληση του ανθρώπου, αδύνατη με τους συνηθισμένους τρόπους». Ο Λαβέι δεν διαχωρίζει τη μαγεία σε λευκή και μαύρη, θεωρώντας ότι ο σκοπός της μαγείας είναι η επίτευξη δύναμης και η ικανοποίηση προσωπικών επιθυμιών. Έγραφε: «Όποιος προσποιείται ότι τον ενδιαφέρει η μαγεία ή ο αποκρυφισμός για λόγους διαφορετικούς από την επίτευξη προσωπικής δύναμης, είναι το χειρότερο παράδειγμα υποκρισίας… Συνήθως θεωρείται ότι η λευκή μαγεία χρησιμοποιείται μόνο για καλούς και μη εγωιστικούς σκοπούς, ενώ η μαύρη για εγωκεντρικές ή “κακές” πράξεις. Ο σατανισμός δεν κάνει διαχωρισμό. Η μαγεία είναι μαγεία, είτε για βοήθεια είτε για παρεμπόδιση. Ο σατανιστής, ως μάγος, πρέπει να αποφασίζει ο ίδιος τι είναι δίκαιο και να εφαρμόζει τη μαγεία για να επιτύχει τον σκοπό του».
Παράλληλα, ο Λαβέι αξιολογούσε πολύ χαμηλά τα περισσότερα σύγχρονα έργα μαγείας. Έγραφε: «…με λίγες εξαιρέσεις, όλα τα εγχειρίδια και βιβλία, όλα τα “μυστικά” γραμματικά, όλα τα “μεγάλα έργα” για τη μαγεία είναι τίποτε περισσότερο από υποκριτική απάτη, αμαρτωλό βουητό και εσωτερική ανοησία των χρονικογράφων των μαγικών γνώσεων, ανίκανων ή απρόθυμων να προσφέρουν αντικειμενική άποψη. Ο ένας συγγραφέας μετά τον άλλο, προσπαθώντας να διαχωρίσουν τη “λευκή και μαύρη μαγεία”, πέτυχαν μόνο να θολώσουν το αντικείμενο, ώστε ο μελετητής της μαγείας να περνά τον χρόνο του με ανόητη στάση στην πεντάγραμμη, περιμένοντας δαίμονα, ανακατεύοντας χαρτιά για πρόβλεψη μέλλοντος, και συμμετέχοντας σε σεμινάρια που μόνο ισοπεδώνουν το εγώ του (και το πορτοφόλι του), εμφανιζόμενος τελικά γελοίος στα μάτια όσων γνώρισαν την αλήθεια».
Ποιους προηγούμενους ηγέτες του σατανισμού εκτιμούσε ο Λαβέι; Θεωρούσε ότι οι τελετές του διάσημου σατανιστή Άλιστερ Κρόουλι τον προσέγγιζαν πνευματικά περισσότερο. Ωστόσο, εντόπιζε και ελαττώματα: «Πέρα από την γοητευτική ποίηση, την αναρρίχηση και την επιφανειακή γνώση κάποιων μαγικών αντικειμένων, η ζωή του Κρόουλι ήταν παράδειγμα επίδειξης και προσπάθειας να φαίνεται χειρότερος από ό,τι ήταν στην πραγματικότητα. Όπως και ο σύγχρονός του, ο Μοντέγκιου Σάμερς, ο Κρόουλι έζησε με τη γλώσσα κολλημένη στο μάγουλο, αλλά οι σημερινοί οπαδοί του καταφέρνουν να βρουν αποκρυφιστικό νόημα σε κάθε του λέξη». Στην ουσία, ο Λαβέι θεωρούσε τον εαυτό του κορυφή του σατανισμού, κάτι που δεν προκαλεί έκπληξη λόγω του εγωκεντρισμού που διέπει όλη τη διδασκαλία του.
Όπως ήδη αναφέρθηκε, ο σατανισμός αποτελείται από πολλές ομάδες με σημαντικές διαφορές στη διδασκαλία και την πρακτική. Ο Λαβέι δεν είναι γενικώς αναγνωρισμένη αυθεντία ανάμεσα στους σατανιστές και πολλοί τον κρίνουν αυστηρά. Γι’ αυτό είναι σκόπιμο να αναφερθεί λίγη από την κριτική που δέχτηκε, αν και δεν έχει θεολογικό χαρακτήρα.
Στην αρχή του άρθρου, παρουσιάζοντας τη βιογραφία του Λαβέι, αναφέραμε ότι δεν ανταποκρίνεται πλήρως στα ιστορικά γεγονότα. Ας εξετάσουμε τους επικριτές της. Έρευνες για τη βιογραφία του οδήγησαν στη συγγραφή των έργων: Άλφρεντ Κνοπφ «Άγιοι και Αμαρτωλοί» (Knopf, A. «Saints and Sinners», New York, 1993) και Μάικλ Ακίνο «Η Εκκλησία του Σατανά» (Aquino, M. «The Church of Satan», San Francisco: Temple of Set, 1983). Ο συντάκτης θέλει να παρουσιάσει στους αναγνώστες ορισμένα συμπεράσματα αυτών των μελετών.
Κατ’ αρχάς, σύμφωνα με τους συγγενείς του Λαβέι, η γιαγιά του δεν ήταν Τσιγγάνα αλλά Ουκρανή. Στην ηλικία των δεκαπέντε ετών, ο Λαβέι δεν έπαιζε στη Μεγάλη Συμφωνική Ορχήστρα του Σαν Φρανσίσκο, καθώς το 1945 μια τέτοια ορχήστρα δεν υπήρχε. Το 1947 δεν έφυγε από το σπίτι του για να ενταχθεί σε τσίρκο, όπως μαρτυρούν οι συγγενείς του και τα λογιστικά βιβλία του τσίρκου του Κλάιντ Μπίτι. Η Μέριλιν Μονρόε επίσης δεν ήταν ποτέ ερωμένη του Λαβέι και δεν εργάστηκε ποτέ ως στριπτιζέζ στον κλαμπ όπου φέρεται ότι την είχε γνωρίσει. Αυτό επιβεβαίωσε ο ιδιοκτήτης του «Mayan Burlesque Theatre», Πολ Βαλεντίν. Ο Λαβέι δεν εργάστηκε ποτέ ως φωτογράφος στο Τμήμα Αστυνομίας του Σαν Φρανσίσκο, καθώς τα αρχεία δεν έχουν καμία πληροφορία γι’ αυτόν. Μύθος είναι επίσης ότι τη νύχτα της Βαλπούργειας το 1966 ο Λαβέι ανακοίνωσε τη δημιουργία της «Εκκλησίας του Σατανά». Στην πραγματικότητα, εκείνη την περίοδο ο Λαβέι έδινε διαλέξεις για τον αποκρυφισμό με μικρό εισόδημα και ο μελλοντικός εκδότης των βιβλίων του, Έντουαρντ Γουέμπερ, του πρότεινε να δημιουργήσει τη δική του «εκκλησία» για να προσελκύσει την προσοχή των δημοσιογράφων. Έτσι, το καλοκαίρι του 1966, στις αγγελίες για τις διαλέξεις του, ο Λαβέι άρχισε να αυτοαποκαλείται «ιερέας της Εκκλησίας του Σατανά».
Μύθος είναι επίσης ότι ο Λαβέι υπήρξε τεχνικός σύμβουλος στην ταινία «Το Παιδί της Ρόζμαρι» του Ρομάν Πολάνσκι και ότι έπαιξε τον ρόλο του διαβόλου. Στην πραγματικότητα, σύμφωνα με τους παραγωγούς Γουίλιαμ Κάσλ και Τζιν Γκουτόφσκι, δεν υπήρχε κανένας «τεχνικός σύμβουλος» και ο Πολάνσκι δεν γνώριζε ποτέ τον Λαβέι. Ο ρόλος του διαβόλου δόθηκε σε άγνωστο νεαρό χορευτή. Ο Λαβέι σχετίστηκε με την ταινία μόνο όταν, το 1968, κατά την πρεμιέρα στο Σαν Φρανσίσκο, η διοίκηση του κινηματογράφου τον ζήτησε να προωθήσει την προβολή, πράγμα που έκανε.
Όσον αφορά το διάσημο βιβλίο του Λαβέι «Σατανική Βίβλος», στα τέλη της δεκαετίας του ’60 υπήρχε μεγάλο ενδιαφέρον στην Αμερική για τον σατανισμό, και η εκδοτική Avon Books πρότεινε στον Λαβέι να γράψει ένα βιβλίο για το θέμα. Υπογράφηκε συμβόλαιο, αλλά ο Λαβέι δεν πρόλαβε να γράψει το βιβλίο στην προκαθορισμένη προθεσμία και χρησιμοποίησε αποσπάσματα από άλλα έργα, όπως: Ράγκναρ Ρεντμπερντ «Η Δύναμη είναι Νόμος» (Ragnar Redbeard, «Might is Right», 1896), Άλιστερ Κρόουλι «Ισημερία» (Equinox), Άιν Ραντ «Η Άτλας Σηκώνει τους Ώμους» (Atlas Shrugged). Ο Λαβέι πέθανε όχι στις 31 Οκτωβρίου 1997 κατά το Χάλοουιν, όπως υποστηρίζουν οι οπαδοί του, αλλά στις 29 Οκτωβρίου, σύμφωνα με το πιστοποιητικό θανάτου αριθ. 380278667, υπογεγραμμένο από τον Δρ. Τζάιλς Μίλερ.
Τώρα όσον αφορά τη στάση του Λαβέι απέναντι στις θρησκείες: θεωρούσε ότι «οι θρησκείες πρέπει να τίθενται υπό αμφισβήτηση. Καμία ηθική δογματική αρχή δεν πρέπει να γίνεται αποδεκτή χωρίς κριτική, ούτε κανένας κανόνας κρίσης δεν πρέπει να θεωρείται ιερός. Στους ηθικούς κώδικες δεν υπάρχει εγγενής ιερότητα». Για αυτό δεν προκαλεί έκπληξη ότι πίστευε πως «ο άνθρωπος πάντα δημιούργησε τους θεούς και όχι το αντίστροφο» και ότι «όλες οι πνευματικές θρησκείες είναι ανθρώπινες επινοήσεις. Ο άνθρωπος, με τον υλικό του νου, δημιούργησε ολόκληρο σύστημα θεών. Έχει εγώ, κρυφό “εγώ” και, μη μπορώντας να το δεχθεί, το εξωτερικεύει σε κάποιο μεγάλο πνευματικό ον που ονομάζεται “Θεός”». Στην ουσία, ο Λαβέι απέρριπτε όλες τις παγκόσμιες θρησκείες θεωρώντας μόνο τη δική του αληθινή.
Στο βιβλίο του, για τις ανατολικές μυστικιστικές θρησκείες, έγραφε ότι έμαθαν τους ανθρώπους να αγγίζουν τον αφαλό τους, να στέκονται στα χέρια, να κοιτούν κενά τοίχους, να αποφεύγουν ετικέτες στην καθημερινή ζωή και να περιορίζουν κάθε επιθυμία για υλικές απολαύσεις. Ωστόσο, παρατηρούσε ότι πολλοί γιόγκι ή “υπερυψωμένοι” βουδιστές δεν μπορούσαν να εγκαταλείψουν το κάπνισμα ή να ελέγξουν τα πάθη τους όπως όλοι οι άλλοι. Σύμφωνα με τον Λαβέι, όλοι οι θρησκευόμενοι, εκτός σατανιστών, είναι μαζοχιστές. Το μαρτύριο για πίστη θεωρείται επίσης μορφή μαζοχισμού. Έγραφε: «…να θυσιάζεις τη ζωή σου για κάτι μη προσωπικό, όπως πολιτικές ή θρησκευτικές πεποιθήσεις, είναι ανώτατη μορφή μαζοχισμού».
Όσον αφορά τον Χριστιανισμό, ο Λαβέι δεν τον αγαπούσε. Στη «Σατανική Βίβλο» χρησιμοποιεί τεχνική που θυμίζει τους μαχητικούς άθεους της πρώην Σοβιετικής Ένωσης: παρουσιάζει τον Χριστιανισμό σε γελοιοποιημένη μορφή. Οι οπαδοί του στη χώρα μας, κυρίως νέοι, έχουν περιορισμένη γνώση του Χριστιανισμού, επομένως η μέθοδος λειτουργεί. Ο Λαβέι θεωρούσε τους χριστιανούς υποκριτές, παρατηρώντας ότι άνδρες απολάμβαναν ηδονές σε καρναβάλια και την Κυριακή προσεύχονταν να συγχωρεθούν, επαναλαμβάνοντας την ίδια συμπεριφορά.
Στη «Σατανική Βίβλο» ισχυρίζεται ότι «…οι εκκλησίες βασίζουν τη διδασκαλία τους στην πνευματική λατρεία και την άρνηση της σάρκας και της λογικής. Ο ίδιος (Λαβέι) συνειδητοποίησε την ανάγκη μιας εκκλησίας που θα επανέφερε τη λογική και τις σωματικές επιθυμίες του ανθρώπου σε αντικείμενα λατρείας». Αυτό όμως είναι ψευδές, καθώς η Βίβλος διδάσκει διαφορετικά, π.χ.: «Όταν η σοφία μπει στην καρδιά σου… η διάκριση θα σε φυλάξει» (Παροιμίες 2:10-12). Ο Χριστιανισμός δεν διδάσκει τυφλή πίστη, αλλά έλεγχο και διάκριση (1 Θεσ. 5:21). Η άρνηση της σάρκας ανήκει στους μανιχαίους, όχι στους Χριστιανούς. Στον Χριστιανισμό, η ασκητική πρακτική δεν στοχεύει στην καταστροφή της σάρκας αλλά στον έλεγχο των παθών και της σάρκας, κάτι τελείως διαφορετικό.
Ο Λαβέι ισχυριζόταν ότι «…οι Καθολικοί πιστεύουν ότι οι Προτεστάντες είναι καταδικασμένοι στην κόλαση απλώς επειδή δεν ανήκουν στην Καθολική Εκκλησία. Καθώς, πολλές σχισματικές ομάδες της χριστιανικής πίστης, όπως οι ευαγγελικές… εκκλησίες, πιστεύουν ότι οι Καθολικοί είναι ειδωλολάτρες». Πιστεύουν όμως οι Ρωμαιοκαθολικοί ότι οι Προτεστάντες «καίγονται στην κόλαση»; Οι σατανιστές θα απογοητευτούν. Η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία θεωρεί τον Μαρτίνο Λούθηρο (ιδρυτή του Προτεσταντισμού) αιρετικό, που απελάθηκε από την Εκκλησία, αλλά δεν θεωρεί ότι οι απογόνοι του φέρουν την προσωπική του ενοχή. Ένας άνθρωπος που ανατράφηκε στον Προτεσταντισμό δεν ευθύνεται για την αμαρτία του Λούθηρου και δεν θα καεί στην κόλαση μόνο επειδή δεν γεννήθηκε Ρωμαιοκαθολικός! Για να μη φαίνεται αυθαίρετος ο ισχυρισμός, ας εκφράσουν οι ίδιοι οι Καθολικοί τη στάση τους απέναντι στους Προτεστάντες: «…όσοι πιστεύουν στον Χριστό και έλαβαν πραγματικό βάπτισμα, βρίσκονται σε ορισμένη, αν και όχι πλήρη, κοινωνία με την Καθολική Εκκλησία… οι δικαιωμένοι δια της πίστεως στο βάπτισμα, ενώνονται με τον Χριστό και συνεπώς δικαίως φέρουν το όνομα Χριστιανοί, και οι υιοί της Καθολικής Εκκλησίας τους αναγνωρίζουν ορθώς ως αδελφούς εν Κυρίω… Πολλά επίσης από τα ιερά μυστήρια των αδελφών μας που είναι αποκομμένοι από εμάς, σύμφωνα με διάφορες πρακτικές των εκκλησιών ή κοινοτήτων τους, χωρίς αμφιβολία μπορούν να παράγουν πραγματικά ζωή της χάρης και πρέπει να αναγνωριστεί ότι παρέχουν πρόσβαση στην κοινωνία της σωτηρίας».
Όσον αφορά τους Προτεστάντες, θεωρούν ότι οι Ρωμαιοκαθολικοί είναι ειδωλολάτρες; Δεδομένου ότι ο Προτεσταντισμός είναι πολύ ευρύ ρεύμα, θα μιλήσουμε για τους κλασικούς Προτεστάντες, τους Λουθηρανούς. Ο Μαρτίνος Λούθηρος ήταν πολύ παρορμητικός και επέτρεπε στον εαυτό του να εκφράζεται αυστηρά για τον Ρωμαίο Πάπα, ακόμη αποκαλώντας τον «αντίχριστο». Παρόλα αυτά, δεν αμφισβήτησε ποτέ την εγκυρότητα του βαπτίσματός του στην Καθολική Εκκλησία, ούτε οι Λουθηρανοί αργότερα αποδέχονταν δεύτερο βάπτισμα, κάτι που θα ήταν αδύνατο αν θεωρούσαν τους Ρωμαιοκαθολικούς ειδωλολάτρες.
Ο Λαβέι δεν ενέκρινε ούτε το χριστιανικό Μυστήριο της Εξομολόγησης. Έγραφε: «…ακόμη κι αν κάποιος ζήσει τη ζωή του παραβαίνοντας τους νόμους της πίστης του, μπορεί την τελευταία του ώρα να καλέσει ιερέα και στο θάνατό του να τελέσει την τελευταία εξομολόγηση. Αμέσως ο ιερέας ή ο κήρυκας θα “διευθετήσει” με τον Θεό το θέμα της εισόδου στη Βασιλεία των Ουρανών…». Στην πραγματικότητα, ο Χριστιανισμός παρουσιάζει έναν Θεό της Αγάπης και της Ευσπλαχνίας, όχι έναν Κριτή που υπακούει σε τυπικούς νόμους. Η Εξομολόγηση δεν είναι μαγικό τελετουργικό που αφαιρεί αυτομάτως τις αμαρτίες και οδηγεί τον άνθρωπο στον Παράδεισο. Στην Ορθόδοξη Εκκλησία, το Μυστήριο είναι βαθύτερο: ο χριστιανός μετανοεί πρωτίστως ενώπιον του Θεού, και ο ιερέας είναι μάρτυρας. Η συγχώρηση των αμαρτιών ανήκει στον Θεό και μόνο. Αν δεν υπάρχει ειλικρινής μετάνοια – δηλαδή αλλαγή του νου και εσωτερική διάθεση να αποβληθεί η αμαρτία από τη ζωή – δεν επιτυγχάνεται αυτόματα η άφεση και ο άνθρωπος δεν εισέρχεται στον Παράδεισο, ανεξαρτήτως αριθμού εξομολογήσεων.
Ο Λαβέι είχε επίσης παρανοημένη αντίληψη για την «Πρωταμαρτία». Έγραφε: «Για να εξασφαλίσει τη διαδικασία αναπαραγωγής της ανθρωπότητας, η φύση έκανε τη λαγνεία δεύτερο ισχυρότερο ένστικτο μετά την αυτοσυντήρηση. Αναγνωρίζοντας αυτό, η Χριστιανική Εκκλησία έκανε τη πορνεία “πρωταμαρτία”. Έτσι, κανείς δεν μπορεί να αποφύγει την αμαρτία, καθώς η ίδια η ύπαρξή μας είναι αποτέλεσμα της Πρωταμαρτίας».
Ο ισχυρισμός αυτός είναι σαφής ανοησία. Ούτε η Ορθόδοξη ούτε η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία ούτε οι Προτεστάντες (τουλάχιστον οι Λουθηρανοί) ταυτίζουν την Πρωταμαρτία με τη σεξουαλική πράξη. Ο ίδιος ο σεξουαλικός σύνδεσμος δεν είναι αμαρτία· ο Θεός τον ευλογεί στο γάμο (Γένεση 1:28). Η πορνεία είναι προδοσία του αγαπημένου, που διακόπτει την πνευματική ενότητα και εμποδίζει την πνευματική ανάπτυξη (Ματθ. 19:6). Στον Χριστιανισμό, η οικογένεια θεωρείται μικρή Εκκλησία· όπως ο Χριστός είναι ενωμένος με την Εκκλησία Του, έτσι και ο άνδρας με τη γυναίκα πρέπει να είναι ενωμένοι. Η Πρωταμαρτία δεν ταυτίζεται με τη σεξουαλική πράξη· η ουσία της έγκειται στην απομάκρυνση από τον Θεό, την επιθυμία να γίνεις «θεός» χωρίς τον Θεό, χωρίς ηθική εργασία και προσπάθεια, εκφράζοντας αμαρτωλές πράξεις. Η ιδεολογία του Λαβέι τονίζει την υπηρέτηση του εγώ και όχι το σεξ. Έτσι, το πρόβλημα της Πρωταμαρτίας δεν είναι στο σεξ, αλλά στη σχέση του ανθρώπου με τον Θεό.
Ο Λαβέι έχει μια ενδιαφέρουσα, αλλά λανθασμένη αντίληψη για τη χριστιανική διδασκαλία σχετικά με τη μετενσάρκωση και την ύπαρξη μετά θάνατον. Έγραφε: «Δεδομένου ότι τα φυσικά ένστικτα του ανθρώπου τον οδηγούν στην αμαρτία, όλοι οι άνθρωποι είναι αμαρτωλοί· και οι αμαρτωλοί πηγαίνουν στην κόλαση. Αν όλοι βρεθούμε στην κόλαση, θα συναντήσουμε εκεί τους φίλους μας. Ο Παράδεισος θα πρέπει να είναι γεμάτος από πολύ παράξενα όντα, αφού όλη η ζωή που έζησαν με δικαιοσύνη στη γη είχε ως σκοπό να βρεθούν σε ένα μέρος όπου θα μπορούσαν να «πλατσουρίζουν στις άρπες» για αιωνιότητα» (τονίσαμε εμείς).
Πρέπει να σημειωθεί ότι τα «φυσικά ένστικτα» του ανθρώπου δεν οδηγούν ούτε στον Παράδεισο ούτε στην κόλαση. Εκεί οδηγεί η παρουσία ή η απουσία αμαρτωλών επιθυμιών, δηλαδή τα «μη φυσικά ένστικτα». Η αμαρτία είναι αποστασία από τον Θεό, ένα μη φυσικό ένστικτο, και επηρεάζει πραγματικά τη μετενσάρκωση και τη μεταθανάτια μοίρα των ανθρώπων. Το να «πλατσουρίζουν στις άρπες» δεν προβλέπεται από τον Χριστιανισμό, και ούτε φαντάζεται κανείς δαίμονες με τηγάνια στην κόλαση. Ο Παράδεισος είναι κατάσταση συνύπαρξης με τον Θεό· δεν είναι ύπνος ή πλήρης αδράνεια, πολύ δε λιγότερο «πλατσούρισμα στις άρπες». Αντίθετα, είναι αέναη πνευματική ανάπτυξη μέσω της γνώσης και της προσωπικής επικοινωνίας με τον Θεό.
Όσον αφορά την κόλαση, αυτή είναι τόπος χωρίς φως, όπου δεν υπάρχει ο Θεός (αν και αμφισβητείται αν κάτι τέτοιο είναι δυνατό). Σε κάθε περίπτωση, η κόλαση είναι τόπος όπου ο Θεός, από τη δική Του ευσπλαχνία, επιτρέπει σε εκείνους που θέλουν να ζήσουν χωρίς Αυτόν να υλοποιήσουν την επιθυμία τους. Εκεί, ο άνθρωπος δεν βρίσκει ηρεμία, βασανίζεται από ανεξάντλητες επιθυμίες, στις οποίες προτρέπει ο Λαβέι να υπακούει. Η επιθυμία μπορεί να ικανοποιηθεί όσο υπάρχει το σώμα· χωρίς σώμα δεν υπάρχει ικανοποίηση, αλλά η επιθυμία δεν εξαφανίζεται με τον θάνατο του φυσικού σώματος. Η κόλαση στην οποία θα βρεθούν οι μαθητές του Λαβέι βρίσκεται μέσα τους, αν και δεν το συνειδητοποιούν. (σημ. entaksis: για να αποφύγει ο αναγνώστης τυχόν παρανοήσεις σχετικά με την κόλαση ας διαβάσει το άρθρο του σεβ. μητροπολίτου Ναυπάκτου Ιεροθέου εδώ)
Γενικά, ο Χριστιανισμός δεν επιδιώκει να χαρτογραφήσει τον Παράδεισο ή την κόλαση· δίνει έμφαση στην ηθική τελείωση. Το πώς ακριβώς θα είναι εκεί, θα το μάθουμε όταν φτάσουμε.
Ο Λαβέι κατηγόρησε τους ιδρυτές του Χριστιανισμού ότι τρομοκρατούν τους ανθρώπους σχετικά με τον Θεό, γράφοντας: «Οι υποκριτικοί προφήτες δίδαξαν τους ανθρώπους να φοβούνται τον Σατανά. Αλλά τι γίνεται με όρους όπως “φόβος Θεού”; Αν ο Θεός είναι τόσο ευσπλαχνικός, γιατί οι άνθρωποι πρέπει να Τον φοβούνται;». Πράγματι, στη Βίβλο χρησιμοποιείται ο όρος «φόβος Θεού». Για παράδειγμα, ο Ιώβ χαρακτηρίζεται ευσεβής (Ιώβ 1:1), ενώ ο Απόστολος Πέτρος καλεί τους Χριστιανούς σε ευσεβή ζωή (1 Πέτρ. 3:2). Ωστόσο, ο φόβος Θεού των Χριστιανών δεν είναι ο φόβος του Λαβέι, ως τρόμος απέναντι σε πιθανές τιμωρίες. Στον Χριστιανισμό, σημαίνει αγάπη και σεβασμό· όπως διδάσκει η Αγία Γραφή: «Ο Θεός είναι αγάπη» (1 Ιωάν. 4:8), και ο φόβος Θεού είναι η αποφυγή να προκαλέσει κανείς πόνο σε αυτόν που αγαπά. Ο Θεός καλεί τους ανθρώπους στην τελειότητα της αγάπης, και «στην αγάπη δεν υπάρχει φόβος· η τελεία αγάπη διώχνει τον φόβο, διότι ο φόβος περιέχει ταλαιπωρία· όποιος φοβάται δεν είναι τέλειος στην αγάπη» (1 Ιωάν. 4:18). Έτσι, η ερμηνεία του Λαβέι για τον φόβο Θεού είναι λανθασμένη.
Θα μπορούσαμε να συνεχίσουμε την ανάλυση των κατηγοριών του Λαβέι κατά των Χριστιανών, αλλά τα παραπάνω αρκούν για να φανεί ότι ήταν ελάχιστα γνώστης του Χριστιανισμού.
Πριν ολοκληρώσουμε, μερικά λόγια για τον Σατανά και τις συνέπειες της επαφής με αυτόν. Ο Σατανάς είναι πεσμένος άγγελος, πνεύμα και προσωπικότητα. Όπως όλοι οι άγγελοι, δημιουργήθηκε «κατ’ εικόνα και ομοίωση» Θεού, αλλά γέμισε υπερηφάνεια και θέλησε να γίνει Θεός χωρίς τον Θεό. Ο Θεός είναι πηγή κάθε ζωής· απορρίπτοντας Αυτόν, ο Σατανάς έγινε πατέρας του θανάτου, καθώς δεν έχει μέσα του πηγή ζωής. Η προσπάθειά του να γίνει Θεός απέτυχε, αλλά η υπερηφάνειά του δεν του επιτρέπει να το παραδεχθεί. Όπως όλοι οι υπερήφανοι, κατηγορεί τους άλλους για τα προβλήματά του. Αν ο δρόμος προς τη θεοποίηση (η ηθική ομοίωση με τον Θεό) είναι κλειστός γι’ αυτόν και τους υπηρέτες του, ο δρόμος αντίστασης σε αυτόν για όσους μπορούν να φτάσουν εκεί, δηλαδή τους ανθρώπους, είναι ανοιχτός. Έτσι, η κύρια δραστηριότητα του Σατανά και των υπηρέτων του, από τη στιγμή της δημιουργίας του ανθρώπου, είναι να εμποδίζουν πνευματικά τους ανθρώπους να αναπτυχθούν στον Θεό, προτρέποντάς τους προς υπερηφάνεια και αντίσταση στον Θεό. Η δράση του Σατανά απεικονίζεται στην παραβολή του σπορέα (Ματθ. 13:24-30). Στο τέλος, για τον Σατανά και τους υπηρέτες του τα πράγματα θα πάνε πολύ άσχημα. Θα μείνουν μόνοι στην κόλαση με τους ηλίθιους οπαδούς τους, οι οποίοι θα έχουν άπλετο χρόνο να σκεφτούν πόσο μεγάλη ανοησία έκαναν, ακολουθώντας τον δρόμο του σατανισμού στη γη.
Τι μπορούμε να πούμε συνοψίζοντας τη μικρή μας έρευνα; Αξίζει να επιστήσουμε την προσοχή των αναγνωστών σε μερικά σημεία. Καταρχάς, γιατί ο Λαβέι χρησιμοποίησε στον τίτλο του βιβλίου του τη λέξη «Βίβλος»; Γιατί ονόμασε τον οργανισμό του «εκκλησία» και άρχισε να φοράει ποιμαντική ενδυμασία; Δεν είναι δύσκολο να υποθέσει κανείς ότι αυτό έγινε για να τραβήξει την προσοχή, κυρίως των μέσων ενημέρωσης. Ο Λαβέι επιδιώκει απλή διαφήμιση. Όλος ο χώρος της show-biz βασίζεται σε παρόμοιες μεθόδους· για να το διαπιστώσει κανείς, αρκεί να θυμηθεί τη Λουίζα Τσικκόνε, που υιοθέτησε το ψευδώνυμο «Μαντόνα». Ο Λαβέι συμπεριφέρεται όχι σαν άνθρωπος πραγματικά αφιερωμένος σε κάτι, αλλά σαν showman. Από ποιον όνομα παρουσιάζει το «αποκάλυψή» του; Από τον Θεό; Όχι. Από τον Σατανά; Όχι, διότι αρνείται τον Σατανά ως προσωπικό πνεύμα. Έτσι, η πηγή της «Σατανικής Βίβλου» είναι ο ίδιος ο Λαβέι, εκτός αν υπήρξε λογοκλοπή, όπως τον κατηγορούσαν.
Υπάρχουν λόγοι να εμπιστευτεί κανείς τον Λαβέι; Μήπως είχε καλή μόρφωση; Όχι. Μήπως ισχυριζόταν ότι ανήκει σε κάποια αρχαία μυστική παράδοση; Ούτε αυτό. Ήταν άνθρωπος γεμάτος με αποκρυφιστική λογοτεχνία, όπως πολλοί άλλοι. Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι επέτρεπε στον εαυτό του να γράφει για πράγματα που δεν γνώριζε καθόλου, όπως για τον Χριστιανισμό, παρουσιάζοντας στην «Σατανική Βίβλο» παραμύθια για αυτόν.
Τι νέο προσέφερε η «Σατανική Βίβλος» στον κόσμο; Στην ουσία τίποτα· οι ιδέες του ηδονισμού και του νιχιλισμού ήταν ήδη γνωστές πριν από τον Λαβέι. Στην πράξη, ήταν ένας μέτριος συντάκτης ιδεών άλλων· το μόνο που πρόσθεσε ο ίδιος ήταν να τις παρουσιάσει με μια προκλητική «συσκευασία». Φιλοσοφικές αποκαλύψεις στο βιβλίο του δεν υπάρχουν. Αν δεν είχε τον εντυπωσιακό τίτλο του βιβλίου και του οργανισμού του, πιθανότατα κανείς δεν θα τον ήξερε σήμερα.
Γιατί ο Λαβέι απέκτησε κάποια δημοτικότητα στη δυτική κοινωνία; Εκτός από την έντονη προβολή από τα μέσα, υπάρχουν μερικοί βασικοί λόγοι κατά την άποψη του συγγραφέα. Πρώτον, υπάρχουν άνθρωποι που γίνονται σατανιστές από αίσθημα αντίστασης στον Χριστιανισμό· δεν «αγαπούν» τόσο τον Σατανά όσο μισούν τον Χριστό. Δεύτερον, πολλούς μπορεί να γοητεύσει η παντοδυναμία που προπαγανδίζει ο Λαβέι, συμπεριλαμβανομένων και των σεξουαλικών ελευθεριών. Τρίτον, πολλοί πηγαίνουν εκεί από περιέργεια ή αναζήτηση έντονων συγκινήσεων. Φυσικά, υπάρχουν και άλλοι λόγοι για τη δημοτικότητά του πέρα από αυτούς.
Κατά την άποψη του συγγραφέα, ο Λαβέι και οι όμοιοί του είναι προϊόν μιας κουλτούρας από την οποία έχει εξαλειφθεί ο Θεός. Ο Λαβέι εισάγει στη δυτική κουλτούρα «ένταση» για να προκαλέσει τα νεύρα των ανθρώπων, γι’ αυτό και ήταν συχνά αντικείμενο δημοσιογραφικών άρθρων. Ήταν για τα μέσα ένας άνθρωπος που με την πρόκλησή του αύξανε τις πωλήσεις τους.
Η βασική ζημιά του Λαβέι είναι ότι τα βιβλία του διαφθείρουν τους ανθρώπους, καλλιεργώντας τον εγωισμό τους, οδηγώντας τους σε ψυχολογική απομόνωση από τους άλλους και πνευματική απομάκρυνση από τον Θεό. Όσοι πρέπει να επιλέξουν αν θα αποδεχθούν ή θα απορρίψουν τον Λαβέι ως πνευματικό καθοδηγητή, συνιστάται να σκεφτούν πολύ πριν κάνουν οποιοδήποτε βήμα προς τις αρχές της ζωής που προπαγανδίζει.
Ημερομηνία της ολοκλήρωσης αυτής της ανάλυσης ας είναι μια φράση από την Αγία Γραφή: «…αυτός ο λαός τύφλωσε τα μάτια του και σκληρύνθηκε η καρδιά του, για να μη βλέπουν με τα μάτια και μη κατανοούν με την καρδιά, και να μη επιστρέψουν, ώστε να τους θεραπεύσω» (Ιωάν. 12:40).
ΠΗΓΗ: Η ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ
ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΑΔΕΙΑ ΤΟΥ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ
