
Γράφει ὁ κ. Ἀνδρέας Κεφαλληνιάδης,
Δάσκαλος Γ΄ Ἀρσακείου – Τοσιτσείου Δημοτικοῦ Σχολείου Ἑκάλης
Πρόσφατα στὸ νησὶ τῆς Σαντορίνης μετὰ τὸ αἰφνιδιαστικὸ ξέσπασμα τῆς συνεχοῦς σεισμικῆς δραστηριότητας, ἱερεῖς τοῦ νησιοῦ καὶ οἱ πιστοὶ ἔκαναν λιτανεία, παρακαλώντας τὸ Θεὸ νὰ καταπαύσει τοὺς σεισμούς. Μὲ τὸ ἄκουσμα τῆς εἴδησης ἔσπευσαν καὶ πάλι οἱ ὀρθολογιστὲς νὰ περιγελάσουν τὴν πράξη αὐτὴ ὡς…μεσαιωνική, σκοταδιστική, ἀντιεπιστημονικὴ καὶ ἄλλα ἠχηρὰ παρόμοια. «Οἱ σεισμοί», μᾶς εἶπαν μὲ ὕφος χιλίων καρδιναλίων, «ἀποτελοῦν φυσικὰ φαινόμενα, τὰ ὁποῖα ἔχουν ἐξηγηθεῖ ἀπὸ τὶς φυσικὲς ἐπιστῆμες. Δὲν προκαλοῦνται ἀπὸ τὸ Θεό, ἀλλὰ ἀπὸ διάφορες γεωλογικὲς ἀναστατώσεις ποὺ συμβαίνουν στὸ ἐσωτερικὸ τῆς γῆς, ἐξαιτίας τῆς μετακίνησης τῶν λιθοσφαιρικῶν πλακῶν κ.λπ. κ.λπ.»… Τί ἔχουμε λοιπὸν νὰ ἀπαντήσουμε σ΄ αὐτὴν τὴν αἰτίαση;
Οὐδεὶς ἀμφισβητεῖ τὴν ἐπιστημονικὴ ἐξήγηση αὐτῶν τῶν φυσικῶν φαινομένων. Ὡστόσο, σύμφωνα μὲ τὴ χριστιανικὴ κοσμοαντίληψη, ἡ φύση εἶναι ἔργο τοῦ Θεοῦ. Αὐτὸς τὴ δημιούργησε κι Αὐτὸς ἔθεσε τοὺς νόμους καὶ τοὺς τρόπους λειτουργίας της. Ἂν ἀκόμα καὶ γιὰ τὰ σπουργίτια μεριμνᾶ ὁ Θεός, (Λουκ. ιβ΄ 6 – 7) πολὺ περισσότερο εἶναι ἀδύνατον τέτοιου εἴδους συνταρακτικὰ γεγονότα νὰ βρίσκονται ἔξω ἀπὸ τὴ γνώση καὶ τὴν πρόνοια τοῦ Θεοῦ. Ἑπομένως ὁτιδήποτε συμβαίνει στὸν κόσμο, τὸ ὁποῖο βρίσκεται σὲ ἄμεση συνάρτηση μὲ τὴ ζωὴ τῶν ἀνθρώπων, συμβαίνει εἴτε μὲ τὴ θέληση τοῦ Θεοῦ εἴτε μὲ τὴν παραχώρηση τοῦ Θεοῦ. Σὲ κάθε περίπτωση τὸ φυσικὸ κακὸ ἀποτελεῖ ἀπόρροια τοῦ ἠθικοῦ κακοῦ ποὺ ὑπάρχει στὸν κόσμο. Σύμφωνα μὲ τὸν ἀπόστολο Παῦλο, ἡ φύση συστενάζει καὶ συνωδίνει μέχρι σήμερα μαζὶ μὲ τὸν ἄνθρωπο ποὺ ἐξέπεσε στὴν ἁμαρτία καὶ τὴν παρακοὴ (Ρωμ. η΄ 22).
Στὴν Παλαιὰ Διαθήκη εἴχαμε πολὺ χαρακτηριστικὲς περιπτώσεις φυσικῶν καταστροφῶν ποὺ γίνονταν μάλιστα ὄχι μὲ τὴν ἀνοχὴ τοῦ Θεοῦ, ἀλλὰ μὲ τὴ θέλησή Του, ὅπως ἡ καταστροφὴ ἑνὸς ἀρχαίου πονηροῦ κόσμου ἀπὸ τὸ νερό, δηλ. ὁ κατακλυσμὸς τοῦ Νῶε καὶ ἡ καταστροφὴ τῶν ἁμαρτωλῶν πόλεων Σοδόμων καὶ τῶν Γομόρρων ἀπὸ τὸ θειάφι καὶ τὴ φωτιά.
Ὁ ψαλμωδὸς Δαβὶδ στὸν 103ο ψαλμό του χρησιμοποιεῖ μία ὡραία ποιητικὴ ἔκφραση, λέγοντας: «ὁ ἐπιβλέπων ἐπὶ τὴν γῆν καὶ ποιῶν αὐτὴν τρέμειν, ὁ ἁπτόμενος τῶν ὀρέων καὶ καπνίζονται». Φυσικὰ ἡ εἰκόνα αὐτὴ εἶναι ἀνθρωποπαθής, ὡστόσο τὸ νόημά της ἐκφράζει τὴ θεολογικὴ πίστη ὅτι ὁ Θεὸς δὲν εἶναι ἀμέτοχος τῶν φυσικῶν καταστροφῶν ποὺ συμβαίνουν στὸν κόσμο, ἀφοῦ ὅλα σὲ τελικὴ ἀνάλυση ἐξαρτῶνται ἀπὸ Αὐτὸν καὶ τίποτα δὲν συμβαίνει δίχως Αὐτόν.
Ἀλλὰ καὶ στὴν Καινὴ Διαθήκη ὁ Χριστὸς παρουσιάζεται νὰ δίνει ἐντολὴ στὸ σφοδρὸ ἄνεμο ποὺ ἔπνεε στὴ θάλασσα καὶ κόντευε νὰ βυθίσει τὸ πλοιάριο τῶν μαθητῶν στὰ νερὰ νὰ σωπάσει (Ματθ. η΄ 23 – 27). Τί ἄλλο ἔχουμε καὶ πάλι ἐδῶ, παρὰ παρέμβαση τοῦ Κυρίου στὴ λειτουργία τῶν φυσικῶν φαινομένων, ὅπως ἦταν ἐκεῖνος ὁ θυελλώδης ἄνεμος; Ἂν λοιπὸν ὁ Κύριος ἔδωσε ἐντολὴ στοὺς ἀνέμους νὰ σταματήσουν, γιατί δὲν μπορεῖ νὰ δώσει ἐντολὴ καὶ στοὺς σεισμοὺς νὰ καταπαύσουν;
Ἑπομένως πολὺ καλὰ πράττει ἡ Ἐκκλησία μας καὶ παρακαλεῖ τὸν Κύριό μας νὰ στρέψει τὸ στοργικό Του βλέμμα στὴ γῆ, γιὰ νὰ σταματήσει τὴ σεισμικὴ δραστηριότητα, ἔστω καὶ γιὰ χάρη τῶν ὀλίγων δικαίων ποὺ κατοικοῦν στὸ νησί. Μαζὶ δὲ μὲ τὶς προσευχὲς τοῦ κλήρου καὶ τοῦ πιστοῦ λαοῦ τῆς Θήρας, ἂς ἑνωθοῦν καὶ οἱ δικές μας παρακλήσεις, ὥστε ὁ οἰκτίρμων καὶ ἐλεήμων Θεὸς νὰ ἀπαλλάξει γιὰ μία ἀκόμη φορὰ τὸ νησὶ τῆς Σαντορίνης, ἀλλὰ καὶ τὴν πατρίδα μας ὁλόκληρη ἀπὸ τὴ δίκαιη ἀπειλή Του.