Λίγα λόγια αγάπης και χρέους στον απολογητή της Εκκλησίας
π. ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΑΛΕΒΙΖΟΠΟΥΛΟΣ:
Ο Φύλακας της Ορθόδοξης Πίστης που η εποχή μας ξεχνά
του Κωνσταντίνου Χ. Ναυπλιώτη
Υπάρχουν μορφές που σηκώνουν στους ώμους τους όχι μόνο το βάρος μιας ζωής ιερατικής, αλλά και τον πόνο μιας ολόκληρης Εκκλησίας· μορφές που αγρυπνούν για τα πλανεμένα πρόβατα, όχι από ηθική ανωτερότητα, αλλά από άφατη αγάπη. Μια τέτοια μορφή ήταν ο μακαριστός πρωτοπρεσβύτερος Αντώνιος Αλεβιζόπουλος.
Πέρασαν ήδη 29 χρόνια από την ημέρα που η φωνή του απολογητικού αγώνα σίγησε. Σήμερα όμως, η σιωπή γύρω από το όνομά του ηχεί πιο εκκωφαντικά από ποτέ. Σε μια εποχή σύγχυσης, σχετικισμού και πνευματικής απάθειας, το έργο του –εκείνο το αδάμαστο έργο απολογητικής, που πάλευε με τα τέρατα της αίρεσης, της Νέας Εποχής και της πνευματικής πλάνης– παραμένει θαμμένο, απαξιωμένο, ξεχασμένο.
Και όμως, ο π. Αντώνιος ήταν αληθινός πρόδρομος της ορθόδοξης αφύπνισης. Ήταν λόγιος με σπάνια θεολογική και φιλοσοφική συγκρότηση: Διδάκτωρ Φιλοσοφίας και Θεολογίας στη Γερμανία, γνώριζε τη σκέψη του Δυτικού ανθρώπου «εκ των έσω». Δεν κατέκρινε αφ’ υψηλού· συνομιλούσε, ανέλυε, αποδείκνυε με σοβαρότητα, ταπείνωση και επιστημονικότητα. Η απολογητική του δεν ήταν ξηρή επιχειρηματολογία· ήταν πληγή ανοιχτή, μια κραυγή αγωνίας για τον αιρετικό αδελφό, για τον άνθρωπο που αναζητούσε την αλήθεια σε λάθος δρόμους.
Ο π. Αντώνιος δεν έβλεπε την πίστη ως οχύρωμα, αλλά ως φως που διαλύει το σκοτάδι, ως προσφορά ζωής. Πάλεψε με τη Σαηεντολογία, τους Μάρτυρες του Ιεχωβά, τον Πνευματισμό, τον Νεοπαγανισμό, τη Νέα Εποχή. Όχι με μίσος, αλλά με πόνο και κατανόηση για τους ανθρώπους που είχαν εγκλωβιστεί σε αυτά τα συστήματα. Δεν κατήγγειλε τους ανθρώπους· κατήγγειλε το ψεύδος. Δεν υπερασπιζόταν απλώς τη δογματική αλήθεια, αλλά την ελευθερία του προσώπου από την πλάνη.
Ένα από τα μεγαλύτερα έργα του ήταν το Σεμινάριο Ορθόδοξης Πίστης, που ίδρυσε με σκοπό να καταρτίσει τον λαό του Θεού. Δεν ήταν ένα απλό «κατηχητικό πρόγραμμα». Ήταν θεολογική ασπίδα, φωτεινό εργαλείο αυτοάμυνας απέναντι στη σύγχυση. Χιλιάδες άνθρωποι γνώρισαν την Ορθοδοξία μέσα από τις κασέτες, τα βιβλία, τα άρθρα και τις διαλέξεις του. Σήμερα, το έργο αυτό δείχνει να μένει αναξιοποίητο, σχεδόν εγκαταλελειμμένο. Δεν διδάσκεται. Δεν προβάλλεται. Δεν αναφέρεται σε θεολογικές σχολές. Κι όμως, αποτελεί πνευματικό θησαυρό πρώτης γραμμής, ίσως μοναδικό στον 20ό αιώνα σε θεολογική σαφήνεια, ποιμαντικό βάθος και απολογητικό οπλισμό.
Ιδιαίτερη θέση στο έργο του π. Αντωνίου κατείχαν οι Πανορθόδοξες Συνδιασκέψεις επί θεμάτων αιρέσεων και παραθρησκείας, στις οποίες συμμετείχε ενεργά και δυναμικά από την πρώτη στιγμή. Δεν τις είδε ποτέ ως απλή τυπική συνάντηση εκπροσώπων, αλλά ως πνευματική ευκαιρία αφύπνισης και συντονισμένης δράσης όλων των Ορθοδόξων Εκκλησιών απέναντι στις απειλές της Νέας Εποχής και των παραθρησκειών. Μέσα από τις εισηγήσεις του, μετέφερε τον αγώνα από το πεδίο του τοπικού, στο επίπεδο του πανορθοδόξου. Η συμβολή του ήταν καταλυτική τόσο στη διαμόρφωση κοινής ορθόδοξης απολογητικής στάσης, όσο και στην ανάδειξη της ανάγκης για υπεύθυνη και εμπεριστατωμένη ενημέρωση του λαού του Θεού. Δυστυχώς, κι αυτός ο θεσμός έχει ατονήσει τα τελευταία χρόνια, ενώ θα μπορούσε –και πρέπει– να αναβιώσει με βάση τα πρότυπα και την ποιότητα που ο π. Αντώνιος άφησε ως παρακαταθήκη.
Ο π. Αντώνιος δεν έζησε με τιμές. Έζησε με συκοφαντίες, επιθέσεις, απειλές, ειδικά από οργανωμένα παραθρησκευτικά συμφέροντα. Έζησε με την πίκρα της παρεξήγησης ακόμη και από εκκλησιαστικούς κύκλους. Όμως ουδέποτε σταμάτησε να εργάζεται, να γράφει, να διδάσκει, να προσεύχεται. Η μορφή του εκπέμπει πατερικό ήθος. Η θεολογία του ακτινοβολεί διάκριση και φιλανθρωπία. Η γραφή του παραμένει επίκαιρη και διαχρονική.
Η αφωνία γύρω από το πρόσωπό του αποτελεί πνευματική αχαριστία. Είναι καιρός να τιμηθεί το έργο του όπως του αξίζει:
Να
συγκεντρωθεί, εκδοθεί και ψηφιοποιηθεί το πλήρες έργο του. Να ενταχθεί η
θεολογική του εργασία στη διδασκαλία των θεολογικών σχολών. Να
οργανωθούν συνέδρια και ημερίδες προς τιμήν του, ώστε να προβληθεί ξανά
το πολύτιμο θεολογικό του έργο.
Ο μακαριστός δεν ήταν απλώς ένας απολογητής· ήταν ένας σύγχρονος Ιεραπόστολος μέσα στην ίδια την Ορθοδοξία. Το έργο «Η Ορθοδοξία μας» αποτελεί το κύκνειο άσμα του, ένα βιβλίο που δεν είναι απλώς θεολογική μελέτη, αλλά ψυχική παρακαταθήκη. Συμπυκνώνει όλη τη βαθιά πατερική του καλλιέργεια, τη βιωματική σχέση του με την Εκκλησία, αλλά και τον αγώνα του για την Ορθοδοξία, όπως αυτή μεταδόθηκε αδιάκοπα μέσα στους αιώνες. Πρόκειται για έργο κατηχητικό, απολογητικό και ποιμαντικό, το οποίο, με απλότητα και ακρίβεια, παρουσιάζει την ουσία της Ορθόδοξης πίστης, με αναφορές στους Πατέρες, στα δόγματα, στους αγίους και στα πνευματικά βιώματα της Εκκλησίας. Είναι το έργο που πρέπει να διαβάσει κάθε νέος Ορθόδοξος, κάθε κατηχητής, κάθε ερευνητής που αναζητά την αυθεντική έκφραση της ορθής πίστης απέναντι στις συγχύσεις και τις πλάνες της εποχής. Είναι, ουσιαστικά, το αποσταγμένο απόσταγμα μιας ζωής δοσμένης στον Χριστό και την Εκκλησία Του.
Ο π. Αντώνιος έδειξε πως η Αλήθεια δεν έχει ανάγκη από κραυγές, αλλά από διάκριση, αγάπη και ανδρεία. Άνοιξε δρόμο, που μένει ακόμα να περπατηθεί. Ας μην αφήσουμε το φως του να σβήσει. Γιατί το σκοτάδι ήδη πυκνώνει.
Έργα του: www.entaksis.gr – Αρχείο π. Αντωνίου Αλεβιζοπούλου
Βιβλία του: Βιβλία π. Αντωνίου Αλεβιζοπούλου Archives – Greek Orthodox Books